You Are the Bridge to the Next Generation | Ndinini Kimesera Sikar | TED

Çeviri: ecem nehir işbilir Gözden geçirme: Cihan Ekmekçi

We are standing on a bridge between one way of family life

Bir aile yaşam biçimi ile çok farklı bir şey arasında

and something much different.

bir köprü üzerinde duruyoruz.

To something that relies not only on human care,

Sadece insan bakımına değil, aynı zamanda

but also technology

bir aile yetiştirmenin

to manage the many responsibilities of raising a family.

birçok sorumluluğunu yönetmek için teknolojiye de dayanan bir şeye.

My plea to all of you

Hepinizden ricam

is to be careful and move with intention.

dikkatli olmanız ve niyetle hareket etmenizdir.

Leaving traditions behind for the new ways

Yeni yollar için gelenekleri geride bırakmak

can be very risky.

çok riskli olabilir.

And let me explain.

Ve açıklamama izin verin.

See, I was raised in a Maasai village in Tanzania,

Bakın, Tanzanya’daki bir Masai köyünde

in a family of 38.

38 kişilik bir ailede büyüdüm.

One father, five mothers and 32 siblings.

Bir baba, beş anne ve 32 kardeş.

And I can literally name them all.

Ve kelimenin tam anlamıyla hepsini adlandırabilirim.

There’s Namelok, Mallya, Samu, Nainoto ...

Namelok, Mallya, Samu, Nainoto...

I'm just kidding, I won't do that.

Şaka yapıyorum, bunu yapmayacağım.

(Laughter)

(Kahkahalar)

As a kid, my first job of the day was to milk our cows and goats.

Çocukken, benim için günün ilk işi ineklerimizi ve keçilerimizi sağmaktı.

It took about two hours, but we girls did it together.

Yaklaşık iki saat sürerdi, ama biz kızlar bunu birlikte yapardık.

It also hurt my fingers,

Parmaklarımı acıtırdı ama yine de

but I loved it because we sang to the cows

severdim çünkü ineklere rahatlamalarına ve daha fazla süt

to help them relax and give more milk.

vermelerine yardımcı olmak için şarkı söylerdik.

After the milking, we went for firewood.

Sağımdan sonra yakacak odun toplamaya giderdik.

It took three hours.

Üç saat sürerdi.

We girls did it together.

Biz kızlar bunu birlikte yapardık.

Singing on the way to the bushes,

Çalılıklara giderken şarkı söyler,

eating fruits and dancing on the pathways.

meyve yer ve patikalarda dans ederdik.

Next, we went for water.

Sonra su almaya giderdik.

Another three hours.

Üç saat daha.

The water hole was maybe 10 kilometers away.

Su deliği belki 10 kilometre uzaktaydı.

But we girls did it together.

Ama biz kızlar bunu birlikte yapardık.

Led by our mothers who taught us how to avoid elephants and buffaloes

Bize aynı nedenle aynı yere giden fillerden, bufalolardan

and monkeys

ve maymunlardan

who are all going to the same place for the same reason.

nasıl kaçınacağımızı öğreten annelerimiz önderliğinde.

By noon, it was time to sit under the trees

Öğleye doğru ağaçların altına oturup boncuklarımızı

and learn how to do our beading.

nasıl yapacağımızı öğrenmenin zamanı gelirdi.

Late in the afternoon,

Öğleden sonra geç saatlerde,

we will see the dust kicked up by our cows coming home

ineklerimizin eve dönerken kaldırdığı tozu

and the bells around their necks ringing out.

ve boyunlarındaki çanların çaldığını görürdük.

My brothers and other warriors will be here soon,

Kardeşlerim ve diğer savaşçılar yakında burada olacaklar

and that meant dinner for the whole family.

ve bu bütün aile için akşam yemeği anlamına geliyordu.

While eating, we hear stories from our elders and we sing.

Yemek yerken büyüklerimizden hikayeler duyuyoruz ve şarkı söylüyoruz.

We sing a lot.

Çok şarkı söylüyoruz.

I never wanted the day to end, but when it does,

Günün bitmesini hiç istemezdim, ama bittiğinde

we sleep [in] huts on wooden platforms covered with leather.

ahşap platformlar üzerinde, deriyle kaplanmış barakalarda uyurduk.

There was no such a thing as a pillow.

Yastık diye bir şey yoktu.

There was fire next to our beds to keep us warm.

Yataklarımızın yanında bizi sıcak tutmak için ateş vardı.

And we had each other,

Ve birbirimize sahiptik,

six, seven, eight of us, all snuggled like puppies.

altı, yedi, sekiz kişi, hepimiz köpek yavrusu gibi sarılmış halde.

It was good.

Güzeldi.

Around seven years old,

Yaklaşık yedi yaşındayken,

I was chosen randomly by the government to go for a primary school.

hükümet tarafından bir ilkokula gitmek için rastgele seçildim.

I would not have gone on my own.

Kendi başıma gitmezdim.

In fact, the villagers try to hide kids from outsiders.

Aslında, köylüler çocukları yabancılardan saklamaya çalışıyorlar.

They know that kids who go to school start speaking a different language,

Okula giden çocukların kelimenin tam anlamıyla ve mecazi olarak farklı bir dil

literally and figuratively.

konuşmaya başladığını biliyorlar.

And parents are not even told where the kids are being taken.

Ve ebeveynlere, çocukların nereye götürüldüğü bile söylenmiyor.

But I was picked.

Ama ben seçildim.

And then, seven years later,

Ve ardından, yedi yıl sonra

I was selected to attend a secondary school in the city,

şehirdeki bir ortaokula gitmek için seçildim,

and my parents cried all night.

ve ailem bütün gece ağladı.

My mother said,

Annem,

"I will not survive without you."

“Sensiz hayatta kalamayacağım” dedi.

And I thought maybe I better remain behind to save my mother.

Ve belki annemi kurtarmak için geride kalmamın daha iyi olacağını düşündüm.

See, my father eventually gave me his blessing,

Babam sonunda bana onayını verdi

so I will not have to leave the village with a curse on me.

böylece köyü üzerimde lanetle terk etmek zorunda kalmayacağım.

Many people have opinions about the Maasai way of life.

Birçok insanın Maasai yaşam tarzı hakkında fikirleri vardır.

It is not all good.

Hepsi iyi değil.

There is genital cutting.

Genital kesim var.

There is forced marriages.

Zoraki evlilikler var.

And girls are not eligible for inheritance.

Ve kızlar miras almaya uygun değildir.

But I was cared for

Ama bana bakıldı,

and I was needed and I belonged.

bana ihtiyaç duyuldu ve ait oldum.

There was always a place for me.

Benim için her zaman bir yer vardı.

And just between us,

Ve sadece aramızda,

I always felt like everyone's favorite.

kendimi her zaman herkesin favorisi gibi hissettim.

(Laughter)

(Kahkahalar)

Especially my father's.

Özellikle babamın.

When I was 15,

Ben 15 yaşındayken ailem

my family arranged for me to marry a Maasai man with many cows.

birçok ineği olan bir Maasai adamıyla evlenmemi ayarladı.

Lots of cows.

Bir sürü inek.

I said no.

Hayır dedim.

They found another man, and I said no again.

Başka bir adam buldular ve ben yine hayır dedim.

They found another husband for me.

Benim için başka bir koca buldular.

I said no for the third time.

Üçüncü kez hayır dedim.

And each time there were meetings,

Ve her seferinde buluşmalar,

tears and shame.

gözyaşları ve utanç vardı.

There were other emotions, too.

Başka duygular da vardı.

Some offered quiet encouragement.

Bazıları sessizce teşvik etti.

Eventually, I left the village for the city

Sonunda şehre gitmek için köyü terk ettim

and now I live with my chosen husband,

ve şimdi seçtiğim kocam,

three children,

üç çocuğum

a house, a car,

bir ev, bir araba,

a laptop,

bir dizüstü bilgisayar,

shoes and even trousers with zippers.

ayakkabılar ve hatta fermuarlı pantolonlarla yaşıyorum.

(Laughter)

(Kahkahalar)

You see, modern families seem to value personal autonomy,

Görüyorsunuz, modern aileler kişisel özerkliğe değer veriyor gibi görünüyor,

while traditional families,

geleneksel aileler

they put more emphasis on resource sharing

kaynak paylaşımına ve kolektif karar

and collective decision making.

vermeye daha fazla önem veriyorken.

So how can we blend these two worlds?

Peki bu iki dünyayı nasıl birleştirebiliriz?

This is our challenge.

Bu bizim meydan okumamız.

Mine and yours, too.

Benimki ve seninki de.

See, 25 years ago, I started an organization,

25 yıl önce, kadınlara eğitim ve sağlık hizmetlerine

the Maasai Women Development Organization,

erişim sağlamak için Maasai Kadın Geliştirme Örgütü

to give women access to education and healthcare.

adlı bir organizasyon başlattım.

Here's one way we bring the old into the new.

İşte eskiyi yeniliğe nasıl katacağımıza dair bir yol

The first time I gave birth,

İlk doğum yaptığımda

I was with my mother, other mothers,

annem,diğer anneler,

sisters, cousins and midwives.

kız kardeşler, kuzenler ve ebelerle birlikteydim.

About 15 people.

Yaklaşık 15 kişi.

So much knowledge in the room.

Odada çok fazla bilgi var.

Though my husband had to wait outside.

Ama kocam dışarıda beklemek zorunda kaldı.

In the city, for the second child,

Şehirde, ikinci çocuğum için hastane

the hospital said two people only,

sadece iki kişiye izin verdiğini,

and their policies were very strict,

politikalarının çok katı olduğunu

and they ignored traditional knowledge.

ve geleneksel bilgileri görmezden geldiklerini söyledi.

At MWEDO,

MWEDO"da,

we do a little bit of of both.

her ikisinden de biraz yapıyoruz.

So we have clean, prepared birth centers,

Yani temiz, hazırlanmış doğum merkezlerimiz,

schools that consider our culture

kültürümüzü dikkate alan okullarımız

and trained midwives,

ve eğitimli ebelerimiz var

and we also include our husbands.

ayrıca kocalarımızı da dahil ediyoruz.

So the question for everyone here is:

Yani buradaki herkes için soru şudur:

How can we integrate the best part of our childhood

Çocukluğumuzun en iyi yanlarını değişen

into the world as it changes?

dünyaya nasıl entegre edebiliriz?

You see, I don’t walk 10 kilometers a day anymore.

Görüyorsunuz, artık günde 10 kilometre yürümüyorum.

And I’m not on the land with the animals from 5am to sundown anymore.

Ve artık sabah 5′ten gün batımına kadar hayvanlarla kırda değilim.

I'm not hugged and held by dozens of people a day anymore.

Artık günde düzinelerce insan tarafından kucaklanıp sarılmıyorum.

In my modern family, we decided

Modern ailemde;

there will be more education,

daha fazla eğitim olacağına,

there will be no genital cutting,

genital kesim olmayacağına,

more playing,

daha fazla oyun oynamaya,

no forced marriages.

zoraki evlilik olmayacağına karar verdik.

But there will be more contributing, more storytelling,

Ama daha fazla katkı, daha fazla hikaye anlatımı

and there will be more listening.

ve daha fazla dinleme olacak.

And all that can be done in a multigenerational setting

Ve tüm bunlar, yaşlıların saygın konumlarını korurken

while keeping the elders in the position of prominence.

çok kuşaklı bir ortamda yapılabilir.

There are costs to moving on, for sure, but I am the bridge.

Devam etmenin elbette masrafları var ama köprü benim.

You, too, are a bridge.

Sen de bir köprüsün.

And whether you know it or not,

Ve bilseniz de bilmeseniz de,

what you did as a child

çocukken yaptığınız şey

is going to sound as foreign to the next generation

gelecek nesillere, bugün kızların ineklere şarkı söylemesi

as the girls singing to cows sounded to you today.

sana ne kadar yabancı geldiyse o kadar yabancı gelecek.

Well, I guess my question is:

Peki, sanırım sorum şu:

Do you know what you want to preserve for the next generation?

Gelecek nesil için neyi korumak istediğinizi biliyor musunuz?

And do you know how you'll do it?

Ve bunu nasıl yapacağınızı biliyor musunuz?

You see, integration takes intention and strong leadership.

Görüyorsunuz, entegrasyon niyet ve güçlü liderlik gerektirir.

So let's pause

Öyleyse duraklayalım

and make our list of must haves in the new world.

ve yeni dünyada olmazsa olmazlar listemizi yapalım.

Let's make sure, as a species,

Bir tür olarak hâlâ şarkı söyleyebileceğimizden

we can still sing.

emin olalım.

(Maasai women singing)

(Maasai kadınları şarkı söylüyor)

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)