Adam Grosser: A mobile fridge for vaccines

Translator: Срѓан Стокиќ Reviewer: Dragan Bocevski

This is a work in process,

Ова е сеуште недовршена работа

based on some comments that were made at TED two years ago

базирана на некои коментари кои се изнесени

на TED пред две години

во врска со потребата на складирање на вакцини.

about the need for the storage of vaccine.

(Video): [On this planet

(Музика)

Значи пред 29 години имав професор по термодинамика

1.6 billion people

кој зборуваше за апсорпција и ладење.

Тоа беше една од оние работи кои ми останаа во главата.

don't have access to electricity

Беше слично како Стирлинговиот мотор:

refrigeration

беше тотално кул но не знаете што да правите со тоа.

or stored fuels

this is a problem

Беше измислен во 1858 од страна на Фердинанд Каре,

но тој не можел никаде да го вгради поради

it impacts:

the spread of disease

неразвиената технологија и алатки достапни во тоа време.

Тогаш еден луд Канаѓанин кој се вика Пауел Кросли

the storage of food and medicine

and the quality of life.

во 1928та, комерцијализирал едно нешто кое го нарекол „Ледена топка“,

и тоа било навистина интересна идеја.

So here's the plan ... inexpensive refrigeration

that doesn't use electricity, propane, gas, kerosene or consumables

Подоцна ќе ви објаснам зошто не проработела тогаш,

но еве која била идејата:

time for some thermodynamics

Нека имаме две топки кои се оддалечени на некое растојание.

And the story of the Intermittent Absorption Refrigerator]

Во едната има работна течност, вода и амонијак,

Adam Grosser: So 29 years ago, I had this thermo teacher

who talked about absorption and refrigeration, one of those things

а другата е кондензатор.

Ја загревате едната страна, жешката страна.

that stuck in my head, a lot like the Stirling engine:

Амонијакот испарува

и повторно се кондензира на другата страна.

it was cool, but you didn't know what to do with it.

Оставате да се излади до собна температура,

It was invented in 1858, by this guy Ferdinand Carré,

but he couldn't actually build anything with it

и тогаш, како што амонијакот повторно испарува и се комбинира со вода

назад на сеуште жешката страна,

because of the tools at the time.

This crazy Canadian named Powel Crosley commercialized this thing

создава силен ефект на ладење.

called the IcyBall, in 1928.

Ова беше одлична идеја која воопшто не работеше: бидејќи експлодира.

Затоа што кога користите амонијак, добивате многу големи притисоци

It was a really neat idea, and I'll get to why it didn't work,

доколку ги загреете погрешно.

Тие достигнале 27.2 атмосфери. Амонијакот е токсичен и испрска насекаде.

but here's how it works.

There's two spheres and they're separated in distance.

Но, тоа беше интересна замисла.

One has a working fluid, water and ammonia,

Значи, добрата работа со 2006-та година е што

and the other is a condenser.

можете да извршите многу повеќе пресметки.

You heat up one side, the hot side.

Ние го собравме целиот оддел за термодинамика

The ammonia evaporates and it recondenses in the other side.

на Станфорд.

Навистина многу пресметки за динамика на флуидите.

You let it cool to room temperature,

Докажавме дека повеќето табели за ладењето на амонијакот се погрешни.

Најдовме и неколку нетоксични течности за ладење

and then, as the ammonia reevaporates and combines with the water

back on the erstwhile hot side,

кои работат на многу ниски притисоци.

Донесовме цел тим од Велика Британија --

it creates a powerful cooling effect.

So it was a great idea that didn't work at all.

испадна дека во Велика Британија

They blew up.

има многу луѓе кои прилично се разбираат во ладење --

(Laughter)

Because you're using ammonia, you get hugely high pressures

if you heated them wrong;

и изградивме платформа за тестирање, и докажавме дека всушност

it topped 400 psi.

можеме да направиме нетоксичен ладилник, со ниски притисоци.

The ammonia was toxic, it sprayed everywhere.

But it was kind of an interesting thought.

Тој работи на следниов начин..

Го ставате на оган на кој што готвите.

So the great thing about 2006,

there's a lot of really great computational work you can do.

Повеќето луѓе по светот користат оган за готвење,

So we got the whole thermodynamics department at Stanford involved --

било горивото да е измет од камила или дрво.

Се загрева околу 30 минути, се лади околу 1 час.

a lot of computational fluid dynamics.

Го ставате во контејнер

We proved that most of the ammonia refrigeration tables are wrong.

и ќе служи како ладилник 24 часа.

Изгледа вака. Ова е петтиот прототип. Не е баш завршен.

We found some nontoxic refrigerants

that worked at very low vapor pressures.

Тежи околу 3.6 килограми, и работи на овој начин.

Го ставате во 15 литарски сад,

We brought in a team from the UK --

a lot of great refrigeration people, it turns out, in the UK --

и ќе го излади скоро до точка на замрзнување,

три степени над нулата, и ќе го држи ладно

and built a test rig, and proved that, in fact,

следните 24 часови додека температурата на собата е околу 30 степени целзиусови. Навистина е ефтино.

we could make a low-pressure, nontoxic refrigerator.

Мислиме дека можеме да ги произведеме во големи количини за околу 25 долари,

So this is the way it works.

а во мали количини за околу 40 долари.

You put it on a cooking fire.

И сметаме дека можеме да го направиме ладењето

достапно за секого.

Most people have cooking fires in the world,

Ви благодарам.

whether it's camel dung or wood.

It heats up for about 30 minutes, cools for an hour.

(Аплауз)

You put it into a container and it will refrigerate for 24 hours.

It looks like this.

This is the fifth prototype, it's not quite done.

It weighs about eight pounds, and this is the way it works.

You put it into a 15-liter vessel, about three gallons,

and it'll cool it down to just above freezing --

three degrees above freezing --

for 24 hours in a 30 degree C environment.

It's really cheap.

We think we can build these in high volumes for about 25 dollars,

in low volumes for about 40 dollars.

And we think we can make refrigeration something that everybody can have.

Thank you.

(Applause)