The magic washing machine | Hans Rosling

734,740 views ・ 2011-03-21

TED


ဗီဒီယိုကိုဖွင့်ရန် အောက်ပါ အင်္ဂလိပ်စာတန်းများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။

Translator: Aung Paing Soe Reviewer: sann tint
00:15
I was only four years old
0
15560
2041
ကျွန်တော့် အသက် ၄ နှစ်ပဲရှိသေးတယ်
00:17
when I saw my mother load a washing machine
1
17625
2911
အမေ တစ်သက်မှာ ပထမဆုံး
အဝတ်လျှော်စက်ထဲ
00:20
for the very first time in her life.
2
20560
2182
လျှော်မယ့်အဝတ်တွေထည့်တာ စမြင်ဖူးတာ
00:23
That was a great day for my mother.
3
23203
1976
ကျွန်တော့်အမေအဖို့ နေ့ထူးနေ့မြတ်ကြီးပါပဲ
00:25
My mother and father had been saving money for years
4
25691
2845
ဒီစက်ကို ဝယ်နိုင်ဖို့ အဖေနဲ့အမေ
00:28
to be able to buy that machine,
5
28560
2040
နှစ်ပေါင်းများစွာ ပိုက်ဆံစုခဲ့ရတာကိုး
00:30
and the first day it was going to be used,
6
30624
2046
ပထမဆုံးအကြိမ်စလျော်မယ့်နေ့လေ
00:32
even Grandma was invited to see the machine.
7
32694
3139
အဖွားကိုတောင် အိမ်ကိုဖိတ်ထားသေးတယ်
ဒီစက်ကို မြင်ဖူးအောင်လို့
00:35
(Laughter)
8
35857
1136
အဖွားတို့တုန်းက သူ့တစ်သက်လုံး
00:37
And Grandma was even more excited.
9
37017
2519
00:39
Throughout her life, she had been heating water with firewood,
10
39560
4300
ထင်းမီးနဲ့ ရေနွေးရအောင်လုပ်
ကလေး ၇ ယောက်စာအဝတ်တွေကို
00:43
and she had hand-washed laundry for seven children.
11
43884
4010
လက်နဲ့လျှော်ခဲ့ရတာလေ
အခု လျှပ်စစ်သုံးပြီးအဝတ်လျှော်မှာကို
00:47
And now, she was going to watch electricity do that work.
12
47918
5028
သူမြင်ရတော့မှာလေ
00:53
My mother carefully opened the door,
13
53560
4251
ကျွန်တော့်အမေက စက်အဖုံးကို ဂရုတစိုက်ဖွင့်
00:57
and she loaded the laundry into the machine,
14
57835
3429
အဝတ်လျော်စက်ထဲ
အဝတ်တွေကို ထည့်လိုက်တယ်
ဒီလိုမျိုး
01:02
like this.
15
62295
1192
01:03
And then, when she closed the door,
16
63511
2201
ပြီးတော့ စက်အဖုံးကိုပိတ်တော့
01:05
Grandma said, "No, no, no, no!
17
65736
1800
အဖွားက "နေဦး နေဦး နေဦး
01:07
Let me! Let me push the button!"
18
67560
3000
ခလုတ်ငါ့ကို ပေးနှိပ်"
01:10
(Laughter)
19
70584
1012
01:11
And Grandma pushed the button,
20
71620
2622
အဖွားကိုယ်တိုင် ခလုတ်နှိပ်တယ်
ပြီးတော့ပြောသေးတယ် "အို...တကယ်ကောင်းတဲ့စက်
01:14
and she said, "Oh, fantastic!
21
74266
2555
01:16
I want to see this! Give me a chair! Give me a chair! I want to see it,"
22
76845
3762
ငါထိုင်ကြည့်ချင်သေးတယ် ထိုင်ခုံပေးစမ်းပါဦး
ထိုင်ခုံပေးဦး ကြည့်ချင်သေးတယ်"
01:20
and she sat down in front of the machine,
23
80631
2731
စက်ရှေ့မှာ ထိုင်လိုက်တယ်
01:23
and she watched the entire washing program.
24
83386
3591
စက်ကလျှော်တာကို အစအဆုံးထိုင်ကြည့်တယ်
01:27
(Laughter)
25
87001
1002
အဖွားအတော့်ကို သဘောကျသွားတယ်
01:28
She was mesmerized.
26
88027
1425
01:29
To my grandmother, the washing machine was a miracle.
27
89878
4428
ကျွန်တော့် အဖွားအတွက်ကတော့
အဝတ်လျှော်တဲ့စက်က ထူးဆန်းအံ့သြစရာပါပဲ
01:35
Today, in Sweden and other rich countries,
28
95226
3432
ခုခေတ် ဆွီဒင်နဲ့ ချမ်းသာတဲ့နိုင်ငံတွေမှာ
01:38
people are using so many different machines.
29
98682
3736
လူတွေက စက်အမျိုးအစားပေါင်းမျာစွားကို
အသုံးပြုနေကြပါတယ်
01:42
Look -- the homes are full of machines.
30
102442
1985
အိမ်တွေမှာ စက်မျိုးစုံနဲ့ပြည့်လို့
01:44
I can't even name them all.
31
104451
2085
ကျွန်တော်တောင် စက်နာမည်အားလုံးခေါ်တတ်ဘူး
01:46
And they also, when they want to travel,
32
106560
3483
သူတို့ခရီးသွားကြတဲ့အခါ
အလွန်ဝေးတဲ့နေရာဒေသတွေကို သွားဖို့
01:50
they use flying machines
33
110067
2164
01:52
that can take them to remote destinations.
34
112255
2668
ပျံနိုင်တဲ့ စက်တွေကို အသုံးပြုကြတယ်
01:54
And yet, in the world,
35
114947
1225
ဒါပေမဲ့ ကမ္ဘာမှာ ထင်းမီးနဲ့ ရေနွေးတည်နေဆဲ
01:56
there are so many people who still heat the water on fire,
36
116196
3784
လူတွေလည်း အများကြီးရှိသေးတယ်
ထင်းမီးနဲ့ ထမင်း၊ ဟင်းချက်ကြတယ်
02:00
and they cook their food on fire.
37
120004
2491
02:02
Sometimes they don't even have enough food.
38
122519
2062
တစ်ခါတစ်လေ စားစရာတောင် မလုံလောက်ဘူး
ဝင်ငွေနည်းနည်းလေးနဲ့ ဆင်းရဲစွာနေကြတယ်
02:05
And they live below the poverty line.
39
125231
2305
02:07
There are two billion fellow human beings
40
127560
2861
စုစုပေါင်း လူဦးရေ ၂ ဘီလီယံရှိတယ်
02:10
who live on less than two dollars a day.
41
130445
2707
ဒီဘက်မှာကြည့်လိုက်ရင် အချမ်းသာဆုံးလူတွေ
စုစုပေါင်း ၁ ဘီလီယံရှိတယ်
02:13
And the richest people over there -- there's one billion people,
42
133176
3135
ကျွန်တော်ပြောသလို လေယာဉ်ပျံစီးတဲ့လူတွေပေါ့
02:16
and they live above what I call the "air line" --
43
136335
3338
သူတို့တွေက တစ်နေ့ ဒေါ်လာ ၈၀ ထက်ပိုသုံးတယ်
02:19
(Laughter)
44
139697
1017
02:20
because they spend more than 80 dollars a day
45
140738
3445
သူတို့ ဝယ်ယူစားသုံးတာတွေအတွက်
ဒါပေမဲ့ ဒါက ၁၊ ၂၊ ၃ ဘီလီယံပဲရှိသေးတယ်
02:24
on their consumption.
46
144207
1893
ကမ္ဘာပေါ်မှာက လူဦးရေ ၇ ဘီလီယံရှိတယ်
02:26
But this is just one, two, three billion people,
47
146124
2649
02:28
and obviously, there are seven billion people in the world,
48
148797
2791
ဒါဆို ၁၊၂၊၃၊၄ ဘီလီယံ ထပ်ရှိရဦးမယ် သူတို့က
02:31
so there must be one, two, three, four billion people more
49
151612
3473
ဆင်းရဲသူနဲ့လေယာဉ်စီးတဲ့သူကြားမှာနေတဲ့သူတွေ
သူတို့က လျှပ်စစ်မီးရှိ ဒါပေမဲ့ မေးခွန်းက
02:35
who live in between the poverty and the air line.
50
155109
3178
သူတို့ထဲကဘယ်လောက်ကအဝတ်လျှော်စက်ရှိသလဲဆိုတာ
02:38
They have electricity,
51
158311
1745
02:40
but the question is: How many have washing machines?
52
160080
2750
စျေးကွက်က အချက်အလက်တွေရှာကြည့်တယ်
02:43
I've done the scrutiny of market data, and I've found that, indeed,
53
163870
4511
ဘာတွေ့ခဲ့လဲဆိုတော့ ပြောရရင် အဝတ်လျှော်စက်က
လေယာဉ်စီးတဲ့အလွှာအောက်အထိ ရောက်နေတာပါပဲ
02:48
the washing machine has penetrated below the air line,
54
168405
3572
ဒီကနေ့မှာ ၁ ဘီလီယံထပ်တိုးလာတယ်
အဝတ်လျှော်စက်ပိုင်တဲ့သူတွေ
02:52
and today, there's an additional one billion people out there
55
172001
3253
(ရယ်မောသံ)
02:55
who live above the "wash line."
56
175278
2258
02:57
(Laughter)
57
177560
1976
သူတို့က တစ်နေ့ဒေါ်လာ ၄၀ ဖိုးသုံးကြတယ်
02:59
And they consume for more than 40 dollars per day.
58
179969
3636
အဝတ်လျှော်စက်ဝယ်နိုင်တာ ၂ ဘီလီယံရှိသွားပြီ
03:03
So two billion have access to washing machines.
59
183629
2738
ကျန်တဲ့ ၅ ဘီလီယံကျတော့ရော
03:06
And the remaining five billion --
60
186391
2927
သူတို့ဘယ်လိုအဝတ်လျှော်ကြလဲ
ပိုပြီးတိတိကျကျပြောရရင် ကမ္ဘာပေါ်မှာ
03:09
how do they wash?
61
189342
1266
03:10
Or, to be more precise,
62
190632
1606
အမျိုးသမီးအများစုက အဝတ်ဘယ်လိုလျှော်ကြလဲ
03:12
how do most of the women in the world wash?
63
192262
3347
ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ အဝတ်လျှော်တာက အချိန်အများကြီးပေးရလို့ပဲ
03:15
Because it remains the hard work for women to wash.
64
195633
3211
သူတို့လျှော်တာကဒီလိုမျိုး လက်နဲ့လေ
03:19
They wash like this: by hand.
65
199589
2061
ဒါကခက်ခဲတယ်၊ အချိန်လည်းကုန်တဲ့အလုပ်
03:22
It's hard, time-consuming labor,
66
202698
4297
အပတ်တိုင်း နာရီပေါင်းများစွာလျှော်ဖွတ်ဖို့
တစ်ခါတစ်လေရေရဖို့အဝေးကြီးကနေသွားခပ်ရသေးတယ်
03:27
which they have to do for hours every week.
67
207019
3177
အိမ်မှာအဝတ်လျှော်ဖို့လေ မဟုတ်ရင်
03:30
And sometimes they also have to bring water from far away
68
210220
3149
ခပ်ဝေးဝေးက စမ်းချောင်းအထိ အဝတ်တွေသယ်ရမှာလေ
03:33
to do the laundry at home,
69
213393
1429
03:34
or they have to bring the laundry away to a stream far off.
70
214846
3562
ဆိုတော့ သူတို့အဝတ်လျှော်စက်လိုချင်ကြတယ်
03:38
And they want the washing machine.
71
218432
2176
ဘဝရဲ့အချိန်အများကြီးကို ဒီလိုပင်ပန်းတဲ့
03:41
They don't want to spend such a large part of their life
72
221187
3653
အဝတ်လျှော်တဲ့အလုပ်နဲ့တင် မကုန်ချင်ကြဘူး
03:44
doing this hard work
73
224864
1363
အချိန်ပေးရပြီး အလုပ်ကလည်းသိပ်မတွင်ဘူးကိုး
03:46
with so relatively low productivity.
74
226251
2458
ဒါကြောင့်ပဲ သူတို့ရဲ့ဆန္ဒတွေက
ကျွန်တော်အဖွားနဲ့ ဘာမှမကွာဘူး
03:49
And there's nothing different in their wish
75
229352
2212
ဆွီဒင်က အရင်မျိုးဆက်နှစ်ခုကို ပြန်ကြည့်ရင်
03:51
than it was for my grandma.
76
231588
1691
စမ်းချောင်းကနေ ရေခပ်ရတယ်
03:53
Look here, two generations ago in Sweden --
77
233303
2345
03:55
picking water from the stream,
78
235672
1864
ထင်းမီးနဲ့ရေကိုအပူပေးပြီးဒါမျိုးလျှော်ရတယ်
03:57
heating with firewood and washing like that.
79
237560
2845
သူတို့လည်း အဝတ်လျှော်စက်လိုချင်ခဲ့ကြတာပဲ
04:00
They want the washing machine in exactly the same way.
80
240429
2982
ပတ်ဝန်းကျင်ထိခိုက်မှာ စိုးရိမ်တဲ့ ကျောင်းသားတွေကို စာသင်ရတော့
04:03
But when I lecture to environmentally concerned students,
81
243435
3320
ပြောကြတာက ကမ္ဘာပေါ်က လူတိုင်း ကားနဲ့အဝတ်လျှော်စက်မရှိနိုင်ဘူး
04:06
they tell me, "No, everybody in the world cannot have cars and washing machines."
82
246779
4103
ဒီအမျိုးအမီးကိုကျွန်တော်တို့ဘယ်လိုပြောရမလဲ
04:11
How can we tell this woman
83
251830
1329
သူမ အဝတ်လျှော်စက်ဝယ်လို့မဖြစ်ပါဘူးဆိုပြီး
04:13
that she isn't going to have a washing machine?
84
253183
2566
ဒါနဲ့ ကျောင်းသားတွေကို ကျွန်တော်မေးတယ်
04:15
And then I ask my students -- over the last two years, I've asked --
85
255773
3412
လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ် ၂၀ တုန်းက မေးခဲ့တာ
မင်းတို့ထဲက ကားမစီးတဲ့လူဘယ်နှစ်ယောက်ရှိလဲ
04:19
"How many of you don't use a car?"
86
259209
2024
တစ်ချို့က ဂုဏ်ယူစွာနဲ့လက်ထောင်ကြတယ်
04:21
And some of them proudly raise their hand and say, "I don't use a car."
87
261257
3841
ပြီးတော့ပြောတယ် ကျွန်တော်ကားမသုံးဘူး
ဒါနဲ့ပိုခက်တဲ့မေးခွန်းကို မေးလိုက်တယ်
04:25
And then I put the really tough question:
88
265560
2331
မင်းတို့ထဲကဘယ်နှစ်ယောက်က ဂျင်းဘောင်းဘီနဲ့
04:27
"How many of you hand-wash your jeans and your bedsheets?"
89
267915
3913
အိပ်ယာခင်းတွေကို လက်နဲ့လျှော်လဲ
တစ်ယောက်မှ လက်မထောင်တော့ဘူး
04:31
And no one raised their hand.
90
271852
2684
အစိမ်းရောင်လှုပ်ရှားမှုလုပ်တဲ့ အမာခံလူတွေတောင်
အဝတ်လျှော်စက်သုံးကြတယ်
04:35
Even the hardcore in the green movement use washing machines.
91
275198
4338
ရယ်သံများ
04:39
(Laughter)
92
279560
2141
လူတိုင်းက အဝတ်လျှော်စက်သုံးကြရင် ဘယ်လိုဖြစ်မလဲ
04:43
So how come [this is] something that everyone uses
93
283250
2457
ဒါကဘာထူးခြားတာရှိလို့လဲ
04:45
and they think others will not stop it?
94
285731
1887
ကမ္ဘာပေါ်က စွမ်းအင်သုံးစွဲမှုကို ခွဲခြမ်းစိပ်ဖြာသုံးသပ်ရတော့မယ်
04:47
What is special with this?
95
287642
1249
04:48
I had to do an analysis about the energy use in the world.
96
288915
2864
ဟောဒီမှာပါ
04:51
Here we are.
97
291803
1166
ဒီမှာကြည့်လိုက်ရင် လူ ၇ ဘီလီယံကိုတွေ့ရမယ်
04:52
Look here. You see the seven billion people up there?
98
292993
2516
လေယာဉ်ပျံစီးတဲ့လူ၊ အဝတ်လျှော်စက်သုံးတဲ့လူ
04:55
The air people, the wash people,
99
295533
2003
လျှပ်စစ်မီးလုံးသုံးတဲ့လူ၊ ထင်းမီးသုံးတဲ့လူ
04:57
the bulb people and the fire people.
100
297560
2788
ယူနစ်တစ်ခုစီက ဒီလိုပုံစံ
05:00
One unit like this
101
300372
2017
ဇီဝရုပ်ကြွင်းလောင်စာကနေရတဲ့ စွမ်းအင်
05:02
is an energy unit of fossil fuel -- oil, coal or gas.
102
302413
5123
ရေနံ၊ ကျောက်မီးသွေး၊ သဘာဝဓာတ်ငွေ့
ဒါက လျှပ်စစ်အများဆုံးသုံးတဲ့နေရာနဲ့
05:07
That's what most of the electricity and the energy in the world is.
103
307560
3587
တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ ၁၂ ယူနစ်သုံးတယ်
05:11
And it's 12 units used in the entire world,
104
311171
3119
အချမ်းသာဆုံး ၁ ဘီလီယံက ၆ ယူနစ်သုံးတယ်
05:14
and the richest one billion, they use six of them.
105
314314
2807
စွမ်းအင် တစ်ဝက်ကို ကမ္ဘာ့ လူအားလုံးရဲ့ ၇ ပုံ ၁ပုံက သုံးလိုက်တယ်
05:17
Half of the energy is used by one seventh of the world population.
106
317560
3353
အဝတ်လျှော်စက်ရှိတဲ့သူတွေကြတော့
05:20
And these ones, who have washing machines
107
320937
2139
စက်ပစ္စည်း အစုံပြည့်နေတဲ့ အိမ်တော့ မဟုတ်ပါ
သူတို့က ၂ ယူနစ်သုံးတယ်
05:23
but not a house full of other machines,
108
323100
1967
ဒီအုပ်စုက ၃ ယူနစ်သုံးတယ် တစ်အုပ်စု ၁ ယူနစ်
05:25
they use two.
109
325091
1190
05:26
This group uses three, one each.
110
326907
2256
သူတို့မှာလည်း လျှပ်စစ်မီးရှိတယ်
ဒီဘက်မှာကြတော့ ၁ ယူနစ်တောင်မသုံးကြဘူး
05:29
And they also have electricity.
111
329789
1572
ပေါင်းလိုက်ရင် ၁၂ ယူနစ်ရပြီ
05:31
And over there, they don't even use one each.
112
331385
2151
05:33
That makes 12 of them.
113
333560
1321
ဒါပေမဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းရေးကို
05:35
But the main concern
114
335329
1671
စိတ်ဝင်စားတဲ့ကျောင်းသားတွေအတွက်ကတော့
05:37
for the environmentally interested students -- and they are right --
115
337024
3671
အနာဂတ်အတွက် သူတို့ပြောတာလည်းမှန်တယ်
05:40
is about the future.
116
340719
1450
လားရာတွေက ဘယ်လိုလဲ ဒီလားရာတွေကို ဆက်ဆွဲရင်
၂၀၅၀ ထိကို အရမ်းထူးကဲတဲ့ ခွဲခြမ်းစိမ်ဖြာတာမျိုးမဟုတ်ဘဲနဲ့
05:43
What are the trends?
117
343154
1166
05:44
If we just prolong the trends, without any real advanced analysis,
118
344344
3659
စွမ်းအင်ပိုသုံးစေမယ့် အကြောင်းရင်း၂ချက်ရှိတယ်
05:48
to 2050,
119
348027
1167
ပထမတစ်ခုက လူဦးရေတိုးပွားလာတာ
05:49
there are two things that can increase the energy use:
120
349218
3128
ဒုတိယတစ်ခုက စီးပွားရေးတိုးတက်လာတာ
05:52
first, population growth; second, economic growth.
121
352370
2985
လူဦးရေတိုးတာ ဒီနား အဆင်းရဲဆုံး လူတွေမှာ
05:55
Population growth will mainly occur among the poorest people here,
122
355957
3466
အဓိက တွေ့ရတဲ့အကြောင်းက သူတို့မှာ ကလေးသေနှုန်းမြင့်နေတယ်
အမျိုးသမီးတစ်ဦးမှာ ကလေးအများကြီးရှိနေတယ်
05:59
because they have high child mortality
123
359447
1838
အပိုနှစ်ခု ထပ်ရမယ် ဒါပေမဲ့
06:01
and they have many children per woman.
124
361309
1827
စွမ်းအင်သုံးစွဲမှုတော့ သိပ်မပြောင်းလဲ စေဘူး
06:03
And that will get you two extra,
125
363160
1883
စီးပွားရေးတိုးတက်လာရင် ဘာဆက်ဖြစ်မလဲ
06:05
but that won't change the energy use very much.
126
365067
2232
ဒီနားက စီးပွားရေးတိုးတက်လာနေတဲ့ နိုင်ငံတွေ
06:07
What will happen is economic growth.
127
367323
2000
06:09
The best of here in the emerging economies --
128
369347
2756
အဲဒီနိုင်ငံတွေကို အရှေ့အသစ် လို့ခေါ်မယ်
သူတို့က လေယာဉ်လမ်းကြောင်းပေါ် ခုန်တက်လာမယ်
06:12
I call them "the New East" --
129
372127
1699
06:13
they will jump the air line.
130
373850
1686
သူတို့က"ဝိုး"ဆိုပြီး ပါးစပ်ကပြောကြလိမ့်မယ်
06:15
"Wopp!" they will say.
131
375560
1639
အနောက်နိုင်ငံတွေ လုပ်ပြီးသမျှ အကုန်လုပ်မယ်
06:17
And they will start to use as much as the Old West are doing already.
132
377223
3435
ဒီလူတွေ၊ သူတို့အဝတ်လျှော်စက်လိုချင်ကြတယ်
06:20
(Laughter)
133
380682
1076
ကျွန်တော်ပြောမယ် သူတို့ဒီနေရာကိုသွားကြမယ်
06:21
And these people, they want the washing machine.
134
381782
2281
စွမ်းအင်သုံးစွဲမှုကို ၂ ဆပိုသုံးကြလိမ့်မယ်
06:24
I told you. They'll go there.
135
384087
1449
06:25
And they will double their energy use.
136
385560
1830
ဆင်းရဲတဲ့သူတွေ မီးရဖို့ မျှော်လင့်တယ်
06:27
And we hope that the poor people will get into the electric light.
137
387414
3124
လူဦးရေတိုးတာမရပ်ဘဲနဲ့ ကလေး ၂ ယောက်ပဲ ယူတဲ့ မိသားစုတွေဖြစ်လာမယ်
06:30
And they'll get a two-child family without a stop in population growth.
138
390562
3412
ဒါပေမဲ့ စုစုပေါင်းစွမ်းအင်သုံးစွဲမှုကတော့
၂၂ ယူနစ်အထိ တိုးလာလိမ့်မယ်
06:33
But the total energy consumption will increase to 22 units.
139
393998
3219
ဒီ ၂၂ ယူနစ်မှာ
အချမ်းသာဆုံးလူတွေကသာ အများစုကိုသုံးစွဲဦးမှာပါ
06:37
And these 22 units --
140
397241
2802
ဆိုတော့ ဘာလုပ်ဖို့ရှိနေသေးလဲ
06:40
still, the richest people use most of them.
141
400067
2585
ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ အန္တရာယ်
06:44
So what needs to be done?
142
404122
1375
06:45
Because the risk,
143
405521
1977
ကမ္ဘာ့ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုက တစ်ကယ်ဖြစ်နေတာ
06:47
the high probability of climate change is real.
144
407522
2743
တကယ်ဖြစ်နေတာပါ
06:50
It's real.
145
410677
1404
ဟုတ်ပါတယ် စွမ်းအင်ကိုb ပိုမိုထိရောက်အောင်သုံးရပါမယ်
06:52
Of course, they must be more energy efficient.
146
412105
2767
တစ်နည်းနည်းနဲ့ အရင်ကျင့်သုံးနေတဲ့ နည်းလမ်းတွေကို ပြောင်းလဲရပါမယ်
06:55
They must change their behavior in some way.
147
415776
2114
ဝန်းကျင် စိမ်းလန်းရေး စွမ်းအင် စသုံးရမယ်
06:57
They must also start to produce green energy,
148
417914
2436
ပတ်ဝန်းကျင်ကိ​ု စိမ်းလန်းတဲ့စွမ်းအင်ပါ
ခုထိ တစ်ဦးချင်း စွမ်းအင်သုံးမှုက တူဆဲပါ။
07:00
much more green energy.
149
420374
1225
07:01
But until they have the same energy consumption per person,
150
421623
3372
အခြားသူတွေကို အကြံမပေးသင့်သေးဘူး
ဘာကိုလုပ်ပြီး၊ ဘာကိုမလုပ်ရမှာလဲ
07:05
they shouldn't give advice to others --
151
425019
1911
07:06
what to do and what not to do.
152
426954
1496
လက်ခုပ်တီးသံများ
07:08
(Laughter)
153
428474
1124
ဒီမှာအစိမ်းရောင်စွမ်းအင်ကို သုံးနိုင်တယ်
07:09
(Applause)
154
429622
1178
07:10
Here, we can get more green energy all over.
155
430824
4745
ဒါဖြစ်လာလိမ့်မယ်လို့ ကျွန်တော်တို့ မျှော်လင့်တဲ့အရာပဲ
ဒါအနာဂတ်အတွက် တစ်ကယ့်စိန်ခေါ်မှုကြီးပါ
07:15
This is what we hope might happen.
156
435593
1648
ရီယိုမြို့မှာရှိတဲ့ ဖာဗီလာက အမျိုးသမီးက
07:17
It's a real challenge in the future.
157
437265
1983
07:19
But I can assure you that this woman in the favela in Rio,
158
439639
3656
အဝတ်လျှော်စက်လိုချင်လာမယ်ဆိုတာ ကျွန်တော်အာမခံတယ်
သူမရဲ့ စွမ်းအင်ဝန်ကြီးကြောင့် ပျော်နေမယ်
07:23
she wants a washing machine.
159
443319
1769
လူတိုင်းကို လျှပ်စစ်မီးပေးမယ်ဆိုတော့
07:25
She's very happy about her minister of energy
160
445112
2362
07:27
that provided electricity to everyone --
161
447498
1976
ပျော်လို့ ဝန်ကြီးအတွက်တောင်မဲပေးခဲ့တယ်
07:29
so happy that she even voted for her.
162
449498
3577
သူမက Dilma Rousseff ဖြစ်လာခဲ့တယ်
ရွေးကောက်ခံ သမ္မတ
07:33
And she became Dilma Rousseff,
163
453099
1746
07:34
the president-elect of one of the biggest democracies in the world,
164
454869
4180
ကမ္ဘာ့လူဦးရေအများဆုံး ဒီမိုကရေစီတစ်နိုင်ငံက
စွမ်းအင်ဝန်ကြီးကနေ သမ္မတ ဖြစ်သွားသူ
ခင်ဗျားတို့ဆီမှာဒီမိုကရေစီစနစ်ကျင့်သုံးရင်
07:39
moving from minister of energy to president.
165
459073
3208
လူတွေက အဝတ်လျှော်စက်အတွက်မဲပေးကြလိမ့်မယ်
07:42
If you have democracy, people will vote for washing machines.
166
462305
3881
သူတို့က အဝတ်လျှော်စက်ကို ချစ်တာကိုး
ဒါနဲ့ပတ်သတ်တဲ့ မျက်လှည့်က ဘာဖြစ်မလဲ
07:46
They love them!
167
466210
1485
07:47
(Laughter)
168
467719
1266
07:49
And what's the magic with them?
169
469496
1784
ကျွန်တော့်အမေက ဒီစက်ပဲဆိုပြီးရှင်းပြခဲ့တယ်
07:51
My mother explained the magic with this machine
170
471304
3232
ပထမဆုံးသောနေ့
07:54
the very, very first day.
171
474560
2477
အမေကပြောတယ် ဒီမယ် ဟန်းရေ
လျှော်မယ့်အဝတ်တွေထည့်လိုက်ပြီ
07:57
She said, "Now, Hans.
172
477061
1510
စက်က သူ့အလုပ်သူလုပ်လိမ့်မယ်
07:59
We have loaded the laundry.
173
479535
1485
လာ တို့သားအမိ စာကြည့်တိုက်သွားကြစို့
08:01
The machine will make the work.
174
481044
1717
08:02
And now we can go to the library."
175
482785
2141
ဘာလို့လဲဆိုတော့ ဒါဟာမျက်လှည့်ပြလိုက်သလိုပဲလေ
အဝတ်တွေထည့်လိုက်တယ်
08:05
Because this is the magic: you load the laundry,
176
485419
2941
စက်ထဲက ဘာပြန်ထွက်လာလဲ
08:08
and what do you get out of the machine?
177
488384
2282
စက်ထဲက စာအုပ်တွေပြန်ထွက်လာတယ်
08:10
You get books out of the machines,
178
490690
3301
ကလေးစာပေတွေ
အမေ ကျွန်တော့်ကိုဖတ်ပြဖို့အချိန်ရှိသွားပြီ
08:14
children's books.
179
494015
1152
08:15
And mother got time to read for me.
180
495191
2345
ဒါကို အမေ မြတ်နိုးတယ် ကျွန်တော်က စာရတယ်
08:17
She loved this.
181
497560
1165
ပါမောက္ခအဖြစ်အသက်မွေးဖို့ အခြေခံ ဒီမှာစတယ်
08:18
I got the "ABC's" -- this is why I started my career as a professor,
182
498749
3787
အမေမှာ ကျွန်တော့်ကို စာဖတ်ပြဖို့အချိန်ရှိလာတဲ့အခါ
08:22
when my mother had time to read for me.
183
502560
2140
အမေကြိုက်တဲ့စာအုပ်တွေလည်းဖတ်ဖို့ရှိလာတယ်
08:24
And she also got books for herself.
184
504724
1812
အင်္ဂလိပ်စာလေ့လာနိုင်မယ်
08:26
She managed to study English and learn that as a foreign language.
185
506560
3755
နိုင်ငံခြားဘာသာစကားတစ်ခုအနေနဲ့သင်မယ်
ရသစာပေတွေဖတ်မယ်
08:30
And she read so many novels,
186
510339
2307
ဒီမှာ ရသစာပေတွေမျိုးစုံရှိတယ်
08:32
so many different novels here.
187
512670
2440
ကျွန်တော့်တို့ ဒီစက်ကို တစ်ကယ့်ကိုချစ်တယ်
08:35
And we really, we really loved this machine.
188
515134
3666
ပြီးတော့ ကျွန်တော်နဲ့ အမေနှစ်ယောက်သား
08:38
(Laughter)
189
518824
1138
08:39
And what we said, my mother and me,
190
519986
2550
စက်မှုတော်လှန်ရေးကြီးကို ကျေးဇူးတင်ကြောင်းပြောကြတယ်
08:42
"Thank you, industrialization.
191
522560
2472
သံမဏီစက်ရုံကြီး ကျေးဇူးတင်ပါတယ်
08:45
Thank you, steel mill.
192
525560
1934
ဓာတ်အားပေးစက်ရုံကြီး ကျေးဇူးတင်ပါတယ်
08:47
Thank you, power station.
193
527518
1794
ဓာတုစက်ရုံကြီး ကျေးဇူးတင်ပါတယ်
08:49
And thank you, chemical processing industry
194
529336
3024
ကျွန်တော်တို့ကိုစာဖတ်ချိန်တွေပေးလို့
08:52
that gave us time to read books."
195
532384
2008
ကျေးဇူးအများကြီးတင်ပါတယ်
08:54
Thank you very much.
196
534416
1217
လက်ခုပ်တီးသံများ
08:55
(Laughter)
197
535657
1082
08:56
(Applause)
198
536763
7000
ဤဝဘ်ဆိုဒ်အကြောင်း

ဤဆိုက်သည် သင့်အား အင်္ဂလိပ်စာလေ့လာရန်အတွက် အသုံးဝင်သော YouTube ဗီဒီယိုများနှင့် မိတ်ဆက်ပေးပါမည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ ထိပ်တန်းဆရာများ သင်ကြားပေးသော အင်္ဂလိပ်စာသင်ခန်းစာများကို သင်တွေ့မြင်ရပါမည်။ ဗီဒီယိုစာမျက်နှာတစ်ခုစီတွင် ပြသထားသည့် အင်္ဂလိပ်စာတန်းထိုးများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။ စာတန်းထိုးများသည် ဗီဒီယိုပြန်ဖွင့်ခြင်းနှင့်အတူ ထပ်တူပြု၍ လှိမ့်သွားနိုင်သည်။ သင့်တွင် မှတ်ချက်များ သို့မဟုတ် တောင်းဆိုမှုများရှိပါက ဤဆက်သွယ်ရန်ပုံစံကို အသုံးပြု၍ ကျွန်ုပ်တို့ထံ ဆက်သွယ်ပါ။

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7