What adults can learn from kids | Adora Svitak

Adora Svitak: Yetişkinler çocuklardan ne öğrenebilirler

Çeviri: yasin alp aluç Gözden geçirme: Sinan Ünlüsoy

Now, I want to start with a question:

Bir soru ile başlamak istiyorum:

When was the last time you were called "childish"?

En son ne zaman "çocuksu" olarak nitelendirildiniz?

For kids like me,

Benim gibi çocuklar için,

being called childish can be a frequent occurrence.

çocuksu olarak nitelenmek normal bir durumdur.

Every time we make irrational demands,

Her gerçek dışı isteğimizde,

exhibit irresponsible behavior,

sorumsuz davranışımızda

or display any other signs of being normal American citizens,

ya da normal bir Amerikan

vatandaşının hareketini sergilediğimizde,

we are called childish.

çocuksu olarak adlandırılıyoruz,

bu gerçekten de canımı sıkıyor.

Which really bothers me.

After all, take a look at these events:

Şu olaylara bir bakın:

Imperialism and colonization,

Emperyalizm ve sömürgeleştirme,

world wars, George W. Bush.

dünya savaşları, George W. Bush.

Ask yourself, who's responsible? Adults.

Kendinize sorun: Kim sorumlu? Yetişkinler.

Now, what have kids done?

Peki çocuklar ne yaptılar?

Well, Anne Frank touched millions

Anne Frank Yahudi Soykırımı hakkındaki

with her powerful account of the Holocaust.

yazıları ile milyonları etkiledi,

Ruby Bridges helped to end segregation in the United States.

Ruby Bridges ABD'de ırk ayrımının bitmesine yardım etti,

And, most recently,

ve, son zamanlarda,

Charlie Simpson helped to raise 120,000 pounds for Haiti,

Charlie Simpson küçük bisikleti ile

Haiti için 120,000 pound

on his little bike.

toplanmasına yardım etti.

So as you can see evidenced by such examples,

Bu örneklerle de anlayabileceğiniz gibi,

age has absolutely nothing to do with it.

yaşın bu durumla hiçbir ilgisi yok.

The traits the word "childish" addresses are seen so often in adults,

Çocuksu diye hitap etmek

yetişkinlerde sıkça görülen bir durum,

that we should abolish this age-discriminatory word,

bu yüzden sorumsuz ve gerçek

when it comes to criticizing behavior associated with irresponsibility

dışı düşünceleri eleştirirken yapılan

bu yaş ayrımı yapan kelimeyi yasaklamalıyız.

and irrational thinking.

(Alkışlar)

(Applause)

Thank you.

Teşekkürler.

Then again, who's to say that certain types of irrational thinking

Ve tekrar soruyorum, kimi

gerçek dışı düşüncelerin gerçekten

aren't exactly what the world needs?

dünyanın ihtiyacı olan şey olmadığını kim söylüyor?

Maybe you've had grand plans before,

Belki önceden muazzam şeyler planladınız,

but stopped yourself, thinking,

ama şöyle düşünerek kendinizi durdurdunuz:

"That's impossible," or "That costs too much,"

Bu imkansız ya da bunun için çok para gerekli

or "That won't benefit me."

ya da bunun bana faydası olmaz.

For better or worse, we kids aren't hampered as much

Ne olursa olsun, biz çocuklar, sıra "neden yapmamalıyım"ı

when it comes to thinking about reasons why not to do things.

düşünmeye geldiğinde durdurulamayız.

Kids can be full of inspiring aspirations and hopeful thinking,

Çocuklar birçok ilham veren düşe ve

ümitli düşüncelere sahip olabilirler,

like my wish that no one went hungry,

kimse aç kalmasın isteğim gibi

or that everything were free, a kind of utopia.

ya da her şey bedava olsun ütopyam.

How many of you still dream like that, and believe in the possibilities?

Kaçınız hala bu tür hayaller kuruyorsunuz

ve gerçekleşebileceklerine inanıyorsunuz?

Sometimes a knowledge of history and the past failures of Utopian ideals

Bazen tarih bilgisi

ve ütopik fikirlerin geçmiş başarısızlıkları

bir yük olabilir

can be a burden,

because you know that if everything were free,

çünkü biliyorsunuz ki eğer her şey

then the food stocks would become depleted and scarce and lead to chaos.

bedava olsaydı, yemek stokları tükenirdi,

kıtlık ve kaos oluşurdu.

On the other hand, we kids still dream about perfection.

Diğer yandan,

biz çocuklar hala mükemmeliği düşleyebiliriz.

And that's a good thing, because in order to make anything a reality,

Ve bu iyi bir şey, çünkü eğer bir şeyi

gerçekleştirmek istiyorsanız,

you have to dream about it first.

öncelikle onu düşlemeniz gerekir.

Bir çok açıdan, düş kurma cürretimiz

In many ways, our audacity to imagine

helps push the boundaries of possibility.

imkan sınırlarını zorlamamıza yardım ediyor.

For instance, the Museum of Glass in Tacoma, Washington,

Örneğin, Washington Tacoma'daki Cam Müzesi,

my home state -- yoohoo, Washington!

memleketim -- yaşasın Washington--

(Applause)

(Alkışlar)

has a program called Kids Design Glass,

"Çocuklar Cam Dizayn Ediyor" programı ile

and kids draw their own ideas for glass art.

çocuklara cam sanatı ile ilgili fikirlerini çizme fırsatı sunuyor.

The resident artist said they got some of their best ideas

Şimdi asıl cam sanatçıları, program sayesinde

çok iyi fikirler bulduklarını söylediler,

from the program, because kids don't think about the limitations

çünkü çocuklar camın belli şekilleri

of how hard it can be to blow glass into certain shapes,

almasının zorluğunu hiç düşünmüyorlar.

Onlar sadece iyi fikirleri düşünüyorlar.

they just think of good ideas.

Now, when you think of glass, you might think of colorful Chihuly designs,

Şimdi siz camı düşündüğünüzde,

renkli Chihuly dizaynlarını

or maybe Italian vases,

veya İtalyan vazoları düşünüyorsunuzdur,

but kids challenge glass artists to go beyond that,

ama çocuklar cam sanatçılarını bunun ötesine gitmeye zorluyor,

into the realm of brokenhearted snakes

kırık kalpli yılanların bölgesine

and bacon boys, who you can see has meat vision.

ve gördüğünüz gibi et vizyonu olan

domuz pastırması çocukları.-- (Gülüşmeler)

(Laughter)

Now, our inherent wisdom doesn't have to be insider's knowledge.

Doğuştan sahip olduğumuz aklımızın

aslında her tür bilgiye sahip olmaz gerekmez.

Kids already do a lot of learning from adults,

Çocuklar halihazırda yetişkinlerden birçok şey öğrendiler,

ve paylaşacak da birçok şeyimiz var.

and we have a lot to share.

I think that adults should start learning from kids.

Bence yetişkinler de çocuklardan ders almaya başlamalılar.

Now, I do most of my speaking

Konuşmalarımın çoğunu eğitimli kalabalıklar önünde yapıyorum,

in front of an education crowd -- teachers and students,

öğretmenler ve öğrenciler, bu benzerliği seviyorum.

and I like this analogy:

It shouldn't be a teacher at the head of the class,

Sınıfta sadece çocuklara şunu yap,

bunu yap diyen bir öğretmen olmamalı.

telling students, "Do this, do that."

The students should teach their teachers.

Öğrenciler öğretmenlerine ders vermeliler.

Büyükler ve çocuklar arasındaki eğitim

Learning between grown-ups and kids should be reciprocal.

karşılıklı olmalı.

The reality, unfortunately, is a little different,

Maalesef gerçek bundan biraz farklı,

and it has a lot to do with trust, or a lack of it.

ve bu güven ve onun eksikliği ile ilgili.

Now, if you don't trust someone, you place restrictions on them, right?

Birine güvenmiyorsanız, ona bazı sınırlamalar uygularsınız değil mi.

If I doubt my older sister's ability to pay back the 10 percent interest

Eğer ablamın benden aldığı son borç için

uyguladığım %10 faizi geri

I established on her last loan,

ödeyebileceğinden şüphe edersem

I'm going to withhold her ability to get more money from me,

onun benden borç alabilme hakkını

until she pays it back.

borcunu ödeyene kadar askıya alırım. (Gülüşmeler)

(Laughter)

True story, by the way.

Bu arada yaşanmış bir hikayedir.

Now, adults seem to have

Yetişkinlerin genellikle çocuklarının

a prevalently restrictive attitude towards kids,

davranışlarına kısıtlama getirme alışkanlıkları

from every "Don't do that, don't do this" in the school handbook,

olduğu görülüyor; okulda

"onu,bunu yapma"dan,

to restrictions on school Internet use.

internet kullanmalarına kadar.

As history points out, regimes become oppressive

Tarihteki örneklerine göre, rejimler kontrolü sağlamak

when they're fearful about keeping control.

konusunda korkuya kapıldığında daha baskıcı hale geliyorlar.

And although adults may not be quite at the level

Ve yetişkinler totaliter rejimler seviyesinde

of totalitarian regimes,

olmasalar da, çocukların kurallar

kids have no or very little say in making the rules,

konusunda söz hakkı ya hiç yok ya da çok az,

when really, the attitude should be reciprocal,

konumlarımız gerçekten eşit olsaydı,

meaning that the adult population should learn

yetişkinler gençlerin isteklerini

göz önüne alırlardı ve

and take into account the wishes of the younger population.

onlardan ders alırlardı.

Now, what's even worse than restriction,

Kısıtlamalardan da kötü olan ise

is that adults often underestimate kids' abilities.

yetişkinlerin bizim yeteneklerimizi küçümsemeleridir.

We love challenges, but when expectations are low,

Zorlukları gerçekten severiz, ama eğer beklentiler

düşükse, inanın ki

trust me, we will sink to them.

My own parents had anything but low expectations

Annem ve babamın ben ve kız kardeşim için

for me and my sister.

küçük beklentiler dışında her türlü beklentisi vardı.

Okay, so they didn't tell us to become doctors or lawyers or anything like that,

Tamam, bize doktor veya avukat

veya benzeri bir meslek edinin demediler,

but my dad did read to us about Aristotle and pioneer germ-fighters,

ama babam bize

Aristo ve öncü bakteri savaşçıları

gibi şeyler okurken

when lots of other kids were hearing

diğer çocukların çoğu şu şarkıyı dinliyordu:

"The Wheels on the Bus Go Round and Round."

"The Wheels on the Bus Go Round and Round."

Well, we heard that one too, but "Pioneer Germ Fighters" totally rules.

Bu şarkıyı biz de dinledik ama "Öncü Bakteri Savaşçıları"

kesinlikle harika. --(Gülüşmeler)

(Laughter)

I loved to write from the age of four, and when I was six,

Dört yaşından beri yazmayı çok seviyorum,

altı yaşıma geldiğimde,

my mom bought me my own laptop equipped with Microsoft Word.

annem bana içinde Microsoft Word olan laptop aldı.

Thank you, Bill Gates, and thank you, Ma.

Teşekkürler Bill Gates ve teşekkürler Anne.

I wrote over 300 short stories on that little laptop,

O küçük laptop'da 300 kısa

hikaye yazdım,

and I wanted to get published.

ve yayımlatmak istedim.

Instead of just scoffing at this heresy that a kid wanted to get published,

Bir çocuğun kitabı yayımlatma düşüncesi

ile dalga geçmek yerine,

or saying wait until you're older,

veya büyüyene kadar bekle demek yerine,

my parents were really supportive.

annem ve babam beni gerçekten destekledi.

Many publishers were not quite so encouraging.

Yayımcıların çoğu bu kadar cesaret verici değillerdi.

One large children's publisher ironically said

Çocuk kitapları yayımlayan büyük bir yayımcı

that they didn't work with children.

ironik olarak çocuklarla çalışmadıklarını söyledi.

Children's publisher not working with children?

Çocukların yayımcıları çocuklarla çalışmıyor mu?

I don't know, you're kind of alienating a large client there.

Sanırım büyük bir müşteri kitlesini

(Laughter)

kendinize yabancılaştırıyorsunuz. --(Gülüşmeler)

One publisher, Action Publishing, was willing to take that leap and trust me,

Sonunda Action Yayımcılık

buna gönüllü oldu ve bana güvendi,

and to listen to what I had to say.

ve de diyeceklerimi dinlemeye hazırdı.

They published my first book, "Flying Fingers," you see it here.

İlk kitabım "Uçan Parmakları" yayımladılar --burada görüyorsunuz--

And from there on, it's gone to speaking at hundreds of schools,

ve o andan itibaren, yüzlerce okulda konuşma,

keynoting to thousands of educators,

binlerce eğitmene önemli konuşmalar,

and finally, today, speaking to you.

ve sonunda bugün sizlerin önündeyim.

I appreciate your attention today,

Bugün ki ilginize minnettarım,

because to show that you truly care, you listen.

çünkü gerçekten değer verdiğinizi

göstermek için dinliyorsunuz.

But there's a problem with this rosy picture

Yine de çocukların yetişkinlerden daha iyi

of kids being so much better than adults.

olduğu bu umut verici durumda bir sorun var.

Kids grow up and become adults just like you.

Çocuklar büyüyor ve sizler gibi yetişkin oluyorlar.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Or just like you? Really?

Gerçekten sizler gibi mi?

The goal is not to turn kids into your kind of adult,

Amaç, çocukları sizler gibi yetişkinler haline getirmek değil,

sizin olduğunuzdan da daha iyi yetişkinler yapmak,

but rather, better adults than you have been,

which may be a little challenging, considering your guys' credentials.

sizlerin ne kadar iyi olduğunu da göz önüne

alırsak bunun biraz zorlayıcı olduğunu anlayabiliyoruz,

(Laughter)

But the way progress happens,

ama yeni nesiller ve dönemler bir öncekine

is because new generations and new eras

oranla gelişip daha iyi hale geldiği için

grow and develop and become better than the previous ones.

ilerleme meydana geliyor.

It's the reason we're not in the Dark Ages anymore.

Bu yüzden hala karanlık çağlarda değiliz.

No matter your position or place in life,

Hayattaki pozisyonunuz ne olursa olsun,

it is imperative to create opportunities for children,

bizlerin büyüyüp sizleri ortadan kaldırmamız için

so that we can grow up to blow you away.

sizler çocuklara fırsatlar sunmak zorundasınız.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Adults and fellow TEDsters,

Yetişkinler ve TEDsters üyeleri,

you need to listen and learn from kids,

çocukları dinlemeli ve onlardan öğrenmelisiniz

and trust us and expect more from us.

ve bize güvenmeli bizden daha çok şey beklemelisiniz.

You must lend an ear today,

Bugün bize kulak vermelisiniz

because we are the leaders of tomorrow, which means

çünkü biz yarının liderleriyiz,

yani yaşlanıp bunadığınızda sizlere bakacak

we're going to take care of you when you're old and senile.

olanlar bizleriz. Yok sadece şaka yapıyorum.

No, just kidding.

(Laughter)

Hayır gerçekten, biz gelecek nesiliz

No, really, we are going to be the next generation,

bu dünyayı daha ileriye götürecek olanlarız.

the ones who will bring this world forward.

And in case you don't think that this really has meaning for you,

Ve eğer ki bu sizin için çok manalı gözükmüyorsa,

remember that cloning is possible,

klonlamanın mümkün olduğunu düşünün,

and that involves going through childhood again,

ve bu da çocukluğunuza geri dönebilmeniz anlamına geliyor,

in which case you'll want to be heard, just like my generation.

bu durumda da aynı benim neslim gibi

sesinizi duyurmak isteyeceksinizdir.

Now, the world needs opportunities for new leaders and new ideas.

Dünya yeni düşünceler ve liderler

için fırsatlara ihtiyaç duyuyor.

Kids need opportunities to lead and succeed.

Çocuklar yol göstermek ve başarmak için fırsat bekliyor.

Are you ready to make the match?

Denklemi kurmaya hazır mısınız?

Because the world's problems shouldn't be the human family's heirloom.

Çünkü dünyanın problemi

nesilden nesile geçen şeyler olmamalıdır.

Thank you.

Teşekkürler

(Applause)

(Alkışlar)

Thank you. Thank you.

Teşekkürler. Teşekkürler.