How books can open your mind | Lisa Bu

3,158,575 views ・ 2013-05-31

TED


Fai dobre clic nos subtítulos en inglés a continuación para reproducir o vídeo.

00:00
Transcriber: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast
0
0
7000
Translator: Xosé María Moreno Reviewer: Xusto Rodriguez
00:12
So I was trained to become a gymnast
1
12607
2712
Formáronme para ser ximnasta
00:15
for two years in Hunan, China in the 1970s.
2
15319
3656
durante dous anos en Hunan, China, nos anos 70.
00:18
When I was in the first grade, the government
3
18975
2545
Cando estaba en primeiro de primaria, o goberno
00:21
wanted to transfer me to a school for athletes,
4
21520
2607
quixo trasladarme a un escola para atletas
00:24
all expenses paid.
5
24127
2048
a gastos pagos.
00:26
But my tiger mother said, "No."
6
26175
2648
Pero a miña esixente nai dixo: "non."
00:28
My parents wanted me to become
7
28823
2136
Meus pais querían que fose
00:30
an engineer like them.
8
30959
2104
enxeñeira coma eles.
00:33
After surviving the Cultural Revolution,
9
33063
2087
Despois de sobreviviren á Revolución Cultural
00:35
they firmly believed there's only one sure way to happiness:
10
35150
3809
crían firmemente que só hai un camiño seguro á felicidade:
00:38
a safe and well-paid job.
11
38959
2933
un traballo estábel e ben pagado.
00:41
It is not important if I like the job or not.
12
41892
2795
Non importa se me gusta ou non o traballo.
00:44
But my dream was to become a Chinese opera singer.
13
44687
5280
Pero o meu soño era ser cantante de ópera chinesa.
00:49
That is me playing my imaginary piano.
14
49967
3648
Aquí estou tocando o meu piano imaxinario.
00:53
An opera singer must start training young
15
53615
2184
Unha cantante de ópera debe empezar a practicar desde noviña
00:55
to learn acrobatics,
16
55799
1584
a aprender acrobacias,
00:57
so I tried everything I could to go to opera school.
17
57383
2944
así que fixen todo o que puiden para ir a unha escola de ópera.
01:00
I even wrote to the school principal
18
60327
2267
Ata lle escribín ao director da escola
01:02
and the host of a radio show.
19
62594
2761
a ao presentador dun programa de radio.
01:05
But no adults liked the idea.
20
65355
3806
Mais a idea non lles gustou aos adultos.
01:09
No adults believed I was serious.
21
69161
2723
Ningún adulto creu que ía en serio.
01:11
Only my friends supported me, but they were kids,
22
71884
3244
Só me apoiaron os amigos, pero eran nenos,
01:15
just as powerless as I was.
23
75128
2756
con tan pouco poder coma min.
01:17
So at age 15, I knew I was too old to be trained.
24
77884
5765
Así que con 15 anos,
[Graduación de Secundaria]
souben que era moi vella para practicar.
01:23
My dream would never come true.
25
83649
2967
O meu soño nunca se realizaría.
01:26
I was afraid that for the rest of my life
26
86616
3308
Tiña medo de que durante o resto da miña vida
01:29
some second-class happiness
27
89924
2037
a miña mellor aspiración fose
01:31
would be the best I could hope for.
28
91961
2537
unha especia de felicidade de segunda clase.
01:34
But that's so unfair.
29
94498
2428
Pero iso é tan inxusto!
01:36
So I was determined to find another calling.
30
96926
3802
Así que estaba decidida a atopar outra vocación.
01:40
Nobody around to teach me? Fine.
31
100728
2737
Ninguén preto de min que me aprendese? Ben.
01:43
I turned to books.
32
103465
2232
Busquei nos libros.
01:45
I satisfied my hunger for parental advice
33
105697
3642
Satisfixen a miña fame de asesoramento parental
01:49
from this book by a family of writers and musicians.["Correspondence in the Family of Fou Lei"]
34
109339
4877
neste libro sobre unha familia de escritores e músicos.
[Correspondencia na familia Fou Lei]
01:54
I found my role model of an independent woman
35
114216
3073
Atopei o meu modelo de muller independente
01:57
when Confucian tradition requires obedience.["Jane Eyre"]
36
117289
3844
cando a tradición no confucionismo esixe obendiencia.
02:01
And I learned to be efficient from this book.["Cheaper by the Dozen"]
37
121133
3697
Aprendín a ser eficiente neste libro:
02:04
And I was inspired to study abroad after reading these.
38
124830
3965
[Por ducias é máis barato]
Inspiráronme para estudar no estranxeiro:
02:08
["Complete Works of Sanmao" (aka Echo Chan)] ["Lessons From History" by Nan Huaijin]
39
128795
2071
[Obras completas de Sanmao] [Leccións da Historia, de Nan Huaijin]
02:10
I came to the U.S. in 1995,
40
130866
3191
Cheguei a EUA en 1995,
02:14
so which books did I read here first?
41
134057
2881
Que libros lin primeiro?
02:16
Books banned in China, of course.
42
136938
3525
Os prohibidos en China, claro.
02:20
"The Good Earth" is about Chinese peasant life.
43
140463
3670
A boa terra trata da vida campesiña chinesa.
02:24
That's just not convenient for propaganda. Got it.
44
144133
4102
E non era axeitado para a propaganda. Ao papo.
02:28
The Bible is interesting, but strange.
45
148235
3725
A Biblia é interesante, pero rara.
02:31
(Laughter)
46
151960
2485
(Risas)
02:34
That's a topic for a different day.
47
154445
3471
Ese é un tema para outro día.
02:37
But the fifth commandment gave me an epiphany:
48
157916
3295
Mais o quinto mandamento supuxo unha revelación:
02:41
"You shall honor your father and mother."
49
161211
2979
"Honrarás a teu pai e a túa nai."
02:44
"Honor," I said. "That's so different,
50
164190
2950
"Honrar", pensei. "Iso é moi diferente,
02:47
and better, than obey."
51
167140
1739
e mellor, que obedecer".
02:48
So it becomes my tool to climb out
52
168879
2504
Foi a miña ferramenta para librarme
02:51
of this Confucian guilt trap
53
171383
2116
da trampa da culpa confucionista
02:53
and to restart my relationship with my parents.
54
173499
4272
e reiniciar a miña relación cos meus pais.
02:57
Encountering a new culture also started my habit
55
177771
3022
Expoñerme a unha nova cultura activoume ademais o hábito
03:00
of comparative reading.
56
180793
1772
da lectura comparada.
03:02
It offers many insights.
57
182565
1855
Ofrece moitas perspectivas.
03:04
For example, I found this map out of place at first
58
184420
4780
Por exemplo, ao principio percibía este mapa como fóra de lugar
03:09
because this is what Chinese students grew up with.
59
189200
4885
porque co que estamos familiarizados os estudantes chineses é con este.
03:14
It had never occurred to me,
60
194085
1501
Nunca se me ocorrería
03:15
China doesn't have to be at the center of the world.
61
195586
3135
que China non estivese no centro do mundo.
03:18
A map actually carries somebody's view.
62
198721
4253
Un mapa leva dentro o punto de vista de alguén.
03:22
Comparative reading actually is nothing new.
63
202974
2408
A literatura comparada non é algo novo.
03:25
It's a standard practice in the academic world.
64
205382
3304
É unha práctica común no mundo académico.
03:28
There are even research fields
65
208686
1468
Hai incluso campos de investigación
03:30
such as comparative religion and comparative literature.
66
210154
3945
como a relixión comparada ou a literatura comparada.
03:34
Compare and contrast gives scholars
67
214099
2235
Comparar e contrastar dálle ao profesorado
03:36
a more complete understanding of a topic.
68
216334
3006
un entendemento máis completo sobre algo.
03:39
So I thought, well, if comparative reading
69
219340
1753
Así que pensei: vaites, se a literatura comparada
03:41
works for research, why not do it in daily life too?
70
221093
3836
funciona para investigar, por que non para a vida cotiá?
03:44
So I started reading books in pairs.
71
224929
3375
Así que empecei a ler libros a pares.
03:48
So they can be about people --
72
228304
1214
Poden tratar sobre xente
03:49
["Benjamin Franklin" by Walter Isaacson]["John Adams" by David McCullough] --
73
229518
883
03:50
who are involved in the same event,
74
230401
2508
implicada no mesmo asunto,
03:52
or friends with shared experiences.
75
232909
2679
ou eran amigos con experiencias compartidas.
03:55
["Personal History" by Katharine Graham]["The Snowball: Warren Buffett and the Business of Life," by Alice Schroeder]
76
235588
1400
03:56
I also compare the same stories in different genres -- (Laughter)
77
236988
4398
Tamén comparei as mesmas historias en diferentes xéneros
04:01
[Holy Bible: King James Version]["Lamb" by Chrisopher Moore] --
78
241386
2112
(Risas)
04:03
or similar stories from different cultures,
79
243498
3137
ou historias parecidas de culturas distintas
04:06
as Joseph Campbell did in his wonderful book.["The Power of Myth" by Joseph Campbell]
80
246635
2881
como fixo Joseph Campbell no seu marabilloso The power of Myth.
04:09
For example, both the Christ and the Buddha
81
249516
3393
Por exemplo, Cristo e Buda
04:12
went through three temptations.
82
252909
2433
afrontaron tres tentacións.
04:15
For the Christ, the temptations
83
255342
1802
Para Cristo, as tentacións
04:17
are economic, political and spiritual.
84
257144
3975
son económicas, políticas e espirituais.
04:21
For the Buddha, they are all psychological:
85
261119
4326
Para Buda, son psicolóxicas:
04:25
lust, fear and social duty -- interesting.
86
265445
7318
luxuria, medo e deber social --interesante.
04:32
So if you know a foreign language, it's also fun
87
272763
3039
Se sabes outra lingua é ademais divertido ler
04:35
to read your favorite books in two languages.
88
275802
1897
os teus libros favoritos en dous idiomas.
04:37
["The Way of Chuang Tzu" Thomas Merton]["Tao: The Watercourse Way" Alan Watts]
89
277699
1252
04:38
Instead of lost in translation, I found there is much to gain.
90
278951
3560
En lugar de perderme na tradución, vexo moito do que beneficiarme.
04:42
For example, it's through translation that I realized
91
282527
4208
Por exemplo, foi grazas á tradución que me decatei
04:46
"happiness" in Chinese literally means "fast joy." Huh!
92
286735
5973
de que "felicidade" en chinés significa literalmente "rápida alegría". Uau!
04:52
"Bride" in Chinese literally means "new mother." Uh-oh.
93
292708
5289
"Noiva" en chinés significa literalmente "nova nai". Mmmm
04:57
(Laughter)
94
297997
3261
(Risas)
05:01
Books have given me a magic portal to connect with people
95
301258
5387
Os libros déronme un acceso máxico para conectar con xente
05:06
of the past and the present.
96
306645
2645
do pasado e do presente
05:09
I know I shall never feel lonely or powerless again.
97
309290
4235
Sei que nunca máis me sentirei soa e desvalida.
05:13
Having a dream shattered really is nothing
98
313525
2677
Ter un soño roto non é nada
05:16
compared to what many others have suffered.
99
316202
2936
comparado co que outros levan sufrido.
05:19
I have come to believe that coming true
100
319138
2728
Decateime de que a súa realización
05:21
is not the only purpose of a dream.
101
321866
3280
non é o único propósito dun soño.
05:25
Its most important purpose is to get us in touch
102
325146
3901
O seu propósito principal é manternos en contacto
05:29
with where dreams come from,
103
329047
2115
co lugar de onde veñen os soños,
05:31
where passion comes from, where happiness comes from.
104
331162
2904
de onde vén a paixón, de onde vén a felicidade.
05:34
Even a shattered dream can do that for you.
105
334066
4222
Incluso un soño roto poder facer isto por ti.
05:38
So because of books, I'm here today,
106
338288
2254
Así que hoxe estou aquí grazas aos libros,
05:40
happy, living again with a purpose and a clarity,
107
340542
3660
feliz, vivindo outra vez cun propósito e con lucidez,
05:44
most of the time.
108
344202
1750
a maior parte do tempo.
05:45
So may books be always with you.
109
345952
3561
Que os libros vos acompañen por sempre.
05:49
Thank you.
110
349513
1478
Grazas
05:50
(Applause)
111
350991
1848
(Aplausos)
05:52
Thank you. (Applause)
112
352839
3645
Grazas
05:56
Thank you. (Applause)
113
356484
5093
Grazas
About this website

Este sitio presentarache vídeos de YouTube que son útiles para aprender inglés. Verás clases de inglés impartidas por profesores de primeiro nivel de todo o mundo. Fai dobre clic nos subtítulos en inglés que aparecen en cada páxina de vídeo para reproducir o vídeo desde alí. Os subtítulos desprázanse sincronizados coa reprodución do vídeo. Se tes algún comentario ou solicitude, póñase en contacto connosco a través deste formulario de contacto.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7