The technology of storytelling | Joe Sabia

Аудармашы: Baubek Sagyndyk Редактор: Nursultan Aubakirov

Ханымдар мен мырзалар, бері келіңіздер.

Сіздерге бір хикая айтып берейін.

Ladies and gentlemen, gather around.

Бұрынғы заманда

I would love to share with you a story.

19 ғасыр Германияда

Once upon a time

бір кітап болыпты.

in 19th century Germany,

Сол уақытта

there was the book.

бұл кітап - хикаялардың патшасы еді.

Now during this time,

Сондай қасиетті,

the book was the king of storytelling.

барлығы танитын бір кітап еді.

It was venerable.

Бірақ іш пыстыратындай қызықсыз еді.

It was ubiquitous.

But it was a little bit boring.

Себебі хикаяшылар 400 жыл бойы

кітапты қызықты

Because in its 400 years of existence,

жеткізу құралы ретінде дамыта алмады.

storytellers never evolved the book

Бірақ өмірге бір жазушы келді

as a storytelling device.

және бәрін түбегейлі өзгертті.

But then one author arrived,

and he changed the game forever.

(Әуен)

Оның есімі Лозар еді,

(Music)

Лозар Мэггендорфер.

His name was Lothar,

Лозар Мэггендорфер салмақты түрде:

Lothar Meggendorfer.

"Болды жетер" деді.

Lothar Meggendorfer put his foot down,

and he said, "Genug ist genug!"

Қолына

қалам мен қайшы алды да,

He grabbed his pen,

қалыптасқан жағдайдың

he snatched his scissors.

бәрін өзгертуге шешім қабылдады.

This man refused to fold to the conventions of normalcy

Тарихта Лозар Мэггендорфердің есімі

and just decided to fold.

балаларға арналған жиналмалы кітаптарды

History would know Lothar Meggendorfer

алғаш өмірге әкелген

as -- who else? --

адам ретінде қалды.

the world's first true inventor

(Әуен)

of the children's pop-up book.

Бұл ғажайыпқа бәрі таңғалды

(Music)

және қуанып көңіл көтерді.

For this delight and for this wonder,

(Алақай)

people rejoiced.

Хикаялар аман қалғанына,

(Cheering)

өмірдің жалғасатынына қатты қуанды.

They were happy because the story survived,

Лозар Мэггендорфер хикаялардың

and that the world would keep on spinning.

жеткізу жолын жасаған алғашқы адам емес,

Lothar Meggendorfer wasn't the first

әлбетте соңғысы да емес.

to evolve the way a story was told,

Хикаяшылар сезсе де, сезбесе де

and he certainly wasn't the last.

операдан водевильге,

Whether storytellers realized it or not,

радио хабардан радио театрға,

they were channeling Meggendorfer's spirit

when they moved opera to vaudville,

алғашқы фильмнен

дауысты, түрлі-түсті, 3D фильмге,

radio news to radio theater,

VHS-тен DVD-ге өткен сайын

film to film in motion

Мэггендорфердің рухынан күш алады.

to film in sound, color, 3D,

Мэггендорфер вирусының емі жоқ.

on VHS and on DVD.

Интернет келуімен, тағы қызық бола түсті.

There seemed to be no cure for this Meggendorferitis.

(Күлкі)

And things got a lot more fun when the Internet came around.

Себебі, адамдар өз хикаяларын әлемге

(Laughter)

тек жариялап қоймай,

Because, not only could people broadcast their stories throughout the world,

ол үшін түрлі құрылғыларды қолданды.

but they could do so

Мысалы бір компания

using what seemed to be an infinite amount of devices.

өзінің іздеу жүйесі арқылы

For example, one company

бір ғашықтық хикаяны түсіндіреді,

would tell a story of love

through its very own search engine.

ал Тайвандық фильм студиясы

америка саясатын 3D арқылы көрсете алады.

One Taiwanese production studio

(Күлкі)

would interpret American politics in 3D.

(Laughter)

Бір адам Туиттер атты платформа арқылы

And one man would tell the stories of his father

әкесінің аузынан шыққан

бүкіл лас сөздерді түсіндіреді.

by using a platform called Twitter

Адамзат осы оқиғалардан кейін,

to communicate the excrement his father would gesticulate.

бір сәт тоқтап, артқа үңіледі.

And after all this, everyone paused;

Анық болғаны, 6000 жылдық оқиғалар тарихы

they took a step back.

тастағы тарихи таңбалардан, Шекспирдің фейсбук

They realized that, in 6,000 years of storytelling,

they've gone from depicting hunting on cave walls

парақшасына дейінгі аралық екенін түсінді.

to depicting Shakespeare on Facebook walls.

Бұл тойлауға себеп болды.

Хикаяны жеткізу құралы өзгеріссіз қалды.

And this was a cause for celebration.

Хикаялар үнемі қайталанып тұрды.

The art of storytelling has remained unchanged.

Бірақ адамдардың оқиғаны баяндаулары

And for the most part, the stories are recycled.

әрқашан өзгеріске ұшырап,

But the way that humans tell the stories

табиғи түрде жаңарып отырды.

has always evolved

Алайда баяндаудың жаңа түрі

with pure, consistent novelty.

дүниеге келген сайын,

And they remembered a man,

ұлты неміс мына адамды

one amazing German,

every time a new storytelling device

барлығы үнемі еске алады.

Сондықтан,

popped up next.

көрермендер,

And for that,

құрметті, бақытты көрермендер,

the audience --

бүгінге дейін бақытты ғұмыр кешті.

the lovely, beautiful audience --

(Қол шапалақ)

would live happily ever after.

(Applause)