Why we have too few women leaders | Sheryl Sandberg

3,873,480 views ・ 2010-12-21

TED


Խնդրում ենք կրկնակի սեղմել ստորև ներկայացված անգլերեն ենթագրերի վրա՝ տեսանյութը նվագարկելու համար:

Translator: Gohar Khachatryan Reviewer: Arpiné Grigoryan
Այս սենյակում այսօր հավաքված բոլորս,
00:16
So for any of us in this room today, let's start out by admitting we're lucky.
0
16260
4341
եկենք սկսենք ընդունելով, որ մենք հաջողակ ենք։
00:20
We don't live in the world our mothers lived in,
1
20625
2827
Մենք չենք ապրում աշխարհում,
որտեղ ապրում էին մեր մայրերը, մեր տատիկները,
00:23
our grandmothers lived in,
2
23476
1239
00:24
where career choices for women were so limited.
3
24739
2488
որտեղ կանանց համար մասնագիտության ընտրությունը այդքան սահմանափակ էր։
00:27
And if you're in this room today,
4
27628
1608
Եվ եթե դուք այսօր այս սենյակում եք,
00:29
most of us grew up in a world where we have basic civil rights,
5
29260
4744
մեզանից շատերը մեծացել են մի աշխարհում,
որտեղ մենք ունեինք հիմնական քաղաքացիական իրավունքներ։
00:34
and amazingly, we still live in a world where some women don't have them.
6
34028
3923
Եվ զարմանալիորեն, մենք դեռևս ապրում ենք մի աշխարհում,
որտեղ որոշ կանայք այդ իրավուքներից զուրկ են։
00:38
But all that aside, we still have a problem,
7
38641
2705
Բայց այդ ամենը մի կողմ դրած, մենք դեռևս խնդիր ունենք,
և այն իրական խնդիր է։
00:41
and it's a real problem.
8
41370
1215
00:42
And the problem is this:
9
42609
1627
Խնդիրը հետևյալն է․
00:44
Women are not making it to the top of any profession
10
44260
4172
կանայք չեն հասնում
ղեկավար պաշտոնի որևէ մասնագիտության մեջ
00:48
anywhere in the world.
11
48456
1372
աշխարհում և ոչ մի տեղ։
00:50
The numbers tell the story quite clearly.
12
50354
2433
Թվերը դա շատ պարզ ցույց են տալիս։
00:52
190 heads of state -- nine are women.
13
52811
3038
190 երկրների նախագահներից
միայն ինն են կին։
00:56
Of all the people in parliament in the world,
14
56260
2466
Աշխարհում բոլոր պարլամենտների անդամների
00:58
13 percent are women.
15
58750
1849
13 տոկոսն է կին։
Կորպորատիվ սեկտորում
01:01
In the corporate sector, women at the top,
16
61058
2844
ղեկավար պաշտոնի կանայք,
01:03
C-level jobs, board seats --
17
63926
2310
տնօրեններ, խորհրդի անդամներ,
01:06
tops out at 15, 16 percent.
18
66260
2741
կանայք 15-16 տոկոս են կազմում։
01:09
The numbers have not moved since 2002
19
69025
2952
Թվերը չեն փոխվել 2002թ․-ից
և շարժվում են սխալ ուղղությամբ։
01:12
and are going in the wrong direction.
20
72001
1949
01:14
And even in the non-profit world,
21
74472
2132
Եվ նույնիսկ շահույթ չհետապնդող կազմակերպությունների աշխարհում,
01:16
a world we sometimes think of as being led by more women,
22
76628
3272
մի աշխարհ, որը մենք երբեմն համարում ենք,
առավելապես կանանց կողմից ղեկավարվող,
01:19
women at the top: 20 percent.
23
79924
2312
ղեկավար կանայք 20 տոկոսն են կազմում։
Մենք ունենք նաև մեկ այլ խնդիր,
01:23
We also have another problem,
24
83282
1418
01:24
which is that women face harder choices
25
84724
2390
կանայք ավելի ծանր ընտրության առաջ են կանգնած
01:27
between professional success and personal fulfillment.
26
87138
3098
մասնագիտական հաջողության և անձնական իրագործման միջև։
01:30
A recent study in the U.S. showed that, of married senior managers,
27
90735
5046
ԱՄՆ-ում վերջերս կատարված մի ուսումանսիրություն
ցույց տվեց, որ ամսուսնացած ավագ մենեջերներից
01:35
two-thirds of the married men had children
28
95805
2431
ամուսնացած տղամարդկանց երկու երրորդն ունի երեխաներ,
01:38
and only one-third of the married women had children.
29
98260
2706
իսկ կանանց միայն մեկ երրորրդն է, որ երեխաներ ունի։
01:41
A couple of years ago, I was in New York,
30
101929
2010
Մի քանի տարի առաջ ես Նյու-Յորքում էի,
01:43
and I was pitching a deal,
31
103963
1456
և փորձում էի գործարք կնքել,
01:45
and I was in one of those fancy New York private equity offices
32
105443
3351
ես Նյու-Յորքյան ժամանակակից մասնավոր գրասենյակներից մեկում էի,
կարող եք պատկերացնել։
01:48
you can picture.
33
108818
1173
Ես հանդիպման եմ, մոտ երեք ժամ տևող հանդիպում էր,
01:50
And I'm in the meeting -- it's about a three-hour meeting --
34
110015
2810
01:52
and two hours in, there needs to be that bio break,
35
112849
3159
և երկու ժամ անց, ընդմիջում եղավ բնական կարիքները բավարարելու համար,
և բոլորը կանգնեցին,
01:56
and everyone stands up,
36
116032
1807
01:57
and the partner running the meeting starts looking really embarrassed.
37
117863
3286
և գործընկերը, որը կազմակերպել էր հանդիպումը,
շփոթված տեսք ընդունեց։
02:01
And I realized he doesn't know where the women's room is in his office.
38
121521
4273
Եվ ես հասկացա, որ նա չգիտի
թե որտեղ է կանանց զուգարանը իր գրասենյակում։
02:05
So I start looking around for moving boxes,
39
125818
2543
Եվ ես սկսեցի շուրջս նայել, արկղեր փնտրել,
մտածելով, որ իրենք նոր են տեղափոխվել, բայց չտեսա ոչ մի արկղ։
02:08
figuring they just moved in, but I don't see any.
40
128385
2286
02:10
And so I said, "Did you just move into this office?"
41
130695
2944
Եվ ես ասացի․ «Դուք հենց նո՞ր եք տեղափոխվել այս գրասենյակ»։
Նա ասաց․ «Ոչ, մենք մոտ մեկ տարի է այստեղ ենք»։
02:14
And he said, "No, we've been here about a year."
42
134020
2239
02:16
And I said, "Are you telling me that I am the only woman
43
136889
4101
Ես ասացի․ «Ուզում եք ասել,
որ ես միակ կինն եմ,
02:21
to have pitched a deal in this office in a year?"
44
141014
2782
որ գործարք եմ փորձում կնքել ձեր գրասենյակում մեկ տարվա ընթացքո՞ւմ»։
02:24
And he looked at me, and he said,
45
144260
1586
Նա նայեց ինձ և ասաց․
02:25
"Yeah. Or maybe you're the only one who had to go to the bathroom."
46
145870
3581
«Այո։ Կամ միգուցե Դուք միակն եք, որ զուգարան գնալու կարիք ունեցավ»։
02:29
(Laughter)
47
149475
2399
(Ծիծաղ)
02:31
So the question is, how are we going to fix this?
48
151898
3469
Հարցը հետևյալն է․
ինչպե՞ս ենք մենք պատրաստվում ուղղել դա։
02:36
How do we change these numbers at the top?
49
156867
3252
Ինչպե՞ս կարող ենք փոխել ղեկավար պաշտոնների թվերը։
Ինչպե՞ս փոխել իրավիճակը։
02:40
How do we make this different?
50
160143
2093
02:42
I want to start out by saying, I talk about this --
51
162879
2637
Ուզում եմ ասել, որ
ես խոսում եմ այս ամենի մասին,
02:45
about keeping women in the workforce --
52
165540
2696
կանանց աշխատաշուկայում պահելու մասին,
02:48
because I really think that's the answer.
53
168260
2589
որովհետև ես կարծում եմ, որ դա է լուծումը։
02:50
In the high-income part of our workforce,
54
170873
2262
Աշխատուժի բարձր վարձատրվող հատվածում
կամ ղեկավար պաշտոնների հասած մարդկանց շրջանում
02:53
in the people who end up at the top --
55
173159
2077
02:55
Fortune 500 CEO jobs, or the equivalent in other industries --
56
175260
4976
Fortune ամսագրի 500 ընկերությունների տնօրենների
կամ մյուս արդյունաբերություններում դրա համարժեքի դեպքում,
03:00
the problem, I am convinced, is that women are dropping out.
57
180260
3647
խնդիրը, ես համոզված եմ,
նրանում է, որ կանայք լքում են աշխատավայրերը։
03:03
Now people talk about this a lot,
58
183931
2305
Այժմ մարդիկ շատ են խոսում դրա մասին,
03:06
and they talk about things like flextime and mentoring
59
186260
3014
և նրանք խոսում են ճկուն գրաֆիկի, ուսուցման համակարգի և
և հատուկ ծրագրերի մասին, որոնց կազմակերպությունները պետք է սովորեցնեն կանանց։
03:09
and programs companies should have to train women.
60
189298
2485
03:11
I want to talk about none of that today,
61
191807
1905
Ես չեմ ուզում դրա մասին խոսել այսօր,
03:13
even though that's all really important.
62
193736
2002
չնայած դա շատ կարևոր է։
03:15
Today I want to focus on what we can do as individuals.
63
195762
2826
Այսօր ես ուզում եմ կենտրոնանալ նրա վրա, թե ի՞նչ ենք մենք կարող անել, որպես անհատներ։
03:18
What are the messages we need to tell ourselves?
64
198955
2281
Ի՞նչ խորհուրդ մենք պետք է տանք ինքներս մեզ։
03:21
What are the messages we tell the women that work with and for us?
65
201260
3164
Ի՞նչ խորհուրդ մենք պետք է տանք կանանց, որոնք աշխատում են մեզ հետ։
03:24
What are the messages we tell our daughters?
66
204448
2085
Ի՞նչ խորհուրդ մենք պետք է տանք մեր աղջիկներին։
03:26
Now, at the outset, I want to be very clear
67
206901
2399
Նախապես ասեմ, ես ցանկանում եմ, որ ձեզ պարզ լինի,
որ այս ելույթը զերծ է մեղադրանքներից։
03:29
that this speech comes with no judgments.
68
209324
2082
03:31
I don't have the right answer.
69
211430
1580
Ես չունեմ պատասխան,
03:33
I don't even have it for myself.
70
213034
1527
ես չունեմ պատասխան նույնիսկ ինձ համար։
03:35
I left San Francisco, where I live, on Monday,
71
215260
2976
Ես մեկնեցի Սան Ֆրանցիսկոյից, որտեղ ապրում եմ, երկուշաբթի օրը,
03:38
and I was getting on the plane for this conference.
72
218260
2766
պատրաստվում էի ինքնաթիռ նստել այս կոնֆերանսին մասնակցելու համար։
Եվ իմ երեք տարեկան աղջիկը, երբ ես պատրաստվում էի թողնել նրան մանկապարտեզում,
03:41
And my daughter, who's three, when I dropped her off at preschool,
73
221050
3096
գրկեց ոտքս,
03:44
did that whole hugging-the-leg, crying, "Mommy, don't get on the plane" thing.
74
224170
3667
և սկսեց լացել, ասելով․ «Մամա, խնդրում եմ մի նստիր ինքնաթիռ»։
03:47
This is hard. I feel guilty sometimes.
75
227861
2822
Սա դժվար է։ Երբեմն ես ինձ մեղավոր եմ զգում։
03:50
I know no women,
76
230707
1529
Ես չեմ ճանաչում որևէ կնոջ,
03:52
whether they're at home or whether they're in the workforce,
77
232260
2810
անկախ նրանից ինքն աշխատում է թե ոչ,
ով նույնը չի զգում ժամանակ առ ժամանակ։
03:55
who don't feel that sometimes.
78
235094
1539
03:56
So I'm not saying that staying in the workforce
79
236657
2579
Այսպիսով, ես չեմ ասում, որ աշխատաշուկայում մնալը
03:59
is the right thing for everyone.
80
239260
1825
ճիշտ է բոլորի համար։
04:01
My talk today is about what the messages are
81
241588
2648
Իմ ելույթն այսօր խորհուրդների մասին է,
04:04
if you do want to stay in the workforce,
82
244260
2357
եթե դուք ցանկանում եք մնալ աշխատաշուկայում։
04:06
and I think there are three.
83
246641
1595
Կարծում եմ դրանք երեքն են։
04:08
One, sit at the table.
84
248775
1988
Առաջինը՝ նստեք սեղանի շուրջ։
04:11
Two, make your partner a real partner.
85
251164
2410
Երկրորդը՝ ձեր գործընկերոջը դարձրեք իրական գործընկեր։
04:14
And three, don't leave before you leave.
86
254466
3770
Եվ երրորդը՝ մի լքեք մինչ լքելու ժամանակը։
Առաջինը՝ նստեք սեղանի շուրջ։
04:19
Number one: sit at the table.
87
259056
1462
Մի քանի շաբաթ առաջ Ֆեյսբուքի գրասենյակում
04:21
Just a couple weeks ago at Facebook,
88
261114
1825
04:22
we hosted a very senior government official,
89
262963
2273
մենք հյուրընկալեցինք մի շատ կարևոր պետական պաշտոնյայի,
04:25
and he came in to meet with senior execs
90
265260
3221
նա եկել էր հանդիպման Սիլիկոնային Հովտի
ընկերությունների ղեկավարների հետ:
04:28
from around Silicon Valley.
91
268505
1601
04:30
And everyone kind of sat at the table.
92
270614
2182
Բոլորը նստել էին սեղանի շուրջ։
04:32
He had these two women who were traveling with him
93
272820
2572
Նրա հետ երկու կին կար, որոնց հետ միասին նա ճամփորդում էր
04:35
pretty senior in his department,
94
275416
1820
և որոնք բավականին մեծ պաշտոններ էին զբաղեցնում։
04:37
and I kind of said to them,
95
277260
1286
Եվ ես նրանց ասացի․ «Նստեք սեղանի շուրջ։ Եկեք նստեք սեղանի շուրջ»։
04:38
"Sit at the table. Come on, sit at the table,"
96
278570
2214
04:40
and they sat on the side of the room.
97
280808
1763
Նրանք նստեցին սենյակի մյուս անկյունում։
04:43
When I was in college, my senior year,
98
283793
1952
Երբ ես համալսարանում էի, ավարտական տարում,
04:45
I took a course called European Intellectual History.
99
285769
2499
ես մի դասընթաց ունեի, որի անունն էր Եվրոպական մտավոր պատմություն։
04:48
Don't you love that kind of thing from college?
100
288292
2207
Սիրում եք, չէ՞, համալսարանի նման դասընթացները։
04:50
I wish I could do that now.
101
290523
1713
Հիմա կերազեի նման բան սովորել։
04:52
And I took it with my roommate, Carrie,
102
292260
1976
Իմ ընկերուհի Կերին, ում հետ կիսում էի սենյակս,
04:54
who was then a brilliant literary student --
103
294260
2540
որն այդ ժամանակ փայլուն ուսանող էր,
04:56
and went on to be a brilliant literary scholar --
104
296824
2310
իսկ այժմ փայլուն գիտնական է,
և իմ եղբայրը նույնպես մասնակցում էին դասընթացին,
04:59
and my brother -- smart guy,
105
299158
2017
եղբայրս խելացի տղա էր, ով խաղում էր ջրային պոլո և պատրաստվում բժշկություն սովորել,
05:01
but a water-polo-playing pre-med,
106
301199
1615
05:02
who was a sophomore.
107
302838
1398
երկրորդ կուրսի ուսանող էր։
05:04
The three of us take this class together.
108
304260
1976
Երեքս միասին էինք դասընթացին մասնակցում։
05:06
And then Carrie reads all the books in the original Greek and Latin,
109
306818
4176
Կերին կարդում է բոլոր գրքերը
բնագիր հունարենով ու լատիներենով,
ներկա էր բոլոր դասերին,
05:11
goes to all the lectures.
110
311018
1692
05:12
I read all the books in English
111
312734
2050
ես կարդում եմ բոլոր գրքերը անգլերենով,
05:14
and go to most of the lectures.
112
314808
1657
և մասնակցում դասերի մեծ մասին։
05:16
My brother is kind of busy.
113
316489
1747
Եղբայրս զվաղված է,
05:18
He reads one book of 12 and goes to a couple of lectures,
114
318260
3712
կարդում է 12 գրքից մեկը,
և գնում մի երկու դասի,
05:21
marches himself up to our room
115
321996
3047
գալիս է մեր սենյակ քննությանը պատրաստվելու
քննությունից մի քանի օր առաջ։
05:25
a couple days before the exam to get himself tutored.
116
325067
2477
Մենք երեքս միասին ենք մասնակցում քննությանը։
05:28
The three of us go to the exam together, and we sit down.
117
328117
2681
05:30
And we sit there for three hours --
118
330822
2159
Երեք ժամ նստում ենք քննությանը,
մեր կապույտ նոթատետրերով, այո ես այդքան ծեր եմ։
05:33
and our little blue notebooks -- yes, I'm that old.
119
333005
2381
05:35
We walk out, we look at each other, and we say, "How did you do?"
120
335410
3215
Երբ դուրս ենք գալիս քննությունից, նայում իրար, և հարցնում․ «Ինչպե՞ս էր»։
05:38
And Carrie says, "Boy, I feel like I didn't really draw out the main point
121
338649
3477
Եվ Կերին ասում է․ «Ինձ թվում է ես այդպես էլ հեգելյան դիալեկտիկայի հիմնական սկզբունքը
չկարողացա ամբողջությամբ ներկայացնել»։
05:42
on the Hegelian dialectic."
122
342150
1575
05:43
And I say, "God, I really wish I had really connected
123
343749
2925
Ես ասում եմ․ «Աստված իմ, երանի ես կապեի
05:46
John Locke's theory of property with the philosophers that follow."
124
346698
3215
Ջոն Լոկի սեփականության տեսությունը իրեն հետևող փիլիսոփաների տեսությունների հետ»։
05:49
And my brother says,
125
349937
1504
Եղբայրս ասում է․
05:51
"I got the top grade in the class."
126
351465
1915
«Ես ամենաբարձն եմ ստացել»։
05:53
(Laughter)
127
353404
1945
05:55
"You got the top grade in the class?
128
355373
2096
«Դու ամենաբա՞րձն ես ստացել։
05:57
You don't know anything."
129
357493
1550
Դու ոչ մի բան չգիտես։»
05:59
(Laughter)
130
359067
1400
06:00
The problem with these stories is that they show what the data shows:
131
360491
4548
Այս պատմությունները
ցույց են տալիս այն, ինչ ցույց են տալիս տվյալները․
06:05
women systematically underestimate their own abilities.
132
365063
3490
կանայք թերագնահատում են իրենց կարողությունները։
06:08
If you test men and women,
133
368577
1659
Եթե քննեք տղամարդկանց և կանանց,
06:10
and you ask them questions on totally objective criteria like GPAs,
134
370260
3594
և օբյեկտիվ հարցեր իրենց ուղղեք,
06:13
men get it wrong slightly high,
135
373878
1864
տղամարդիկ մի քիչ ավելի շատ են սխալ պատասխանում,
06:15
and women get it wrong slightly low.
136
375766
2087
կանայք մի քիչ ավելի պակաս։
06:18
Women do not negotiate for themselves in the workforce.
137
378260
2976
Կանայք աշխատաշուկայում իրենց շահերը չեն պաշտպանում։
06:21
A study in the last two years
138
381260
1976
Վերջին երկու տարիների ուսումնասիրությունը
06:23
of people entering the workforce out of college
139
383260
2617
համալսարան ավարտած աշխատաշուկա մտնողների շրջանում
06:25
showed that 57 percent of boys entering, or men, I guess,
140
385901
4335
ցույց տվեց, որ տղաների...
տղամարդկանց 57%-ը,
06:30
are negotiating their first salary,
141
390260
2401
սակարկում են իրենց առաջին աշխատավարձը,
06:32
and only seven percent of women.
142
392685
2078
մինչդեռ կանանց միայն 7%-ն է անում դա։
06:35
And most importantly,
143
395397
2119
Եվ ամենակարևորը,
06:37
men attribute their success to themselves,
144
397540
2696
տղամարդիկ իրենց հաջողությանը վերագրում են իրենց,
06:40
and women attribute it to other external factors.
145
400260
2654
իսկ կանայք վերագրում են այն արտաքին գործոններին։
06:43
If you ask men why they did a good job,
146
403260
2373
Եթե հարցնեք տղամարդկանց ինչու են նրանք ինչ-որ բան լավ արել,
06:45
they'll say, "I'm awesome.
147
405657
2579
նրանք կպատասխանեն․ «Ես դեմք եմ։
06:48
Obviously. Why are you even asking?"
148
408260
2976
Դա ակնհայտ է։ Ի՞նչ կարիք կա հարցնելու»։
06:51
If you ask women why they did a good job,
149
411260
1976
Եթե հարցնեք կանանց ինչու են նրանք ինչ-որ բան լավ արել,
06:53
what they'll say is someone helped them,
150
413260
1976
նրանք կասեն, որ ինչ-որ մեկն օգնել է իրենց,
06:55
they got lucky, they worked really hard.
151
415260
1976
նրանք հաջողակ էին, նրանք շատ էին աշխատել։
06:57
Why does this matter?
152
417906
1330
Ի՞նչ է սա նշանակում։
06:59
Boy, it matters a lot.
153
419260
1976
Սա շատ կարևոր է,
07:01
Because no one gets to the corner office
154
421260
2976
որովհետև ոչ մեկ հաջողության չի հասնում
07:04
by sitting on the side, not at the table,
155
424260
2554
անկյունում, և ոչ թե սեղանի շուրջը, նստելով։
07:06
and no one gets the promotion
156
426838
2003
Եվ ոչ ոք պաշտոնի բարձրացման չի հասնում,
07:08
if they don't think they deserve their success,
157
428865
2555
եթե համոզված չէ, որ արժանի է հաջողության,
07:11
or they don't even understand their own success.
158
431444
2792
կամ նույնիսկ չի հասկանում երբ հաջողության է հասնում։
Ես շատ կուզեի, որ լուծումը հեշտ լիներ։
07:15
I wish the answer were easy.
159
435112
1764
07:16
I wish I could go tell all the young women I work for,
160
436900
2612
Շատ կուզեի պարզապես ասել բոլոր այն երիտասարդ կանանց, ում հետ աշխատում եմ,
այն հիանալի կանանց․
07:19
these fabulous women,
161
439536
1014
07:20
"Believe in yourself and negotiate for yourself.
162
440574
2250
«Հավատացեք ձեր ուժերին և պաշտպանեք ձեր շահերը։
07:22
Own your own success."
163
442848
1388
Ձեր հաջողության գրավականը դուք եք»։
07:24
I wish I could tell that to my daughter.
164
444626
2036
Շատ կուզեի ասել դա իմ աղջկան։
07:27
But it's not that simple.
165
447260
1605
Բայց ամեն ինչ այդքան պարզ չէ։
07:29
Because what the data shows, above all else, is one thing,
166
449172
3568
Որովհետև տվյալները, բացի ամեն ինչից, շատ հստակ ցույց են տալիս մի բան,
07:32
which is that success and likeability are positively correlated for men
167
452764
4301
այն է հաջողությունը և համակրանքը
ուղղակիորեն կապված են տղամարդկանց դեպքում,
07:37
and negatively correlated for women.
168
457089
1986
և բացասական կապ ունեն կանանց դեպքում։
07:39
And everyone's nodding, because we all know this to be true.
169
459881
3234
Բոլորը գլխով են անում,
որովհետև մենք բոլորս գիտենք, որ դա է ճշմարտությունը։
07:43
There's a really good study that shows this really well.
170
463472
2764
Մի ուսումնասիրություն կա, որ դա շատ լավ ցույց է տալիս։
07:46
There's a famous Harvard Business School study
171
466260
2191
Մի հանրահայտ ուսումնասիրություն կա, որն արվել է Հարվարդի համալսարանի կողմից
07:48
on a woman named Heidi Roizen.
172
468475
1633
Հեյդի Ռոյզեն անունով կնոջ մասին։
07:50
And she's an operator in a company in Silicon Valley,
173
470132
4404
Նա աշխատում է որպես օպերատոր
Սիլիկոն Հովտում գտնվող մի ընկերությունում,
07:54
and she uses her contacts
174
474560
1676
և նա օգտագործում է իր կապերը
07:56
to become a very successful venture capitalist.
175
476260
2536
և դառնում շատ հաջողակ ձեռնարկատեր։
07:59
In 2002 -- not so long ago --
176
479260
1976
2002թ․-ին, ոչ այդքան հեռավոր անցյալում,
08:01
a professor who was then at Columbia University
177
481260
2239
մի դասախոս, որն այդ ժամանակ Կոլումբիա համալսարանում էր,
08:03
took that case and made it [Howard] Roizen.
178
483523
2383
փոխեց կնոջ անունը Հովարդ Ռոյզեն։
08:06
And he gave the case out, both of them, to two groups of students.
179
486260
3503
Եվ նա ներկայացրեց երկուսին էլ
իր ուսանողների երկու խմբերին։
08:09
He changed exactly one word:
180
489787
2932
Նա փոխեց միայն մեկ բառ,
08:12
"Heidi" to "Howard."
181
492743
1493
դարձնելով Հեյդին Հովարդ։
08:14
But that one word made a really big difference.
182
494260
2976
Բայց այդ մեկ բառը ամեն ինչ փոխեց։
08:17
He then surveyed the students,
183
497807
1631
Նա այնուհետև հարցում անցկացրեց ուսանողների շրջանում։
08:19
and the good news was the students, both men and women,
184
499462
2666
Լավ նորությունն այն է, որ ըստ ուսանողների, և՜ արական և՜ իգական սեռի,
08:22
thought Heidi and Howard were equally competent,
185
502152
2394
Հեյդին և Հովարդը հավասարապես կոմպետենտ են,
08:24
and that's good.
186
504570
1278
և դա լավ է։
08:26
The bad news was that everyone liked Howard.
187
506260
2683
Վատ նորությունն այն է, որ բոլորին դուր եկավ Հովարդը։
08:28
He's a great guy. You want to work for him.
188
508967
2000
Նա հրաշալի մարդ է, և դուք ուզում եք աշխատել իր համար,
08:30
You want to spend the day fishing with him.
189
510991
2000
ուզում եք ձկնորսության գնալ իր հետ։
Իսկ Հեյդի՞ն։ Ուսանողներն այդքան էլ համոզված չեն։
08:33
But Heidi? Not so sure.
190
513015
1562
08:34
She's a little out for herself. She's a little political.
191
514601
2865
Նա ինքն իր մտքին է։ Նա մի քիչ քաղաքական է։
08:37
You're not sure you'd want to work for her.
192
517490
2047
Դուք համոզված չեք, որ ուզում եք աշխատել իր հետ։
08:40
This is the complication.
193
520260
1625
Խնդիրը դրանում է։
08:42
We have to tell our daughters and our colleagues,
194
522260
2310
Մենք պետք է ասենք մեր աղջիկներին և մեր գործընկերներին,
08:44
we have to tell ourselves to believe we got the A,
195
524594
2684
մենք պետք է ասենք ինքներս մեզ հավատալ մեր ուժերին,
ձգտել հասնել ավելիին,
08:47
to reach for the promotion, to sit at the table,
196
527302
2934
նստել սեղանի շուրջ։
08:50
and we have to do it in a world
197
530260
1779
Եվ մենք պետք է անենք դա մի աշխարհում,
08:52
where, for them, there are sacrifices they will make for that,
198
532063
3595
որտեղ իրենք պիտի զոհաբերություններ անեն այդ ամենի համար,
08:55
even though for their brothers, there are not.
199
535682
2287
չնայած նրան, որ իրենց եղբայրներն այդ խնդիրը չունեն։
08:59
The saddest thing about all of this is that it's really hard to remember this.
200
539077
3667
Ամենատխուրն այս պատմության մեջ այն է, որ այս ամենը հիշելը շատ բարդ է։
09:02
And I'm about to tell a story which is truly embarrassing for me,
201
542768
3048
Ես կպատմեմ մի պատմություն, որն իրականում ամաչում եմ պատմել,
09:05
but I think important.
202
545840
1307
բայց կարծում եմ այն կարևոր է։
09:07
I gave this talk at Facebook not so long ago
203
547530
3197
Ես այս թեմայով ելույթ էի ունենում Ֆեյսբուքում վերջերս
09:10
to about 100 employees,
204
550751
2489
մոտ հարյուր աշխատակիցների համար։
Մի քանի ժամ անց, մի երիտասարդ կին, որն աշխատում է այնտեղ,
09:13
and a couple hours later, there was a young woman who works there
205
553264
3048
իմ գրասեղանից մի փոքր հեռավորության վրա,
09:16
sitting outside my little desk, and she wanted to talk to me.
206
556336
3339
ցանկություն հայտնեց խոսել ինձ հետ։
09:19
I said, okay, and she sat down, and we talked.
207
559699
2143
Ես համաձայնվեցի, նա նստեց իմ սեղանի մոտ և մենք զրույց ունեցանք։
09:21
And she said, "I learned something today.
208
561866
1953
Եվ նա ասաց․ «Ես մի բան սովորեցի այսօր։
09:23
I learned that I need to keep my hand up."
209
563843
2055
Ես սովորեցի, որ պետք է ձեռքս բարձրացրած պահել»։
Ես ասացի․ «Ի՞նչ նկատի ունեք»։
09:26
"What do you mean?"
210
566239
1032
09:27
She said, "You're giving this talk,
211
567295
1794
Նա ասաց․ «Դե, դուք ելույթ էիք ունենում,
09:29
and you said you would take two more questions.
212
569113
2297
և դուք ասացիք, որ ևս երկու հարցի կպատասխանեք։
09:31
I had my hand up with many other people,
213
571434
2080
Եվ ես ձեռքս բարձրացրել էի, շատ ուրիշ մարդկանց պես, և դուք ևս երկու հարցի պատասխանեցիք։
09:33
and you took two more questions.
214
573538
1595
Եվ ես ձեռքս իջեցրեցի, և նկատեցի, որ բոլոր կանայք իրենց ձեռքերն իջեցրեցին,
09:35
I put my hand down, and I noticed all the women did the same,
215
575157
2910
իսկ դուք մի քանի այլ հարցի պատասխանեցիք,
09:38
and then you took more questions,
216
578091
1929
միայն տղամարդկանց հարցերի»։
09:40
only from the men."
217
580044
1192
Եվ ես մտածեցի,
09:42
And I thought to myself,
218
582416
1291
09:43
"Wow, if it's me -- who cares about this, obviously --
219
583731
2805
եթե նույնիսկ ես, ում համար սա կարևոր է, ակնհայտ է, չէ որ
09:46
giving this talk --
220
586560
1934
ես ելույթ եմ ունենում,
09:48
and during this talk, I can't even notice that the men's hands are still raised,
221
588518
5718
այդ ելույթի ընթացքում, ես չեմ կարող նույնիսկ նկատել,
որ տղամարդկանց ձեռքերը դեռ բարձրացրած են,
09:54
and the women's hands are still raised,
222
594260
1976
և կանանց ձեռքերը դեռ բարձրացրած են,
09:56
how good are we
223
596260
1178
ինչպե՞ս մենք,
09:57
as managers of our companies and our organizations
224
597462
2704
որպես ղեկավարներ մեր կազմակերպություններում
10:00
at seeing that the men are reaching for opportunities
225
600190
2525
կարող ենք նկատել, որ տղամարդիկ ավելի են ձգտում
10:02
more than women?"
226
602739
1047
օգտագործել հնարավորությունները քան կանայք։
10:04
We've got to get women to sit at the table.
227
604537
2390
Մենք պետք է նստեցնենք կանանց սեղանի շուրջ։
10:06
(Cheers)
228
606951
1001
10:07
(Applause)
229
607976
3208
(Ծափահարություններ)
Խորհուրդ համար երկու՝
10:11
Message number two:
230
611208
1323
10:12
Make your partner a real partner.
231
612555
1887
ձեր գործընկերոջը դարձրեք իրական գործընկեր։
10:14
I've become convinced that we've made more progress in the workforce
232
614466
3191
Ես համոզվել եմ, որ մենք ավելի մեծ առաջխաղացում ունենք աշխատաշուկայում,
10:17
than we have in the home.
233
617681
1555
քան ընտանիքում։
10:19
The data shows this very clearly.
234
619260
2211
Տվյալները դա շատ պարզ ցույց են տալիս։
10:22
If a woman and a man work full-time and have a child,
235
622260
4179
Եթե կինը և տղամարդը երկուսն էլ աշխատում են,
և նրանք երեխա ունեն,
10:26
the woman does twice the amount of housework the man does,
236
626463
3353
կինը երկու անգամ ավելի շատ տնային աշխատանք է կատարում քան տղամարդը,
10:29
and the woman does three times the amount of childcare the man does.
237
629840
4396
և կինը երեք անգամ ավելի շատ ժամանակ է
հատկացնում երեխային քան տղամարդը։
10:34
So she's got three jobs or two jobs, and he's got one.
238
634707
3750
Այսպիսով, կինը ունի երեք աշխատանք, կամ երկու աշխատանք,
իսկ տղամարդը՝ մեկ։
10:38
Who do you think drops out when someone needs to be home more?
239
638481
3027
Ի՞նչ եք կարծում, ով է լքում աշխատավայրը, երբ անհրաժեշտ է տանը ավելի շատ լինել։
Սրա պատճառները իրականում բարդ են,
10:42
The causes of this are really complicated, and I don't have time to go into them.
240
642074
3810
և ես դրանց մասին խոսելու ժամանակ չունեմ։
10:45
And I don't think Sunday football-watching and general laziness is the cause.
241
645908
3936
Եվ ես չեմ կարծում, որ կիրակնօրյա ֆուտբոլ դիտելը
կամ ծուլությունը դրա պատճառ են հանդիսանում։
10:49
I think the cause is more complicated.
242
649868
2214
Կարծում եմ, պատճառն ավելի բարդ է։
Կարծում եմ, որ հասարակությունը
10:52
I think, as a society,
243
652106
1489
10:53
we put more pressure on our boys to succeed
244
653619
2217
պահանջում է տղաներից հաջողության հասնել,
10:55
than we do on our girls.
245
655860
1376
ավելի շատ քան աղջիկներից։
10:57
I know men that stay home
246
657714
2028
Ես ճանաչում եմ տղամարդկանց,
10:59
and work in the home to support wives with careers,
247
659766
3067
ովքեր տանն են մնում և աջակցում իրենց կանանց, ովքեր կարիերայով են զբաղված։
Եվ դա դժվար է։
11:02
and it's hard.
248
662857
1027
11:03
When I go to the Mommy-and-Me stuff and I see the father there,
249
663908
3328
Երբ ես գնում եմ «Մաման և ես» և նման կենտրոններ
և տեսնում ինչ-որ մեկին իր հոր հետ,
11:07
I notice that the other mommies don't play with him.
250
667260
3519
նկատում եմ, որ մայրերը
չեն շփվում նրա հետ։
11:11
And that's a problem,
251
671260
1976
Եվ դա խնդիր է,
11:13
because we have to make it as important a job,
252
673260
3186
որովհետև մենք պետք է ընդունենք, որ այդ աշխատանքն այնքան կարևոր է․․․
11:16
because it's the hardest job in the world to work inside the home,
253
676470
3379
որովհետև տնային աշխատանքը ամենաբարդ աշխատանքն է
11:19
for people of both genders,
254
679873
1480
թե կանանց և թե տղամարդկանց համար,
11:21
if we're going to even things out and let women stay in the workforce.
255
681377
3494
եթե մենք ցանկանում ենք հավասարեցնել իրավիճակը և թույլ տալ կանանց մնալ աշխատաշուկայում։
11:24
(Applause)
256
684895
1341
(Ծափահարություններ)
11:26
Studies show that households with equal earning
257
686260
2239
Ուսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ հավասար եկամուտ և պատասխանատվություն ունեցող
11:28
and equal responsibility
258
688523
1942
տնային տնտեսությունները
11:30
also have half the divorce rate.
259
690489
2161
երկու անգամ քիչ են ամուսնալուծվում։
11:32
And if that wasn't good enough motivation for everyone out there,
260
692674
3184
Եվ եթե դա բավարար դրդապատճառ չի հանդիսանում բոլորի համար,
11:35
they also have more --
261
695882
1813
նրանք նաև ավելի շատ․․․
11:37
how shall I say this on this stage?
262
697719
1810
ինչպե՞ս կարող եմ ասել․․․․
11:39
They know each other more in the biblical sense as well.
263
699553
2683
նրանք միմյանց ավելի լավ են ճանաչում բիբլիական իմաստով։
11:42
(Cheers)
264
702260
2493
(Բացականչություններ)
11:44
Message number three:
265
704777
1935
Խորհուրդ համար երեք․
11:46
Don't leave before you leave.
266
706736
1500
մի լքեք մինչ լքելը։
11:48
I think there's a really deep irony
267
708799
1743
Կարծում եմ, որ այստեղ խորը հեգնանք կա․
11:50
to the fact that actions women are taking --
268
710566
2085
այն գործողությունները, որը կանայք ձեռնարկում են,
11:52
and I see this all the time --
269
712675
1561
և ես միշտ դրա ականատեսն եմ լինում,
11:54
with the objective of staying in the workforce
270
714260
3126
գործողություններ ուղղված աշխատաշուկայում մնալուն,
11:57
actually lead to their eventually leaving.
271
717410
2565
իրականում աշխատավայրից իրենց հեռանալու պատճառ են հանդիսանում։
11:59
Here's what happens:
272
719999
1237
Ահա թե ինչ է տեղի ունենում։
12:01
We're all busy. Everyone's busy. A woman's busy.
273
721260
2544
Մենք բոլորս զբաղված ենք, ցանկացած կին զբաղված է։
12:03
And she starts thinking about having a child,
274
723828
2408
Եվ նա սկսում է մտածել երեխա ունենալու մասին։
12:06
and from the moment she starts thinking about having a child,
275
726260
2976
Եվ այն պահից, որ նա սկսում է մտածել երեխա ունենալու մասին,
12:09
she starts thinking about making room for that child.
276
729260
2524
նա սկսում է մտածել այդ երեխայի մասին։
«Ինչպե՞ս ես կարող եմ շարունակել անել այն ամենն ինչ անում եմ այժմ»։
12:12
"How am I going to fit this into everything else I'm doing?"
277
732257
2811
12:15
And literally from that moment,
278
735442
2650
Եվ ուղիղ այդ պահից սկսած,
նա այլևս չի բարձրացնում իր ձեռքը,
12:18
she doesn't raise her hand anymore,
279
738116
2294
12:20
she doesn't look for a promotion, she doesn't take on the new project,
280
740434
3330
նա չի փորձում հասնել ավելիին, նոր ծրագրի վրա աշխատել,
12:23
she doesn't say, "Me. I want to do that."
281
743788
1977
նա չի ասում․ «Ես։ Ես ուզում եմ անել դա»։
12:25
She starts leaning back.
282
745789
1274
Նա սկսում է դիրքերը զիճել։
12:27
The problem is that --
283
747462
1397
Խնդիրը նրանում է․․․
12:28
let's say she got pregnant that day, that day --
284
748883
3564
ենթադրենք, որ նա հղիացել է այդ օրը,
12:32
nine months of pregnancy, three months of maternity leave,
285
752471
2765
հղիության իննը ամսիս, երեք ամիս արձակուրդ,
12:35
six months to catch your breath --
286
755260
2150
վեց ամիս ուշքի գալու համար,
12:37
Fast-forward two years,
287
757434
1462
այս ամենը մոտ երկու տարի կպահանջի,
12:38
more often -- and as I've seen it --
288
758920
1960
ավելի հաճախ, և ես դրա ականահատեսն եմ եղել,
12:40
women start thinking about this way earlier --
289
760904
2514
կանայք սկսում են մտածել դրա մասին ավելի շուտ,
12:43
when they get engaged, or married,
290
763442
1890
երբ նրանք նշանվում են կամ ամսունանում,
12:45
when they start thinking about having a child,
291
765356
2148
երբ նրանք սկսում են մտածել երեխա ունենալու մասին, ինչը կարող է երկար ժամանակ պահանջել։
12:47
which can take a long time.
292
767528
1467
Մի կին էր եկել ինձ հետ խոսելու դրա մասին,
12:49
One woman came to see me about this.
293
769019
2008
ես նայեցի նրան, և նա երիտասարդ տեսք ուներ։
12:51
She looked a little young.
294
771051
1729
12:52
And I said, "So are you and your husband thinking about having a baby?"
295
772804
3334
Ես ասացի․ «Դուք և ձեր ամուսինը մտածում եք երեխա ունենալու մասի՞ն»։
Նա ասաց․ «Օ՜, ոչ, ես ամուսնացած չեմ»։
12:56
And she said, "Oh no, I'm not married."
296
776162
1962
12:58
She didn't even have a boyfriend.
297
778148
1575
Նա նույնիսկ ընկեր չուներ։
12:59
(Laughter)
298
779747
1001
13:00
I said, "You're thinking about this just way too early."
299
780772
3331
Ես ասացի․ «Դուք մտածում եք սրա մասին
ժամանակից շուտ»։
13:04
But the point is that what happens
300
784479
2618
Ի՞նչ է տեղի ունենում,
13:07
once you start kind of quietly leaning back?
301
787121
2648
երբ դուք սկսում եք կամաց-կամաց դիրքերը զիջել։
13:10
Everyone who's been through this --
302
790803
1766
Յուրաքանչյուրս, ով անցել է սրա միջով,
13:12
and I'm here to tell you, once you have a child at home,
303
792593
2743
և ես ուզում եմ ասել ձեզ, որ երբ երեխա ունեք,
13:15
your job better be really good to go back,
304
795360
2586
ձեր գործը պիտի շատ լավը լինի, որ հետ գնաք,
13:17
because it's hard to leave that kid at home.
305
797970
2143
որովհետև շատ դժվար է թողնել երեխային տանը,
ձեր գործը պիտի բավականաչափ բարդ լինի,
13:20
Your job needs to be challenging.
306
800137
1864
այն պիտի հաճույք պատճառի ձեզ։
13:22
It needs to be rewarding.
307
802025
1666
13:23
You need to feel like you're making a difference.
308
803715
2521
Այն պիտի կարևոր լինի ձեզ համար։
13:26
And if two years ago you didn't take a promotion
309
806260
2976
Եվ եթե երկու տարի առաջ դուք առաջ չեք գնացել,
13:29
and some guy next to you did,
310
809260
2266
իսկ ձեր կողքը նստած ինչ-որ մի երիտասարդ դա արել է,
13:31
if three years ago you stopped looking for new opportunities,
311
811550
3686
եթե երեք տարի առաջ
դուք դադարել եք փնտրել նոր հնարավորություններ,
13:35
you're going to be bored
312
815260
1728
դուք ձանձրանալու եք,
13:37
because you should have kept your foot on the gas pedal.
313
817012
2693
որովհետև չեք պահել ձեր ոտքը գազի ոտնակին սեղմած։
13:40
Don't leave before you leave.
314
820472
2395
Մի լքեք մինչ լքելու ժամանակը։
13:42
Stay in.
315
822891
1345
Մնացեք աշխատավայրում։
13:44
Keep your foot on the gas pedal,
316
824260
1976
Պահեք ձեր ոտքը գազի ոտնակին սեղմած,
13:46
until the very day you need to leave to take a break for a child --
317
826260
4631
մինչ այն օրը, երբ ստիպված կլինեք
ձեր երեխայի պատճառով լքել աշխատավայրը,
13:50
and then make your decisions.
318
830915
1786
և ապա միայն որոշում կայացրեք։
Մի կայացրեք որոշումներ հեռավոր ապագայի համար,
13:53
Don't make decisions too far in advance,
319
833156
2478
13:55
particularly ones you're not even conscious you're making.
320
835658
2718
հատկապես որոշումներ, որոնց կայացնելը դուք չեք էլ գիտակացում։
13:59
My generation really, sadly,
321
839771
1741
Իմ սերունդը, իրականում, որքան էլ դա տխուր չէ,
14:01
is not going to change the numbers at the top.
322
841536
2271
չի փոխելու վերևի օղակներում աշխատող կանանց թիվը։
14:03
They're just not moving.
323
843831
1720
Այդ թիվն այժմ չի փոխվում։
14:05
We are not going to get to where 50 percent of the population --
324
845575
3202
Բնակչության 50 տոկոսը չի լինելու․․․
14:08
in my generation, there will not be 50 percent of [women]
325
848801
2667
իմ սերնդի մարդկանց 50 տոկոսը
14:11
at the top of any industry.
326
851492
1507
չի գտնվելու որևէ ոլորտի վերևի օղակում։
Բայց ես հույս ունեմ, որ դա կհաջողվի անել ապագա սերունդներին։
14:14
But I'm hopeful that future generations can.
327
854130
2421
14:17
I think a world where half of our countries and our companies
328
857544
4689
Կարծում եմ, որ աշխարհը, որտեղ
երկների կեսը և կազմակերպությունները կեսը
ղեկավարվում են կանանց կողմից, կլինի ավելի լավ աշխարհ։
14:22
were run by women, would be a better world.
329
862257
2413
14:24
It's not just because people would know where the women's bathrooms are,
330
864694
3381
Եվ ոչ միայն այն պատճառով, որ մարդիկ կիմանան, թե որտեղ է կանանց զուգարանը,
չնայած դա շատ օգտակար կլինի։
14:28
even though that would be very helpful.
331
868099
2653
14:30
I think it would be a better world.
332
870776
1747
Կարծում եմ, որ դա աշխարհն ավելի լավը կդարձնի։
Ես ունեմ երկու երեխա։
14:33
I have two children.
333
873503
1275
14:34
I have a five-year-old son and a two-year-old daughter.
334
874802
2572
Ես ունեմ հինգ տարեկան տղա և երկու տարեկան աղջիկ։
14:37
I want my son to have a choice
335
877820
1677
Ես ուզում եմ, որ իմ տղան ունենա ընտրություն
14:39
to contribute fully in the workforce or at home,
336
879521
3072
լիովին ներդում ունենալ աշխատավայրում կամ տանը,
14:42
and I want my daughter to have the choice to not just succeed,
337
882617
3896
և ես ուզում եմ, որ իմ աղջիկը ունենա ընտրություն
ոչ միայն հաջողության հասնել,
14:46
but to be liked for her accomplishments.
338
886537
2699
այլ նաև համակրելի լինել իր ձեռքբերումների համար։
Շնորհակալություն։
14:49
Thank you.
339
889260
1110
14:50
(Applause)
340
890394
1866
(Ծափահարություններ)
Այս կայքի մասին

Այս կայքը ձեզ կներկայացնի YouTube տեսանյութեր, որոնք օգտակար են անգլերեն սովորելու համար: Դուք կտեսնեք անգլերենի դասեր, որոնք դասավանդում են բարձրակարգ ուսուցիչներ ամբողջ աշխարհից: Կրկնակի սեղմեք յուրաքանչյուր տեսանյութի էջում ցուցադրված անգլերեն ենթագրերի վրա՝ այնտեղից տեսանյութը նվագարկելու համար: Ենթագրերը պտտվում են տեսանյութի նվագարկման հետ համաժամանակյա: Եթե ունեք որևէ մեկնաբանություն կամ հարցում, խնդրում ենք կապվել մեզ հետ՝ օգտագործելով այս կոնտակտային ձևը:

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7