Weird, or just different? | Derek Sivers

Translator: sann tint Reviewer: Myo Aung

So, imagine you're standing on a street anywhere in America

ကဲ၊ ခင်ဗျားဟာ အမေရိကမှာရှိတဲ့ တစ်နေရာရာက လမ်းတစ်ခုပေါ်မှာ ရပ်နေပြီး

and a Japanese man comes up to you and says,

ဂျပန်လူမျိုးတစ်ယောက်က ခင်ဗျားကို "တစ်ဆိတ်လောက်ဗျာ၊

"Excuse me, what is the name of this block?"

ဒီအဆောက်အဦကြီးရဲ့ နာမည်က ဘာလဲဗျ" လို့မေးလိုက်တယ်လို့ ဆိုပါစို့ဗျာ။

And you say, "I'm sorry, well, this is Oak Street, that's Elm Street.

နောက်ပြီး ခင်ဗျားဖြေလိုက်တာက "စိတ်တော့မကောင်းဘူးဗျာ။ ဒါက အုတ်(က်)လမ်း၊ ဟိုဟာက အန်းလ်(မ်)လမ်း။

This is 26th, that's 27th."

ဒါက(၂၆)လမ်း၊ ဟိုဟာက )၂၇)လမ်းပါ" လို့လေ။

He says, "OK, but what is the name of that block?"

သူပြောတာက "ကောင်းပါပြီဗျာ။ ဟို အဆောက်အဦကြီးရဲ့ နာမည်ကဘာလဲဗျ"တဲ့။

You say, "Well, blocks don't have names.

ခင်ဗျားက "ဟုတ်ပါပြီဗျာ၊ အဆောက်အဦးတွေမှာ နာမည်တွေ မရှိဘူးဗျ။

Streets have names; blocks are just the

အဆောက်အဦတွေဆိုတာဟာ လမ်းတွေကြားမှာရှိတဲ့

unnamed spaces in between streets."

အမည်ပေးမထားတဲ့ နေရာလွတ်တွေပါဗျာ" လို့ပြောလိုက်တယ်။

He leaves, a little confused and disappointed.

သူထွက်သွားတယ်၊ နည်းနည်း စိတ်ရှုပ်ထွေးသွားပြီး စိတ်ပျက်လက်ပျက်နဲ့ပေါ့ဗျာ။

So, now imagine you're standing on a street, anywhere in Japan,

ကဲ အခုတော့ ခင်ဗျားဟာ ဂျပန်မှာရှိတဲ့ တစ်နေရာရာက လမ်းတစ်ခုပေါ်မှာ ရပ်နေပြီး

you turn to a person next to you and say,

ခင်ဗျားဘေးနားမှာရပ်နေသူဘက်ကို လှည့်ပြီး

"Excuse me, what is the name of this street?"

"တစ်ဆိတ်လောက်ဗျာ၊ ဒီလမ်းရဲ့ နာမည်က ဘာလဲဗျ" လို့မေးလိုက်တယ် ဆိုပါတော့ဗျာ။

They say, "Oh, well that's Block 17 and this is Block 16."

သူတို့ပြောတာက " အိုး၊ ကောင်းပါပြီ၊ ဟိုအဆောက်အဦက နံပါတ်(၁၇)၊ ဒီအဆောက်ဦက နံပါတ်(၁၆)ပါ"တဲ့။

And you say, "OK, but what is the name of this street?"

ဒီတော့ ခင်ဗျားက "ကောင်းပါပြီ၊ ဒီလမ်းရဲ့ နာမည်က ဘာလဲဗျ" လို့ပြောလိုက်တယ်။

And they say, "Well, streets don't have names.

နောက်ပြီး သူတို့ပြောလိုက်တာက "ဟုတ်ပါပြီဗျ၊

Blocks have names.

လမ်းတွေမှာ နာမည်တွေမရှိကြဘူးဗျ၊

Just look at Google Maps here. There's Block 14, 15, 16, 17, 18, 19.

ဒီမှာ ဂူးဂဲ(လ်)မြေပုံကို ကြည့်လိုက်ပါဦး။ အဆောက်အဦ နံပါတ် (၁၄)၊(၁၅)၊(၁၆)၊(၁၇)၊(၁၈)(၁၉)။

All of these blocks have names,

ဒီအဆောက်အဦတွေ အကုန်လုံးမှာ နာမည်တွေရှိတယ်ဗျ။

and the streets are just the unnamed spaces in between the blocks.

လမ်းတွေဆိုတာကတော့ အဆောက်အဦတွေကြားက အမည်​ပေးမထားတဲ့ နေရာလပ်တွေပဲဗျို့"လို့လေ။

And you say then, "OK, then how do you know your home address?"

ဒီအချိန်မှာ ခင်ဗျားပြောလိုက်တာက "ကောင်းပြီလေ၊ ဒီလိုဆိုရင် ခင်ဗျားရဲ့ အိမ်လိပ်စာကို ခင်ဗျား ဘယ်လိုသိနိူင်မလဲဗျ"လို့ပေါ့။

He said, "Well, easy, this is District Eight.

သူပြောတာကတော့ "ကောင်းပြီဗျာ၊ ဒါက အလွယ်လေးပါ၊ဒါက အမှတ်(၈)ခရိုင်၊

There's Block 17, house number one."

တိုက်အမှတ်(၁၇)၊ အိမ်အမှတ် (၁)လေဗျာ"တဲ့။

You say, "OK, but walking around the neighborhood,

ခင်ဗျားပြောလိုက်တာက "ကောင်းပါပြီ၊ ဒါပေမဲ့ အနီးပတ်ဝန်းကျင်တစ်ဝိုက် လမ်းလျှောက်သွားတုန်း

I noticed that the house numbers don't go in order."

ကျွန်တော် သတိထားမိခဲ့တာကတော့ဗျာ အိမ်နံပါတ်တွေက အစဉ်လိုက်မဟုတ်ဘူးဗျ"လို့ပေါ့။

He says, "Of course they do. They go in the order in which they were built.

သူပြောတာက ဟာဗျာ အစဉ်လိုက်ပါဗျ။ သူတို့ဆောက်ခဲ့တဲ့ အစဉ်အတိုင်းသွားပါတယ်ဗျာ။

The first house ever built on a block is house number one.

အဆောက်ဦအကွက်တစ်ခုပေါ်မှာ အရင်ဆောက်ခဲ့တဲ့ အိမ်က အိမ်နံပါတ်(၁)ပေါ့ဗျ။

The second house ever built is house number two.

ဒုတိယဆောက်ခဲ့တဲ့ အိမ်က အိမ်နံပါတ်(၂)လေဗျာ။

Third is house number three. It's easy. It's obvious."

တတိယကတော့ နံပါတ် (၃)ပေါ့ဗျာ။ လွယ်ပါတယ်ဗျာ။ အရှင်းကြီးပဲဟာကို။

So, I love that sometimes we need to

ဒီတော့ဗျာ၊ ကျွန်တော်နှစ်သက်မိတာက တစ်ခါတစ်လေကျတော့

go to the opposite side of the world

ကမ္ဘာကြီးရဲ့ ဆန့်ကျင်ဘက်အခြမ်းကို သွားဖို့လိုအပ်တယ်ဆိုတာကိုပါ။

to realize assumptions we didn't even know we had,

ကျွန်တော်တို့မှာရှိနေခဲ့တယ်ဆိုတာကိုတောင် မသိခဲ့တဲ့ ယူဆချက်တွေကို နားလည်သဘောပေါက်ဖို့အတွက်

and realize that the opposite of them may also be true.

ပြီးတော့ ဒါတွေရဲ့ ဆန့်ကျင်ဘက်တွေဟာလည်း မှန်ကန်ကောင်း မှန်ကန်နိုင်တယ်ဆိုတာကို နားလည်သဘောပေါက်ဖို့အတွက်ပေါ့ဗျာ။

So, for example, there are doctors in China

ဒီတော့ ဥပမာအနေနဲ့ပေါ့ဗျာ၊ တရုတ်ပြည်မှာ

who believe that it's their job to keep you healthy.

သူတို့ရဲအလုပ်ဟာ ခင်ဗျားတို့ကို ကျန်းမာစေဖို့ လို့ ယုံကြည်ကြတဲ့ ဆရာဝန်တွေရှိပါတယ်။

So, any month you are healthy you pay them,

ခင်ဗျားအနေနဲ့ ကျန်းကျန်းမာမာနဲ့ရှိတဲ့ လတွေမှာ သူတို့ကို ငွေပေးကြပြီး၊

and when you're sick you don't have to pay them because they failed

ခင်ဗျား နေမကောင်းဖြစ်တဲ့အခါမှာ သူတို့ကို ခင်ဗျား ပေးဖို့မလိုဘူးလေ။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ သူတို့ပျက်ကွက်လို့လေ။

at their job. They get rich when you're healthy, not sick.

ခင်ဗျား ကျန်းမာတဲ့အချိန်မှာ သူတို့ ချမ်းသာနေကြပါတယ်၊ နေမကောင်းတဲ့ အချိန်မှာ မဟုတ်ဘူးနော်။

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)

In most music, we think of the "one"

ဂီတအများစုမှာ ပထမ စည်းချက်ကို

as the downbeat, the beginning of the musical phrase: one, two, three, four.

အကျစည်းချက်အဖြစ် ကျွန်တော်တို့မှတ်ယူကြပါတယ်။ တေးသွားရဲ့ အစမှာ ၁၊၂၊၃၊၄။

But in West African music, the "one"

ဒါပေမဲ့ အနောက်အာဖရိက ဂီတမှာကျတော့ "တစ်" ဆိုတာကို

is thought of as the end of the phrase,

တေးသွားရဲ့ အဆုံးသတ်အဖြစ် ယူမှတ်ကြပါတယ်။

like the period at the end of a sentence.

ဝါကျတစ်ကြောင်းအဆုံးက ပုဒ်မလိုပဲပေါ့။

So, you can hear it not just in the phrasing, but the way they count off their music:

ဒီတော့ ဒါကို ခင်ဗျားတို့ တေးသွားထဲမှာတင် ကြားတာမဟုတ်ပဲ သူတို့ ဂီတစည်းချက်ရေတွက်ပုံလည်းပါပါတယ်။

two, three, four, one.

နှစ်၊ သုံး၊ လေး၊ တစ်။

And this map is also accurate.

နောက်ပြီး ဒီမြေပုံလည်းပဲ တိကျပါတယ်ဗျာ။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

There's a saying that whatever true thing you can say about India,

ဆိုရိုးလေးတစ်ခုရှိတာကတော့ "အိန္ဒိယနိူင်ငံနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် ၏

the opposite is also true.

သင်ပြောနိူင်သမျှ ဖြစ်ရပ်မှန်ဟာ ဆန့်ကျင်ဘက်အနေနဲ့လည်းမှန်ပါတယ်"တဲ့။

So, let's never forget, whether at TED, or anywhere else,

ဒါကြောင့်မို့လို့ TED မှာပဲဖြစ်ဖြစ်၊ တခြားဘယ်နေရာမှာပဲဖြစ်ဖြစ်

that whatever brilliant ideas you have or hear,

ခင်ဗျားမှာ ရှိသမျှ၊ ကြားသမျှ ထူးခြားပြောင်မြောက်တဲ့ ဘယ်စိတ်ကူးတွေမဆိုပေါ့ဗျာ၊

that the opposite may also be true.

ဆန့်ကျင်ဖက်အနေနဲ့လည်း မှန်နေနိူင်တယ်ဆိုတာကို မမေ့ကြပါနဲ့ဗျာ။

Domo arigato gozaimashita.

ကျေးဇူးအများကြီးတင်ပါတယ်။