Do schools kill creativity? | Sir Ken Robinson | TED

Translator: Rathika Fernando Reviewer: Dulini Mudunkotuwa

සුබ උදෑසනක්. ඔබට කොහොමද?

Good morning. How are you?

(Audience) Good.

(සිනහව)

හැම දෙයක්ම ඉතා හොඳින් සිදු වුණා, එහෙම නේද?

It's been great, hasn't it?

I've been blown away by the whole thing.

මම නම් මේක නිසා මුසපත් වෙලා ඉන්නේ.

In fact, I'm leaving.

ඒ නිසා මම මෙතැනින් යනවා.

(Laughter)

(සිනහව)

There have been three themes running through the conference,

මේ සමුුළුවේ තේමාවල් තුනක් දකින්නට තිබුණා

which are relevant to what I want to talk about.

මගේ කථාවට අදාළ වන.

One is the extraordinary evidence of human creativity

පළමුවැන්න තමයි තිබුණු සාක්ෂි මනුෂ්‍යයින්ගේ අරැම පුදුම නිර්මාණශීලිත්වයට

in all of the presentations that we've had

අපි දැකපු සියලුම ඉදිරිපත් කරීම් වලත්

and in all of the people here;

මෙහි සිටින සියලුම දෙනා තුලත්.

just the variety of it and the range of it.

එහි විවිධත්වය මෙන්ම පරාසයත්.

The second is that it's put us in a place

දෙවැන්න තමයි ඒක අපිව ගෙනත් තිෙබනවා තැනකට

where we have no idea what's going to happen

අපිට කිසිම අදහසක් නැහැ කුමක් වේවිද කියා

in terms of the future.

අනාගතය අතින් බැලූ විට.

No idea how this may play out.

ඒක කොයි අතට හැරෙයිද කියලා කයන්න බැහැ.

I have an interest in education.

මට අධ්‍යාපනය ගැන උනන්දුවක් තිබෙනවා.

Actually, what I find is, everybody has an interest in education.

අපි හැමදෙනාටම අධ්‍යාපනය ගැන උනන්දුවක් තිබෙනවා.

Don't you?

එහෙම නැද්ද?

I find this very interesting.

මේක මට හරිම සිත්ගන්නාසුලුයි.

ඔබ රාත්‍රි භෝජන සංග්‍රහයක සිටිනා විට

If you're at a dinner party, and you say you work in education --

ඔබ අධ්‍යාපන ක්ෂේත්‍රයේ වැඩ කරන බව පැවසුවහොත්--

ඇත්තටම, ඔබ රාත්‍රි භෝජන සංග්‍රහ වලට වැඩිපුර යන්නේ නැහැ.

actually, you're not often at dinner parties, frankly.

(Laughter)

(සිනහව)

If you work in education, you're not asked.

ඔබ අධ්‍යාපනයට රැකියාව කරනවා නම් ආරධනා ලැබෙන්නේ නැහැ.

(Laughter)

(සිනහව)

And you're never asked back, curiously. That's strange to me.

ඔබට නැවත ආරාධනා ලැබෙන්නෙත් නැහැ. ඒක මට හිතෙන්නේ අමුතු දෙයක්.

But if you are, and you say to somebody,

ඒත එහෙම ගියොත්, ඔබ කාට හරි කිව්වොත්,

you know, they say, "What do you do?"

ඒ අය අහනවා, "ඔබ මොකද කරන්නේ?" කියලා.

and you say you work in education,

ඔබ කියනවා අධ්‍යාපන රැකියාවක් කියලා,

you can see the blood run from their face.

ඒ අයගේ මුහුණු සුදුමැලි වෙනවා ඔබට පෙනේවි.

They're like, "Oh my God. Why me?"

ඒ අයට හිතෙයි, "දෙයියෝ සාක්කි, ඇයි මට මේක වුණේ?"

(Laughter)

(සිනහව)

"My one night out all week."

"මුලු සතියටම රැයක් එළියට ගියාමයි."

(Laughter)

(සිනහව)

But if you ask about their education, they pin you to the wall,

ඒත් ඔබ ඒ අයගේ අධ්‍යාපනය ගැන විමසුවොත් ගැලවිල්ලක් නැති වෙනවා.

because it's one of those things that goes deep with people, am I right?

ඒ මොකද ඒක මිනිසුන්ට ගැඹුරට වදින දෙයක් නිසා, මම හරි නේද?

Like religion and money and other things.

අාගම, සල්ලි හා එවැනි අනෙකුත් දේ වගේ.

So I have a big interest in education, and I think we all do.

මට අධ්‍යාපනය ගැන ලොකු උනන්දුවක් තිබෙනවා, මම හිතන්නේ හැමෝටම එහෙමයි.

අපිට ඒ ගැන තදබල උනන්දුවක් තිබෙනවා,

We have a huge vested interest in it,

partly because it's education that's meant to take us into this future

හේතුව අධ්‍යාපනය උදව් වෙනවා අපට ගෙනයන්න මේ අනාගතයට

that we can't grasp.

අපිට තෙරුම් ගන්න අමාරු වන.

If you think of it,

අපි හිතලා බැලුවොත්, මේ වසරේ පාසල් අරඹන දරුවන්,

children starting school this year will be retiring in 2065.

විශ්‍රාම යනවා 2065.

Nobody has a clue,

කිසිකෙනෙකුට අදහසක් නැහැ,

despite all the expertise that's been on parade for the past four days,

පසුගිය දින හතර තුල දැකපු ප්‍රවීණත්වයන් කෙසේ වුණත්,

what the world will look like in five years' time.

තව වසර පහකින් ලෝකය කෙලෙස වෙව්ද කියා.

ඒත් අපි ළමුන්ට ඒ සඳහා අධ්‍යාපනය දිය යුතුව තිබෙනවා.

And yet, we're meant to be educating them for it.

So the unpredictability, I think, is extraordinary.

ඒ නිසා එහි අවිනිශ්චිතභාවය මම හිතන්ෙන් අරැම පුදුමයි.

And the third part of this is that we've all agreed, nonetheless,

තෙවැනි කොටස තමයි

අපි ඒ කොහොම වුණත් ඔක්කොම එකඟ වුණා,

on the really extraordinary capacities that children have --

ළමුන්ට ඇති අරැම පුදුම හැකියාව--

their capacities for innovation.

නවෝත්පාදනය සඳහා ඇති හැකියාව.

I mean, Sirena last night was a marvel, wasn't she?

නිදසුනක් ලෙස, ඊයේ රාත්‍රියේ සරීනා අතිවිශිෂ්ටයි නේද?

Just seeing what she could do.

එයාට කරන්න පුළුවන් දේ බැලුවම.

And she's exceptional, but I think she's not, so to speak,

ඈ සුවිශේෂි කෙනෙක්, ඒත් මම හිතන්නේ ඇය වන්නේ නැහැ

සුවිශේෂි කෙනෙක් සියලුම ළමුන් සලකන විට.

exceptional in the whole of childhood.

අැය අරැම පුදුම කැපකිරීමක් ඇති කෙනෙක්

What you have there is a person of extraordinary dedication

who found a talent.

යම් දක්ෂතාවයක් හඳුනා ගත්.

And my contention is, all kids have tremendous talents,

මගේ තර්කය ළමයි සියලු දෙනාටම දැවැන්ත දක්ෂතා ඇති බවයි.

and we squander them, pretty ruthlessly.

අපි ඒවා ක්‍රෑර ලෙස අපතේ යවනවා.

ඉතින් මට අවශ්‍ය අධ්‍යාපනය ගැන කථා කිරීමටත්

So I want to talk about education,

and I want to talk about creativity.

නිර්මාණශීලිත්වය ගැන කථා කිරීමටත්.

My contention is that creativity now is as important in education as literacy,

මගේ තර්කය නිර්මාණශීලිත්වය වත්මන් අධ්‍යාපනය තුල ලිවීමේ කියවීමේ හැකියාව මෙන්ම වැදගත්,

ඒ නිසා අපි එයට එක සමාන වැදගත් කමක් දිය යුතුයි.

and we should treat it with the same status.

(Applause)

(අත්පොළසන්) ස්තූතියි.

Thank you.

(අත්පොළසන්)

(Applause)

That was it, by the way. Thank you very much.

ඉතින් එච්චර තමයි.

බොහොම ස්තූතියි.

(Laughter)

(සිනහව)

So, 15 minutes left.

තව විනාඩි 15 ක් තිබෙනවා.

(Laughter)

(සිනහව)

"Well, I was born ... "

ඉතින් මම ඉපදුණේ....නැහැ.

(Laughter)

(සිනහව)

මට ළඟදී ලස්සන කථාවක් අහන්න ලැබුණා --මම ඒක කියන්න ආසයි--

I heard a great story recently -- I love telling it --

of a little girl who was in a drawing lesson.

චිත්‍ර පාඩමක සිටි කුඩා දැරියකගේ කථාවක් ඒක.

She was six, and she was at the back, drawing,

ඇයට වයස හයයි, පිටිපස්සේ ඉඳගෙන චිත්‍ර අඳිනවා.

and the teacher said this girl hardly ever paid attention,

ගුරැවරිය පැවසුවා මේ දැරිය සාමාන්‍යයෙන් අවධානය නොදෙන බව,

and in this drawing lesson, she did.

ඒත් මේ පාඩමේදී හිටියේ අවධානයෙන්.

The teacher was fascinated.

ගුරැවරියගේ සිත මීට ඇදී ගියා.

She went over to her, and she said, "What are you drawing?"

ඇය දැරිය ළඟට ගිහින් ඇසුවා, "මොකක්ද ඔයා අඳින්නේ?

And the girl said, "I'm drawing a picture of God."

දැරිය කිව්වා, "මම දෙවියන්වහන්ෙස්ව අඳිනවා" කියලා.

And the teacher said, "But nobody knows what God looks like."

ගුරැතුමිය කිව්වා, "ඒත් දෙවියන්වහන්සේගේ හැඩරැව කවුරුත් දන්නේ නැහැනේ."

And the girl said, "They will in a minute."

දැරිය කිව්වා, "තව ටිකකින් හැමෝම දැනගනීවි."

(Laughter)

(සිනහව)

When my son was four in England --

මගේ පුතාට එංගලන්තයේදී වයස හතර වුණාම--

actually, he was four everywhere, to be honest.

ඇත්තටම, එයාට එතකොට හැමතැනකම වයස හතරයි.

(Laughter)

(සිනහව)

If we're being strict about it, wherever he went, he was four that year.

අපි ඒ ගැන හරියට බැලුවොත්, ඒ වසරේ එයා කොහෙ ගියත්, එයාගේ වයස හතරයි.

He was in the Nativity play. Do you remember the story?

එයා රඟපෑවා ජේසුතුමාගේ උපත් කථා නාට්‍යයක. ඒ කථාව මතකද?

(Laughter)

(සිනහව)

No, it was big, it was a big story.

නැහැ, ඒක ලොකුයි, ලොකු කථාවක්.

Mel Gibson did the sequel, you may have seen it.

මෙල් ගිබ්සන් ඒකට පසු රඟපෑමක් කරා. ඒක දකින්න ඇති.

(Laughter)

(සිනහව)

"Nativity II."

"උත්පත්ති කථා II"

But James got the part of Joseph, which we were thrilled about.

ඒත් ජේම්ස්ට ලැබුණේ ජෝසෆ්ගේ චරිතය. ඒක අපිට විශාල සතුටක් වුණා.

We considered this to be one of the lead parts.

අපි ඒක ප්‍රධාන චරිතයක් ලෙස සැලකුවේ.

We had the place crammed full of agents in T-shirts:

අපි එතැන පිෙරව්වා කට්ටිය මෙහෙම ලියූ ටී-ෂර්ට් අැඳපු:

"ජේම්ස් රොබින්සන් තමයි ජෝසෆ්!" (සිනහව)

"James Robinson IS Joseph!"

(Laughter)

He didn't have to speak, but you know the bit where the three kings come in?

එයාට කථා කරන්න අවශ්‍ය වුණේ නැහැ.

ඒත් ඕගොල්ලෝ දන්නවානේ රජවරැ තිදෙනා පැමිෙණන කොටස?

They come in bearing gifts, gold, frankincense and myrrh.

ඒ අය තෑගි ගේනවා, රන්, කට්ටකුමංචල් හා කලුවැල් ලෙස.

This really happened.

මේක ඇත්තටම සිදුවුණා.

අපි බලන් සිටියදී ඒගොල්ලෝ පිළිවෙල වෙනස් කරා,

We were sitting there, and I think they just went out of sequence,

because we talked to the little boy afterward and said,

ඒ මොකද, අපි පසුව කුඩා දරැවාගෙන් ඇහුවම,

"You OK with that?" They said, "Yeah, why? Was that wrong?"

"ඒක හරිද?" කියලා, එයා කිව්වා, "ඔව්, ඇයි? ඒක වැරදිද?" කියලා.

They just switched.

ඒගොල්ලෝ ඒක මාරැකරා.

The three boys came in, four-year-olds with tea towels on their heads.

ළමුන් තිදෙනා පැමිණියා,

සිවු හැවිරිදි අය, හිසේ අත්පිස්නා ගැට ගහගෙන,

They put these boxes down, and the first boy said, "I bring you gold."

ඒ අය මේ පෙට්ටි බිමින් තිබ්බා,

පළමුවැන්නා කිව්වා, "මම ඔබට රත්රන් ගෙනාවා."

And the second boy said, "I bring you myrrh."

දෙවැන්නා කිව්වා, "මම ඔබට කලුවැල් ගෙනාවා."

And the third boy said, "Frank sent this."

තෙවැන්නා කිව්වා, "ෆ්රෑන්ක් මේක එව්වා."

(Laughter)

(සිනහව) (frankincense = කට්ටකුමංචල්)

What these things have in common is that kids will take a chance.

මේ සෑම දේටම පොදු දේ තමයි, ළමුන් අවදානමක් ගන්නවා කියන එක.

If they don't know, they'll have a go.

දන්නේ නැතිවුණත්, උත්සාහ කරනවා.

මම හරි නේද? ඒගොල්ලෝ වරදිනවාට බය නැහැ.

Am I right? They're not frightened of being wrong.

I don't mean to say that being wrong is the same thing as being creative.

මම කියන්නේ නැහැ වරද්දන එක නිර්මාණශීලිත්වයට සමානයි කියා.

What we do know is, if you're not prepared to be wrong,

අපි දන්න දේ තමයි, ඔබ වරද්දන්න ලැස්ති නැතිනම්,

you'll never come up with anything original --

ඔබ කවදාවත් අලුත් දෙයක් කරන්නේ නැහැ--

if you're not prepared to be wrong.

ඔබ වරද්දන්න ලෑස්ති නැතිනම්.

And by the time they get to be adults, most kids have lost that capacity.

බොහෝ ළමුන් වැඩිහිටියන් වෙද්දි, ඒ හැකියාව නැතිවෙලා.

They have become frightened of being wrong.

ඒ අය ඉන්නේ වරදිනවාට බය වෙලා.

And we run our companies like this.

අපි අපේ ආයතන දුවන්නෙත් මේ වගේ.

We stigmatize mistakes.

අපි වරදින එක ලැජ්ජාවක් කරනවා.

And we're now running national education systems

ඒ වගේම අපි දැන් ජාතික අධ්‍යාපන පද්ධති

where mistakes are the worst thing you can make.

දුවනවා, වරද්දන එක තමයි ඒකේ හැටියට නරකම දේ.

And the result is that we are educating people

එහි ප්‍රතිඵලය තමයි අපි මිනිසුන්ව අධ්‍යාපනය භාවිතයෙන්

out of their creative capacities.

ඔවුන්ගේ නිර්මාණශීලි හැකියාවන් නැති කරනවා.

Picasso once said this, he said that all children are born artists.

පිකාසෝ වරක් කිව්වා, සියලුම ළමයි උපදින්නේ චිත්‍ර ශිල්පීන් ලෙස කියලා.

The problem is to remain an artist as we grow up.

ප්‍රශ්නය තමයි වයසින් වැඩෙද්දී චිත්‍ර ශිල්පියෙක් ලෙස සිටීම අපහසු වීම.

I believe this passionately, that we don't grow into creativity,

මම දැඩිව විශ්වාස කරන්නේ අපි නිර්මාණශීලිත්වයට නැඹුරැ වන්නේ නැහැ,

we grow out of it.

අපි ඉන් ඉවතට නැඹුරැ වෙනවා කියලයි.

Or rather, we get educated out of it.

අධ්‍යාපනය නිසා අපි ඉන් ඉවත් වෙනවා.

So why is this?

ඇයි මේක මෙහෙම වෙන්නේ?

මම මීට වසර 5 ට එහා වෙන කල් ජීවත් වුණේ ස්ට්‍රැට්ෆර්ඩ් ඔන් ඒවන්හිදී.

I lived in Stratford-on-Avon until about five years ago.

In fact, we moved from Stratford to Los Angeles.

අපි එහි සිටයි ලොස් ඇන්ජලීස් පදිංචියට ආවේ.

So you can imagine what a seamless transition this was.

ඉතින් හිතාගන්න පුළුවන් නේද ඒක කෙතරම් පහසු වෙනසක්ද කියලා.

(Laughter)

(සිනහව)

Actually, we lived in a place called Snitterfield,

අපි ජීවත් වුණේ ස්නිටර්ෆීල්ඩ් කියලා තැනක,

just outside Stratford,

ස්ට්‍රැට්ෆර්ඩ්වලට පිටින්.

which is where Shakespeare's father was born.

එතැන තමයි ෂේක්ස්පියර්ගේ තාත්තා ඉපදුණේ.

Are you struck by a new thought? I was.

ඔබට අදහසක් පහළ වුණාද? මට එහෙම වුණා.

You don't think of Shakespeare having a father, do you?

ෂේක්ස්පියර්ට පියෙක් හිටියා කියලා හිතෙන්නේ නෑ නේද?

Do you?

ඒ මොකද, ෂේක්ස්පියර්ව ළමයෙක් විදියට අපි හිතන්නෙන් නැති නිසා, එහෙම නේද?

Because you don't think of Shakespeare being a child, do you?

Shakespeare being seven?

වයස අවුරැදු හතක ෂේක්ස්පියර්?

I never thought of it.

මට ඒක එහෙම හිතුණේ නැහැ.

I mean, he was seven at some point.

යම් අවධියක එයා වයස හත පහු කළා.

He was in somebody's English class, wasn't he?

එයා කාගේ හරි ඉංග්‍රීසි පංතියක ඉන්න ඇති නේද?

(Laughter)

(සිනහව)

How annoying would that be?

ඒක කෙතරම් කරදරයක් වේවිද?

(Laughter)

(සිනහව)

"Must try harder."

"තව උත්සාහ කරන්න."

(Laughter)

(සිනහව)

Being sent to bed by his dad, to Shakespeare, "Go to bed, now!"

ෂේක්ස්පියර්ගේ තාත්තා එයාව නින්දට යවනවා, "දැන්මම ඇඳට යන්න!

To William Shakespeare.

"And put the pencil down!"

ඔය පැන්සල පැත්තකින් තියන්න."

(සිනහව)

(Laughter)

"නවත්තන්න ඔය කථා කරන විදිය."

"And stop speaking like that."

(Laughter)

(සිනහව)

"It's confusing everybody."

"ඒකට අපේ ඔළුව අවුල් වෙනවා."

(Laughter)

(සිනහව)

Anyway, we moved from Stratford to Los Angeles,

අපි ස්ට්‍රැට්ෆර්ඩ් සිට ලොස් ඇන්ජලීස් වලට පදිංචිය මාරැ කරා.

and I just want to say a word about the transition.

මම කැමතියි ඒ මාරැව ගැන වචනයක් කියන්න.

Actually, my son didn't want to come.

මගේ පුතා එන්න කැමති වුණේ නෑ.

I've got two kids; he's 21 now, my daughter's 16.

මට දරැවෝ දෙන්නයි; පුතාට දැන් 21 යි, දුවට 16යි.

He didn't want to come to Los Angeles.

පුතා අකැමැති වුණා ලොස් ඇන්ජලීස් එන්න.

He loved it, but he had a girlfriend in England.

එයා එහෙට කැමතියි ඒත් එයාට පෙම්වතියක් හිටියා එංගලන්තයේ.

This was the love of his life, Sarah.

ඒ පරම ආදරිය වූ සේරා.

He'd known her for a month.

එයා ඇය හඳුනගෙන මාසයයි.

(Laughter)

(සිනහව)

Mind you, they'd had their fourth anniversary,

ඒත් දෙන්නා සිවුවැනි සංවත්සරයත් සමරලයි හිටියේ,

මොකද වයස 16දී මේක දිගු කාලයක්.

because it's a long time when you're 16.

He was really upset on the plane.

එයා ගුවන් යානයේදී හිටියේ දුකෙන්.

He said, "I'll never find another girl like Sarah."

"මට ඇය වගේ කෙනෙක් ආයෙත් හමු වන්නේ නෑ." ඔහු කිව්වා.

And we were rather pleased about that, frankly --

ඇත්තටම අපි නම් ඒ ගැන සතුටු වුණා.

(Laughter)

(සිනහව)

because she was the main reason we were leaving the country.

මොකද අපි රටින් පිට වෙන්න ප්‍රධානතම හේතුව වුණේ ඇයයි.

(Laughter)

(සිනහව)

But something strikes you when you move to America

ඒත් යමක් හිතට වදිනවා ඇමෙරිකාවේ පදිංචි වුණාමත්

and travel around the world:

ලෝකය වටා සංචාරය කරාමත්.

every education system on earth has the same hierarchy of subjects.

ලෝකයේ සෑම තැනකම විෂයයන්ගේ සාපෙක්ෂ වැදගත්කම එක සමානයි.

Every one. Doesn't matter where you go.

හැම එකකම. කොහේ ගියත්.

You'd think it would be otherwise, but it isn't.

ඔබ සිතයි ඒක එහෙම නෙවෙයි කියා, ඒත් ඒක එහෙම තමයි.

At the top are mathematics and languages, then the humanities.

ඉහළින්ම තිබෙනවා ගණිතය හා භාෂාවන්,

ඊළඟට මානව අංශ විෂයයන්, පහළින්ම කලා විෂයයන්.

At the bottom are the arts. Everywhere on earth.

ලෝකයේ සෑම තැනකම.

And in pretty much every system, too, there's a hierarchy within the arts.

සෑම පද්ධතියකම කලා විෂයයන් අතරත් සාපේක්ෂ වැදගත්කමක් තිබෙනවා.

Art and music are normally given a higher status in schools

පාසල්වල චිත්‍ර හා සංගීතයට වැඩි වැදගත්කමක් ලැබෙනවා

than drama and dance.

නාට්‍ය හා නර්ථනයට වඩා.

There isn't an education system on the planet

ලෝකයේ කොහෙවත් අධ්‍යාපන පද්ධතියක් නැහැ,

that teaches dance every day to children

හැමදාම ළමුන්ට නර්ථනය උගන්වන

the way we teach them mathematics.

අපි ඒගොල්ලන්ට ගණිතය උගන්වනවා වගේ. ඒ අැයි?

Why?

Why not?

ඇයි බැරි? මේක වඩා වැදගත් ප්‍රශ්නයක්.

I think this is rather important.

I think math is very important, but so is dance.

මම හිතන්නේ ගණිතය ගොඩක් වැදගත් නර්ථනයත් ඒ වගේමයි.

Children dance all the time if they're allowed to, we all do.

ඔවුන්ට ඉඩ දෙනවා නම් ළමුන් හැම තිස්සේම නටයි. අපි හැමෝම එහෙමයි.

We all have bodies, don't we? Did I miss a meeting?

අපි හැමෝටම සිරුරක් තිබෙනවා නේද? මට යමක් අමතක වුණාද?

(Laughter)

(සිනහව)

Truthfully, what happens is, as children grow up,

ඇත්තටම, ළමුන් වයසින් වැඩෙද්දි සුදුවන දේ තමයි,

we start to educate them progressively from the waist up.

අපි ඒ අයට ඉණෙන් ඉහළට ක්‍රමානුකූලව අධ්‍යාපනය ලබා දෙනවා.

And then we focus on their heads.

ඊළඟට හිසට අවධානය දෙනවා.

And slightly to one side.

ඒකෙත් එක පැත්තකට වැඩිපුර.

ඔබ පිටසක්වළ ජීවියෙකු හැටියට අධ්‍යාපනය දිහා බලලා,

If you were to visit education as an alien

and say "What's it for, public education?"

ඇහුවොත්, "පොදු අධ්‍යාපනය කුමක් සඳහාද?" කියා,

I think you'd have to conclude, if you look at the output,

මෙකේ ප්‍රතිඵලය අනුව ඔබ නිගමනය කරයි

who really succeeds by this,

මේකෙදි සාර්ථක වන්නේ

who does everything they should,

කරන්න නියම දේ කරන අය,

who gets all the brownie points, who are the winners --

ඒ අයට තමයි ලකුණු ලැබෙන්නේ, ඒ අය තමයි ජය ගන්නේ--

I think you'd have to conclude the whole purpose of public education

ඔබට නිගමනය කරන්න වේවි, පොදු අධ්‍යාපනයේ අරමුණ තමයි,

throughout the world

ලෝකය පුරා,

is to produce university professors.

විශ්ව විද්‍යාල මහාචාර්යවරැ බිහි කරන එක.

Isn't it?

එහෙම නේද?

They're the people who come out the top.

ඒ අය තමයි ඉහළටම යන්නේ.

And I used to be one, so there.

ඇත්තටම මමත් එහෙම කෙනෙක් වෙලා හිටියා.

(Laughter)

(සිනහව)

මම සරසවි මහාචාර්යවරැන්ට කැමතියි ඒත්

And I like university professors,

but, you know, we shouldn't hold them up

අපි ඒ අයට සැලකිය නොයුතුයි,

as the high-water mark of all human achievement.

මනුෂ්‍ය ජයග්‍රහණවල ඉහළම දේ ලෙස.

They're just a form of life.

ඒ අය එක්තරා ජීවී කොට්ඨාශයක් පමණයි,

Another form of life.

වෙනස් ජීවි කොට්ඨාශයක්.

But they're rather curious.

ඒත ඒ අයගේ තරමක අමුත්තක් තිබෙනවා, මම මේක කියන්නේ ඒ අයට තිබෙන ආදරයට,

And I say this out of affection for them:

there's something curious about professors.

මගේ අත්දැකීමේ හැටියට මහාචාර්යවරැ ළඟ යම් අමුත්තක් තිබෙනවා--

In my experience -- not all of them, but typically -- they live in their heads.

හැම කෙෙනක්ම නෙවෙයි ඒත් බොහෝ දෙනා ජීවත් වන්නේ තමන්ගේ ඔළුවේ.

They live up there and slightly to one side.

ඒ අය ඒ කොටසේ ජීවත් වන්නේ ඒකත් පැත්තකට බර වෙලා.

They're disembodied, you know, in a kind of literal way.

එක් පැත්තකින් බැලුවම ඒගොල්ලන්ට සිරැරක් නැහැ වගේ.

They look upon their body as a form of transport for their heads.

ඒ අය සිරැර දිහා බලන්නේ හිස එහා මෙහා ගෙනයන්න තිබෙන වාහනයක් වගේ.

(Laughter)

(සිනහව)

Don't they?

එහෙම නෙවෙයිද?

It's a way of getting their head to meetings.

ඒක තමන්ගේ හිස රැස්වීම්වලට ගෙනයන්න තිබෙන විදිය.

(Laughter)

(සිනහව)

If you want real evidence of out-of-body experiences, by the way,

ඔබට මනෝකාය අත්දැකීම් පිළිබඳ සාක්ෂි අවශ්‍ය නම්,

get yourself along to a residential conference of senior academics

යන්න ජේ‍්‍යෂ්ඨ විද්වතුන්ගේ නේවාසික සමුළුවකට,

and pop into the discotheque on the final night.

එහි අවසන් දා රෑ ඩිස්කෝ නැටුමට යන්න.

(Laughter)

(සිනහව)

And there, you will see it.

එතකොට ඔබ එය දකීවි.

Grown men and women writhing uncontrollably, off the beat.

වැඩිහටි පිරිමි හා ගැහැණු කෙළවරක් නැතිව ඇඹරෙනවා, තිත අල්ලගන්න බැරුව.

(Laughter)

(සිනහව)

Waiting until it ends, so they can go home and write a paper about it.

ඒක ඉවරයක් වෙනකල් බලා ඉන්නවා ගෙදර ගිහින් ඒ ගැන ලිපියක් ලියන්න.

(Laughter)

(සිනහව)

Our education system is predicated on the idea of academic ability.

අපේ අධ්‍යාපන පද්ධතිය ගොඩනැඟිලා තිබෙන්නේ ශාස්ත්‍රීය හැකියාව යන අදහස මතයි.

And there's a reason.

ඒකට හේතුවක් තිබෙනවා.

Around the world, there were no public systems of education,

ලෝකය වටා පොදු අධ්‍යාපන පද්ධතියක් තිබුණේ නැහැ,

really, before the 19th century.

19 වැනි ශතවර්ෂයට පෙර.

They all came into being to meet the needs of industrialism.

ඒසියල්ල බිහි වුණේ කාර්මිකකරණයේ අවශ්‍යතාවය පිරිමැසීමටයි.

So the hierarchy is rooted on two ideas.

ඒ නිසා මේ උස් පහත් භේදයට අදහස් දෙකක් මූලිකයි.

Number one, that the most useful subjects for work are at the top.

පළමුව, රැකියාවට ප්‍රයෝජන විෂයයන් තිබුණේ ඉහළින්.

So you were probably steered benignly away from things at school

බොහෝවිට ඔබව කරුණාවෙන් ඉවත් කරන්න ඇති,

කුඩා කල පාසලේදී, ඔබ කැමති දේවල්වලින්,

when you were a kid,

things you liked,

on the grounds you would never get a job doing that.

හේතු වශයෙන් කියලා එයින් රැකියාවක් නොලැබන බව. ඒක නිවැරදියිද?

Is that right?

සංගීතය ඉගෙන ගන්න එපා, ඔබ සංගීතඥයෙක් වෙන්නේ නැහැ;

"Don't do music, you're not going to be a musician;

චිත්‍ර එපා, ඔබ ශිල්පියෙක් වන්නේ නෑ.

don't do art, you won't be an artist."

කාරුණික අවවාද--ඒත් දැන්, ගැඹුරැ වැරැද්දක්.

Benign advice -- now, profoundly mistaken.

The whole world is engulfed in a revolution.

මුලු ලොවම විප්ලවයක ගිලිලා.

And the second is academic ability,

දෙවැන්න තමයි ශාස්ත්‍රීය හැකියාව,

which has really come to dominate our view of intelligence,

එය අපි බුද්ධිමත්බව ගැන සිතන ආකාරයට බලපෑම් කරනවා,

because the universities design the system in their image.

හේතුව, සරසවි මඟින් පද්ධතිය සැකසුණේ ඒ ප්‍රතිරූපයට අදාළවයි.

If you think of it,

අපි හිතලා බැලුවොත්, ලෝ වටාම පොදු අධ්‍යාපනය

the whole system of public education around the world is a protracted process

විශ්ව විද්‍යාල ප්‍රවේශය වෙනුවෙන් සැකසුණු එකක්.

of university entrance.

And the consequence is that many highly talented,

ඒකේ ප්‍රතිඵලය තමයි බොහෝ හැකියාවන් වැඩි,

brilliant, creative people think they're not,

ඉතා දක්ෂ, නිර්මාණශීලී අය හිතන්නේ එහෙම නෑ කියලා,

because the thing they were good at at school

ඒ මොකද ඒ අය පාසලේදී දක්ෂතාවය පෙන්වූ දෙය

wasn't valued, or was actually stigmatized.

එක්කෝ අගය කළේ නැහැ, නැතිනම් ලැජ්ජාවට පත් කරා.

And I think we can't afford to go on that way.

අපි මේක තව දුරටත් කරගෙන යන එක හොඳ දෙයක් නෙවෙයි.

In the next 30 years, according to UNESCO,

UNESCO සංවිධානය කියන ආකාරයට, මීළඟ වසර 30 තුළ,

more people worldwide will be graduating through education

ලෝ වටා බොහෝ දෙනෙක් උපාධි ලබනවා

than since the beginning of history.

අධ්‍යාපනය තුළින් මෙතෙක් ඉතිහාසයේ ලැබුවාට වඩා වැඩියෙන්.

More people.

ඒකට හේතුව අපි කථා කරපු සියලු දේවල්වල එකතුව--

And it's the combination of all the things we've talked about:

technology and its transformational effect on work,

තාක්ෂණය හා එමඟින් කාර්යයන්හි සිදු කරන වෙනස, ජනවිකාශනය

and demography and the huge explosion in population.

හා ජනගහනයේ විශාල වැඩිවීම.

Suddenly, degrees aren't worth anything.

එකවරම උපාධිවලට තිබෙන වටිනාකම නැති වෙනවා.

Isn't that true?

ඒක අැත්ත නෙවෙයිද?

When I was a student, if you had a degree, you had a job.

මම ඉගෙන ගන්න කාලේ, උපාධියක් තිබුණා නම්, රැකියාවක් ලැබෙනවා.

If you didn't have a job, it's because you didn't want one.

ඔබට රැකියාවක් තිබුණේ නැතිනම් ඒ කියන්නේ ඔබට ඒක අනවශ්‍ය වුණා.

And I didn't want one, frankly.

මට නම් ඇත්තටම ඕනෑ වුණේ නැහැ. (සිනහව)

(Laughter)

ඒත් දැන් උපාධි තිබෙන ළමුන්

But now kids with degrees are often heading home

බොහෝ වෙලාවට ගෙදර යනවා වීඩියෝ ගේම් ගහන්න,

to carry on playing video games,

because you need an MA where the previous job required a BA,

හේතුව කලින් උපාධියක් ඉල්ලූ රැකියාවල දැන් ඉල්ලන්නේ පශ්චාත් උපාධි,

and now you need a PhD for the other.

ඒ තැන්වල දැන් ඉල්ලන්නේ ආචාර්ය උපාධි.

It's a process of academic inflation.

එය ශාස්ත්‍රීය උද්ධමනයේ ක්‍රියාවලියක්.

එයින් හැඟෙන්නේ මුළු අධ්‍යපන සැලැස්මම

And it indicates the whole structure of education is shifting beneath our feet.

අපේ කකුල් යට දෙදරනවා කියන එක.

We need to radically rethink our view of intelligence.

අපි බුද්ධිමත්බව ගැන බලන විදියට විප්ලවීය වෙනසක් අවශ්‍යයි.

We know three things about intelligence.

අපි බුද්ධිමත්භාවය ගැන දේවල් තුනක් දන්නවා.

One, it's diverse.

එක, ඊට විවිධත්වයක් තිබීම.

We think about the world in all the ways that we experience it.

අපි ලෝකය අත්විඳින සෑම ආකාරයකටම අපි ලෝකය ගැන හිතනවා.

We think visually, we think in sound, we think kinesthetically.

දෘෂ්ටිය මුල්කර හිතනවා, ඇසීම මුල්කර හිතනවා, දැනීම මුල්කර හිතනවා.

We think in abstract terms, we think in movement.

අමූර්ත දේ මුල් කර හිතනවා, චලනය මුල් කර හිතනවා.

Secondly, intelligence is dynamic.

දෙවනුව, බුද්ධිමත්බව වෙනස් වන දෙයක්.

If you look at the interactions of a human brain,

අපි මිනිස් මොළයේ අන්තර්ක්‍රියා බැලූ විට,

as we heard yesterday from a number of presentations,

ඊෙය් දවසේ ඉදිරිපත් කිරීම් කිහිපයකින් අහන්න ලැබුණා වගේ,

intelligence is wonderfully interactive.

බුද්ධිමත්බව අපූරැ අන්තර්ක්‍රියා සහිතයි.

The brain isn't divided into compartments.

මොළය පෙට්ටි වලට බෙදිලා නැහැ.

In fact, creativity --

ඇත්තටම නිර්මාණශීලිත්වය-- මම අර්ථ දක්වන්නේ ඒක ක්‍රියාවලියක්

which I define as the process of having original ideas that have value --

වටිනාකමක් තිබෙන නැවුම් අදහස් ඇති කරගන්නා--

more often than not comes about

එය බොහෝ විට සිදු වන්නේ අන්තර්ක්‍රියා නිසා

through the interaction of different disciplinary ways of seeing things.

දේවල් දිහා විවිධාකාර ලෙස බැලීමෙන් ඇතිවන.

By the way, there's a shaft of nerves that joins the two halves of the brain,

දන්නවාද, මොළයේ කොටස් දෙක යා කරන ස්නායු කඳක් තිබෙනවා

called the corpus callosum.

ඒකට කියන්නේ කෝපස් කැලෝසම්.

It's thicker in women.

ඒක ස්ත්‍රීන්ගේ වඩා ඝනයි.

Following off from Helen yesterday,

ඊයේ හෙලන්ගේ කථාව මතක් කළොත්,

ඒක වෙන්න ඇති ස්ත්‍රීන්ට වඩා හොඳින් එක වර බොහෝ දේ කළ හැක්කේ.

this is probably why women are better at multitasking.

Because you are, aren't you?

ඕගොල්ලෝ එහෙම කරනවා, නැද්ද?

මේ ගැන ගොඩක් පර්යේෂණ තිබුණත් මම ඒක දන්නේ මගේ පෞද්ගලික ජීවිතයෙන්.

There's a raft of research, but I know it from my personal life.

If my wife is cooking a meal at home, which is not often ...

මගේ බිරිඳ ගෙදර උයනවා නම්-- වාසනාවකට නිතර එහෙම කරන්නේ නැහැ.

thankfully.

(Laughter)

(සිනහව)

එයා ඇතැම් දේවල් වලට දක්ෂයි, ඒත් එයා උයනවා නම්,

No, she's good at some things.

But if she's cooking, she's dealing with people on the phone,

ඒ අතරම දුරකථනයෙන් කථා කරනවා,

she's talking to the kids, she's painting the ceiling --

දරැවන්ට කථා කරනවා, සිවිලිමේ තීන්ත ගානවා,

විවෘත හෘද සැත්කමක් කරනවා.

(Laughter)

she's doing open-heart surgery over here.

If I'm cooking, the door is shut, the kids are out,

මම උයනවා නම්, දොර වහලා; දරුවෝ එළියට දමලා,

the phone's on the hook,

දුරකථනය පැත්තකින් තියලා, බිරිඳ ආවොත් මට තරහා යනවා.

if she comes in, I get annoyed.

I say, "Terry, please, I'm trying to fry an egg in here."

මම කියනවා, "ෙටරි, කරුණාකරලා අහන්න, මම මෙතන බිත්තරයක් බදිනවා."

(Laughter)

(සිනහව)

"Give me a break."

"මට ඉන්න දෙන්න."

(Laughter)

(සිනහව)

Actually, do you know that old philosophical thing,

ඔබ අර පරණ දාර්ශනික කථාව දන්නවාද,

"If a tree falls in a forest, and nobody hears it, did it happen?"

ඒ කිව්වේ, කැළයක ගසක් වැටිලා ඒක කාටත් ඇසුණේ නැතිනම්, ඒක වුණාද කියන එක?

Remember that old chestnut?

ඒක මතකද?

I saw a great T-shirt recently, which said,

මම අපූරැ ටී-ෂර්ට් එකක් ළඟදී දැක්කා මෙෙහම ගහපු,

"If a man speaks his mind in a forest, and no woman hears him,

"මිනිසෙක් කැළයකදී තමන්ෙග් හිතේ තිබෙන දේ කියද්දි කිසිම කාන්තාවකට එය නොඇසුණි නම්,

is he still wrong?"

ඔහු කියපු දේ ඒත් වැරදියිද?"

(Laughter)

(සිනහව)

බුද්ධිමත්බව ගැන තෙවැන්න තමයි,

And the third thing about intelligence is,

it's distinct.

එය වෙන් ව හඳුනා ගත හැකියි.

මම අලුත් පොතක් ලියනවා මේ දවස්වල, නමින් "එපිෆනි",

I'm doing a new book at the moment called "Epiphany,"

which is based on a series of interviews with people

ඒකට පදනම කිහප දෙනෙකු සමඟ කළ සම්මුඛ සාකච්ඡා

ඔවුන් තමන්ගේ දක්ෂතා හඳුතා ගත් ආකාරය.

about how they discovered their talent.

I'm fascinated by how people got to be there.

ඒ අය එතැනට පැමිණි ආකාරය මට සිත්ගන්නාසුලුයි.

ඒක පටන් ගත්තේ අපූරැ කාන්තාවක් සමඟ ඇතිවූ කථා බහකින්

It's really prompted by a conversation I had with a wonderful woman

who maybe most people have never heard of, Gillian Lynne.

බොහෝ දෙනා අහලා නැති කෙනෙක්, ජිලියන් ලින්.

අහලා තිබෙනවාද ඇය ගැන? සමහර අය.

Have you heard of her? Some have.

She's a choreographer, and everybody knows her work.

ඈ නැටුම් රචනා කරන්නියක්, හැමෝම ඒ නිර්මාණ හඳුනනවා.

She did "Cats" and "Phantom of the Opera."

ඒ "කැට්ස්" හා "ෆැන්ටම් ඔෆ් ද ඔපෙරා."

She's wonderful.

ඈ අපූරැයි.

I used to be on the board of The Royal Ballet, as you can see.

මම "ද රෝයල් බැලේ" හි මණ්ඩලයේ සිටි බව

ඕගොල්ලන්ට පේනවා ඇති.

(Laughter)

ජිලියන් සහ මම දිනක් දවල් කෑමට ගියා. මම කිව්වා,

Gillian and I had lunch one day. I said, "How did you get to be a dancer?"

"ඔයා කොහොමද නැටුමට යොමු වුණේ?"

ඒක සිත්ගන්නාසුලුයි.

It was interesting.

ඇය පාසලේදී ගොඩක් අසාර්ථක වෙලා.

When she was at school, she was really hopeless.

1930 ගණන් වලදී මේ පාසල ඇගේ දෙමව්පියන්ට ලියලා තිබෙනවා,

And the school, in the '30s, wrote to her parents and said,

"We think Gillian has a learning disorder."

"අපි හිතන්නේ ජිලියන්ට ඉගෙනීමේ ආබාධයක්."

She couldn't concentrate; she was fidgeting.

ඇයට අවධානයෙන් සිටීමට නොහැකි වුණා, දඟලනවා.

I think now they'd say she had ADHD.

දැන් නම් කියයි ඇයට ADHD තිබෙනවා කියලා. එහෙම නේද?

Wouldn't you?

But this was the 1930s, and ADHD hadn't been invented at this point.

ඒත මේ 1930 ගණන්, එතකොට ADHD නිපදවලා තිබුණේ නැහැ.

It wasn't an available condition.

ඒක යොදා ගන්න පුළුවන් ලෙඩක් නෙවෙයි එතකොට.

(Laughter)

(සිනහව)

ඒ අය දන්නේ නෑ ඒ ලෙඩේ හැදෙන්න පුළුවන් කියා.

People weren't aware they could have that.

(සිනහව)

(Laughter)

Anyway, she went to see this specialist.

ඈ ගියා විශේෂඥයෙක් හමුවන්න.

So, this oak-paneled room, and she was there with her mother,

ඔක් ලී පනෙල සහිත කාමරයක ඈ සිටියා ඇගේ මව සමඟ,

and she was led and sat on this chair at the end,

කෙළවරේ පුටුවක ඇයව වාඩි කරා,

and she sat on her hands for 20 minutes,

විනාඩි 20 ක් ඈ ඇගේ අත්ල උඩ වාඩිවී සිටියා, ඇගේ මව මේ කෙනා සමඟ කථා කරන තෙක්,

while this man talked to her mother

about all the problems Gillian was having at school,

ජිලියන්ට පාසලේ තිබෙන ප්‍රශ්න ගැන.

because she was disturbing people, her homework was always late, and so on.

ඇය අනිත් අයට බාධා කරනවා; ගෙදර වැඩ හැම තිස්සෙම පරක්කුයි වගේ දේවල්,

Little kid of eight.

වයස අටක දැරියක්.

In the end, the doctor went and sat next to Gillian and said,

ඊට පස්සේ දොස්තර ජිලියන් ළඟ වාඩි වෙලා කිව්වා,

"I've listened to all these things your mother's told me.

"මම අහගෙන හිටියා ඔයාගේ අම්මා මට කියපු දේවල්,

I need to speak to her privately.

මට දැන් තනිවම ඇයට කථා කරන්න ඕනෑ.

මෙතන ඉන්න. අපි අාපසු එනවා; වැඩි වෙලා යන්නේ නැහැ."

Wait here. We'll be back. We won't be very long,"

and they went and left her.

එයාව ඉන්දලා ඒ දෙන්නා පිට වුණා.

ඒත් කාමරයෙන් පිටවෙද්දි,

But as they went out of the room,

he turned on the radio that was sitting on his desk.

ඔහු ඔහුගේ මේසය මත තිබූ ගුවන් විදුලිය ක්‍රියාත්මක කරා.

And when they got out of the room,

එළියට ගියාම ඔහු ඇගේ අම්මාට කිව්වා, "ඔහොම හිටගෙන ඇය දිහා බලන්න." කියලා.

he said to her mother, "Just stand and watch her."

And the minute they left the room,

ඒ දෙන්නා කාමරයෙන් පිට වුණු විගසම,

she was on her feet, moving to the music.

ඇය නැඟිටලා සංගීතයට නටන්න ගත්තා.

And they watched for a few minutes, and he turned to her mother and said,

දෙන්නා විනාඩි කිහිපයක් ඈ දිහා බලාගෙන සිටියා. ඔහු ඇගේ මවට කිව්වා,

"Mrs. Lynne, Gillian isn't sick.

"ලින් මහත්මිය, ජිලියන්ට අසනීපයක් නැහැ. ඇය නැටුම් ශිල්පිනියක්.

She's a dancer.

ඇයව නැටුම් පාසලකට යවන්න."

Take her to a dance school."

I said, "What happened?"

මම ඇහුවා, "ඉතින් මොකද වුණේ?"

She said, "She did. I can't tell you how wonderful it was.

ඇය කිව්වා, "ඈ ඒක කරා. ඒක කෙතරම් අපූරැ දෙයක් වුණාද.

We walked in this room, and it was full of people like me --

අපි එහි කාමරයක් ඇතුළට ගියා, එතැන ඔක්කොම හිටියේ මම වගේ අය.

people who couldn't sit still,

එක තැනක ඉන්න බැරි අය.

people who had to move to think."

හිතන වෙලාවට චලනයක් අවශ්‍ය අය." හිතන වෙලාවට චලනයක් අවශ්‍ය අය

Who had to move to think.

They did ballet, they did tap, jazz; they did modern; they did contemporary.

ඒ අය බැලේ ඉගෙන ගත්තා, ටැප්, ජෑස් ඉගෙන ගත්තා, නූතන හා සමකාලීන නැටුම් කරා.

She was eventually auditioned for the Royal Ballet School.

පසුව ඇය "රෝයල් බැලේ ස්කූල්" එකට ඉදිරිපත් වුණා;

She became a soloist; she had a wonderful career at the Royal Ballet.

ඇය හුදකලා ශිල්පිනියක් වුණා; Royal Ballet School හි විශිෂ්ටව වැඩ කරා.

She eventually graduated from the Royal Ballet School,

පසුව එයින් උපාධිය ලැබූ පසු

founded the Gillian Lynne Dance Company,

"ජිලියන් ලින් නර්ථන සමාගම" ඇරඹුවා,

met Andrew Lloyd Webber.

අැන්ඩෘ ලොයිඩ් වෙබර් හමු වුණා.

She's been responsible for

අැය වගකීම දැරුවා

some of the most successful musical theater productions in history,

ඉතිහාසයේ තිබූ සාර්ථකම සංගීතමය නාට්‍ය සමහරකට,

she's given pleasure to millions,

ඇය මිලියන සංඛ්‍යාවකට සතුට බෙදලා තිබෙනවා, ඒ වගේම ඇය කෝටිපතයෙක්.

and she's a multimillionaire.

Somebody else might have put her on medication and told her to calm down.

වෙන කෙනෙක් වුණා නම් ඇයට බෙහෙත් දීලා කියනවා සංසුන් වන්න කියලා.

(Applause)

(අත්පොළසන්)

What I think it comes to is this:

ඒ සිද්ධියෙන් තෙරුම් යන දේ තමයි:

Al Gore spoke the other night

ඇල් ගෝර් කථා කරා කලින් දා රෑ

about ecology and the revolution that was triggered by Rachel Carson.

පරිසර විද්‍යාව හා රේෂල් කාසන් විසින් ඇති කරපු විප්ලවය ගැන.

I believe our only hope for the future

මම හිතන්නේ අපේ අනාගතයට තිබෙන එකම බලාපොරොත්තුව

is to adopt a new conception of human ecology,

මිනිස් පරිසරය ගැන අලුත් සංකල්පයක් භාවිතයට ගැනීම,

one in which we start to reconstitute our conception

එහි අරඹා ප්‍රතිනිර්මාණය කිරීම

of the richness of human capacity.

මිනිස් හැකියාවේ සරැබව.

Our education system has mined our minds

අපේ අධ්‍යාපන පද්ධතිය අපේ සිත් සූරා කා තිබෙනවා,

in the way that we strip-mine the earth for a particular commodity.

අපි සම්පත් සඳහා පොළොව සූරා කන ආකාරයටම.

And for the future, it won't serve us.

අනාගතයේදී ඒක හරි යන්නේ නැහැ.

We have to rethink the fundamental principles

අපි නැවත සකස් කළ යුතුයි මූලධර්ම

on which we're educating our children.

අපේ ළමුන්ගේ ඉගෙනීමට පදනම් වන.

There was a wonderful quote by Jonas Salk, who said,

ජෝනස් සෝල්ක් වරක් කියූ වටිනා කියමනක් තිබෙනවා,

"If all the insects were to disappear from the Earth,

"පෘථිවියෙන් සියලුම කෘමීන් අතුරැදහන් වුවොත්,

within 50 years, all life on Earth would end.

තව අවුරැදු 50 දී පෘථිවිය ජීවීන්ගෙන් තොර වේවි.

If all human beings disappeared from the Earth,

මනුෂ්‍යයින් පෘථිවියෙන් අතුරැදහන් වූවොත්,

within 50 years, all forms of life would flourish."

අවුරැදු 50 දී සියලුම ජීවීන් වැජඹේවි."

And he's right.

ඔහු නිවැරදියි.

What TED celebrates is the gift of the human imagination.

TED සමරන්නේ මිනිස් පරිකල්පනය නම් තිළිණයයි.

We have to be careful now that we use this gift wisely,

අපි ප්‍රවේශම් විය යුතුයි,

මේ තිළිණය බුද්ධිමත්ව භාවිතා කිරීමට

and that we avert some of the scenarios that we've talked about.

එමඟින් අපි කථා කළ ඇතැම් සිද්ධි මග හරවා ගැනීමට.

And the only way we'll do it is by seeing our creative capacities

ඒක කරන්න පුළුවන් එකම විදිය තමයි අපේ නිර්මාණශීලී හැකියාවක් දකින එක

for the richness they are

ඒවායේ නියම වටිනාකමින්

and seeing our children for the hope that they are.

ඒ වගේම අපේ ළමුන් අපේ බලාපොරොත්තුව ලෙස දකින එක.

And our task is to educate their whole being,

අපේ කාර්යය ඔවුුන්ගේ සෑම අංශයකටම අධ්‍යාපනය දීමයි,

so they can face this future.

ඒ අයට මේ අනාගතයට මුහුණ දීමට.

By the way -- we may not see this future,

අපි මේ අනාගතය දකින්න නොසිටින්න පුළුවන්,

but they will.

ඒත් ඒ අය එය දකීවි.

And our job is to help them make something of it.

අපේ කාර්යය තමයි ඉන් යමක් කිරීමට ඔවුන්ට උපකාරී වීම.

Thank you very much.

(බොහොම ස්තූතියි)

(Applause)

(අත්පොළසන්)