How do drugs make you hallucinate? - Anees Bahji

155,942 views ・ 2025-06-05

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Beliz Taptık Gözden geçirme: Eren Gokce
00:08
In April 1943, Swiss chemist Albert Hofmann accidentally exposed himself
0
8921
4672
Nisan 1943′te İsviçreli kimyager Albert Hofmann yanlışlıkla kendisini
00:13
to a drug he derived from ergot fungus
1
13593
2711
ergot mantarından elde ettiği bir ilaca maruz bıraktı
00:16
and recorded its unexpected, mind-altering effects.
2
16345
4130
ve beklenmedik, zihin değiştiren etkilerini kaydetti.
00:20
The drug, lysergic acid diethylamide— or LSD—
3
20683
4380
İlaç,liserjik asit dietilamid- veya LSD- kısa süre sonra
00:25
was soon heralded for its psychiatric potential.
4
25271
3212
psikiyatrik potansiyeli ile alenen duyuruldu.
00:28
But how do LSD and other psychedelic drugs affect the body?
5
28733
3670
Fakat LSD ve diğer psikedelik ilaçlar vücudu nasıl etkiler?
00:32
And can they actually be medicinal?
6
32528
2211
Ve gerçekten tıbbi olabilirler mi?
00:35
Psychedelics are a class of drugs that alter mood, cognition, and perception,
7
35323
4296
Psikedelikler, ruh hâlini, bilişi ve algıyı değiştiren ve genellikle
00:39
often triggering unusual states of consciousness like hallucinations.
8
39619
4379
halüsinasyonlar gibi olağandışı bilinç durumlarını tetikleyen ilaç sınıfıdır.
00:44
They all interact with the body's serotonin neurotransmitter system,
9
44082
3545
Hepsi ruh hâli, uyku-uyanıklık döngüleri, iştah ve hafıza dahil olmak üzere
00:47
which regulates many processes, including mood, sleep-wake cycles,
10
47627
4296
birçok süreci düzenleyen vücudun serotonin nörotransmiter
sistemi ile etkileşime girer.
00:51
appetite, and memory.
11
51923
1793
00:53
Lower rates of serotonin signaling
12
53966
2211
Düşük serotonin sinyali oranları,
00:56
are associated with impaired sleep and attention
13
56177
2711
uyku, dikkat bozukluğu ve olumlu bilgilere
00:58
and diminished responses to positive information.
14
58888
3086
verilen yanıtların azalması ile ilişkilidir.
01:02
Meanwhile, higher rates tend to track with more positive moods
15
62225
3753
Bu arada, daha yüksek oranlar daha olumlu ruh hâlleri ve daha fazla duygusal
01:05
and greater emotional stability.
16
65978
2128
istikrar ile takip etme eğilimindedir.
01:08
All psychedelic drugs increase the amount of serotonin signaling.
17
68606
3879
Tüm psikedelik ilaçlar serotonin sinyallemesinin miktarını arttırır.
01:12
However, they interact with the serotonin system in different ways
18
72693
3838
Bununla birlikte, serotonin sistemi ile farklı şekillerde etkileşime girerler
01:16
and affect other neurotransmitter systems,
19
76531
3003
ve tümü benzersiz etkilerini ve tıbbi potansiyellerini
01:19
all of which determines their unique effects and medical potential.
20
79700
4213
belirleyen diğer nörotransmitter sistemlerini etkilerler.
01:24
Hofmann’s discovery inspired a wave of psychedelic research
21
84247
3712
Hofmann'ın keşfi, araştırma etiğindeki ihlallerin yanı sıra
01:27
that largely stalled in the 1970s,
22
87959
2544
muhafazakâr uyuşturucu politikalarına ilişkin
01:30
due to concerns over breaches in research ethics,
23
90503
2669
endişeler nedeniyle 1970′lerde büyük ölçüde
01:33
as well as conservative drug policies.
24
93172
2252
durduran bir psikedelik araştırma dalgasına ilham verdi.
01:35
However, it's picked back up in recent decades,
25
95675
2794
Bununla birlikte, son yıllarda yeniden toparlandı
01:38
and some psychedelics show promise
26
98469
1919
ve bazı psikedelikler tedaviye
01:40
in addressing even treatment-resistant conditions.
27
100388
3086
dirençli durumları bile ele alma konusunda umut vaat ediyor.
01:44
Take LSD and the mushroom-derived compound psilocybin:
28
104433
3921
LSD ve mantardan türetilen bileşik psilosibin
01:48
when they cross the blood-brain barrier, receptors recognize them as serotonin.
29
108479
4838
kan-beyin bariyerini geçtiklerinde, reseptörler onları serotonin olarak tanır.
01:53
Interestingly, they tend to suppress the areas
30
113693
2752
İlginç bir şekilde, beynin “varsayılan mod ağını”
01:56
that make up the brain’s “default mode network”
31
116445
2795
oluşturan alanları bastırma ve diğer beyin
01:59
and initiate more connections with other brain regions.
32
119240
3337
bölgeleriyle daha fazla bağlantı kurma eğilimindedirler.
02:02
The default mode network is important in self-referential thinking
33
122910
3754
Varsayılan mod ağı, öz-referans düşünme ve zihin
02:06
and mind wandering.
34
126664
1335
dolaşımında önemlidir.
02:08
It’s thought that, by suppressing its activity,
35
128207
2753
LSD ve psilosibinin, aktivitesini bastırarak,
02:10
LSD and psilocybin may generate the distinctive psychedelic experience
36
130960
4880
benlik algısında radikal bir değişim ile karakterize edilen,
02:15
of ego dissolution,
37
135840
1710
kendine özgü bir psikedelik
02:17
characterized by a radical shift in self-perception.
38
137884
3545
ego çözülmesi deneyimini üretebileceği düşünülmektedir.
02:22
The default mode network is also associated with mental health disorders.
39
142013
4421
Varsayılan mod ağı, ruh sağlığı bozuklukları ile de ilişkilidir.
02:26
By disrupting its activity, psilocybin and LSD might help normalize it.
40
146642
4838
Aktivitesini bozarak, psilosibin ve LSD onu normalleştirmeye yardımcı olabilir.
02:31
This may be why they can reduce the symptoms of conditions like depression—
41
151647
3879
Bu nedenle depresyon gibi durumların semptomlarını azaltabilirler ve
02:35
potentially doing so faster than traditional treatments.
42
155526
3128
potansiyel olarak bunu geleneksel tedavilerden daha hızlı yapabilirler.
02:39
Trials that pair LSD or psilocybin with talk therapy also show promise
43
159280
5255
LSD ya da psilosibin ile yapılan terapi destekli deneyler
sigara ve alkol bağımlılığı tedavisinde de umut vadediyor.
02:44
in treating disordered tobacco and alcohol use,
44
164535
3003
02:47
perhaps by similarly altering people’s self-perception.
45
167747
3837
Bu maddeler belki de kişinin benlik algısını dönüştürebilir.
02:52
And they seem to activate receptors that facilitate social behavior,
46
172126
3670
Ayrıca sosyal etkileşim ve empatiyi artıran reseptörleri harekete geçirerek
02:55
empathy, and gratitude,
47
175796
1710
02:57
leading people to feel greater harmony with a larger community.
48
177506
3546
bireylerin toplumla daha uyumlu hissetmesini sağlıyor.
03:01
It's thought that this is why they can help alleviate the distress
49
181677
3712
Ön denemelerin önerdiği gibi, bu nedenle ileri kanser teşhisi ile yaşayan
03:05
people living with advanced cancer diagnoses experience,
50
185389
3504
insanların yaşadığı sıkıntıyı hafifletmeye yardımcı
03:08
as preliminary trials suggest.
51
188893
2085
olabilecekleri düşünülmektedir.
03:11
Overall, LSD and psilocybin seem to function similarly,
52
191687
3963
Genel olarak, LSD ve psilosibin benzer şekilde işlev görüyor gibi görünüyor,
03:15
but LSD is more potent
53
195650
2127
ancak LSD daha güçlüdür
03:17
and associated with longer-lasting psychedelic experiences.
54
197777
4087
ve daha uzun süreli psikedelik deneyimlerle ilişkilidir.
03:22
MDMA, meanwhile, triggers the release of neurotransmitters,
55
202448
3253
Bu arada MDMA, dopamin, norepinefrin ve serotonin
03:25
including dopamine, norepinephrine, and serotonin,
56
205701
3379
dahil olmak üzere nörotransmitterlerin salınımını tetikler ve oksitosin
03:29
and elevates levels of the hormone oxytocin.
57
209080
3295
hormonunun seviyelerini yükseltir.
03:32
These changes generate effects like heightened heart rate
58
212500
2711
Bu değişiklikler, artan kalp atış hızı
03:35
and sensory perception,
59
215211
1668
ve duyusal algının yanı sıra
03:36
as well as feelings of euphoria, bonding, empathy, and safety.
60
216879
4296
öfori, bağlanma, empati ve güvenlik duyguları gibi etkiler yaratır.
03:41
Because of this, researchers have begun investigating MDMA
61
221676
3503
Bu nedenle, araştırmacılar MDMA'yı travma sonrası stres bozukluğu için
03:45
as a possible therapy for post-traumatic stress disorder.
62
225221
3336
olası bir tedavi olarak araştırmaya başladılar.
03:49
MDMA releases oxytocin, sometimes referred to as the bonding hormone,
63
229308
5047
MDMA, bazen bağlanma hormonu olarak adlandırılan ve güvenlik, güven
03:54
which may help reinforce an environment of safety, trust, and connectedness.
64
234397
4796
ve bağlılık ortamını güçlendirmeye yardımcı olabilecek oksitosin salgılar.
04:00
MDMA is also thought to modulate activity in the amygdala,
65
240027
3796
MDMA'nın ayrıca korkunun işlenmesinde merkezi bir rol oynayan amigdaladaki
04:03
which plays a central role in processing fear.
66
243823
2919
aktiviteyi modüle ettiği düşünülmektedir.
04:07
PTSD can be difficult to treat
67
247285
1960
Travmatik deneyimleri yeniden gözden geçirmek
04:09
because of how painful it is to revisit traumatic experiences.
68
249245
3462
oldukça acı verici olduğundan TSSB’nin tedavisi zor olabilir.
04:12
However, it’s thought that MDMA could help patients discuss trauma
69
252790
4046
Bununla birlikte, MDMA'nın hastaların travmayı zayıflatıcı derecede olumsuz
04:16
without debilitatingly negative emotions,
70
256836
2711
duygular olmadan tartışmalarına yardımcı olabileceği
04:19
and potentially aid in uncoupling traumatic memories
71
259547
3587
ve potansiyel olarak travmatik anıları genellikle ortaya çıkardıkları
04:23
from the threatening feelings they usually surface—
72
263134
2711
tehdit edici duygulardan ayırmaya yardımcı olabileceği
04:25
a process known as fear extinction.
73
265928
2878
düşünülmektedir - korku yok oluşu olarak bilinen bir süreç.
04:29
More studies are needed to test this theory
74
269932
2086
Bu teoriyi test etmek, MDMA’nın güvenliğini
04:32
and determine MDMA’s safety and effectiveness.
75
272018
3378
ve etkinliğini belirlemek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.
04:35
Psychedelics also show some promise
76
275646
2169
Psikedelikler ayrıca kronik ağrı ve küme baş ağrılarının
04:37
in helping address chronic pain and cluster headaches.
77
277815
3253
giderilmesine yardımcı olma konusunda bazı umutlar vaat ediyor.
04:41
And unlike pain-relieving opioids, they aren’t considered addictive.
78
281193
4296
Ve ağrı giderici opioidlerin aksine, bağımlılık yapıcı olarak kabul edilmezler.
04:46
However, they're not without risks.
79
286032
2669
Ancak, risksiz değiller. Bazı araştırmalar,
04:49
Some research suggests psychedelics can be stressful on the heart.
80
289201
3921
psikedeliklerin kalp üzerinde stresli olabileceğini öne sürüyor.
04:53
And their extensive psychological effects
81
293164
2335
Ve kapsamlı psikolojik etkileri,
04:55
make it hard to predict individual responses.
82
295499
3045
bireysel tepkileri tahmin etmeyi zorlaştırıyor.
04:59
Psychedelics can “unmask” pre-existing psychiatric disorders, like schizophrenia,
83
299337
5547
Psikedelikler şizofreni gibi psikiyatrik bozuklukları “gün yüzüne çıkarabilir”,
05:05
which is why clinical trials usually have thorough screening processes.
84
305092
4046
bu nedenle klinik araştırmalar genellikle kapsamlı tarama süreçlerine sahiptir.
05:09
And paranoia, psychosis, and hallucinations—
85
309472
3253
Ve ilaç metabolize edildikten sonra bile
05:12
which can persist even after the drug has been metabolized—
86
312725
3253
devam edebilecek paranoya, psikoz ve halüsinasyonlar
05:15
are potential side effects.
87
315978
1960
potansiyel yan etkilerdir.
05:18
Therapy sessions that employ psychedelics usually require preparation—
88
318647
4338
Psikedelikler kullanan terapi seansları genellikle farkındalık ve nefes alma
05:23
like mindfulness and breathing techniques—
89
323110
2294
teknikleri gibi hazırlık gerektirir
05:25
and should take place in safe, supportive environments
90
325404
2711
ve acil durum protokolleri bulunan güvenli,
05:28
with emergency protocols in place.
91
328115
2294
destekleyici ortamlarda yapılmalıdır.
05:31
We’ve learned a lot about psychedelics since Hofmann’s fateful experiment.
92
331202
4171
Hofmann'ın kader deneyinden bu yana psikedelikler hakkında çok şey öğrendik.
05:35
But there’s much more to uncover— and not without challenges.
93
335373
3628
Ancak ortaya çıkarılacak çok şey var ve zorluklardan yoksun değil.
05:39
Psychoactive substances like psychedelics pose issues for blind clinical trials,
94
339210
5046
Psikedelikler gibi psikoaktif maddeler, tedavi gördüklerini bilmemesi gereken
05:44
since their effects can be pretty obvious to participants
95
344256
2795
katılımcılar için etkileri oldukça açık olabileceğinden,
05:47
who shouldn’t know they’re receiving treatment.
96
347051
2336
kör klinik deneyler için sorun teşkil eder.
05:49
To fully understand their therapeutic potential,
97
349720
2753
Terapötik potansiyellerini tam olarak anlamak için
05:52
we need many more scientifically, ethically rigorous trials
98
352473
4004
önyargıyı ayıklayan, katılımcı refahına öncelik veren,
05:56
that weed out bias, prioritize participant welfare, and grapple with complex results.
99
356477
5631
karmaşık sonuçlarla boğuşan daha bilimsel
ve etik açıdan titiz denemelere ihtiyacımız var.
06:02
Who knows?
100
362316
1001
Kim bilir?
06:03
The results could be mind bending.
101
363317
2503
Sonuçlar akıl almaz olabilir.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7