How to tie your shoes | Terry Moore

Translator: Kasim Abdurehim Reviewer: Duolikun Tuerxun

I'm used to thinking of the TED audience

مەن ھەمىشە تەدنىڭ تاماشىبىنلىرىنى دۇنيادىكى ئەڭ قالتىس كىشىلەر يىغىلغان

as a wonderful collection of some of the most effective,

،ئادەمگە چوڭقۇر تەسىر قالدۇرىدىغان، ئەقىللىق

intelligent, intellectual, savvy,

،ئۆتكۈر پىكىرلىك، پەم-پاراسەتلىك

worldly and innovative people in the world.

.دۇنيا قارىشىغا ئىگە، ئىجاچانلىققا باي كىشىلەر دەپ قارايمەن

And I think that's true.

.ئەلۋەتتە، بۇ بىر ئەمەلىيەت

However, I also have reason to believe that many, if not most, of you

،ھالبۇكى، مېنىڭ يەنە شۇنىڭغا ئىشىنىشكە ئاساسىم باركى

بۇ يەردە ئولتۇرغانلاردىن كۆپىنچىڭلار

are actually tying your shoes incorrectly.

.ئەمەلىيەتتە ئايىغىڭلارنىڭ بوغقۇچىنى خاتا چىگىسىلەر

(كۈلكە)

(Laughter)

Now I know that seems ludicrous.

.مەن بۇنىڭ قارىماققا ناھايتى كۈلكىلىك ئىكەنلىكىنى بىلىمەن

.قارىماققا ناھايتى كۈلكىلىك ئىكەنلىكىنى بىلىمەن

I know that seems ludicrous.

And believe me, I lived the same sad life until about three years ago.

.ئىشىنىڭلاركى، مېنىڭ ھاياتىمدىمۇ بۇنداق خاتالىقلار قايتا-قايتا يۈز بېرىپ تۇرغان

.تاكى تەخمىنەن بۇنىڭدىن ئۈچ يىل ئىلگىرىكى ۋاقىتقىچە

And what happened to me

ئۆز ۋاقتىدا، مەن ئۆزۈمگە

was I bought, what was for me, a very expensive pair of shoes.

.ناھايىتى قىممەت بىر جۈپ ئاياغ سېتىۋالغان ئىدىم

But those shoes came with round nylon laces,

،لېكىن ئۇ ئاياغنىڭ ئۇزۇن نىلون بوغقۇچى بار ئىدى

and I couldn't keep them tied.

.شۇنداقلا، مەن ئۇنى قانداق چىگىشىنى بىلەلمىدىم

So I went back to the store and said to the owner,

:شۇڭا مەن دۇكانغا قايتىپ بېرىپ، دۇكان خوجايىنىغا

"I love the shoes, but I hate the laces."

.مەن ئاياغنى ناھايىتى ياقتۇردۇم، لېكىن بوغقۇچىنى ياقتۇرمىدىم» دېدىم»

He took a look and said, "Oh, you're tying them wrong."

.ئۇ ماڭا بىر قارىۋەتكەندىن كېيىن: «سىز بوغقۇچىنى خاتا چىگىۋاپسىز» دېدى

دەل ئاشۇ ۋاقىتتا

Now up until that moment,

I would have thought that, by age 50,

مەن ئويلىدىمكى، «50 ياشلىق بىر ئادەمنىڭ

one of the life skills that I had really nailed

ھەممىدىن بەك ئۇستا بولغان ئىشى

was tying my shoes.

«.ئاياغ بوغقۇچىنى چىگىشتۇر بەلكىم

(Laughter)

But not so -- let me demonstrate.

.لېكىن ئۇنداق ئەمەسكەن -- مەن ئۈلگە كۆرسىتىپ باقاي-ھە

بۇ چىگىش ئۇسۇلى بولسا

This is the way

كۆپ قىسىم كىشىلەرنىڭ ئاياغ بوغقۇچىنى چىگىش ئۇسۇلى

that most of us were taught to tie our shoes.

Now as it turns out -- thank you.

.قېنى مەن نەق مەيداندا كۆرسىتىپ ئۆتەي -- رەھمەت

(Applause)

Wait, there's more.

.توختاڭلار، تېخى تۈگىگىنى يوق

As it turns out --

،ئەمەلىيەت ئىسپاتلىدىكى

(Laughter)

there's a strong form and a weak form of this knot,

،بۇ خىل چىگىشنىڭ پۇختا ۋە پۇختا بولمىغان ئىككى تەرىپى بار

.بىزنىڭ چىگىپ كېلىۋاتقان ئۇسۇلىمىز بولسا پۇختا بولمىغان چىگىش ئۇسۇلى

and we were taught the weak form.

And here's how to tell.

.بۇنى قانداق دېسەم بولار

If you pull the strands at the base of the knot,

،چىگىلگەن جاينىڭ ئاستىدىن ئىككى تەرەپكە تارتسىڭىز

you will see that the bow will orient itself

،چىگىلگەن جاينىڭ توغرىسىغا بولۇپ

down the long axis of the shoe.

.بوغقۇچنىڭ ئاياغنىڭ ئىچىگە كىرىپ قالغانلىقىنى كۆرىسىز

That's the weak form of the knot.

.بۇ- بۇ خىل چىگىشنىڭ پۇختا بولمىغان تەرىپى

But not to worry.

.لېكىن، ئەنسىرەشنىڭ ھاجىتى يوق

If we start over

بىز قايتىدىن كەلسەك

and simply go the other direction around the bow,

ھەمدە ئەسلىدىكى ئۇسۇلنىڭ ئەكسىچە قولنىڭ ئاستىدىن

،ئايلاندۇرۇپ چىگىپ كۆرسەك

.پۇختا بولغان چىگىش ئۇسۇلىغا ئېرىشىمىز

we get this, the strong form of the knot.

،ئىلگىرىكىگە ئوخشاش ئاستىدىن تارتىپ كۆرسەك

And if you pull the cords under the knot,

you will see that the bow orients itself

بوغقۇچىنىڭ يەنىلا

.ئەسلىدىكى تۈز سىزىقلىق ھالىتىنى ساقلاپ تۇرغانلىقىنى كۆرىمىز

along the transverse axis of the shoe.

This is a stronger knot.

.بۇ بىر خىل پۇختا بولغان چىگىش ئۇسۇلىدا، بوغقۇچ ئاسانلىقچە يېشىلىپ كەتمەيدۇ

It will come untied less often.

،بۇ ئۇسۇل سىزنى ئازراق ئېڭىشتۈرىدۇ

It will let you down less, and not only that, it looks better.

.شۇنداق بولۇپلا قالماي يەنە كۆركەم كۆرۈنىدۇ

We're going to do this one more time.

.يەنە بىر قېتىم قىلىپ كۆرەيلى

(Applause)

(ئالقىش)

،ئادەتتىكىدەك باشلايمىز

Start as usual --

(Applause)

go the other way around the loop.

.ئاندىن قارشى يۆنىلىشتە ئايلاندۇرۇپ چىگىمىز

This is a little hard for children,

.بەلكىم بۇ ئۇسۇل بالىلارغا ئازراق قىيىن تۇيۇلىشى مۇمكىن

but I think you can handle it.

.لېكىن، مەن سىلەرنىڭ قىلالايدىغانلىقىڭلارغا ئىشىنىمەن

Pull the knot.

.تۈگۈنچەكنى تارتىمىز

There it is: the strong form of the shoe knot.

مانا پۈتتى: ئاياغ بوغقۇچىنى پۇختا چىگىش ئۇسۇلى

Now, in keeping with today's theme,

،ئەمدى بۈگۈنكى مەركىزى ئىدىيىگە كەلسەك

I'd like to point out -- something you already know --

-- مەن شۇنى دېمەكچىمەنكى -- سىلەر بۇرۇندىنلا بىلىدىغان

that sometimes a small advantage someplace in life

كىچىك ئىشلارمۇ

تۇرمۇشىمىزدا

can yield tremendous results someplace else.

.غايەت زور نەتىجىلەرنى پەيدا قىلالىشى مۇمكىن

(Laughter)

Live long and prosper.

!ئۇزۇن ئۆمۈر ۋە مۇۋەپپەقىيەت سىلەرگە يار بولسۇن

(Applause)

(ئالقىش)