How books can open your mind | Lisa Bu

Transcriber: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Μετάφραση: Stefanos Reppas Επιμέλεια: Evangelos Karkalakis

So I was trained to become a gymnast

Είχα εκπαιδευτεί λοιπόν επί 2 χρόνια

for two years in Hunan, China in the 1970s.

για να γίνω γυμνάστρια στο Χουνάν της Κίνας τη δεκαετία του 1970.

When I was in the first grade, the government

Όταν ήμουν στη πρώτη τάξη η κυβέρνηση

wanted to transfer me to a school for athletes,

ήθελε να με μεταφέρει σε ένα σχολείο για αθλητές,

all expenses paid.

με όλα τα έξοδα πληρωμένα.

But my tiger mother said, "No."

Αλλά η δυναμική μητέρα μου είπε, ''Όχι."

My parents wanted me to become

Οι γονείς μου ήθελαν να γίνω

an engineer like them.

μηχανικός όπως αυτοί.

After surviving the Cultural Revolution,

Αφού κατάφεραν να επιβιώσουν της Πολιτισμικής Επανάστασης,

they firmly believed there's only one sure way to happiness:

πίστευαν ακράδαντα πως υπάρχει μόνο ένας σίγουρος τρόπος για την ευτυχία:

a safe and well-paid job.

μία ασφαλής και καλοπληρωμένη εργασία.

It is not important if I like the job or not.

Δεν ήταν σημαντικό εάν μου άρεσε η δουλειά ή όχι.

But my dream was to become a Chinese opera singer.

Αλλά το όνειρό μου ήταν να γίνω μία Κινέζα τραγουδίστρια όπερας

That is me playing my imaginary piano.

Εγώ είμαι εδώ παίζοντας το φανταστικό μου πιάνο.

An opera singer must start training young

Μία τραγουδίστρια όπερας πρέπει να ξεκινήσει την εκπαίδευση νέα

to learn acrobatics,

να μάθει ακροβατικά,

so I tried everything I could to go to opera school.

έτσι δοκίμασα ό,τι μπορούσα για να πάω σε ένα σχολείο όπερας.

I even wrote to the school principal

Έγραψα ακόμα και στον διευθυντή του σχολείου

and the host of a radio show.

και στον παραγωγό μίας ραδιοφωνικής εκπομπής.

But no adults liked the idea.

Αλλά σε κανένα ενήλικα δεν άρεσε η ιδέα.

No adults believed I was serious.

Κανένας ενήλικας δεν θεώρησε ότι ήμουν σοβαρή.

Only my friends supported me, but they were kids,

Μόνο οι φίλοι μου με υποστήριξαν, αλλά ήταν παιδιά,

just as powerless as I was.

εξίσου ανήμπορα όπως ήμουν εγώ.

So at age 15, I knew I was too old to be trained.

Έτσι στα 15 μου, ήξερα πως ήμουν πολύ μεγάλη για να εκπαιδευτώ.

My dream would never come true.

Το όνειρό μου δεν θα έβγαινε ποτέ αληθινό.

I was afraid that for the rest of my life

Φοβόμουν ότι για το υπόλοιπο της ζωή μου

some second-class happiness

κάποια μικρότερη ευτυχία

would be the best I could hope for.

θα ήταν το καλύτερο που θα μπορούσα να ελπίζω.

But that's so unfair.

Αλλά αυτό είναι τόσο άδικο.

So I was determined to find another calling.

Έτσι ήμουν αποφασισμένη να βρω άλλη κλήση.

Nobody around to teach me? Fine.

Δεν υπάρχει κανένας γύρω μου να με καθοδηγήσει; Ωραία.

I turned to books.

Στράφηκα στα βιβλία.

I satisfied my hunger for parental advice

Ικανοποίησα την πείνα μου για γονικές συμβουλές

from this book by a family of writers and musicians.["Correspondence in the Family of Fou Lei"]

στο βιβλίο μιας οικογένειας συγγραφέων και μουσικών. [''Γράμματα της Οικογένεια της Φου Λη'']

I found my role model of an independent woman

Βρήκα το πρότυπό μου σε μια ανεξάρτητη γυναίκα

when Confucian tradition requires obedience.["Jane Eyre"]

όταν η Κονφουκϊανική παράδοση απαιτούσε υπακοή. [''Τζεϊν Εϊρ'']

And I learned to be efficient from this book.["Cheaper by the Dozen"]

Και έμαθα να είμαι αποτελεσματική από αυτό το βιβλίο [''Μια ντουζίνα μπελάδες'']

And I was inspired to study abroad after reading these.

Και εμπνεύστηκα να σπουδάσω στο εξωτερικό μετά την ανάγνωση αυτών των βιβλίων.

["Complete Works of Sanmao" (aka Echo Chan)] ["Lessons From History" by Nan Huaijin]

["Τα Άπαντα της Σανμάο" (ή Έκο Τσαν)] ["Μαθήματα από την ιστορία" του Ναν Χουαϊτζίν]

I came to the U.S. in 1995,

Ήρθα στην Αμερική το 1995,

so which books did I read here first?

και ποια βιβλία διάβασα εδώ πρώτα;

Books banned in China, of course.

Βιβλία απαγορευμένα στην Κίνα, προφανώς.

"The Good Earth" is about Chinese peasant life.

''Η Καλή Γη'' αναφέρεται στην κινέζικη αγροτική ζωή.

That's just not convenient for propaganda. Got it.

Αυτό δεν είναι ακριβώς βολικό για προπαγάνδα. Το καταλάβατε.

The Bible is interesting, but strange.

Η Βίβλος είναι ενδιαφέρουσα, αλλά περίεργη.

(Laughter)

(Γέλια)

That's a topic for a different day.

Αυτό είναι θέμα για μία άλλη μέρα.

But the fifth commandment gave me an epiphany:

Αλλά η πέμπτη εντολή με έκανε να συνειδητοποιήσω:

"You shall honor your father and mother."

''Να τιμάτε τον πατέρα και την μητέρα σας.''

"Honor," I said. "That's so different,

''Τιμή'', Είπα. ''Αυτό είναι τόσο διαφορετικό

and better, than obey."

και καλύτερο από την υπακοή.''

So it becomes my tool to climb out

Έτσι έγινε το εργαλείο μου για να βγω

of this Confucian guilt trap

από την παγίδα της Κουφουκϊανικής ενοχής.

and to restart my relationship with my parents.

και να επανεκκινήσω την σχέση με τους γονείς μου.

Encountering a new culture also started my habit

Αντιμετωπίζοντας μία νέα κουλτούρα ξεκίνησα επίσης τη συνήθεια

of comparative reading.

της συγκριτικής ανάγνωσης.

It offers many insights.

Μου προσφέρει πολλές ιδέες.

For example, I found this map out of place at first

Για παράδειγμα, βρήκα αυτό το χάρτη αταίριαστο αρχικά

because this is what Chinese students grew up with.

επειδή οι Κινέζοι μαθητές μεγάλωσαν με αυτόν.

It had never occurred to me,

Δεν είχα σκεφτεί ποτέ πως

China doesn't have to be at the center of the world.

η Κίνα δεν χρειάζεται να είναι το κέντρο του κόσμου.

A map actually carries somebody's view.

Ο χάρτης φέρει πραγματικά την οπτική κάποιου.

Comparative reading actually is nothing new.

Το συγκριτικό διάβασμα δεν είναι πραγματικά κάτι καινούργιο.

It's a standard practice in the academic world.

Είναι μία καθιερωμένη πρακτική στον ακαδημαϊκό κόσμο.

There are even research fields

Υπάρχουν ακόμα πεδία έρευνας

such as comparative religion and comparative literature.

όπως η συγκριτική θρησκεία και η συγκριτική λογοτεχνία.

Compare and contrast gives scholars

Η σύγκριση και η αντιπαραβολή δίνει στους επιστήμονες

a more complete understanding of a topic.

μία περισσότερο ολοκληρωμένη κατανόηση του θέματος.

So I thought, well, if comparative reading

Έτσι σκέφτηκα, ωραία, εάν η συγκριτική ανάγνωση

works for research, why not do it in daily life too?

λειτουργεί στην έρευνα, γιατί όχι και στην καθημερινή μας ζωή;

So I started reading books in pairs.

Γι' αυτό ξεκίνησα να διαβάζω βιβλία σε ζεύγη.

So they can be about people --

Έτσι μπορεί να είναι για ανθρώπους--

["Benjamin Franklin" by Walter Isaacson]["John Adams" by David McCullough] --

["Βενιαμίν Φραγκλίνος" του Ουόλτερ Άιζακσον] ["Τζον Άνταμς" του Ντέηβιντ Μακ Κάλοου] --

who are involved in the same event,

που εμπλέκονται στο ίδιο γεγονός

or friends with shared experiences.

ή φίλους με κοινές εμπειρίες.

["Personal History" by Katharine Graham]["The Snowball: Warren Buffett and the Business of Life," by Alice Schroeder]

["Προσωπική Ιστορία" της Κάθριν Γκράχαμ] ["Η χιονοστοιβάδα" του Ουόρεν Μπάφετ και το "Επιχείρηση της ζωής" της Άλις Σρέντερ]

I also compare the same stories in different genres -- (Laughter)

Συγκρίνω επίσης τις ίδιες ιστορίες σε διαφορετικά είδη-- (Γέλια)

[Holy Bible: King James Version]["Lamb" by Chrisopher Moore] --

["Η Βίβλος", σε έκδοση του βασιλιά Τζέημς] ["Αμνός" του Κρίστοφερ Μουρ] --

or similar stories from different cultures,

ή παρόμοιες ιστορίες από διαφορετικές κουλτούρες,

as Joseph Campbell did in his wonderful book.["The Power of Myth" by Joseph Campbell]

όπως ο Τζόσεφ Κάμπελ έκανε στο υπέροχο βιβλίο του. ["Η δύναμη του μύθου" του Τζόσεφ Κάμπελ]

For example, both the Christ and the Buddha

Για παράδειγμα, ο Χριστός και ο Βούδας

went through three temptations.

πέρασαν από τρεις πειρασμούς.

For the Christ, the temptations

Για το Χριστό, οι πειρασμοί

are economic, political and spiritual.

είναι οικονομικοί, πολιτικοί και πνευματικοί.

For the Buddha, they are all psychological:

Για τον Βούδα όλοι οι πειρασμοί είναι ψυχολογικοί:

lust, fear and social duty -- interesting.

λαγνεία, φόβος και κοινωνικό καθήκον -- ενδιαφέρον.

So if you know a foreign language, it's also fun

Έτσι εάν γνωρίζετε μία ξένη γλώσσα, είναι επίσης διασκεδαστικό

to read your favorite books in two languages.

να διαβάζετε τα αγαπημένα σας βιβλία σε δύο γλώσσες.

["The Way of Chuang Tzu" Thomas Merton]["Tao: The Watercourse Way" Alan Watts]

["Ο δρόμος του Τσουάνγκ Τσου" του Τόμας Μέρτον], ["Τάο: Ο δρόμος του χειμάρρου" του Άλαν Ουάτς]

Instead of lost in translation, I found there is much to gain.

Αντί να χρονοτριβώ στην μετάφραση, βρήκα πως υπάρχουν πολλά να κερδίσεις έτσι.

For example, it's through translation that I realized

Για παράδειγμα, μέσω της μετάφρασης συνειδητοποίησα ότι

"happiness" in Chinese literally means "fast joy." Huh!

η ''ευτυχία'' στα κινέζικα σημαίνει κυριολεκτικά ''γρήγορη χαρά.'' Ω!

"Bride" in Chinese literally means "new mother." Uh-oh.

''Νύφη'' στα κινέζικα σημαίνει κυριολεκτικά ''νέα μητέρα.'' Ω-ω!

(Laughter)

(Γέλια)

Books have given me a magic portal to connect with people

Τα βιβλία μου έχουν δώσει μία μαγική πύλη για να συνδεθώ με τους ανθρώπους

of the past and the present.

του παρελθόντος και του παρόντος.

I know I shall never feel lonely or powerless again.

Ξέρω πως δεν θα αισθανθώ μόνη ή ανίσχυρη ξανά.

Having a dream shattered really is nothing

Έχοντας ένα κατεστραμμένο όνειρο πραγματικά δεν είναι τίποτα

compared to what many others have suffered.

σε σύγκριση με αυτά που έχουν υποστεί τόσοι άλλοι.

I have come to believe that coming true

Έφτασα να πιστεύω πως η πραγμάτωση

is not the only purpose of a dream.

δεν είναι ο μοναδικός σκοπός ενός ονείρου.

Its most important purpose is to get us in touch

Ο πιο σημαντικός σκοπός του είναι να μας φέρει σε επαφή

with where dreams come from,

με τον τόπο απ' όπου προέρχονται τα όνειρα,

where passion comes from, where happiness comes from.

απ' όπου προέρχεται το πάθος, απ' όπου προέρχεται η ευτυχία.

Even a shattered dream can do that for you.

Ακόμα και ένα κατεστραμμένο όνειρο μπορεί να το κάνει αυτό για σας.

So because of books, I'm here today,

Λόγω των βιβλίων, είμαι εδώ σήμερα,

happy, living again with a purpose and a clarity,

χαρούμενη, ζώντας ξανά με ένα σκοπό και μία σαφήνεια

most of the time.

αξιοποιώντας τον χρόνο μου.

So may books be always with you.

Λοιπόν είθε τα βιβλία να είναι πάντα μαζί σας.

Thank you.

Σας ευχαριστώ.

(Applause)

(Χειροκρότημα)

Thank you. (Applause)

Σας ευχαριστώ. (Χειροκρότημα)

Thank you. (Applause)

Σας ευχαριστώ. (Χειροκρότημα)