Why we have too few women leaders | Sheryl Sandberg

Translator: Alida Hamo Reviewer: Enkele Rama

Pra për secilin nga ne në këtë dhomë

So for any of us in this room today, let's start out by admitting we're lucky.

le të fillojmë duke e pranuar se jemi me fat.

We don't live in the world our mothers lived in,

Nuk jetojmë më në botën

që nënat apo gjyshet tona jetonin,

our grandmothers lived in,

where career choices for women were so limited.

ku zgjedhjet profesionale për gratë ishin të limituara.

And if you're in this room today,

Dhe nëse je në këtë dhomë sot,

most of us grew up in a world where we have basic civil rights,

do të thotë që shumica nga ne jemi rritur në një botë

ku gëzojmë të drejtat themelore civile.

and amazingly, we still live in a world where some women don't have them.

Sërish çuditerisht, ende jetojmë në një botë

ku disa gra nuk i gëzojnë këto të drejta.

But all that aside, we still have a problem,

Po përveç kësaj, ne ende kemi një problem

dhe është një problem i prekshëm.

and it's a real problem.

And the problem is this:

Problemi është ky:

Women are not making it to the top of any profession

Gratë nuk po arrijnë

majat e asnjërit profesion

anywhere in the world.

askund në botë.

The numbers tell the story quite clearly.

Shifrat e japin situatën krejt të qartë

190 heads of state -- nine are women.

Nga 190 kryetarë shteti

nëntë janë gra.

Of all the people in parliament in the world,

Nga te gjithë antarët në parlamente nëpër botë

13 percent are women.

vetëm 13 përqind janë gra.

Në sektorin e korporatava

In the corporate sector, women at the top,

gratë në krye-

C-level jobs, board seats --

me tituj të lart ekzekutivi, antare bordesh

tops out at 15, 16 percent.

përbëjnë vetëm 15,16 përqind.

The numbers have not moved since 2002

Shifrat nuk kanë lëvizur qysh prej vitit 2002

dhe po shkojnë në drejtimin e gabuar.

and are going in the wrong direction.

And even in the non-profit world,

Edhe në sektorin jo-fitimprurës,

a world we sometimes think of as being led by more women,

një sektor për të cilin ndonjëherë mendojmë

që përgjithësisht drejtohet nga më shumë gra,

women at the top: 20 percent.

gratë në role ekzekutive arrijnë vetëm 20 përqind.

Për më tepër kemi edhe një problem tjetër

We also have another problem,

which is that women face harder choices

që ka të bëj me zgjedhjet e vështira që gratë duhet të marrin

between professional success and personal fulfillment.

midis jetës profesionale dhe plotësimit personal.

A recent study in the U.S. showed that, of married senior managers,

Nje studim i kohëve të fundit në Shtetet të Bashkuara

nxori se nga menaxherët me vjetërsi pune e të martuar

two-thirds of the married men had children

dy të tretat e burrave të martuar kishin fëmijë

and only one-third of the married women had children.

dhe vetëm një e treta e grave të martuara kishin fëmijë.

A couple of years ago, I was in New York,

Disa vite më parë isha në New York

and I was pitching a deal,

duke negociuar një marrëveshje

and I was in one of those fancy New York private equity offices

dhe isha ne një nga ato zyrat luksoze të një kompanie aksionere në New York

mund ta imagjinoni.

you can picture.

Isha në mbledhje -- një mbledhje tre orëshe --

And I'm in the meeting -- it's about a three-hour meeting --

and two hours in, there needs to be that bio break,

dhe pas dy orësh, duhet të jetë edhe pushimi biologjik,

që të gjithë ngrihen në këmbë,

and everyone stands up,

and the partner running the meeting starts looking really embarrassed.

dhe kolegu që drejtonte mbledhjen

filloi të dukej vërtet i sikletosur.

And I realized he doesn't know where the women's room is in his office.

Kuptova që nuk e dinte

ku ndodhej tualeti i grave në zyrën e tij.

So I start looking around for moving boxes,

Rrjedhimisht fillova të shikoja vërdallë për kuti

duke supozuar që sapo kishin lëvizuar tek zyra, por nuk pashë asnjë.

figuring they just moved in, but I don't see any.

And so I said, "Did you just move into this office?"

Kështu që e pyeta, "Sapo keni lëvizur në këtë zyrë?"

dhe ai u pergjigj, "Jo, kemi qenë këtu prej një viti tashmë"

And he said, "No, we've been here about a year."

And I said, "Are you telling me that I am the only woman

dhe unë i thashë, "Po thua

që unë jam e vetmja femër

to have pitched a deal in this office in a year?"

që ka negocjuar një marrëveshje në këtë zyrë gjatë një viti?"

And he looked at me, and he said,

Ai më shikoj dhe tha,

"Yeah. Or maybe you're the only one who had to go to the bathroom."

"Po, ose ndoshta ju jeni e vetmja që i është dashur të përdorë tualetin."

(Laughter)

(Të qeshura)

So the question is, how are we going to fix this?

Pra çështja është se

si do ta rregullojmë këtë?

How do we change these numbers at the top?

Si mund t'i ndryshojmë numrat në ekzekutiv?

Si mund t'i ja bëjmë ndryshe?

How do we make this different?

I want to start out by saying, I talk about this --

Dua të filloj duke thënë,

Unë flas për këtë --

about keeping women in the workforce --

për mbajtjen e grave në fuqinë punëtore --

because I really think that's the answer.

sepse unë vërtet mendoj që kjo është zgjidhja.

In the high-income part of our workforce,

Tek pjesa me të ardhura të larta në fuqinë punëtore

tek njerëzit që arrijnë majat --

in the people who end up at the top --

Fortune 500 CEO jobs, or the equivalent in other industries --

punët e llojit të CEO-ve (Zyrtare në Krye të Ekzekutivit) të Fortune 500

apo ekuivalenti i tillë në industri të tjera --

the problem, I am convinced, is that women are dropping out.

problemi, jam e bindur

është se gratë po tërhiqen.

Now people talk about this a lot,

Njerëzit flasin shumë mbi këtë temë

and they talk about things like flextime and mentoring

dhe diskutojnë mbi çështje si fleksibiliteti në punë, këshillimi

dhe programe të cilat kompanitë duhet të zbatojnë për të trajnuar gratë.

and programs companies should have to train women.

I want to talk about none of that today,

Une nuk dua të flas për asnjërën nga këto sot --

even though that's all really important.

edhe pse është shumë e rëndësishme.

Today I want to focus on what we can do as individuals.

Sot, dua të fokusohem se çka mund të bëjmë ne si individe.

What are the messages we need to tell ourselves?

Cilat janë mesazhet që duhet t'ua drejtojmë vetës sonë?

What are the messages we tell the women that work with and for us?

Cilat janë mesazhet për gratë që punojnë me ne dhe për ne?

What are the messages we tell our daughters?

Cilat janë mesazhet për vajzat tona?

Now, at the outset, I want to be very clear

Tani si fillim, dua të jem e qartë

që ky fjalim nuk vjen me gjykime.

that this speech comes with no judgments.

I don't have the right answer.

Une nuk e kam përgjigjen e saktë;

I don't even have it for myself.

nuk e kam madje as për veten time.

I left San Francisco, where I live, on Monday,

U nisa nga San Fransisco, ku jetoj, të hënën,

and I was getting on the plane for this conference.

dhe isha duke marrë fluturimin për këtë konferencë.

Dhe vajza ime, që është tre vjeçare, kur po e shoqëroja për në kopësht,

And my daughter, who's three, when I dropped her off at preschool,

m'u kap për këmbësh

did that whole hugging-the-leg, crying, "Mommy, don't get on the plane" thing.

duke qarë "Mami, mos e merr avionin".

This is hard. I feel guilty sometimes.

Kjo është e vështirë. Ndihem fajtore ndonjëherë.

I know no women,

Nuk njoh grua,

whether they're at home or whether they're in the workforce,

qofshin shtepiake apo të punësuara

që nuk e ndiejnë të njejten gjë ndonjëherë.

who don't feel that sometimes.

So I'm not saying that staying in the workforce

Kështu që nuk po them se të qëndruarit në punë

is the right thing for everyone.

është gjëja më e mirë për çdokënd.

My talk today is about what the messages are

Fjalimi im sot është mbi mesazhet

if you do want to stay in the workforce,

nëse dëshironi të qendroni aktive në punë.

and I think there are three.

Dhe unë mendoj se janë tre.

One, sit at the table.

Një: Ulu në tryezë.

Two, make your partner a real partner.

Dy: Shënderrojeni partnerin tuaj në një partner të vërtetë.

And three, don't leave before you leave.

Dhe tre: Mos u largoni më përpara se t'ju duhet të largoheni.

E para: Ulu në tryezë.

Number one: sit at the table.

Vetëm para disa javësh në zyrat e Facebook-ut

Just a couple weeks ago at Facebook,

we hosted a very senior government official,

ne pritëm një zyrëtar të lart qeveritar,

and he came in to meet with senior execs

ai erdhi për t'u takuar me perfaqsues në role ekzekutive

prej Sillicon Valley.

from around Silicon Valley.

And everyone kind of sat at the table.

Dhe secili në një farë mënyre u ul në tryezë.

He had these two women who were traveling with him

Ai ishte bashkë me dy gra që po e shoqëronin në udhëtim

pretty senior in his department,

te cilat kishin pozita mjaft të larta në departamentin e tij.

and I kind of said to them,

Dhe unë disi u thash, "Uluni në tryezë. Ejani, uluni në tavolinë."

"Sit at the table. Come on, sit at the table,"

and they sat on the side of the room.

Dhe ato u ulën anë të dhomës.

When I was in college, my senior year,

Kur isha në vitin e fundit të universitetit.

I took a course called European Intellectual History.

Morra nje klasë të quajtuar Historia e Intelektit Europian.

Don't you love that kind of thing from college?

A nuk ju mungojnë eksperiencat e tilla prej ditëve të universitetit.

I wish I could do that now.

Sikur të mund të bëja të njejtat gjëra sot.

And I took it with my roommate, Carrie,

Klasën e morra me shoqën time të dhomës, Carrie,

who was then a brilliant literary student --

e cila ishte një studente e shkëlqyer e letërsisë --

and went on to be a brilliant literary scholar --

e cila vazhdoj e u bë një akademike letërsie vërtet e zonja --

dhe me vëllaun tim --

and my brother -- smart guy,

djalë i zgjuar, lojtar waterpoloje që studionte mjekësinë.

but a water-polo-playing pre-med,

who was a sophomore.

i cili ishte në vitin e dytë të universitetit.

The three of us take this class together.

Të tre e marrim klasën bashkë.

And then Carrie reads all the books in the original Greek and Latin,

Pastaj Carrie lexoj që të gjithë librat

në origjinalin greqisht dhe latinisht --

shkoj në të gjitha klasët --

goes to all the lectures.

I read all the books in English

Une lexova të gjithë librat në anglisht

and go to most of the lectures.

dhe shkova në shumicën e klasëve.

My brother is kind of busy.

Vëllau im, disi i zënë;

He reads one book of 12 and goes to a couple of lectures,

lexoj vetëm një nga 12 librat

dhe shkoj vetëm në disa klasë,

marches himself up to our room

hyn tek dhoma jonë

disa ditë para provimit për ndihmë.

a couple days before the exam to get himself tutored.

Të tre ne hyjmë në provim së bashku, dhe ulemi.

The three of us go to the exam together, and we sit down.

And we sit there for three hours --

Dhe ulemi aty për tre orë --

me fletoret tona të kaltërta -- po, po kam aq vjet.

and our little blue notebooks -- yes, I'm that old.

We walk out, we look at each other, and we say, "How did you do?"

Kur dalim jashtë, shohim njëri tjetrin dhe pyesim: "Si kalove?"

And Carrie says, "Boy, I feel like I didn't really draw out the main point

Carrie thotë, " Ndihem sikur nuk e nxorra vërtet pikën kryesore

tek Dialektika Hegeliane"

on the Hegelian dialectic."

And I say, "God, I really wish I had really connected

Dhe unë thashë, "Vërtet do të doja të kisha lidhur

John Locke's theory of property with the philosophers that follow."

teorinë e pronësisë të John Locke-ut me filozofët që e pasojnë"

And my brother says,

Dhe vëllau im vazhdon,

"I got the top grade in the class."

"Unë morra notën më të lartë në klasë"

(Laughter)

"You got the top grade in the class?

"Ti morre notën më të lartë në klasë?

You don't know anything."

Ti nuk di asgjë."

(Laughter)

The problem with these stories is that they show what the data shows:

Problemi me këto situata

është se pasqyrojnë atë që të dhënat tregojnë:

women systematically underestimate their own abilities.

gratë sistematikisht nënvleresojnë aftësitë e tyre.

If you test men and women,

Nëse teston meshkuj dhe femra,

and you ask them questions on totally objective criteria like GPAs,

me pyetje totalisht objektive si mesatarja e notave,

men get it wrong slightly high,

meshkujt gabojnë me mbivlerësim të vogël,

and women get it wrong slightly low.

dhe gratë gabojnë me nënvlerësim të vogël.

Women do not negotiate for themselves in the workforce.

Gratë nuk negociojnë për vetën e tyre në punë.

A study in the last two years

Një studim i dy viteve të fundit

of people entering the workforce out of college

mbi njerzit që hynin në forcën punëtore pas universitetit

showed that 57 percent of boys entering, or men, I guess,

tregon se 57 përqind e djemve

ose, më mirë të them, të meshkujve,

are negotiating their first salary,

negociojnë pagën e tyre të parë,

and only seven percent of women.

dhe vetëm 7 përqind e grave e bejnë të njejtën gjë.

And most importantly,

Dhe mbi të gjitha

men attribute their success to themselves,

meshkujt ia dedikojnë suksesin vetës së tyre,

and women attribute it to other external factors.

ndërsa gratë ia dedikojnë faktorëve të jashtëm.

If you ask men why they did a good job,

Nëse i pyet meshkujt se si arritën të realizonin një punë të mirë,

they'll say, "I'm awesome.

ata do të përgjigjen duke thenë, "Natyrisht, sepse jam i shkëlqyeshëm."

Obviously. Why are you even asking?"

Pse pyet? "

If you ask women why they did a good job,

Nëse pyet një grua se si arriti të realizonte një punë të mirë,

what they'll say is someone helped them,

çka do të pergjigjen është se dikush u ndihmoj,

they got lucky, they worked really hard.

ishin me fat, punuan shumë seriozisht.

Why does this matter?

Pse ka rëndësi e gjithë kjo?

Boy, it matters a lot.

Ka patjetër shumë lidhje

Because no one gets to the corner office

sepse askush nuk arrin deri tek zyrja

by sitting on the side, not at the table,

duke u ulur në anë të dhomës dhe jo në tryezë.

and no one gets the promotion

Dhe asnjë nuk merr ngritje në përgjegjësi

if they don't think they deserve their success,

nëse nuk besojnë se e meritojnë suksesin e tyre,

or they don't even understand their own success.

apo edhe nëse nuk arrijnë ta kuptojnë suksesin e tyre.

Do të doja që përgjigjja të ishte më e thjeshtë.

I wish the answer were easy.

I wish I could go tell all the young women I work for,

Do të doja të arrija t'u thosha që të gjitha vajzave të reja me të cilat punoj,

të gjitha ketyre grave të mrekullueshme,

these fabulous women,

"Believe in yourself and negotiate for yourself.

"Besoni tek vetja dhe negocioni për veten tuaj.

Own your own success."

Merreni në dorë suksesin tuaj."

I wish I could tell that to my daughter.

Do të doja të mundesha ti ja thosha këtë vajzës sime.

But it's not that simple.

Por nuk është aq e thjeshtë.

Because what the data shows, above all else, is one thing,

Sepse çfarë tregojnë të dhënat, mbi të gjitha, është një gjë --

which is that success and likeability are positively correlated for men

që suksesi dhe vlerësimi

janë drejtpërdrejt të ndërlidhura tek meshkujt.

and negatively correlated for women.

dhe negativisht të ndërlidhura tek gratë.

And everyone's nodding, because we all know this to be true.

Dhe secili po pajtohet,

sepse të gjithë e dijmë që kjo është e vërtetë.

There's a really good study that shows this really well.

Është një studim shumë i mirë që tregon këtë relacion shumë mirë.

There's a famous Harvard Business School study

Është një studim i njohur i Harvard Business School (Shkollës së Biznesit në Harvard)

on a woman named Heidi Roizen.

mbi një grua të quajtur Heidi Roizen.

And she's an operator in a company in Silicon Valley,

Ajo është një operatiore në një kompani

në Silicon Valley,

and she uses her contacts

dhe ajo përdor kontaktet e saj

to become a very successful venture capitalist.

për t'u bërë një investuese vërtetë e zonja.

In 2002 -- not so long ago --

Në vitin 2002, jo shumë më parë,

a professor who was then at Columbia University

një profesor që at'herë ishte tek Columbia University (Universiteti Columbia)

took that case and made it [Howard] Roizen.

e morri atë rast studimi dhe ia ndërroi emrin në Howard Roizen.

And he gave the case out, both of them, to two groups of students.

Më pas shpërndau rastin studimor - që te dyjat -

midis dy grupeve studentësh.

He changed exactly one word:

Ai ndryshoi vetëm një fjalë :

"Heidi" to "Howard."

Heidi në Howard.

But that one word made a really big difference.

Por ajo fjalë bëri një diferencë të madhe.

He then surveyed the students,

Më pas ai i anketoj studentët.

and the good news was the students, both men and women,

Lajmi i mirë ishte që stuedentët, si meshkujt edhe femrat,

thought Heidi and Howard were equally competent,

menduan se Heidi dhe Howard ishin njësoj të zot

and that's good.

dhe kjo është diçka e mirë.

The bad news was that everyone liked Howard.

E keqja ishte se të gjithë e pëlqyen Howard-in.

He's a great guy. You want to work for him.

Ai është një djalë i zoti, dikush me të cilin dëshiron të punosh,

You want to spend the day fishing with him.

dëshiron të kalosh ditën duke peshkuar me të.

Po Heidi? Jo dhe aq.

But Heidi? Not so sure.

She's a little out for herself. She's a little political.

Ajo është pak vetanake. Është pak politike.

You're not sure you'd want to work for her.

S'je i sigurtë nëse është dikush me të cilin dëshrion të punosh.

This is the complication.

Ky është problemi.

We have to tell our daughters and our colleagues,

Ne duhet t'u themi vajzave dhe kolegeve tona,

we have to tell ourselves to believe we got the A,

ne duhet t'i ja përsërisim vetës që të besojmë se kemi marrë notën më të lartë,

të luftojmë për ngritjen në detyrë,

to reach for the promotion, to sit at the table,

të ulemi në tryezë.

and we have to do it in a world

Dhe duhet ta bëjmë këtë në një botë

where, for them, there are sacrifices they will make for that,

që kërkon sakrifica nga ato,

even though for their brothers, there are not.

edhe pse të tilla sakrifica nuk ekzistojnë për vëllezërit e tyre.

The saddest thing about all of this is that it's really hard to remember this.

Ana më pikëlluese është se është mjaftë vështirë për ta kujtuar.

And I'm about to tell a story which is truly embarrassing for me,

Do t'ju tregoj një rast me të vërtet të turpeshëm për mua,

but I think important.

por mendoj se është i rëndësishëm.

I gave this talk at Facebook not so long ago

Jo shumë kohë më parë bëra të njejtin fjalim në zyrat e Facebook-ut

to about 100 employees,

përpara rreth 100 punonjësve.

Pas disa orësh, një vajzë e re që punon atje

and a couple hours later, there was a young woman who works there

e ulur afër tavolinës sime të vogël,

sitting outside my little desk, and she wanted to talk to me.

donte të fliste me mua.

I said, okay, and she sat down, and we talked.

Unë pranova, ajo u ul dhe filluam të bisedonim.

And she said, "I learned something today.

Ajo tha, "Mësova diçka sot.

I learned that I need to keep my hand up."

Mësova që më duhet ta ngre dorën lart."

E pyeta, "Çfarë do të thuash?"

"What do you mean?"

She said, "You're giving this talk,

Ajo përgjigjet, "Kur po flisje,

and you said you would take two more questions.

dhe the që do të ju përgjigjëshe dhe dy pyetjeve.

I had my hand up with many other people,

Unë e kisha dorën lart bashkë me shumë punonjës tjerë, dhe ju përgjigje edhe dy pyetjeve më shumë.

and you took two more questions.

Unë e ula dorën, dhe vura re që të gjitha gratë e ulën dorën gjithashtu,

I put my hand down, and I noticed all the women did the same,

dhe ti pastaj ju pergjigje edhe më shumë pyetjeve,

and then you took more questions,

vetëm nga meshkujt."

only from the men."

Dhe thashë vetëmevete,

And I thought to myself,

"Wow, if it's me -- who cares about this, obviously --

uaa, nëse jam unë, që me të vërtet e kam për zemër këtë ceshtje,

giving this talk --

duke e dhënë fjalimin --

and during this talk, I can't even notice that the men's hands are still raised,

dhe përgjatë tij nuk arrij të vërejë

se duart e meshkujve janë ende lart

and the women's hands are still raised,

dhe duart e grave janë ende lart,

how good are we

sa të zotë jemi ne

as managers of our companies and our organizations

si menaxher ne kompanitë dhe organizatat tona

at seeing that the men are reaching for opportunities

të vërejmë që meshkujt po u kapen mundësive

more than women?"

më shumë se gratë?

We've got to get women to sit at the table.

Ne duhet të arrijmë t'i shtyjmë gratë të ulen në tryezë.

(Cheers)

(Applause)

(Duartrokitje)

Mesazhi i dytë:

Message number two:

Make your partner a real partner.

Ktheni partnerin tuaj në një partner të vërtetë.

I've become convinced that we've made more progress in the workforce

Unë jam bindur qe ne kemi bërë më shumë progres në sektorin e punës

than we have in the home.

sesa në shtëpi.

The data shows this very clearly.

Te dhënat e tregojnë këtë qartësisht.

If a woman and a man work full-time and have a child,

Nëse një grua dhe një burrë punojnë me orar të plotë

dhe kanë një fëmijë,

the woman does twice the amount of housework the man does,

gruaja bën dy herë më shumë punë shtepiake sesa burri,

and the woman does three times the amount of childcare the man does.

dhe gruaja kujdeset tre herë më shumë

për femiun sesa burri.

So she's got three jobs or two jobs, and he's got one.

Kështu që ajo ka dy apo tre punë,

dhe ai ka vetëm një.

Who do you think drops out when someone needs to be home more?

Kush mendoni se tërhiqet nga puna kur dikush duhet të jetë në shtëpi?

Arsyet e kësaj janë vërtet komplekse,

The causes of this are really complicated, and I don't have time to go into them.

dhe unë nuk kam kohë t'i analizoj detajisht.

And I don't think Sunday football-watching and general laziness is the cause.

Dhe nuk mendoj se ndeshjet e futbollit të dielave

apo përtacia e përgjithishme është arsyeja.

I think the cause is more complicated.

Unë mendoj se arsyeja është më e komplikuar.

Unë mendoj se si shoqëri

I think, as a society,

we put more pressure on our boys to succeed

vendosim më shumë trysni tek djemët tanë që të arrijnë sukses

than we do on our girls.

sesa tek vajzat.

I know men that stay home

Unë njoh meshkuj që qëndojnë në shtëpi

and work in the home to support wives with careers,

dhe punojnë në shtëpi për të mbështetur gratë e tyre në karrierë.

Dhe është e vështirë.

and it's hard.

When I go to the Mommy-and-Me stuff and I see the father there,

Kur shkoj tek takimet me prindërit

dhe e shoh babain aty

I notice that the other mommies don't play with him.

vë re që nënat e tjera

nuk përzihen me të.

And that's a problem,

Dhe ky është një problem,

because we have to make it as important a job,

sepse duhet ta marrim si një punë të rëndësishme --

because it's the hardest job in the world to work inside the home,

sepse është me të vërtet puna më e vështirë në botë -- të punosh në shtëpi

for people of both genders,

për njerëzit e të dyja gjinive

if we're going to even things out and let women stay in the workforce.

nese vërtet duam t'i barazojmë gjërat dhe ti bëjmë gratë akive në forcën e punës.

(Applause)

(Duartrokitje)

Studies show that households with equal earning

Studimet tregojnë se familjet me të ardhura të barabarta

and equal responsibility

dhe përgjegjësi të barabarta

also have half the divorce rate.

gjithashtu gëzojnë gjysmën e raportit të divorcit.

And if that wasn't good enough motivation for everyone out there,

Dhe nëse kjo nuk ishte motivim i mjaftueshëm për secilin nga ju,

they also have more --

ata kanë më shumë --

how shall I say this on this stage?

si mund ta shpreh këtë këtu në skenë?

They know each other more in the biblical sense as well.

ata e njohin njeri tjetrin më shumë edhe në sensin biblik.

(Cheers)

(Brohoritje)

Message number three:

Mesazhi numër tre:

Don't leave before you leave.

Mos u largoni përpara se t'ju duhet të largoheni.

I think there's a really deep irony

Mendoj që ka një ironi të thellë

to the fact that actions women are taking --

në faktin se zgjedhjet që gratë marrin

and I see this all the time --

dhe këtë e shoh gjithmonë --

with the objective of staying in the workforce

me qëllimin për të qëndruar aktive në punë

actually lead to their eventually leaving.

në fakt i shpien deri tek largimi.

Here's what happens:

Ja se çka ndodh:

We're all busy. Everyone's busy. A woman's busy.

Ne jemi të gjithë të zënë; të gjithë janë të zënë; një grua është e zënë.

And she starts thinking about having a child,

Dhe fillon të mendoj për të patur një fëmijë.

and from the moment she starts thinking about having a child,

Dhe nga momenti që mendon për të patur fëmijë

she starts thinking about making room for that child.

ajo fillon të planifikoj t'i bëj vend fëmiut.

"Si do mund ta realizoj këtë bashkë me çdo gjë tjetër që po bëj?"

"How am I going to fit this into everything else I'm doing?"

And literally from that moment,

Dhe realisht që nga ai moment,

ajo nuk e ngre më dorën,

she doesn't raise her hand anymore,

she doesn't look for a promotion, she doesn't take on the new project,

nuk kërkon për rritje në pergjegjesi punë, nuk merr përsipër projekte të reja,

she doesn't say, "Me. I want to do that."

nuk thotë më, "Unë. Unë dua ta bëj atë"

She starts leaning back.

Ajo fillon të tërhiqet.

The problem is that --

Problemi është se --

let's say she got pregnant that day, that day --

le të themi që ajo ngeli shtatëzënë atë ditë,

nine months of pregnancy, three months of maternity leave,

nëntë muaj shtatëzani, tre muaj leje lindjeje,

six months to catch your breath --

gjashtë muaj të rikuperohet --

Fast-forward two years,

në prespektive dy vite,

more often -- and as I've seen it --

shpesh herë -- siç e kam vënë re --

women start thinking about this way earlier --

gratë fillojnë të mendojnë rreth kësaj shumë më herët

when they get engaged, or married,

kur fejohen, kur martohen,

when they start thinking about having a child,

kur fillojnë të mendojnë për të provuar për të patur një femije, dhe kjo mund të marrë shumë kohë.

which can take a long time.

Një grua erdhi të më fliste në lidhje me këtë

One woman came to see me about this.

dhe e shikoj disi - m'u duk pak e re.

She looked a little young.

And I said, "So are you and your husband thinking about having a baby?"

I thashë, "Ju dhe bashkëshorti juaj po mendoni të keni një fëmijë?"

Dhe ajo më thotë, "Oh jo, unë nuk jam e martuar."

And she said, "Oh no, I'm not married."

She didn't even have a boyfriend.

Ajo nuk kishte madje as të dashur.

(Laughter)

I said, "You're thinking about this just way too early."

I thashë, " Ti po mendon për këtë

thjesht shumë herët."

But the point is that what happens

Por çështja është çfarë ndodh

once you start kind of quietly leaning back?

në momentin që fillon dalngadalë të tërhiqesh?

Everyone who's been through this --

Të gjithë që e kanë përjetuarë këtë --

and I'm here to tell you, once you have a child at home,

dhe jam këtu t'u tregoj, në momentin që keni një fëmijë në shtëpi,

your job better be really good to go back,

puna juaj të jetë njëmend aq e mirë sa të ja vlej t'i ktheheni,

because it's hard to leave that kid at home.

përndryshe është e vështirë ta lësh atë femijë në shtëpi --

puna juaj duhet te jetë vërtet stimuluese.

Your job needs to be challenging.

Duhet të jetë shpërblyese.

It needs to be rewarding.

You need to feel like you're making a difference.

Duhet të ndiheni sikur po bëni një ndryshim.

And if two years ago you didn't take a promotion

Dhe nëse dy vite më parë nuk e morrët ngritjen në përgjegjësi

and some guy next to you did,

dhe dikush që punon pranë teje e morri atë ngritje në detyrë,

if three years ago you stopped looking for new opportunities,

nëse tre vjetë më parë

ndaluat së kërkuari mundësi të reja,

you're going to be bored

keni për t'u mërzitur

because you should have kept your foot on the gas pedal.

sepse duhet ta kishit mbajtur këmbën tek pedalja e gazit.

Don't leave before you leave.

Mos u largoni përpara se t'ju duhet të largoheni.

Stay in.

Qëndroni.

Keep your foot on the gas pedal,

Mbajeni këmbën tek pedalja e gazit

until the very day you need to leave to take a break for a child --

deri në ditën që vërtet u duhet të largoheni

për të marr një pushim për fëmijë --

and then make your decisions.

dhe ne atë moment merrni vendimet.

Mos merrni vendime shumë parakohe

Don't make decisions too far in advance,

particularly ones you're not even conscious you're making.

mbi të gjitha ato për të cilat nuk jeni të ndërgjegjeshme që po i merrni.

My generation really, sadly,

Brezi im, fatkeqesisht,

is not going to change the numbers at the top.

nuk ka për ta ndryshuar prezencën e femrave në rolet ekzekutive.

They're just not moving.

Ato thjesht nuk po lëvizin.

We are not going to get to where 50 percent of the population --

Nuk kemi për të arritur aty ku 50 përqind e popullatës duhet --

in my generation, there will not be 50 percent of [women]

nga brezi im, femrat nuk kanë për të arritur 50 përqind

at the top of any industry.

në krye te asnjërës industri.

Por unë shpresoj që brezat e ardhshëm munden.

But I'm hopeful that future generations can.

I think a world where half of our countries and our companies

Unë mendoj se një botë ku

gjysma e shteteve dhe gjysma e kompanive

do të drejtoheshin nga gratë, do te ishte një botë më e mirë.

were run by women, would be a better world.

It's not just because people would know where the women's bathrooms are,

Dhe jo vetëm se njerëzit do ta dinin ku është tualeti i femrave,

edhe pse kjo do ishte shumë e dobishme.

even though that would be very helpful.

I think it would be a better world.

Unë mendoj që do ishte një botë më e mirë.

Unë kam dy fëmijë.

I have two children.

I have a five-year-old son and a two-year-old daughter.

Kam një djalë 5 vjeçar dhe një vajzë 3 vjeçare.

I want my son to have a choice

Dua që djali im të ketë mundësinë të zgjedhë

to contribute fully in the workforce or at home,

të jap kontribut të plotë në punë ose në shtepi.

and I want my daughter to have the choice to not just succeed,

Dhe po ashtu dua që vajza ime të ketë mundesinë të zgjedhë

që jo vetëm t'ja dal mbanë,

but to be liked for her accomplishments.

por të vlerësohet për arritjet e saj.

Faleminderit.

Thank you.

(Applause)

(Duartrokitje)