Lalitesh Katragadda: Making maps to fight disaster, build economies

Translator: Nyein Chan Ko Ko Reviewer: Myo Aung

In 2008, Cyclone Nargis devastated Myanmar.

2008 ခုနှစ် နာဂစ် မုန်တိုင်းက မြန်မာနိုင်ငံကို ဝင်တိုက်ခတ်ခဲ့စဉ်

Millions of people were in severe need of help.

လူ သန်းပေါင်းများစွာတို့ဟာ အကူအညီကို အရေးတကြီး လိုအပ်နေခဲ့ကြတယ်။

The U.N. wanted to rush people and supplies to the area.

ကုလသမဂ္ဂက အဲဒီနေရာတွေကို လူနဲ့ အထောက်အပံ့တွေ အမြန်ပေးပို့ချင်ခဲ့တယ်။

But there were no maps, no maps of roads,

ဒါပေမဲ့ အဲဒီနေရာအတွက် မြေပုံတွေ၊ လမ်းတွေရဲ့ မြေပုံတွေမရှိခဲ့ဘူး

no maps showing hospitals, no way for help to reach the cyclone victims.

ဆေးရုံတွေပြတဲ့ မြေပုံမရှိ၊ မုန်တိုင်းသင့် ပြည်သူတွေကို ကူညီရဖို့ နည်းလမ်းမရှိခဲ့ဘူး။

When we look at a map of Los Angeles or London,

လော့စ်အင်ဂျလီ သို့မဟုတ် လန်ဒန်ကို ကြည့်တဲ့အခါ

it is hard to believe

ယုံဖို့တောင်ခက်လိမ့်မယ်၊

that as of 2005, only 15 percent of the world

၂၀၀၅ခုနှစ်အထိ ၊ ကမ္ဘာကြီးရဲ့ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်းကပဲ

was mapped to a geo-codable level of detail.

အသေးစိတ် မြေပုံဖြင့် မှတ်တမ်းတင်နိုင်ခဲ့တယ်

The U.N. ran headfirst into a problem

ကုလသမဂ္ဂအနေနဲ့ ပထမဆုံးကြုံခဲ့ရတဲ့ ပြဿနာက

that the majority of the world's populous faces:

ကမ္ဘာ့လူဦးရေသိပ်သည်းတဲ့ ဒေသအများစုမှာ

not having detailed maps.

အသေးစိတ်မြေပုံ မရှိတာပါပဲ။

But help was coming.

အကူအညီတွေကတော့ လာနေပါပြီ

At Google, 40 volunteers

Google မှာ စေတနာ့ဝန်ထမ်း ၄၀ တို့က

used a new software

၁၂၀,၀၀၀ ကီလိုမီတာရှိတဲ့လမ်းတွေ၊ ဆေးရုံပေါင်း၃၀၀၀၊ နဲ့

to map 120,000 kilometers of roads,

ထောက်ပံ့ရေးလမ်းကြောင်း၊ နေရာတွေကို

3,000 hospitals, logistics and relief points.

မြေပုံဆွဲဖို့ ဆော့ဖ်ဝဲ အသစ်တစ်ခုကို သုံးခဲ့တယ်။

And it took them four days.

အဲဒါကို သူတို့ ၄ ရက်နဲ့ လုပ်နိုင်ခဲ့တယ်။

The new software they used? Google Mapmaker.

သူတို့သုံးတဲ့ ဆော့ဖ်ဝဲကတော့ Google Mapmaker ပါ။

Google Mapmaker is a technology that empowers each of us

Google Mapmaker က ကျွန်တော်တို့သိတဲ့ ဒေသတွင်းက

to map what we know locally.

မြေပုံတွေကိုရေးဆွဲဖို့ စွမ်းဆောင်လာစေတဲ့ နည်းပညာတစ်ခုပါ။

People have used this software

လူတွေက ဒီဆော့ဖ်ဝဲကိုသုံးပြီး

to map everything from roads to rivers,

လမ်းတွေ မြစ်တွေကနေစလို့

from schools to local businesses,

ကျောင်းတွေ ဒေသတွင်းစီးပွားရေး လုပ်ငန်းတွေ၊ ဗီဒီယိုစတိုးနဲ့ လမ်းထောင့်က

and video stores to the corner store.

စတိုးဆိုင်တွေအထိ မြေပုံထဲထည့်သွင်းနေကြပါပြီ

Maps matter.

မြေပုံက အရေးကြီးပါတယ်။

Nobel Prize nominee Hernando De Soto

နိုဘယ်ဆုရှင်အဖြစ် အဆိုပြုခဲ့ရတဲ့ Hernando De Soto က

recognized that the key to economic liftoff

ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံအများစု အတွက်

for most developing countries

စီးပွားရေးမြင့်တက်လာဖို့ သော့ချက်တစ်ခုက

is to tap the vast amounts of uncapitalized land.

မဖော်ထုတ်ရသေးတဲ့ မြေတွေအများကြီးကို ဖော်ထုတ်ဖို့ပဲ ထောက်ပြခဲ့ပါတယ်။

For example, a trillion dollars

ဥပမာ- အိန္ဒိယတစ်ခုတည်းမှာကိုပဲ

of real estate remains uncapitalized in India alone.

ဒေါ်လာ ထရီလျံချီတဲ့ အိမ်ခြံမြေလုပ်ငန်း တွေကို မဖော်ထုတ်ရသေးဘူး။

In the last year alone,

လွန်ခဲ့တဲ့ တနှစ်တည်းမှာကိုပဲ

thousands of users in 170 countries

နိုင်ငံ ၁၇၀ က အသုံးပြုသူထောင်ချီဟာ

have mapped millions of pieces of information,

အချက်အလက် သန်းနဲ့ချီပြီး မြေပုံထဲ ထည့်သွင်းခဲ့ပြီး

and created a map of a level of detail never thought viable.

ဘယ်တော့မှ မဖြစ်နိုင်ဘူးလို့ထင်ရလောက်တဲ့ အဆင့်ရှိတဲ့ မြေပုံကိုဖန်တီးခဲ့ကြတယ်။

And this was made possible by

ဒါကတော့ နေရာတိုင်းမှာရှိတဲ့

the power of passionate users everywhere.

စိတ်ဓာတ်ပြင်းပြတဲ့ အသုံးပြုသူတွေရဲ့ စွမ်းအားကြောင့်ပါ။

Let's look at some of the maps

အသုံးပြုသူတွေ ဖန်တီးထားတဲ့

being created by users right now.

မြေပုံတချို့ကိုကြည့်ကြပါစို့။

So, as we speak, people are mapping the world

အခုပြောနေစဉ်မှာကိုပဲ နိုင်ငံ ၁၇၀ ကလူတွေက

in these 170 countries.

ကမ္ဘာကြီးကို မြေပုံ ပြုလုပ်နေကြပါတယ်။

You can see Bridget in Africa who just mapped a road in Senegal.

အာဖရိကမှ တစ်ယောက်က Senegal မှာ လမ်းအသစ်တစ်ခုကို ထည့်လိုက်ပါတယ်။

And, closer to home, Chalua, an N.G. road in Bangalore.

အိမ်နဲ့ပိုနီးတဲ့ Chalua မှာဆိုရင်တော့ ဘန်ဂလောမှာ N.G လမ်းတစ်ခုကို ထည့်လိုက်တယ်။

This is the result of computational geometry,

ဒါက တွက်ချက်နိင်တဲ့ ဂျီသြမတြီ ၊

gesture recognition, and machine learning.

အမူအရာ သိမှတ်ခြင်း၊ နဲ့ စက်ကသင်ယူတဲ့ အစွမ်းတွေကြောင့်ပါ။

This is a victory of thousands of users,

ဒါက မြို့ပေါင်းရာကျော်က ထောင်နဲ့ချီတဲ့

in hundreds of cities,

အသုံးပြုသူတွေရဲ့ အောင်ပွဲပါပဲ၊

one user, one edit at a time.

အသုံးပြုသူတစ်ယောက်က တစ်ခါပဲ ပြင်လိုက်ပါစေဦး

This is an invitation to the 70 percent

ဒါက မြေပုံမဆွဲရသေးတဲ့ ဒီဂြိုဟ်ရဲ့ ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ကို

of our unmapped planet.

ဖိတ်ခေါ်လိုက်တာပါပဲ။

Welcome to the new world.

ကမ္ဘာသစ်ကို ကြိုဆိုကြပါစို့။

(Applause)

(လက်ခုပ်သံ)