The hidden power of smiling | Ron Gutman

Translator: Etrit Adami Reviewer: Ervis Bregu

Kur unë isha fëmijë, gjithmonë doja të isha një superhero.

When I was a child, I always wanted to be a superhero.

I wanted to save the world and make everyone happy.

Doja të shpetoja botën dhe t'a bëja çdokënd të lumtur.

Por e dija që do më duheshin superfuqi

But I knew that I'd need superpowers to make my dreams come true.

për t'i bërë ëndrrat realitet.

Kështu, e kisha zakon të futesha në keto udhëtime imagjinare

So I used to embark on these imaginary journeys

to find intergalactic objects from planet Krypton,

për të gjetur objekte intergalaktike nga planeti Kripton,

which was a lot of fun, but didn't yield much result.

që ishte shumë argëtuese,

por nuk mora rezultate të mjaftueshme.

When I grew up and realized

Kur u rrita, e kuptova

that science fiction was not a good source for superpowers,

që fantashkenca nuk ishte një burim i mirë për të qenë i plotfuqishëm,

I decided instead to embark on a journey of real science,

dhe vendosa në vend të saj, të hipja në udhëtimin real të shkencës

to find a more useful truth.

për të gjetur disa të vërteta të dobishme.

I started my journey in California,

E fillova udhëtimin tim në Kaliforni

with a UC Berkeley 30-year longitudinal study

me një studim të hollësishëm 30-vjeçar të UC Berkley

that examined the photos of students in an old yearbook,

që ekzaminoi fotot e studentëve

në një vjetar të vjetër

and tried to measure their success and well-being throughout their life.

dhe u mundova të masja suksesin e tyre dhe mirëqenien

përgjatë jetës së tyre.

By measuring the students' smiles,

Duke matur buzëqeshjet e studentëve,

researchers were able to predict

kërkuesit ishin në gjendje të parashikonin

how fulfilling and long-lasting a subject's marriage would be,

sa përmbushëse dhe afagjatë

do të jetë martesa e një subjekti,

(Laughter)

sa e sukseshme do të ishte ajo

how well she would score on standardized tests of well-being,

në testet e standardizuara të mirëqenies

and how inspiring she would be to others.

dhe sa inspiruese do të ishte ajo tek të tjerët.

In another yearbook, I stumbled upon Barry Obama's picture.

Në një vjetar tjetër, unë ngela pa frymë me një fotografi të Barry Obamës.

Në fillim sapo e pashë atë foto,

When I first saw his picture,

I thought that his superpowers came from his super collar.

mendova që këto superfuqi erdhën si pasojë e super kollares së tij.

(Laughter)

But now I know it was all in his smile.

Por unë e di që ishte e gjitha tek buzëqeshja e tij.

Another aha! moment came from a 2010 Wayne State University research project

Një tjetër moment aha!

erdhi nga projekti kërkimor i vitit 2010- i Wayne State University

që shikonte në letrat e bejzbollit të viteve para-1950

that looked into pre-1950s baseball cards of Major League players.

të lojtarëve së Ligës së Parë.

Këta kërkues zubuluan

The researchers found that the span of a player's smile

që kohëzgjatja e buzëqeshjes së një lojtari

could actually predict the span of his life.

mund të parashikonte në fakt jetëgjatësinë e tij.

Players who didn't smile in their pictures

Lojtarët që nuk qeshnin në fotot e tyre

lived an average of only 72.9 years,

jetuan mesatarisht vetëm 72.9 vjet,

where players with beaming smiles

ndërsa lojtarët me buzëqeshje rrezatuese

lived an average of almost 80 years.

jetuan mesatarisht deri në 80 vjeç.

(Laughter)

(E qeshur)

The good news is that we're actually born smiling.

Lajmi i mirë është që ne aktualisht kemi lindur duke qeshur.

Using 3D ultrasound technology,

Duke përdorur teknologjinë zanore 3D,

we can now see that developing babies appear to smile,

ne mund të shohim që edhe bebet në zhvillim duket që qeshin,

madje edhe në mitër.

even in the womb.

Kur ata lindin,

When they're born, babies continue to smile --

bebet vazhdojnë të buzëqeshin --

initially, mostly in their sleep.

duke filluar, kryesisht gjatë gjumit.

And even blind babies smile

Madje edhe bebet e verbëra qeshin

to the sound of the human voice.

me zhurmën e zërit të njeriut.

Smiling is one of the most basic, biologically uniform

Buzëqeshja është një nga shprehitë bazë, biologjikisht uniforme,

expressions of all humans.

e gjithë qenieve njerëzore.

In studies conducted in Papua New Guinea,

Në studimet e bëra në Papua Guinenë e Re,

Paul Ekman, the world's most renowned researcher on facial expressions,

Paul Ekman ,

një nga kërkuesit më të njohur të botës për shprehjet faciale,

found that even members of the Fore tribe,

gjeti që, madje, edhe pjestarët e fisit Fore,

who were completely disconnected from Western culture,

që ishin të shkëputur tërësisht nga kultura perëndimore,

and also known for their unusual cannibalism rituals,

dhe të njohur për ritualet e pazankonta kanibaleske,

(Laughter)

i përshtasnin buzëqeshjet sipas situatave të ndryshme

attributed smiles to descriptions of situations

the same way you and I would.

në të njëjtën mënyrë siç do ta bëje ti edhe unë.

Kështu që nga Papau Guinea e Re

So from Papua New Guinea

to Hollywood

deri në Hollivud

dhe deri në artin modern të Pekinit,

all the way to modern art in Beijing,

ne qeshim shpesh,

we smile often,

and use smiles to express joy and satisfaction.

dhe ti qesh për të shprehur lumturi

dhe kënaqësi.

How many people here in this room smile more than 20 times per day?

Sa njerëz janë ulur në këtë dhomë

qeshin më shumë se 20 herë në ditë?

Raise your hand if you do.

Ngrini duart lart nqs e bëni. Oh uau.

Oh, wow.

Jashtë kësaj dhome,

Outside of this room,

more than a third of us smile more than 20 times per day,

më shumë se 1/3 nga ne qeshin më shumë se 20 herë në ditë,

duke patur parasysh që më pak se 14% e jona

whereas less than 14 percent of us smile less than five.

qeshin më pak se pesë.

In fact, those with the most amazing superpowers are actually children,

Në fakt, ata me më shumë superfuqi mahnitëse

janë aktualisht fëmijët

who smile as many as 400 times per day.

të cilët qeshin më shumë se 400 herë në ditë.

A e keni vrarë mendjen pse duke qenë fëmijët vërdallë

Have you ever wondered why being around children,

të cilët qeshin kaq shpesh

who smile so frequently, makes you smile very often?

ju bëjnë edhe juve të qeshni shpesh ?

A recent study at Uppsala University in Sweden

Një studim i fundit në Universitetin e Uppsala-s në Suedi

zbuloi se është shumë e vështirë të rrudhesh

found that it's very difficult to frown when looking at someone who smiles.

kur shikon dikë që qesh.

Ju pyesni, përse?

You ask why?

Because smiling is evolutionarily contagious,

Sepse buzëqeshja është ngjitëse,

and it suppresses the control we usually have on our facial muscles.

dhe ajo mënjanon kontrollin

që ne kemi zakonisht në muskujt e fytyrës.

Imitimi i të qeshurës

Mimicking a smile and experiencing it physically

dhe përjetimi fizik i saj

helps us understand whether our smile is fake or real,

na ndihmon të kuptojmë kur buzëqeshja jonë është falso apo e vërtetë,

so we can understand the emotional state of the smiler.

kështu që ne mund të kuptojmë gjendjen emocionale

të atij që qesh.

In a recent mimicking study

Në një studim të kohëve të fundit rreth imitimit

at the University of Clermont-Ferrand in France,

në Universitetin e Clermont-Ferrand në Francë,

subjects were asked to determine whether a smile was real or fake

pjesmarrësve iu kërkua të përcaktonin

nëse një e qeshur ishte e vërtetë apo falso

while holding a pencil in their mouth to repress smiling muscles.

ndërsa mbanin një laps në gojën e tyre

për të përmbajtur muskujt e të qeshurës.

Pa laps, eksperimentuesit gjykuan saktë.

Without the pencil, subjects were excellent judges,

but with the pencil in their mouth --

Por me lapsin në gojën e tyre,

when they could not mimic the smile they saw --

ata nuk mundën të imitonin buzëqeshjen që panë,

their judgment was impaired.

gjykimi i tyre ishte jo efektiv.

(Laughter)

(Të qeshura )

In addition to theorizing on evolution in "The Origin of Species,"

Për më tepër duke teorizuar mbi evolimin në " Origjinën e Specieve",

Charles Darwin also wrote the facial feedback response theory.

Charles Darvin gjithashtu ka shkruajtur

teorinë mbi përshtypjen e përgjigjeve faciale.

Kjo teori thotë

His theory states that the act of smiling itself actually makes us feel better,

se veprimi i të qeshurit në vetvete

aktualisht na bën neve të ndjehemi më mirë--

rather than smiling being merely a result of feeling good.

më shumë se sa e qeshura është një rezultat

i të ndierit mirë.

In his study, Darwin actually cited a French neurologist, Guillaume Duchenne,

Në studimin e tij,

Darvini aktualisht ka cituar një neurolog francez, Guillaume Duchene,

who sent electric jolts to facial muscles to induce and stimulate smiles.

që pati përdorur shkarkesë elektrike në muskujt facialë

që të nxiste dhe stimulonte të qeshurën.

Please, don't try this at home.

Ju lutem, mos e provoni këtë në shtëpi.

(Laughter)

(E qeshur)

In a related German study,

Në një studim të ngjashëm në Gjermani,

researchers used fMRI imaging to measure brain activity

kërkuesit përdorën imazheri fMRI

për të matur aktivitetin mendor

before and after injecting Botox to suppress smiling muscles.

përpara dhe pas injektimit Botox

për të ndaluar muskujt e buzëqeshjes.

The finding supported Darwin's theory,

Rezultati mbështeti teorinë e Darvinit

by showing that facial feedback

duke treguar se reagimi facial

modifies the neural processing of emotional content in the brain,

modifikon procesin neural

të përmbajtjes emocionale të trurit

in a way that helps us feel better when we smile.

në një mënyrë që na ndihmon për tu ndjerë më mirë kur qeshim.

Smiling stimulates our brain reward mechanism

E qeshura stimulon trurin tonë në një mekanizëm shpërblyes

në të tillë mënyrë që edhe çokollata---

in a way that even chocolate --

a well-regarded pleasure inducer --

e konsideruar si një nxitëse e kënaqësisë,

cannot match.

nuk i afrohet.

British researchers found that one smile

Kërkuesit britanikë zbuluan se një e qeshur

can generate the same level of brain stimulation

mund të gjenerojë të njëjtin nivel të stimulimit të trurit

as up to 2,000 bars of chocolate.

me më shume se 2,000 çokollata.

(Laughter)

(Të qeshura)

Wait --

Prisni. I njëjti studim zbuloi

The same study found that smiling is as stimulating

se e qeshura është aq stimuluese

as receiving up to 16,000 pounds sterling in cash.

sa të marrësh 16,000 paund në dorë.

(Laughter)

I bie, 25 mijë dollarë për të qeshur.

That's like 25 grand a smile.

It's not bad.

S'është keq.

And think about it this way:

Dhe mendoni për të në këtë mënyrë:

25,000 times 400 --

25,000 herë 400 --

quite a few kids out there feel like Mark Zuckerberg every day.

disa kalamaj aty jashtë

ndjehen si Mark Zuckenberg çdo ditë.

(Laughter)

Dhe, ndryshe nga shumë çokollata,

And unlike lots of chocolate,

lots of smiling can actually make you healthier.

shumë buzëqeshje mund të të bëjnë më të shëndetshëm.

Smiling can help reduce the level of stress-enhancing hormones

E qeshura mund të ndihmojë për të ulur nivelin

e hormoneve stres-rritëse

like cortisol, adrenaline and dopamine,

si kortizoli, adrenalina dhe dopamina,

increase the level of mood-enhancing hormones like endorphins,

dhe rritjen e nivelit të hormonëve-gëzues

si endorfina

and reduce overall blood pressure.

dhe ul mbi të gjitha tensionin e gjakut.

Dhe n.q.s kjo nuk mjafton,

And if that's not enough,

smiling can actually make you look good in the eyes of others.

e qeshura mund t'ju bëjë të dukeni mirë

në sytë e të tjerëve.

A recent study at Penn State University found that when you smile,

Një studim i fundit në Universitetin e Penn State

zbuloi se kur ti qesh

you don't only appear to be more likable and courteous,

jo vetëm që dukesh më i dashur dhe i njerëzishëm,

por dukesh edhe më kompetent .

but you actually appear to be more competent.

Kështu që, kurdo që ju doni të dukeni mirë i zoti,

So whenever you want to look great and competent,

të ulni stresin

reduce your stress or improve your marriage,

apo të përmirësoni martesën,

or feel as if you just had a whole stack of high-quality chocolate

apo të ndjeheni sikur sapo hëngrët një kuti me çokollata të cilësisë së lartë--

pa paguar koston kalorifike--

without incurring the caloric cost,

or as if you found 25 grand in a pocket of an old jacket you hadn't worn for ages,

ose sikurse ju gjetët 25 mijë dollarë në xhepin

e një xhakete të vjetër që nuk e vishnit prej vitesh,

ose kurdo që doni të keni superfuqi

or whenever you want to tap into a superpower

that will help you and everyone around you

që do t'ju ndihmojnë juve dhe çdo njeri rreth jush

live a longer, healthier, happier life,

të jetojë më gjatë, më shëndetshëm, dhe më lumtur,

buzëqesh.

smile.

(Applause)

(Duartrokitje)