The hidden power of smiling | Ron Gutman

Аудармашы: Nurbol Qudaibergen Редактор: Asqat Yerkimbay

When I was a child, I always wanted to be a superhero.

Бала кезде мен үнемі асқан батыр болуды қалайтынмын.

I wanted to save the world and make everyone happy.

Әлемді сақтап қалып, әр адамды бақытты еткім келетін.

But I knew that I'd need superpowers to make my dreams come true.

Алайда өз арманымның орындалуы үшін маған сарқылмас күш керек екенін түсіндім.

So I used to embark on these imaginary journeys

Сонымен, қызыққа толы Криптон планетасынан

to find intergalactic objects from planet Krypton,

бастап галактикаралық нысаналарды табу үшін ойша саяхат жасауға бел будым.

which was a lot of fun, but didn't yield much result.

Алайда, одан көп нәтиже шықпады.

When I grew up and realized

Ер жеткен соң ғана фантастика дүлей

that science fiction was not a good source for superpowers,

күштің сарқылмас көзі емес екенін түсіндім

I decided instead to embark on a journey of real science,

Содан шындыққа көбірек көз жеткізу үшін

to find a more useful truth.

нақты ғылымға баруға бел будым.

I started my journey in California,

Өз саяхатымды Калифорниядан бастадым.

with a UC Berkeley 30-year longitudinal study

Беркелидегі студенттердің 30 жылдық ескі

that examined the photos of students in an old yearbook,

and tried to measure their success and well-being throughout their life.

өміріндегі жетістіктерді бағалауға тырыстым.

By measuring the students' smiles,

Студенттердің жымиыстарын санамалағанда,

researchers were able to predict

зерттеушілер некенің

how fulfilling and long-lasting a subject's marriage would be,

ұзақ та баянды болуын

(Laughter)

(Күлкі)

how well she would score on standardized tests of well-being,

денсаулық тестінің нәтижесін, тіпті айнала

and how inspiring she would be to others.

болмыстан алар әсерін де болжай алады.

In another yearbook, I stumbled upon Barry Obama's picture.

Басқа бір альбомнан Барри Обаманың суретін

When I first saw his picture,

көріп сасып қалдым.

I thought that his superpowers came from his super collar.

Басында оның күш-қайраты кемерінен асып тұр ма деп қалдым.

(Laughter)

(Күлкі)

But now I know it was all in his smile.

Сөйтсем, бәрі оның жымиысында екен ғой.

Another aha! moment came from a 2010 Wayne State University research project

Одан бөлек, 2010 жылы Уейн университетінде

that looked into pre-1950s baseball cards of Major League players.

Бас Лига ойыншыларының 1950 жылға дейінгі бейсбол карталарын зерттеудің сәті түсті.

The researchers found that the span of a player's smile

Зерттеушілер ойыншылардың жымиыс көлеміне қарап олардың

could actually predict the span of his life.

өмірінің ұзақтығын болжауға болатынын тапты.

Players who didn't smile in their pictures

Күлімдемей суретке түскендердің орташа

lived an average of only 72.9 years,

өмір жасы небәрі 72,9 жыл, ал жадырап

where players with beaming smiles

түскендердің орташа жасы

lived an average of almost 80 years.

80 жылдай болып шықты.

(Laughter)

(Күлкі)

The good news is that we're actually born smiling.

Бір жақсысы, біз, расында, күліп туамыз.

Using 3D ultrasound technology,

Қазір біз 3D ультрадыбыс технологиясын

we can now see that developing babies appear to smile,

қолдана отырып құрсақтағы сәбидің де

even in the womb.

күлімдеуін көре аламыз.

When they're born, babies continue to smile --

Дүние есігін ашқан соң сәбилер күлімдеуін жалғастырады -

initially, mostly in their sleep.

басында, әсіресе ұйықтап жатқанда.

And even blind babies smile

Сонымен қатар көре алмайтын сәби адам

to the sound of the human voice.

дауысына да жымияды.

Smiling is one of the most basic, biologically uniform

Жымию – адам баласының ең негізгі

expressions of all humans.

биологиялық ерекше әрекеттерінің бірі.

In studies conducted in Papua New Guinea,

Бет-әлпетті зерттейтін әлемнің әйгілі

Paul Ekman, the world's most renowned researcher on facial expressions,

ғалымы Паул Екман Папуа Жаңа Гвинеядағы

found that even members of the Fore tribe,

Батыс мәдениетінен мүлдем алыс Форе

who were completely disconnected from Western culture,

тайпасы мүшелерінің мінезін зерттеп, олардың өзгеше бір

and also known for their unusual cannibalism rituals,

қаныпезерлік ғұрыптарын таныды.

(Laughter)

(Күлкі)

attributed smiles to descriptions of situations

Екеуіміз секілді жымиыстарына қарап

the same way you and I would.

дәл осындай ой түюге болады.

So from Papua New Guinea

Сонымен, Папуа Жаңа Гвинеядан

to Hollywood

Голливудқа дейінгі барлық жол

all the way to modern art in Beijing,

Бейжиңдегі заманауи өнерде.

we smile often,

Біз жиі жымиямыз және оны өз

and use smiles to express joy and satisfaction.

қуанышымыз бен қанағаттанғанымызды көрсету үшін қолданамыз.

How many people here in this room smile more than 20 times per day?

Осындағы қанша адам күніне 20 реттен көп күлімдейді?

Raise your hand if you do.

Қолын көтерсін.

Oh, wow.

Ой, шіркін!

Outside of this room,

Мұндағылардан тыс,

more than a third of us smile more than 20 times per day,

біздің жартымызға жуығымыз күн сайын 20 реттен артық күлімдейміз.

whereas less than 14 percent of us smile less than five.

Соған сай адамдардың 14 пайыздан да азы күн сайын кемінде 5 рет күлімдейді.

In fact, those with the most amazing superpowers are actually children,

Шынында, бұлардың ең белсенділері - күніне

who smile as many as 400 times per day.

400 реттен жымиятын балалар болып шықты.

Have you ever wondered why being around children,

Көңілді балалардың ортасында болуыңыз сізді де

who smile so frequently, makes you smile very often?

жиі күлімдейтін жанға айналдыратынын ойлап көрдіңіз бе?

A recent study at Uppsala University in Sweden

Жуырда Швецияның Апсала университетінің зерттеушілері

found that it's very difficult to frown when looking at someone who smiles.

біреу күлімдеп тұрған кезде адамның жабырқауы тіпті де қиын екенін анықтады.

You ask why?

Не үшін дейсіз ғой?

Because smiling is evolutionarily contagious,

Өйткені, күлімдеу жалпылай жұқпалы әрі

and it suppresses the control we usually have on our facial muscles.

ол біздің әдеттегі бет-әлпетімізді бақылауда ұстайды.

Mimicking a smile and experiencing it physically

Күлімдеу мен оны физикалық тұрғыдан сынап көру күлкіміздің

helps us understand whether our smile is fake or real,

шынайы не жалған екенін білуге көмектеседі.

so we can understand the emotional state of the smiler.

Сондықтан, біз күлушінің эмоциялық жағдайын түсіне аламыз.

In a recent mimicking study

Жақында Франциядағы

at the University of Clermont-Ferrand in France,

Клермонт-Ферранд университетіндегі күлкі туралы зерттеуде

subjects were asked to determine whether a smile was real or fake

жымиыс мүшелерін басып шығару үшін ауыздарына қалам тістетіп, адамдардан

while holding a pencil in their mouth to repress smiling muscles.

күлімдеудің шынайы не өтірік екенін анықтауды сұраған.

Without the pencil, subjects were excellent judges,

Қаламсыз кезде олар керемет пікірлер айтты

but with the pencil in their mouth --

Бірақ ауыздарына қалам қыстырған кезде

when they could not mimic the smile they saw --

көргендеріне күле алмағаны үшін шешімдері

their judgment was impaired.

өте сәтсіз шықты.

(Laughter)

(Күлкі)

In addition to theorizing on evolution in "The Origin of Species,"

«Түрлердің шығу тегі туралы» атты эволюциялық теориясынан бөлек

Charles Darwin also wrote the facial feedback response theory.

Чарльз Дарвин бет-әлпеттер қатынасының жауабы деген теория жазды.

His theory states that the act of smiling itself actually makes us feel better,

Оның теориясына сәйкес, күлімдеу өзімізді

rather than smiling being merely a result of feeling good.

жақсырақ сезінуімізге итермелейді.

In his study, Darwin actually cited a French neurologist, Guillaume Duchenne,

Өз зерттеуінде Дарвин бет-әлпетке күлкі үйіру үшін электр соққылар жасаған

who sent electric jolts to facial muscles to induce and stimulate smiles.

француз неврологі Гийиом Дюшенге сілтеме келтіреді.

Please, don't try this at home.

Өтініш, мұны үйде істемеңіз.

(Laughter)

(Күлкі)

In a related German study,

Неміс зерттеушілері жымиған

researchers used fMRI imaging to measure brain activity

бұлшықеттерді басу үшін ФМРТ импульстерін қолданып,

before and after injecting Botox to suppress smiling muscles.

Ботокс инъекциясына дейінгі және кейінгі мидың белсенділігін өлшеді.

The finding supported Darwin's theory,

Бұл Дарвин теориясын растайды,

by showing that facial feedback

бет-әлпеттің кері байланысы

modifies the neural processing of emotional content in the brain,

мидағы эмоциялық мазмұнның нейрондық өңдеуін өзгертеді,

in a way that helps us feel better when we smile.

осылайша біз күлімдеген кезде өзімізді жақсы сезінеміз.

Smiling stimulates our brain reward mechanism

Күлімдеу жақсы көңіл күй индукторы – шоколадтың

in a way that even chocolate --

өзімен салыстыруға келмейтіндей

a well-regarded pleasure inducer --

біздің миымыздағы сыйақы механизмін

cannot match.

ынталандырады.

British researchers found that one smile

Британия зерттеушілері бір ғана шынайы күлкінің

can generate the same level of brain stimulation

миды тіпті 2000 шоколадтай

as up to 2,000 bars of chocolate.

ынталандыра алатынына көз жеткізді.

(Laughter)

(Күлкі)

Wait --

Тұра тұрыңыз.

The same study found that smiling is as stimulating

Тағы бір зерттеу күлімдеудің 16 000 поунд стерлингті

as receiving up to 16,000 pounds sterling in cash.

қолма-қол санап алғаныңыздай сезім сыйлайтынын растады.

(Laughter)

(Күлкі)

That's like 25 grand a smile.

Бұл 25 күлкіге ұқсайды.

It's not bad.

Жаман емес.

And think about it this way:

Ол жайлы былай ойлаңыз:

25,000 times 400 --

25 000 рет 400 – қаншама балалар

quite a few kids out there feel like Mark Zuckerberg every day.

күн сайын өздерін Марк Цукерберг сияқты сезінеді.

(Laughter)

(Күлкі)

And unlike lots of chocolate,

Көп шоколадтан айырмасы сол,

lots of smiling can actually make you healthier.

көп күлкі сіздің деніңізді сау ете түседі.

Smiling can help reduce the level of stress-enhancing hormones

Күлімдеу кортизол, адреналин, допамин секілді сіздің

like cortisol, adrenaline and dopamine,

стресс гормондарыңызды азайта алады әрі

increase the level of mood-enhancing hormones like endorphins,

ендофриндер сияқты көңіл күйіңізді көтеретін гормондарыңызды арттырып,

and reduce overall blood pressure.

жалпы қан қысымын төмендетеді!

And if that's not enough,

Бұл аз десеңіз,

smiling can actually make you look good in the eyes of others.

күлімдеу сізді басқалар көзіне әдемі көрсете алады.

A recent study at Penn State University found that when you smile,

Жақында Пенн Университетінің ғалымдары мынаны тапты.

you don't only appear to be more likable and courteous,

Күлімдеген кезде сіз тек тартымды әрі сыпайы болып қана қоймай,

but you actually appear to be more competent.

біршама білімді де боп көрінеді екенсіз.

So whenever you want to look great and competent,

Сонымен қай кезде де әдемі әрі білікті боп

reduce your stress or improve your marriage,

көрінгіңіз келсе, стрестеріңізді азайтып,

or feel as if you just had a whole stack of high-quality chocolate

отбасы бақытын арттырғыңыз келсе немесе

without incurring the caloric cost,

шығынсыз-ақ таудай шоколадқа ие болғандай

or as if you found 25 grand in a pocket of an old jacket you hadn't worn for ages,

сезінгіңіз келсе, яки көптен бері киілмеген курткаңыздан 25 мың

or whenever you want to tap into a superpower

тауып алғандай болғыңыз келсе, я болмаса

that will help you and everyone around you

өзіңіз бен жақындарыңыздың өмірі ұзақ, дені сау әрі бақытты

live a longer, healthier, happier life,

болуына сеп болатын алапат күшті тапқыңыз келсе,

smile.

күлімдеп жүріңіз!

(Applause)

(Қол соғу)