Do schools kill creativity? | Sir Ken Robinson | TED

23,158,026 views ・ 2007-01-07

TED


Lütfən, videonu oynamaq üçün aşağıdakı ingiliscə altyazılara iki dəfə klikləyin.

Translator: Mohammad Tofighi Reviewer: Ali Hasanzadeh
Günaydın. Necəsiniz? Möcüzə gedir, deyilmi?
00:27
Good morning. How are you?
0
27103
2575
00:29
(Audience) Good.
1
29702
1403
00:31
It's been great, hasn't it?
2
31129
1668
Bütün bu təşkilat və edilmiş danışmalar qarşısında afallamış vəziyyətdəyəm.
00:33
I've been blown away by the whole thing.
3
33408
2321
00:35
In fact, I'm leaving.
4
35753
1492
Hətta, indi bu an buranı Terkediyorum. (Qəhqəhə)
00:37
(Laughter)
5
37269
3906
Konfrans boyunca üç tema vardı işlənən,
00:43
There have been three themes running through the conference,
6
43096
3567
deyilmi, ki əslinə baxsanız bu mövzular mənim danışmaq istədiyim
00:46
which are relevant to what I want to talk about.
7
46687
2286
00:48
One is the extraordinary evidence of human creativity
8
48997
4470
mövzu ilə birbaşa ilintiliydi.
Bunlardan ilki, bütün bu Prezentasiyalar və buradakı insanların,
00:53
in all of the presentations that we've had
9
53491
2413
insan təbiətindəki yaradıcılıq meylinə başlı başına
00:55
and in all of the people here;
10
55928
1952
00:57
just the variety of it and the range of it.
11
57904
2651
dəlil təşkil etməsi. Müxtəlifliyinə və genişliyinə
bir baxın yalnız. İkincisi isə
01:01
The second is that it's put us in a place
12
61158
2143
01:03
where we have no idea what's going to happen
13
63325
2497
gələcək təması altında edilmiş danışmalar, əslinə baxsanız, bizi elə bir mövqeyə saldı ki
01:05
in terms of the future.
14
65846
1391
gələcəkdə həqiqətən nə olacağı mövzusunda az qala heç bir fikirimiz yox.
01:07
No idea how this may play out.
15
67261
2985
Gələcəkdə nə olar, nə bitər öngöremiyoruz.
01:10
I have an interest in education.
16
70270
1622
Təhsil mövzusuyla qayğikeşəm -
01:11
Actually, what I find is, everybody has an interest in education.
17
71916
4412
əslində mənə soruşsanız, təhsilə qarşı hər kəsin az çox bir əlaqəsi olduğunu düşünürəm.
01:16
Don't you?
18
76352
1317
Elə deyilmi? Misal, mən bunu çox maraqlı hesab edirəm.
01:17
I find this very interesting.
19
77693
1402
Əgər bir axşam yeməyinə dəvət edilmiş olub və təhsil ilə
01:19
If you're at a dinner party, and you say you work in education --
20
79119
3958
əlaqədar çalışdığınızı söyləsəniz
01:23
actually, you're not often at dinner parties, frankly.
21
83101
2745
əslində dürüst olmaq lazım olsa, əgər təhsil mövzusunda işlər yürütüyorsanız, axşam yeməyi partylarinda çox sıx boy göstərə bilməz.
01:25
(Laughter)
22
85870
3796
01:29
If you work in education, you're not asked.
23
89690
2428
(Qəhqəhə) Çünki çox kimsə sizi çağırmaz.
01:32
(Laughter)
24
92142
3179
Və olar da eskaza birinə iştirak etmiş olsanız, bir dahaki səfər üçün də dəvət edilmək ağılınızın ucundan keçməsin, ki bu mənə həmişə qəribə gəlmişdir.
01:35
And you're never asked back, curiously. That's strange to me.
25
95345
3959
01:39
But if you are, and you say to somebody,
26
99328
2216
Amma olar da orada olduğunuz və şəxsiyyətinizi afişa etsəniz
01:41
you know, they say, "What do you do?"
27
101568
1778
hanı bilərsiniz işdə, "Nə ilə məşğul olursan?" deyə soruşarlar
01:43
and you say you work in education,
28
103370
1688
və siz onlara təhsil işi ilə uğraştığınızı söyləsəniz
01:45
you can see the blood run from their face.
29
105082
2049
sonra üzlərini rəng atdığını görə bilərsiniz. Çox bu haldadır,
01:47
They're like, "Oh my God. Why me?"
30
107155
1685
01:48
(Laughter)
31
108864
2276
"Aman tanrım," bilərsiniz işdə, "Niyə mən? Bütün həftə boyunca çöldə keçirdiyim tək gecədə həm də" (Qəhqəhə)
01:51
"My one night out all week."
32
111164
1524
01:52
(Laughter)
33
112712
2610
01:55
But if you ask about their education, they pin you to the wall,
34
115346
3241
Amma əgər onlara öz aldıqları təhsili soruşacaq olsanız
sizi küncə sıkıştırırlar. Çünki bu insanların içində olan
01:58
because it's one of those things that goes deep with people, am I right?
35
118611
3407
şeylərdən biridir, haqsız mıyım?
02:02
Like religion and money and other things.
36
122042
3493
Din, pul və digər şeylərdə olduğu kimi.
02:05
So I have a big interest in education, and I think we all do.
37
125559
4442
Təhsilə böyük bir maraq var, və hamımızın olduğunu düşünürəm.
Həqiqətən təhsilə qarşı böyük haqlı bir əlaqəmiz var,
02:10
We have a huge vested interest in it,
38
130025
1802
02:11
partly because it's education that's meant to take us into this future
39
131851
3320
və qismən bunun səbəbi, təhsilin bizi o haqqında heç bir fikirimizin olmadığı
gələcəyə daşıyacaq olan yeganə vasitə olması.
02:15
that we can't grasp.
40
135195
1654
02:16
If you think of it,
41
136873
1166
Əgər düşünəcək olsanız, bu il məktəbə başlayan uşaqlar
02:18
children starting school this year will be retiring in 2065.
42
138063
6122
2065-ci ildə təqaüdə çıxmış olacaqlar. Ötən dörd gün ərzində
02:25
Nobody has a clue,
43
145272
1571
02:26
despite all the expertise that's been on parade for the past four days,
44
146867
3559
önümüzə təqdim edilən bütün mütəxəssis görüşlərə baxmayaraq, dünyanın yalnız beş il içərisində belə
nəyə bənzəyəcəyi kimsə tərəfindən təxmin edilə bilmir.
02:30
what the world will look like in five years' time.
45
150450
2526
Və bizlər bu naməlum gələcək üçün onları öyrətməklə hükümlüyüz.
02:33
And yet, we're meant to be educating them for it.
46
153000
2294
Hadisəyə belə baxdığımızda mövzu bəhs təxmin edilememezlik
02:35
So the unpredictability, I think, is extraordinary.
47
155318
2550
həqiqətən qorxuducu ölçülərdə.
02:37
And the third part of this is that we've all agreed, nonetheless,
48
157892
3428
Və üçüncü olaraq
hər şeyə baxmayaraq, uşaqların sahib olduğu
02:41
on the really extraordinary capacities that children have --
49
161344
5305
fövqəladə tutum mövzusunda hamımız həmfikir.
02:46
their capacities for innovation.
50
166673
2335
Xüsusilə söz mövzusu yeni fikirlər olduqda. Məsələn, Sirena dünən gecə harikuladeydi.
02:49
I mean, Sirena last night was a marvel, wasn't she?
51
169032
2789
Elə deyilmi? Yalnız nə edə bildiyini görməkdən bəhs edirəm.
02:51
Just seeing what she could do.
52
171845
1670
02:53
And she's exceptional, but I think she's not, so to speak,
53
173539
5549
Və o istisna bir nümunə, lakin mənə soruşsanız uşaqlıq dövrünü bir bütün olaraq
ələ aldıqda görərsiniz ki çox da istisna bir vəziyyət deyil.
02:59
exceptional in the whole of childhood.
54
179112
2905
Sirena'ya baxarkən görəcəyiniz şey, qabiliyyətini kəşf edib fövqəladə bir adanmışlıkla
03:02
What you have there is a person of extraordinary dedication
55
182041
2831
03:04
who found a talent.
56
184896
1171
bunun üstünə gedən bir insandır. Və mənim arqumentinin budur ki;
03:06
And my contention is, all kids have tremendous talents,
57
186091
2586
bütün uşaqlar inanılmaz qabiliyyətlərə malikdir.
03:08
and we squander them, pretty ruthlessly.
58
188701
2394
Və bizlər onları göstəririk, həm də mərhəmətsizcə.
Beləliklə, bu gün burada təhsil və sahib olduğumuz
03:11
So I want to talk about education,
59
191119
1857
03:13
and I want to talk about creativity.
60
193000
1872
yaradıcılıq haqqında danışmaq istəyirəm. Mənə soruşsanız
03:14
My contention is that creativity now is as important in education as literacy,
61
194896
6096
bu an yaradıcılıq ən az oxucu-yazıçılıq qədər təhsildə əhəmiyyətli
və bizlər eyni statüdeymişcesine rəftar etməliyik.
03:21
and we should treat it with the same status.
62
201016
2787
03:23
(Applause)
63
203827
1112
(Alqışlar) Təşəkkürlər. Bu qədər idi, danışmaram bitdi.
03:24
Thank you.
64
204963
1189
03:26
(Applause)
65
206176
4285
03:30
That was it, by the way. Thank you very much.
66
210485
2286
Çox təşəkkür edirəm. (Qəhqəhə) Nəysə, hələ 15 dakikamiz var.
03:32
(Laughter)
67
212795
2115
03:34
So, 15 minutes left.
68
214934
1677
Bəli, mən doğduğumda - xeyr. (Qəhqəhə)
03:36
(Laughter)
69
216635
3157
03:39
"Well, I was born ... "
70
219816
1671
03:41
(Laughter)
71
221511
3471
Bu yaxınlarda möcüzə bir hekayə eşitdim - İzah etməyə heyranam -
03:45
I heard a great story recently -- I love telling it --
72
225006
2650
Şəkil dersindeki kiçik bir qız haqqında. Altı yaş,
03:47
of a little girl who was in a drawing lesson.
73
227680
2371
03:50
She was six, and she was at the back, drawing,
74
230075
2175
ən arxada oturmuş, şəkil edən bir qız.
03:52
and the teacher said this girl hardly ever paid attention,
75
232274
2760
və müəlliminə soruşacaq olsanız bu kiçik qız desə az qala
heç maraq göstərmirdi. O gün xaric. O gün nədənsə bütün əlaqəsi etdiyi resimdeydi.
03:55
and in this drawing lesson, she did.
76
235058
1786
03:56
The teacher was fascinated.
77
236868
1340
03:58
She went over to her, and she said, "What are you drawing?"
78
238232
2789
Müəllimin ağzı açıq qalmış təbii bu vəziyyət qarşısında. Qızın yanına yaxınlaşmış,
və soruşmuş, "Nə çiziyorsun?"
04:01
And the girl said, "I'm drawing a picture of God."
79
241045
2491
"Tanrının şəkilini çəkirəm", demiş qız.
04:04
And the teacher said, "But nobody knows what God looks like."
80
244642
3318
"Amma heç kim Allahın necə göründüyünü bilmir.", Demiş müəllim.
04:07
And the girl said, "They will in a minute."
81
247984
2088
"Problem deyil, bir dəqiqə içində biləcəklər", demiş qız.
04:10
(Laughter)
82
250096
6782
(Qəhqəhə)
Oğlum İngiltərədə dörd yaşındaykən -
04:21
When my son was four in England --
83
261662
2727
əslində hər yerdə dörd yaşında idi, dürüst olmaq lazım olsa. (Qəhqəhə)
04:24
actually, he was four everywhere, to be honest.
84
264413
2191
Tamam tamam, hara gedərsə getsin, o il dörd yaşında idi.
04:26
(Laughter)
85
266628
1752
04:28
If we're being strict about it, wherever he went, he was four that year.
86
268404
3387
04:31
He was in the Nativity play. Do you remember the story?
87
271815
2638
Ad (Hz.İsanın doğumu) oyununda bir rolu vardı.
Hekayəni xatırlayırsınızmı? Gülməyin, əhəmiyyətli bir hekayə.
04:34
(Laughter)
88
274477
1219
04:35
No, it was big, it was a big story.
89
275720
1827
Həqiqətən əhəmiyyətli bir hekayə, hətta Mel Gibson ardıcıllığını çəkmişdi.
04:37
Mel Gibson did the sequel, you may have seen it.
90
277571
2305
04:39
(Laughter)
91
279900
1261
Bəlkə görmüsünüz: "Ad II". Nəysə, Ceyms, Cozef rolunu almışdı
04:41
"Nativity II."
92
281185
1561
04:42
But James got the part of Joseph, which we were thrilled about.
93
282770
3884
ki, biz bu mövzuda çox həyəcanlıydım.
04:46
We considered this to be one of the lead parts.
94
286678
2906
Nə də olsa biz bunu baş rollarda biri olaraq düşünürdük.
04:49
We had the place crammed full of agents in T-shirts:
95
289608
2487
Məkanı "Cozef, Ceyms Robinson'dur." yazılı köynəklər geyən
bir çox insanla doldurmuşdu. (Qəhqəhə)
04:52
"James Robinson IS Joseph!"
96
292119
1414
04:53
(Laughter)
97
293557
1033
04:54
He didn't have to speak, but you know the bit where the three kings come in?
98
294614
3628
Danışmasına ehtiyac yox idi, amma o hissəsi bilərsiniz
hanı üç kralın gəldiyi. Hədiyyələr təqdim etmək üçün gəlirlər,
04:58
They come in bearing gifts, gold, frankincense and myrrh.
99
298266
2685
və qızıl, tütsü və mur gətirərlər.
05:00
This really happened.
100
300975
1158
Bu həqiqətən oldu. Artıq otururduq
05:02
We were sitting there, and I think they just went out of sequence,
101
302157
3116
və sanırsam o sırada replikadı sırasını qarışdırdılar,
05:05
because we talked to the little boy afterward and said,
102
305297
2579
çünki daha sonra kiçik uşaqla danışdıq və soruşduq,
05:07
"You OK with that?" They said, "Yeah, why? Was that wrong?"
103
307900
2796
"Səncə doğru oldu mu?". O da, "Bəli, niyə, səhv idimi?" demişdi.
Yalnız sıranı karıştırmıslardı məncə, o qədər.
05:10
They just switched.
104
310720
1156
05:11
The three boys came in, four-year-olds with tea towels on their heads.
105
311900
3310
Hər nədirsə 3 uşaq səhnəyə gəldi,
başlarında çay süzgəci olan dörd yaşındakı uşaqlar,
və qutuları yerə buraxdılar.
05:15
They put these boxes down, and the first boy said, "I bring you gold."
106
315234
3322
və ilk uşaq "Sənə qızıl gətirdim", dedi.
05:18
And the second boy said, "I bring you myrrh."
107
318580
2274
Və ikinci uşaq, "Sənə mur gətirdim", dedi.
05:20
And the third boy said, "Frank sent this."
108
320878
2082
05:22
(Laughter)
109
322984
5477
Və üçüncüsü, "Bunu Frank göndərdi." (Qəhqəhə) (Burada ingiliscə söz oyunu var. Frankincense -> frank sent this)
05:35
What these things have in common is that kids will take a chance.
110
335711
3090
Bütün bunların ortaq nöqtəsi budur ki; uşaqlar şanslarını sınamaqdan korkmayacaklar.
05:38
If they don't know, they'll have a go.
111
338825
3482
Bilməsələr də, davam edəcəklər.
Haqlı deyiləmmi? Səhv etməkdən qorxmurlar.
05:42
Am I right? They're not frightened of being wrong.
112
342331
3029
İndi, səhv etmək yaradıcı olmaqla eyni şeydir demək istəmirəm.
05:45
I don't mean to say that being wrong is the same thing as being creative.
113
345924
3507
05:49
What we do know is, if you're not prepared to be wrong,
114
349886
3090
Bildiyimiz budur ki,
əgər səhv etməyə hazırlıqlı deyilsinizsə,
05:53
you'll never come up with anything original --
115
353000
2367
heç bir zaman orijinal bir şey tapa bilməzsiniz.
05:55
if you're not prepared to be wrong.
116
355391
2580
Əgər səhv etməyə hazırlıqlı deyilsinizsə. Və zamanla yetkinlik yaşına çatdıqda,
05:57
And by the time they get to be adults, most kids have lost that capacity.
117
357995
4443
çoxu uşaq bu tutumunu itirir.
Səhv etməkdən qorxar hala gəlirlər.
06:02
They have become frightened of being wrong.
118
362462
2464
06:04
And we run our companies like this.
119
364950
1690
Və firmalarımızı da bu şəkildə idarə, yeri gəlmişkən.
06:06
We stigmatize mistakes.
120
366664
1652
Səhvləri damgalıyoruz. Və mövcud
06:08
And we're now running national education systems
121
368340
2302
milli təhsil sistemlərimizin də bir uşağın edə biləcəyi
06:10
where mistakes are the worst thing you can make.
122
370666
2539
ən pis şey "səhvlər" dır.
06:13
And the result is that we are educating people
123
373800
3108
Və nəticə budur ki insanları yaradıcı tutumlarının xaricinə istiqamətli
06:16
out of their creative capacities.
124
376932
2342
eğitiyoruz. Picasso bir dəfə,
06:19
Picasso once said this, he said that all children are born artists.
125
379298
4427
Bütün uşaqların sənətçi olaraq doğulduğunu söyləmiş.
06:23
The problem is to remain an artist as we grow up.
126
383749
3222
Problem büyüdüğümüzde də sənətçi olaraq kalabilmekte. Buna ürəkdən inanıram:
06:26
I believe this passionately, that we don't grow into creativity,
127
386995
3232
bizlər yaradıcılıq xüsusiyyətimizi istiqamətli deyil,
06:30
we grow out of it.
128
390251
1705
əksinə istiqamətdə böyüyürük. Ya da daha doğrusu, ondan uzaklaştırılacak şəkildə eğitiliyoruz.
06:31
Or rather, we get educated out of it.
129
391980
1883
Yaxşı, niyə bu, bu şəkildə olur?
06:34
So why is this?
130
394607
1903
Beş il əvvəlinə qədər Stratford-on-Avon'da yaşadım.
06:37
I lived in Stratford-on-Avon until about five years ago.
131
397124
2783
06:39
In fact, we moved from Stratford to Los Angeles.
132
399931
2253
Hətta Stratford'tan Los Angelesə köçdük.
Nə qədər kəsilməz bir keçiş olduğunu xəyal edə bilərsiniz
06:42
So you can imagine what a seamless transition this was.
133
402912
2624
06:45
(Laughter)
134
405560
1416
(Qəhqəhə) Əslində,
06:47
Actually, we lived in a place called Snitterfield,
135
407000
2376
Snitterfield deyilən bir yerdə yaşadıq,
06:49
just outside Stratford,
136
409400
1251
Stratford'un bir az xaricində, Shakespearenin
06:50
which is where Shakespeare's father was born.
137
410675
2635
atasının doğulduğu yerdə. Bunu söylədiyimdə yeni bir düşüncəyə qərq oldunuzmu? Mən elə olmuşdum.
06:53
Are you struck by a new thought? I was.
138
413334
2123
06:55
You don't think of Shakespeare having a father, do you?
139
415481
2595
Shakespearenin bir atası olduğunu heç düşünməmişdim, elə deyilmi?
06:58
Do you?
140
418100
1373
Elə deyilmi? Çünki Shakespearenin bir uşaq olaraq
06:59
Because you don't think of Shakespeare being a child, do you?
141
419497
2891
düşünməmişdim, deyilmi?
07:02
Shakespeare being seven?
142
422412
1264
Shakespeare yeddi yaşında? Mən heç düşünməmişdim. Demək istəyirəm ki,
07:03
I never thought of it.
143
423700
1176
07:04
I mean, he was seven at some point.
144
424900
1692
O da bir zamanlar yeddi yaşında idi. O da
07:06
He was in somebody's English class, wasn't he?
145
426616
2266
birinin İngilis sınıfındaydı bir zamanlar, elə deyilmi? Nə qədər də narahat edici olmalıdır.
07:08
(Laughter)
146
428906
6787
07:15
How annoying would that be?
147
435717
1329
(Qəhqəhə) "Daha çox çalışmalıdır". Atası tərəfindən yatağa olunub, bilirsiniz,
07:17
(Laughter)
148
437070
3000
07:24
"Must try harder."
149
444939
1340
07:26
(Laughter)
150
446303
3400
07:30
Being sent to bed by his dad, to Shakespeare, "Go to bed, now!"
151
450559
2981
Shakespearenin, "Hemen yatağa get, indi",
07:33
To William Shakespeare.
152
453564
1158
William Shakespearenin, "və qələmi burax.
07:34
"And put the pencil down!"
153
454746
1271
Və bu şəkildə danışmağı kəs. Hər kəsin başını karıştıyorsun. "
07:36
(Laughter)
154
456041
1075
07:37
"And stop speaking like that."
155
457140
1477
07:38
(Laughter)
156
458641
3579
07:42
"It's confusing everybody."
157
462244
1324
07:43
(Laughter)
158
463592
5270
(Qəhqəhə)
07:48
Anyway, we moved from Stratford to Los Angeles,
159
468886
5186
Nəysə, Stratford'tan Los Angelesə köçdük,
və bu keçiş haqqında bir şey söyləmək istəyirəm, əslində.
07:54
and I just want to say a word about the transition.
160
474096
2476
Oğlum gəlmək istəmədi.
07:56
Actually, my son didn't want to come.
161
476596
1802
07:58
I've got two kids; he's 21 now, my daughter's 16.
162
478422
2395
İki uşağım var. O bu an 21; qızım 16.
08:00
He didn't want to come to Los Angeles.
163
480841
2203
Los Angelesə gəlmək istəmədi. Oranı sevmişdi,
08:03
He loved it, but he had a girlfriend in England.
164
483068
3788
amma İngiltərədə bir qız yoldaşı vardı. Həyatının eşqi, Sarah.
08:06
This was the love of his life, Sarah.
165
486880
2857
Onu bir aydır tanıyırdı.
08:09
He'd known her for a month.
166
489761
1375
Xəbərdar edim, dördüncü il dönüşlərində kutlamışlardı,
08:11
(Laughter)
167
491160
1350
08:12
Mind you, they'd had their fourth anniversary,
168
492534
3279
çünki 16 yaşında bir ay göründüyündən daha uzun gəlir insana.
08:15
because it's a long time when you're 16.
169
495837
1936
08:17
He was really upset on the plane.
170
497797
1641
Nəysə, təyyarədə həqiqətən çox kədərliydi,
08:19
He said, "I'll never find another girl like Sarah."
171
499462
2407
və "Bir daha heç bir zaman Sarah kimi bir qız tapa bilməyəcəyiniz", demişdi.
08:21
And we were rather pleased about that, frankly --
172
501893
2314
Və bunun belə olmasından, açıqca söyləmək lazım olsa, biz çox məmnun idi,
çünki hazırda ölkədən ayrılma səbəbimiz o qızın da özü idi.
08:24
(Laughter)
173
504231
4233
08:32
because she was the main reason we were leaving the country.
174
512434
2946
08:35
(Laughter)
175
515404
3000
(Qəhqəhə)
Amma Amerikaya köçdükdən bir şeyin fərqinə varıyorsunuz,
08:41
But something strikes you when you move to America
176
521141
2362
və dünyada səfər edərkən:
08:43
and travel around the world:
177
523527
1367
dünya üzərindəki hər təhsil sistemi eyni mövzu iyerarxiyasına sahib.
08:44
every education system on earth has the same hierarchy of subjects.
178
524918
3647
Hamısı. Hara gedirsiniz gedin.
08:48
Every one. Doesn't matter where you go.
179
528589
1903
O biri müxtəlif olacağını sanırsınız, amma elə deyil.
08:50
You'd think it would be otherwise, but it isn't.
180
530516
2270
Ən təpədə riyaziyyat və dillər,
08:52
At the top are mathematics and languages, then the humanities.
181
532810
2981
sonra humanitar elmlər, və ən altda sənət.
08:55
At the bottom are the arts. Everywhere on earth.
182
535815
2291
Dünyada hər yerdə.
08:58
And in pretty much every system, too, there's a hierarchy within the arts.
183
538130
4365
Və yenə hər sistemdə,
sənət daxilində də bir iyerarxiya var.
09:02
Art and music are normally given a higher status in schools
184
542519
2857
Şəkil və musiqiyə normal olaraq daha çox ağırlıq verilir məktəblərdə
09:05
than drama and dance.
185
545400
1428
drama və rəqsə müqayisə et. Və planetimizdə uşaqlara hər gün riyaziyyat öyrətdiyimiz
09:06
There isn't an education system on the planet
186
546852
2107
09:08
that teaches dance every day to children
187
548983
1919
şəkliylə rəqs öyrədilən bir
09:10
the way we teach them mathematics.
188
550926
1650
təhsil sistemi yox. Niyə?
09:12
Why?
189
552600
1158
09:13
Why not?
190
553782
1167
Niyə də olmasın? Məncə bu sual daha əhəmiyyətli.
09:14
I think this is rather important.
191
554973
1594
Riyaziyyatın çox əhəmiyyətli olduğunu düşünürəm, amma rəqs da elə.
09:16
I think math is very important, but so is dance.
192
556591
2264
09:18
Children dance all the time if they're allowed to, we all do.
193
558879
2880
Əgər icazə verilsə uşaqlar hər zaman rəqs edərlər, hamımız edirik.
09:21
We all have bodies, don't we? Did I miss a meeting?
194
561783
2450
Hamımızın bədəni var, deyilmi? Bir yığıncaq mı qaçırdım?
09:24
(Laughter)
195
564257
3364
(Qəhqəhə) Həqiqətən, olan budur ki,
09:27
Truthfully, what happens is, as children grow up,
196
567645
2321
uşaqlar böyüdükcə, onları diyarın yuxarı doğru artan bir şəkildə
09:29
we start to educate them progressively from the waist up.
197
569990
2714
öyrətməyə başlayırıq. Və daha sonra başlarına odaklanıyoruz.
09:32
And then we focus on their heads.
198
572728
1626
Və yüngülcə bir tərəfə doğru. (Maraqlısına beynin sol lobunun funksiyası haqqında araşdırma etməsi tövsiyə edilər.)
09:34
And slightly to one side.
199
574378
1490
Əgər bir yadplanetli olaraq təhsili ziyarət edəcək olsanız,
09:37
If you were to visit education as an alien
200
577044
2071
09:39
and say "What's it for, public education?"
201
579139
2981
və desəniz "Xalq təhsili, nə üçündür?"
09:42
I think you'd have to conclude, if you look at the output,
202
582144
2727
Əgər çıktıya baxsaq, məncə, bu qərara çatarsınız,
09:44
who really succeeds by this,
203
584895
1357
kim müvəffəqiyyətli olaraq addediliyor,
09:46
who does everything they should,
204
586276
1700
kim hər kəsin etdiyini edirsə,
09:48
who gets all the brownie points, who are the winners --
205
588000
2731
kim ödüllendirilmişse, kim kazanlarsa -
09:50
I think you'd have to conclude the whole purpose of public education
206
590755
3238
Təhsilin bütün məqsədinin bu olduğu qərarına çatarsınız
09:54
throughout the world
207
594017
1198
bütün dünyada
09:55
is to produce university professors.
208
595239
1979
universitet professorları yetişdirmək. Elə deyilmi?
09:57
Isn't it?
209
597718
1168
09:58
They're the people who come out the top.
210
598910
1984
Ən təpədəki insanlar onlardır.
10:00
And I used to be one, so there.
211
600918
1819
10:02
(Laughter)
212
602761
3697
Mən də onlardan biriyəm, nə var yəni?! (Qəhqəhə)
Və mən şəxsən professorları xoşlayıram, amma
10:06
And I like university professors,
213
606482
1600
10:08
but, you know, we shouldn't hold them up
214
608106
1915
onları bütün insanlığın varabildiği ən üst müvəffəqiyyət nöqtəsi olaraq görməməliyik
10:10
as the high-water mark of all human achievement.
215
610045
2931
10:13
They're just a form of life.
216
613000
2113
O da yalnız bir həyat şəkli.
10:15
Another form of life.
217
615137
1423
Lakin təbii daha nadir olan bir həyat şəkli.
10:16
But they're rather curious.
218
616584
1397
və bunu onlara dəyər verdiyim üçün söyləyirəm.
10:18
And I say this out of affection for them:
219
618005
1964
10:19
there's something curious about professors.
220
619993
2075
Professorlar haqqında əcaib bir vəziyyət var, təcrübəmə əsaslanaraq deyirəm
10:22
In my experience -- not all of them, but typically -- they live in their heads.
221
622092
3746
hamısı deyil amma, ümumiyyətlə - bir çoxu başlarının içində yaşayırlar.
10:25
They live up there and slightly to one side.
222
625862
2143
Artıq yaşayırlar, və qismən bir tərəfə doğru. (Bu nöqtədə beynin sol lobuna göndərmə edir)
Hətta sözün tam mənasıyla bədənlərindən soyutlanmışlardır az qala.
10:28
They're disembodied, you know, in a kind of literal way.
223
628495
3436
10:31
They look upon their body as a form of transport for their heads.
224
631955
3150
Belə ki, "bədən" onlara tək bir şey ifadə edər
o da başlarını daşımaq üçün yeganə vasitə olmasıdır.
10:35
(Laughter)
225
635129
6047
10:41
Don't they?
226
641200
1377
10:42
It's a way of getting their head to meetings.
227
642601
2145
(Qəhqəhə) Başlarını yığıncaqlara bu şəkildə aparırlar.
10:44
(Laughter)
228
644770
5228
İnsanın bədən xarici təcrübə (Otoskopi) yolu ilə özünü yuxarıdan görə bilməsinə bir dəlil istəyirsinizsə
10:50
If you want real evidence of out-of-body experiences, by the way,
229
650022
3922
professorların danışdığı bir konaklamalı
10:53
get yourself along to a residential conference of senior academics
230
653968
3475
bir konfransa qatılın,
10:57
and pop into the discotheque on the final night.
231
657467
2351
və son gecə əyləncəsi olan diskoya gedib onlarla birlikdə.
10:59
(Laughter)
232
659842
2612
(Qəhqəhə) Və orada görəcəksiniz, yaşını başını almış qadınlar və kişilər
11:02
And there, you will see it.
233
662478
1356
11:03
Grown men and women writhing uncontrollably, off the beat.
234
663858
4493
idarəsiz bir şəkildə, ritm ilə uyğunlaşmasız bir halda kıvırıyorlar
11:08
(Laughter)
235
668375
2492
gözləyirlər ki bitsin, beləliklə evə gedib bu gecə haqqında bir məqalə yazabilsinler.
11:10
Waiting until it ends, so they can go home and write a paper about it.
236
670891
3325
Bu anda bizim təhsil sistemimiz akademik qabiliyyətlər göz qarşısında saxlanılaraq dizayn edilmişdir.
11:14
(Laughter)
237
674240
1981
11:16
Our education system is predicated on the idea of academic ability.
238
676245
3861
Və bunun belə reallaşmasının bir səbəbi vardı.
11:20
And there's a reason.
239
680130
1171
11:21
Around the world, there were no public systems of education,
240
681325
3629
Bütün sistem 19. əsrdən əvvəl, dünya səviyyəsində
ortalıqda hər hansı bir təhsil sistemi yox ikən ilk dəfə ortaya çıxdı.
11:24
really, before the 19th century.
241
684978
2107
Və dahası hamısı sənayeləşmənin ehtiyacını qarşılamaq ♪
11:27
They all came into being to meet the needs of industrialism.
242
687109
3247
üzrə yaradıldı.
Buna görə iyerarxiyanın əsasında iki fikir var.
11:30
So the hierarchy is rooted on two ideas.
243
690380
2052
11:32
Number one, that the most useful subjects for work are at the top.
244
692456
4562
Birincisi, ən təpədə iş sahəsi üçün ən faydalı mövzular iştirak edəcək
Hətta buna görə böyük ehtimalla siz də məktəbdəykən
11:37
So you were probably steered benignly away from things at school
245
697042
3033
xoşlandığınız şeylərdən, əgər belə davam etsəniz
11:40
when you were a kid,
246
700099
1152
bir işə sahib ola bilməyəcəyini deyilərək
11:41
things you liked,
247
701275
1153
11:42
on the grounds you would never get a job doing that.
248
702452
2442
uzaklaştırıldınız. Elə deyilmi?
11:44
Is that right?
249
704918
1151
Musiqilə məşğul olma, musiqiçi olmayacaqsan;
11:46
"Don't do music, you're not going to be a musician;
250
706093
2412
şəkil etmə, rəssam olmayacaqsan.
11:48
don't do art, you won't be an artist."
251
708529
1851
11:50
Benign advice -- now, profoundly mistaken.
252
710404
2746
Yaxşı tövsiyə - lakin indi görürük ki böyük bir yanılma. Bütün dünya
11:53
The whole world is engulfed in a revolution.
253
713174
2145
köklü bir dəyişmə girdabına girdi.
11:55
And the second is academic ability,
254
715343
2097
Və ikincisi, zəka algımızı domine edən
11:57
which has really come to dominate our view of intelligence,
255
717464
2819
akademik qabiliyyət,
çünki sistemi universitetlər dizayn etdi.
12:00
because the universities design the system in their image.
256
720307
2739
Əgər bütün dünyadakı təhsil sistemlərini
12:03
If you think of it,
257
723070
1151
12:04
the whole system of public education around the world is a protracted process
258
724245
3664
düşünsəniz, xalq təhsili tələbələri universitetə ​​hazırlayan
bir süreçtten kənar bir məna daşımamaqdadır.
12:07
of university entrance.
259
727933
1151
Və nəticə olaraq bir çox qabiliyyətli,
12:09
And the consequence is that many highly talented,
260
729108
2293
12:11
brilliant, creative people think they're not,
261
731425
2518
ağıllı, yaradıcı insan əslində heç də elə olmadıqlarını düşünür,
12:13
because the thing they were good at at school
262
733967
2133
çünki məktəbdə yaxşı olduqları şeylərə dəyər
verilmir, ya da daha pisi küçümseniyor.
12:16
wasn't valued, or was actually stigmatized.
263
736124
2302
12:18
And I think we can't afford to go on that way.
264
738450
2229
Və məncə bu şəkildə davam edərək vəziyyəti qurtara.
12:20
In the next 30 years, according to UNESCO,
265
740703
2287
UNESCO-görə gələcək 30 ildə
12:23
more people worldwide will be graduating through education
266
743014
3406
dünya səviyyəsində tarixin başlanğıcından bu yana olduğundan
12:26
than since the beginning of history.
267
746444
2195
daha çox insan məzun olmuş olacaq.
12:28
More people.
268
748663
1157
Daha çox insan, bu danışdığımız bütün bu şeylərin
12:29
And it's the combination of all the things we've talked about:
269
749844
2921
birləşməsi -
12:32
technology and its transformational effect on work,
270
752789
2393
texnologiya və onun çevrilməsi iş, Demografi və
12:35
and demography and the huge explosion in population.
271
755206
2478
əhalidəki nəhəng partlama.
12:37
Suddenly, degrees aren't worth anything.
272
757708
2437
Birdən, lisenziya dərəcələrinin çox qiyməti qalmadı. Doğru deyil mi?
12:40
Isn't that true?
273
760169
1677
Mən tələbə əgər lisenziya dərəcənin varsa bir işiniz olardı.
12:41
When I was a student, if you had a degree, you had a job.
274
761870
2981
12:44
If you didn't have a job, it's because you didn't want one.
275
764875
2798
Əgər işiniz olmadısa bu istəmədiyiniz üçün idi.
12:47
And I didn't want one, frankly.
276
767697
2334
Və doğrunu söyləmək lazım olsa mən istəmirdim. (Qəhqəhə)
12:50
(Laughter)
277
770055
1591
Amma indi lisenziya dərəcəsinə sahib uşaqlar
12:51
But now kids with degrees are often heading home
278
771670
3805
12:55
to carry on playing video games,
279
775499
1794
evə video oyunu oynamağa geri dönürlər,
çünki bir əvvəlki işinizdə lisenziya dərəcəsinə ehtiyacınız varkən indi mastera ehtiyacınız var
12:57
because you need an MA where the previous job required a BA,
280
777317
3048
və indi bir başqası içində doktoraya ehtiyacınız var.
13:00
and now you need a PhD for the other.
281
780389
1787
13:02
It's a process of academic inflation.
282
782200
1776
Bu bir akademik inflyasiya prosesi.
13:04
And it indicates the whole structure of education is shifting beneath our feet.
283
784000
3756
Və bu o deməkdir ki bütün sistem ayaqlarımızın
altından itkin getməkdə. Zəka algımızı köklü bir şəkildə
13:07
We need to radically rethink our view of intelligence.
284
787780
2542
yenidən düşünməyə ehtiyacımız var.
Zəka haqqında üç şey bilirik.
13:10
We know three things about intelligence.
285
790346
1924
Birincisi, müxtəlif olduğu. Dünyanı təcrübə etdiyimiz yollar
13:12
One, it's diverse.
286
792294
1151
13:13
We think about the world in all the ways that we experience it.
287
793469
2981
ilə düşünürük. Vizual olaraq düşünürük,
13:16
We think visually, we think in sound, we think kinesthetically.
288
796474
2977
səsli düşünürük, kinestetik olaraq düşünürük.
13:19
We think in abstract terms, we think in movement.
289
799475
2321
Mücərrəd olaraq düşünürük, hərəkət şəklində düşünürük.
13:21
Secondly, intelligence is dynamic.
290
801820
1996
İkincisi, zəka dinamikdir.
13:24
If you look at the interactions of a human brain,
291
804673
2303
Dünən izlədiyimiz sunumlardaki kimi,
13:27
as we heard yesterday from a number of presentations,
292
807000
3023
insan beynindəki əngəl baxsanız,
13:30
intelligence is wonderfully interactive.
293
810047
2158
zəka mükəmməl bir şəkildə etkileşimlidir.
13:32
The brain isn't divided into compartments.
294
812229
2238
Beyin hissələrə ayrılmamışdır.
13:34
In fact, creativity --
295
814872
1574
Əslini baxsaq, yaradıcılıq - qiymətli orijinal fikirlərə sahib
13:36
which I define as the process of having original ideas that have value --
296
816470
4020
olma mərhələsi olaraq sadaladığım müddət -
13:40
more often than not comes about
297
820514
1930
çoxu dəfə bir intizama aid faktı başqa bir intizamla ifadə
13:42
through the interaction of different disciplinary ways of seeing things.
298
822468
3557
etməkdən keçir.
Beynin belə olmasının məqsədi var - bu vaxt
13:47
By the way, there's a shaft of nerves that joins the two halves of the brain,
299
827472
3631
Corpus callosum deyilən, beynin iki lobunu birləşdirən
13:51
called the corpus callosum.
300
831127
1298
bir sinir şəbəkəsi var. Qadınlarda daha qalındır.
13:52
It's thicker in women.
301
832449
1221
Dünən Helenin etdiyi sunumdan yola çıxaraq, qadınların ehtimalla buna görə
13:54
Following off from Helen yesterday,
302
834471
1723
eyni anda bir çox iş edə bildiyini düşünürəm.
13:56
this is probably why women are better at multitasking.
303
836218
3011
13:59
Because you are, aren't you?
304
839253
1825
Çünki elə, deyilmi?
14:01
There's a raft of research, but I know it from my personal life.
305
841102
3334
Bu mövzuda yığınla araşdırma var, amma mən öz xüsusi həyatımdan bilirəm.
14:04
If my wife is cooking a meal at home, which is not often ...
306
844865
2935
Əgər arvadım evdə yemək edirsə -
çox sıx olmasa da, şükür ki. (Qəhqəhə)
14:09
thankfully.
307
849224
1166
14:10
(Laughter)
308
850414
2690
Amma bilirsiniz, edir - xeyr, bəzi şeylərdə yaxşıdır -
14:13
No, she's good at some things.
309
853128
1452
amma işdə əgər yemək edirsə,
14:14
But if she's cooking, she's dealing with people on the phone,
310
854604
2895
eyni anda telefonla konuşuyordur,
14:17
she's talking to the kids, she's painting the ceiling --
311
857523
2647
uşaqlarla konuşuyordur, tavanı boyuyordur,
14:20
(Laughter)
312
860194
1015
burada açıq-ürək əməliyyatı edir.
14:21
she's doing open-heart surgery over here.
313
861233
2025
14:23
If I'm cooking, the door is shut, the kids are out,
314
863282
2998
Əgər mən yemək edirsə, qapı bağlıdır, uşaqlar çöldədir,
14:26
the phone's on the hook,
315
866304
1239
telefonu məşğul bırakmışımdır, əgər o mətbəxə gəlirsə narahat olaram
14:27
if she comes in, I get annoyed.
316
867567
1690
14:29
I say, "Terry, please, I'm trying to fry an egg in here."
317
869281
2790
Deyərəm ki, "Terry, xahiş edirik, burada yumurta etməyə çalışıram. Icazə verərsənmi?" (Qəhqəhə)
14:32
(Laughter)
318
872095
6730
14:39
"Give me a break."
319
879254
1200
14:40
(Laughter)
320
880478
1720
14:42
Actually, do you know that old philosophical thing,
321
882222
2499
Hanı köhnə bir fəlsəfi düşüncə vardır,
14:44
"If a tree falls in a forest, and nobody hears it, did it happen?"
322
884745
3483
əgər meşədə bir ağac düşsə və bunu heç kim göstərməsəm,
Bu reallaşmış ola bilərmi? Bu köhnə hekayəni xatırlayırsınız?
14:48
Remember that old chestnut?
323
888252
1329
14:49
I saw a great T-shirt recently, which said,
324
889605
2910
Bu yaxınlarda çox möcüzə bir köynək gördüm üzərində şey yazırdı "Əgər bir adam meşədə
14:52
"If a man speaks his mind in a forest, and no woman hears him,
325
892539
3437
ağılından keçəni söyləsə, və onu heç bir qadın göstərməsəm,
14:56
is he still wrong?"
326
896000
1396
hələ haqsız vardırmı? "(Qəhqəhə)
14:57
(Laughter)
327
897420
5606
15:05
And the third thing about intelligence is,
328
905089
2039
Və zəka haqqındakı üçüncü şey,
15:07
it's distinct.
329
907152
1369
özünə xas olmasıdır. Bu an yeni bir kitab yazıram
15:09
I'm doing a new book at the moment called "Epiphany,"
330
909114
2504
adı "təzahür", insanlarla qabiliyyətlərini necə kəşf etdiklərini
15:11
which is based on a series of interviews with people
331
911642
2441
dair edilən reportajlarında
15:14
about how they discovered their talent.
332
914107
1864
meydana gəlir. İnsanların vardıqları nöqtələrə necə gəldiklərini heyran qalıram.
15:15
I'm fascinated by how people got to be there.
333
915995
2121
Bəlkə daha çox insanın eşitmədiyi, Gillian Lynne,
15:18
It's really prompted by a conversation I had with a wonderful woman
334
918140
3191
adındakı möcüzə qadın ilə etdiyi danışmadan
15:21
who maybe most people have never heard of, Gillian Lynne.
335
921355
2677
esinlenmiştim bu kitabı.
Onu eşitmiş idinizmi? Bəziləri eşitmiş. O bir kareograf
15:24
Have you heard of her? Some have.
336
924056
1596
15:25
She's a choreographer, and everybody knows her work.
337
925676
2452
və hər kəs onun etdiyi işləri bilər.
"Cats" və "Phantom of Opera" nı etdi.
15:28
She did "Cats" and "Phantom of the Opera."
338
928152
2016
O möcüzədir. İngiltərədə Royal Ballet'te oldum
15:30
She's wonderful.
339
930192
1151
15:31
I used to be on the board of The Royal Ballet, as you can see.
340
931367
2947
gördüyünüz kimi.
15:34
(Laughter)
341
934338
1929
Nəysə, Gillian və mən bir gün günorta yeməyi yedik və dedim ki,
15:36
Gillian and I had lunch one day. I said, "How did you get to be a dancer?"
342
936291
3525
"Gillian, necə rəqsçi oldun?" Və o
15:39
It was interesting.
343
939840
1151
maraqlı bir hekayəsi olduğunu söylədi, məktəbdəykən,
15:41
When she was at school, she was really hopeless.
344
941015
2247
həqiqətən ümitsizmiş. Və məktəb, 30 illərdə,
15:43
And the school, in the '30s, wrote to her parents and said,
345
943286
2789
valideynlərinə yazı göndərmiş, yazıda deyirmiş ki "Biz
15:46
"We think Gillian has a learning disorder."
346
946099
2035
Gillian'da öyrənmə pozuqluğu olduğunu düşünürük. Konsentrə olamıyormuş,
15:48
She couldn't concentrate; she was fidgeting.
347
948158
2098
dayandığı yerdə duramıyormuş. Məncə indi olsaydı
15:50
I think now they'd say she had ADHD.
348
950280
1877
hiperaktiv olduğunu söyləyərdilər? Elə deyilmi? Amma bu 1930-cu illərdə olur,
15:52
Wouldn't you?
349
952181
1299
15:53
But this was the 1930s, and ADHD hadn't been invented at this point.
350
953504
4177
və daha o zaman hiperaktividə etməmişlərdi.Son.
15:57
It wasn't an available condition.
351
957705
2040
Mövcud bir vəziyyət deyildi. (Qəhqəhə)
15:59
(Laughter)
352
959769
3215
İnsanlar buna sahib olabileceklerinin fərqində deyillər idi.
16:03
People weren't aware they could have that.
353
963008
2042
Nəysə, bir nəfər görməyə getmişlər,
16:05
(Laughter)
354
965074
2425
16:07
Anyway, she went to see this specialist.
355
967523
4176
anası ilə birlikdə.
16:11
So, this oak-paneled room, and she was there with her mother,
356
971723
3707
O uzaqdakı bir kürsüdə əllərinin üzərinə
oturmuş gözləyərkən, anası 20 dəqiqə boyunca
16:15
and she was led and sat on this chair at the end,
357
975454
2327
bu mütəxəssis ilə Gillian'ın yaşadığı problemləri danışmış.
16:17
and she sat on her hands for 20 minutes,
358
977805
1945
İşdə insanları narahat etdiyindən
16:19
while this man talked to her mother
359
979774
1681
16:21
about all the problems Gillian was having at school,
360
981479
2464
tapşırığını hər zaman gec verdiyindən kimi kimi,
16:23
because she was disturbing people, her homework was always late, and so on.
361
983967
3549
işdə 8 yaşındakı bu kiçik qızın səbəb olduğu problemlər.
Sonunda həkim anasının yanından ayrıplıp Gillian'ın yanına oturmuş.
16:27
Little kid of eight.
362
987540
1151
16:28
In the end, the doctor went and sat next to Gillian and said,
363
988715
2911
və demiş ki, "Gillian
16:31
"I've listened to all these things your mother's told me.
364
991650
2713
ananın mənə izah etdiyi hər şeyi dinlədim
və onunla xüsusi olaraq danışmaram lazımdır. "
16:34
I need to speak to her privately.
365
994387
1594
Demiş ki, "Burada gözlə, dönəcəyik, uzun sürməyəcək."
16:36
Wait here. We'll be back. We won't be very long,"
366
996005
2316
16:38
and they went and left her.
367
998345
2650
və onu orada buraxıb anası ilə ayrılmışlar.
Amma onlar otaqdan çıxarkən masasının
16:41
But as they went out of the room,
368
1001019
1640
16:42
he turned on the radio that was sitting on his desk.
369
1002683
2856
üzərində dayanan radionu açmış həkim. Və onlar
otaqdan çıxınca, anasına,
16:45
And when they got out of the room,
370
1005563
1638
"Yalnız dur və onu izle", demiş. Və onlar otaqdan çıxar çıxmaz
16:47
he said to her mother, "Just stand and watch her."
371
1007225
2378
16:49
And the minute they left the room,
372
1009627
2512
o ayaqlarının üzərində, musiqiyə doğru hərəkət etdiyini söylədi.
16:52
she was on her feet, moving to the music.
373
1012163
2595
Və onlar bir neçə dəqiqə onu çöldən izləmişlər.
16:54
And they watched for a few minutes, and he turned to her mother and said,
374
1014782
3503
və mütəxəssis anasına dönüb,
16:58
"Mrs. Lynne, Gillian isn't sick.
375
1018309
1979
"Qadın Lynne, Gillian xəstə deyil, o bir rəqsçi.
17:00
She's a dancer.
376
1020312
1664
Onu bir rəqs məktəbinə aparın ", demiş.
17:03
Take her to a dance school."
377
1023338
1386
17:04
I said, "What happened?"
378
1024748
1228
"Nə oldu?" dedim,
17:06
She said, "She did. I can't tell you how wonderful it was.
379
1026000
2976
Dedi ki "Bəli məni bir rəqs məktəbinə apardı. Sənə nə qədər möcüzə olduğunu izah edə bilməm.
17:09
We walked in this room, and it was full of people like me --
380
1029000
2829
Bir otağa girdik və ora mənim kimi insanlarla
17:11
people who couldn't sit still,
381
1031853
2222
dolu idi. Kıpır kıpır insanlarla.
17:14
people who had to move to think."
382
1034099
2907
Düşünmək üçün hərəkət etməsi lazım olan insanlarla. Düşünmək üçün hərəkət etməsi lazım olan.
17:17
Who had to move to think.
383
1037030
1832
Balet etdilər, step etdilər, jazz etdilər
17:18
They did ballet, they did tap, jazz; they did modern; they did contemporary.
384
1038886
3610
müasir rəqs etdilər, müasir rəqs etdilər.
Sonunda Royal Bale'ye giriş imtahanına qatıldı,
17:22
She was eventually auditioned for the Royal Ballet School.
385
1042520
2746
orada rəqsçi oldu, Royal Bale'de mükəmməl bir
17:25
She became a soloist; she had a wonderful career at the Royal Ballet.
386
1045290
3253
karieri oldu. Nəhayət Royal Balet Məktəbindən
17:28
She eventually graduated from the Royal Ballet School,
387
1048567
2555
məzun oldu və
öz şirkətini qurdu, Gillian Lynne Rəqs Şirkəti,
17:31
founded the Gillian Lynne Dance Company,
388
1051146
1928
17:33
met Andrew Lloyd Webber.
389
1053098
1237
Andrew Lloyd Weber'le tanış oldu. Tarixdəki ən müvəffəqiyyətli
17:34
She's been responsible for
390
1054359
1296
17:35
some of the most successful musical theater productions in history,
391
1055679
3148
müzikallar istehsalların bəzilərindən
17:38
she's given pleasure to millions,
392
1058851
1596
məsul oldu, milyonlara kef verdi.
17:40
and she's a multimillionaire.
393
1060471
1407
17:41
Somebody else might have put her on medication and told her to calm down.
394
1061902
3710
və o bir multi-milyoner. Bir başqası
17:45
(Applause)
395
1065636
6782
ona dərman müalicəsi verib ona
sakitləşməsini söyləyə bilərdi.
İndi, Düşünürəm - (Alqışlar) buraya gəlir:
17:53
What I think it comes to is this:
396
1073603
1573
17:55
Al Gore spoke the other night
397
1075200
1776
Əvvəlki axşam Al Gore danışdı
17:57
about ecology and the revolution that was triggered by Rachel Carson.
398
1077000
4519
ekoloji hakkıında, və Rachel Carson tərəfindən başladılan inqilab haqqında.
Gələcək üçün tək umudum
18:02
I believe our only hope for the future
399
1082257
2112
18:04
is to adopt a new conception of human ecology,
400
1084393
3875
insan ekologiyası üçün yeni bir anlayışı bizlərə adaptasiya etmək,
ki bu anlayış daxilində insanın sahib olduğu tutumun
18:08
one in which we start to reconstitute our conception
401
1088292
2527
18:10
of the richness of human capacity.
402
1090843
2261
nə qədər zəngin olduğunun fərqinə çatmaqdır.
18:13
Our education system has mined our minds
403
1093128
3371
Təhsil sistemimiz, bizim dünyanı müəyyən bir yer altı zənginliyi üçün
18:16
in the way that we strip-mine the earth for a particular commodity.
404
1096523
3441
qazdığımız kimi ağlımızı kazmakta.
Və gələcək üçün bu şəkliylə ağılımız kafi xidməti verə bilməyəcək.
18:20
And for the future, it won't serve us.
405
1100377
2422
18:22
We have to rethink the fundamental principles
406
1102823
2153
Uşaqlarımızı eğitirken ki ana prinsiplərimizə
18:25
on which we're educating our children.
407
1105000
2063
yenidən düşünməliyik. Jonas Salk'tan mükəmməl
18:27
There was a wonderful quote by Jonas Salk, who said,
408
1107087
2674
bir götürmə edəcəyəm "Əgər bütün böcəklər
18:29
"If all the insects were to disappear from the Earth,
409
1109785
5097
dünyadan yokolacak olsaydı,
18:34
within 50 years, all life on Earth would end.
410
1114906
2783
50 il içərisində dünyada həyat sona çatardı.
Əgər insan dünyadan yox olsaydı,
18:38
If all human beings disappeared from the Earth,
411
1118770
3037
50 il içərisində bütün həyat özünü yeniler və gelişirdi. "
18:41
within 50 years, all forms of life would flourish."
412
1121831
2634
Və o haqlı.
18:45
And he's right.
413
1125378
1285
TED'in bu gün burada qeyd etdiyi şey insanın sahib olduğu hayalgücüdür. Bu bir hədiyyədir bizlər üçün.
18:47
What TED celebrates is the gift of the human imagination.
414
1127390
3731
Və indi bu hədiyyəni istifadə edərkən diqqətli olmalıyıq,
18:51
We have to be careful now that we use this gift wisely,
415
1131533
4234
ağıllı davranaraq, bu ssenarilərin reallaşmasına
18:55
and that we avert some of the scenarios that we've talked about.
416
1135791
3229
meydan verməməliyik. Və bunu yapabilmemizin tək yolu
18:59
And the only way we'll do it is by seeing our creative capacities
417
1139044
3755
yaradıcı kapasitelerimizi görərək,
19:02
for the richness they are
418
1142823
1787
onların zənginliyinin fərqinə vararaq, və
19:04
and seeing our children for the hope that they are.
419
1144634
3182
uşaqlarımızın bunu gerçekleştimek üçün ümidimiz olduğunu görərək olacaq. Və hədəfimiz
19:07
And our task is to educate their whole being,
420
1147840
2398
onların varlığını bir bütün olaraq öyrətmək, ki beləliklə onlar bu gələcəklə yüzleşebilsinler.
19:10
so they can face this future.
421
1150262
1413
19:11
By the way -- we may not see this future,
422
1151699
2505
Bu vaxt - biz bu gələcəyi görə bilmir.
19:14
but they will.
423
1154228
1563
amma onlar görəcəklər. Və bizim işimiz onların bu gələcəkdən ortaya
19:15
And our job is to help them make something of it.
424
1155815
2718
bir şeylər çıxarmalarına kömək etmək. Çox təşəkkür edirəm.
19:18
Thank you very much.
425
1158557
1185
19:19
(Applause)
426
1159766
5447
Bu sayt haqqında

Bu sayt sizi ingilis dilini öyrənmək üçün faydalı olan YouTube videoları ilə tanış edəcək. Siz dünyanın hər yerindən yüksək səviyyəli müəllimlər tərəfindən tədris olunan ingilis dili dərslərini görəcəksiniz. Videonu oradan oynamaq üçün hər bir video səhifəsində göstərilən ingiliscə altyazılara iki dəfə klikləyin. Subtitrlər videonun oxudulması ilə sinxron şəkildə sürüşdürülür. Hər hansı bir şərhiniz və ya sorğunuz varsa, bu əlaqə formasından istifadə edərək bizimlə əlaqə saxlayın.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7