The linguistic genius of babies | Patricia Kuhl

Translator: Dimitar Dimitrovski Reviewer: ALEKSANDAR MITEVSKI

Сакам да го погледнете ова бебе.

I want you to take a look at this baby.

Тоа што ве привлекува се нејзините очи

What you're drawn to are her eyes and the skin you love to touch.

и кожата која сакате да ја допрете.

But today I'm going to talk to you about something you can't see.

Но денес ќе зборувам за нешто што не можете да го видите -

What's going on up in that little brain of hers.

тоа што се случува во нејзиното мало мозоче.

The modern tools of neuroscience are demonstrating to us

Модерните алатки на неврологијата

ни демонстрираат дека тоа што се случува таму

that what's going on up there is nothing short of rocket science.

не е ништо помалку значајно од „ракетна наука.“

And what we're learning is going to shed some light

И тоа што го проучуваме

ќе фрли светлина

on what the romantic writers and poets described as the "celestial openness"

врз тоа што романтичарските писатели и поети

го опишуваа како „небесна отвореност“

of the child's mind.

на детскиот ум.

Овде гледаме

What we see here is a mother in India,

една мајка од Индија,

and she's speaking Koro, which is a newly discovered language.

која зборува Коро,

кој е новопронајден јазик.

И таа му зборува на своето бебе.

And she's talking to her baby.

Тоа што оваа мајка -

What this mother --

and the 800 people who speak Koro in the world --

и 800те луѓе кои зборуваат Коро во светот -

understands is that, to preserve this language,

подразбираат е дека за да се зачува овој јазик,

тие треба да им го зборуваат на своите бебиња.

they need to speak it to the babies.

And therein lies a critical puzzle.

И тука лежи една клучна загатка.

Why is it that you can't preserve a language

Зошто не може да се зачува еден јазик

by speaking to you and I, to the adults?

преку зборување на истиот на мене и тебе, на возрасните?

Тоа е поврзано со мозокот.

Well, it's got to do with your brain.

What we see here is that language has a critical period for learning.

Овде гледаме

дека јазикот има критичен период на изучување.

The way to read this slide is to look at your age on the horizontal axis.

Начинот на читање на овој слајд е да ја погледнете вашата возраст на хоризонталната оска.

(смеа)

(Laughter)

And you'll see on the vertical your skill at acquiring a second language.

А на вертикалната оска ќе ја видите

вашата способност за усвојување на втор јазик.

Бебињата и децата се генијалци

The babies and children are geniuses until they turn seven,

сè додека не наполнат седум години,

and then there's a systematic decline.

а потоа има систематско опаѓање.

After puberty, we fall off the map.

По пубертетот веќе нè нема на мапата.

Ни научниците не ја оспоруваат оваа крива,

No scientists dispute this curve,

but laboratories all over the world

но лабораториите насекаде во светот

are trying to figure out why it works this way.

се обидуваат да сфатат зошто ова се одвива токму на овој начин.

Work in my lab is focused on the first critical period in development,

Работата во мојата лабораторија се фокусира

на првиот критичен период во развојот -

and that is the period in which babies

и тоа е периодот во кој

try to master which sounds are used in their language.

бебињата се обидуваат да ги совладаат звуците кои се користат во нивниот јазик.

Сметаме дека преку проучување на овој процес,

We think, by studying how the sounds are learned,

we'll have a model for the rest of language,

ќе имаме модел за остатокот од јазикот

and perhaps for critical periods that may exist in childhood

и евентуално за критичните периоди кои можеби постојат во детството

for social, emotional and cognitive development.

за социјален, емоционален

и когнитивен развој.

So we've been studying the babies

Па така, ги проучувавме бебињата

using a technique that we're using all over the world

користејќи техника која ја користиме насекаде во светот

and the sounds of all languages.

и звуците од сите јазици.

The baby sits on a parent's lap,

Бебето седи во скутот на својот родител

and we train them to turn their heads when a sound changes --

и ние ги обучуваме да ја вртат главата кога звукот се менува -

на пример од „а“ во „и.“

like from "ah" to "ee."

If they do so at the appropriate time, the black box lights up

Ако го направат тоа во вистинското време,

црната кутија почнува да свети

and a panda bear pounds a drum.

и мече панда чука на тапан.

A six-monther adores the task.

Шестмесечни бебиња ја обожуваат задачата.

Што научивме?

What have we learned?

Well, babies all over the world

Бебињата насекаде во светот

are what I like to describe as "citizens of the world."

како што јас сакам да кажувам,

се како „граѓани на светот.“

They can discriminate all the sounds of all languages,

Можат да ги разликуваат звуците од сите јазици

no matter what country we're testing and what language we're using,

без разлика која земја ја тестираме и кој јазик го употребуваме

и тоа е извонредно бидејќи ние возрасните ја немаме оваа способност.

and that's remarkable because you and I can't do that.

Ние сме културно-ограничени слушатели.

We're culture-bound listeners.

Ние можеме да ги разликуваме звуците на сопствениот јазик,

We can discriminate the sounds of our own language,

но не и тие на странските јазици.

but not those of foreign languages.

Па се поставува прашање:

So the question arises: When do those citizens of the world

кога, тие „граѓани на светот“

turn into the language-bound listeners that we are?

се претвораат во јазично-ограничени сушатели како нас?

And the answer: before their first birthdays.

И одговорот: пред нивниот прв роденден.

What you see here is performance on that head-turn task

Тука гледате изведба на задачата со вртење на главата

for babies tested in Tokyo and the United States,

за бебиња тестирани во Токио и САД,

тука во Сиетл,

here in Seattle,

as they listened to "ra" and "la" --

како слушаат „ра“ и „ла“ -

sounds important to English, but not to Japanese.

звуци важни за англискиот, но не и за јапонскиот јазик.

So at six to eight months, the babies are totally equivalent.

Па така, во првите шест до осум месеци бебињата се целосно еднакви.

Two months later, something incredible occurs.

Два месеци подоцна се случува нешто неверојатно.

The babies in the United States are getting a lot better,

Бебињата во САД се подобри во учењето,

а учењето кај бебињата во Јапонија се влошува,

babies in Japan are getting a lot worse,

но двете групи на бебиња

but both of those groups of babies are preparing for exactly the language

се подготвуваат за точно определениот јазик кој ќе го изучуваат.

that they are going to learn.

Прашањето е следно: што се случува

So the question is: What's happening during this critical two-month period?

за време на критичниот двомесечен период?

This is the critical period for sound development,

Ова е критичниот период за развој на слухот,

но што се случува?

but what's going on up there?

So there are two things going on.

Има две работи кои се случуваат.

The first is that the babies are listening intently to us,

Првата е дека бебињата нè слушаат внимателно

and they're taking statistics as they listen to us talk --

и додека нè слушаат како ние зборуваме -

тие собираат податоци.

they're taking statistics.

Слушнете две мајки кои зборуваат галовно и мајчински -

So listen to two mothers speaking motherese --

the universal language we use when we talk to kids --

универзалниот јазик кој сите го користиме кога зборуваме со деца -

first in English and then in Japanese.

прво на англиски, а потоа на јапонски.

(Video) Ah, I love your big blue eyes --

(видео) Англиска мајка: Ах, што ги сакам твоите големи сини очиња -

so pretty and nice.

толку се убави и слатки.

(Japanese)

Јапонска мајка: (на јапонски)

Patricia Kuhl: During the production of speech, when babies listen,

Патриша Кул: За време на продукцијата на говор

кога бебињата слушаат,

what they're doing is taking statistics on the language that they hear.

тие собираат податоци

за јазикот кој го слушаат.

And those distributions grow.

И овие распределби (стапки на фрекфентност) растат.

And what we've learned is that babies are sensitive to the statistics,

И тоа што научивме

е дека бебињата се чувствителни на статистиката,

and the statistics of Japanese and English are very, very different.

а статистиките на јапонскиот и англискиот многу, многу се разликуваат.

English has a lot of Rs and Ls.

Англискиот има многу „Р“ и „Л“,

The distribution shows.

покажува изговорот.

And the distribution of Japanese is totally different,

А изговорот кај јапонскиот е сосема поинаков,

кај него повеќе има група на средни звуци,

where we see a group of intermediate sounds,

позната како јапонското „Р.“

which is known as the Japanese "R."

So babies absorb the statistics of the language

Бебињата ги апсорбираат

податоците за јазикот,

and it changes their brains;

а тоа им ги менува мозоците;

it changes them from the citizens of the world

ги преобразува од граѓани на светот

to the culture-bound listeners that we are.

во културно-ограничени слушатели како што сме ние.

But we as adults are no longer absorbing those statistics.

Но, ние како возрасни

повеќе не ги апсорбираме тие податоци.

Ние сме водени од претставите во нашата меморија

We are governed by the representations in memory

that were formed early in development.

кои биле формирани рано во развојот.

So what we're seeing here

Па така овде гледаме менување

is changing our models of what the critical period is about.

на нашите сфаќања за тоа што всушност претставува критичниот период.

We're arguing from a mathematical standpoint

Од математичка гледна точка ние тврдиме

that the learning of language material may slow down

дека учењето на јазичниот материјал може да успори

when our distributions stabilize.

кога нашиот изговор ќе се стабилизира.

It's raising lots of questions about bilingual people.

Се покренуваат голем број прашања за билингвалните луѓе.

Билингвалците мораат да водат две групи на статистика во умот одеднаш

Bilinguals must keep two sets of statistics in mind at once

и да се префрлаат од една на друга, последователно,

and flip between them, one after the other,

зависно од личноста со која зборуваат.

depending on who they're speaking to.

So we asked ourselves,

Па се прашавме,

can the babies take statistics on a brand new language?

можат ли бебињата да собираат статистички податоци за сосема нов јазик?

And we tested this by exposing American babies

И го тестиравме ова изложувајќи две американски бебиња

кои никогаш не слушнале втор јазик,

who'd never heard a second language

на мандарински за првпат за време на критичниот период.

to Mandarin for the first time during the critical period.

Знаевме дека кога монолингвалците беа тестирани

We knew that, when monolinguals were tested in Taipei and Seattle

во Тајпеј и Сиетл на мандарински звуци

on the Mandarin sounds, they showed the same pattern.

тие ја покажаа истата шема.

Six to eight months, they're totally equivalent.

Шест до осум месеци тие се целосно еднакви.

Два месеца подоцна нешто неверојатно се случува.

Two months later, something incredible happens.

But the Taiwanese babies are getting better, not the American babies.

Но, овојпат тајванските бебиња се подобруваа во изучувањето, а не американските.

Ги изложивме американските бебиња за време на овој критичен период

What we did was expose American babies, during this period, to Mandarin.

на мандарински.

Беше исто како да имаат мандарински роднини кои дошле да ги посетат на еден месец,

It was like having Mandarin relatives come and visit for a month

се вселиле во вашата куќа

and move into your house and talk to the babies for 12 sessions.

и зборувале со бебињата 12 сесии.

Here's what it looked like in the laboratory.

Еве како изгледаше тоа во лабораторија.

(видео) Мандарински говорител: (на мандарински)

(Mandarin)

PK: So what have we done to their little brains?

П.К.: Што им направивме на нивните мали мозочиња?

(смеа)

(Laughter)

We had to run a control group to make sure

Моравме да водиме контролна група

that coming into the laboratory didn't improve your Mandarin skills.

за да се осигураме дека самото доаѓање во лабораторијата

не ги подобрува „мандаринските вештини.“

So a group of babies came in and listened to English.

Така, група бебиња дојдоа и слушаа англиски.

And we can see from the graph

И можеме да видиме од графиконот

that exposure to English didn't improve their Mandarin.

дека изложеноста на англиски не го подобри нивниот мандарински јазик.

But look at what happened to the babies exposed to Mandarin for 12 sessions.

Но, гледајте што се случи кај бебињата

изложени на мандарински 12 сесии.

They were as good as the babies in Taiwan

Тие беа исто толку добри како и бебињата од Тајван

who'd been listening for 10 and a half months.

кои го слушале јазикот околу 10 и пол месеци.

What it demonstrated is that babies take statistics on a new language.

Се покажа

дека бебињата собираат податоци за новиот јазик.

Whatever you put in front of them, they'll take statistics on.

Било што и да ставите пред нив, тие за тоа собираат податоци.

But we wondered what role

Но се прашувавме која улога

the human being played in this learning exercise.

ја игра човекот

во оваа поучна вежба

So we ran another group of babies in which the kids got the same dosage,

Затоа тестиравме друга група бебиња

во која децата ја добија истата доза, истите 12 сесии,

the same 12 sessions, but over a television set.

но преку телевизор

And another group of babies who had just audio exposure

и друга група бебиња кои беа изложени само на звуци

and looked at a teddy bear on the screen.

и гледаа мече на екранот.

Што им направивме на нивните мозочиња?

What did we do to their brains?

What you see here is the audio result --

Тоа што го гледате тука е аудио резултатот -

скоро ништо научено -

no learning whatsoever --

and the video result --

и видео резултатот -

no learning whatsoever.

скоро ништо научено.

It takes a human being for babies to take their statistics.

Потребен е човек

за бебињата да учат и собираат податоци.

The social brain is controlling

Социјалната компонента на мозокот одредува

кога бебињата ќе прибираат податоци.

when the babies are taking their statistics.

Ние сакаме да навлеземе во мозокот

We want to get inside the brain and see this thing happening

и да видиме како се случува тоа

as babies are in front of televisions, as opposed to in front of human beings.

додека бебињата се пред телевизор,

за разлика од тоа кога се наоѓаат пред човек.

Thankfully, we have a new machine, magnetoencephalography,

За среќа, имаме нова машина,

магнетоенцефалографија,

која ни овозможува да го направиме ова.

that allows us to do this.

It looks like a hair dryer from Mars.

Изгледа како фен од Марс.

Но е комплетно безбедна,

But it's completely safe, completely noninvasive and silent.

целосно непопречувачка и тивка.

We're looking at millimeter accuracy

Гледаме со милиметарска прецизност

во поглед на просторот

with regard to spatial and millisecond accuracy

и точност во милисекунди

using 306 SQUIDs --

користејќи 306 SQUIDs -

овие се суперспроводни

these are superconducting quantum interference devices --

квантни направи за интерференција -

to pick up the magnetic fields that change as we do our thinking.

кои ги фаќаат магнетните полиња

кои се менуваат додека размислуваме.

We're the first in the world to record babies in an MEG machine

Ние сме први во светот

кои снимаме бебиња

во магнетоенцефалографска машина

while they are learning.

додека тие учат.

So this is little Emma.

Ова е малата Ема.

She's a six-monther.

Таа е шестмесечно бебе.

And she's listening to various languages in the earphones that are in her ears.

И таа слуша различни јазици

преку слушалките во нејзините уши.

You can see, she can move around.

Можете да забележите дека таа може да се поместува.

We're tracking her head with little pellets in a cap,

Ние ја надгледуваме нејзината глава

со мали сензорни топчиња во капа

so she's free to move completely unconstrained.

па така, таа може да се поместува како сака.

It's a technical tour de force.

Ова е брилијантно техничко постигнување.

What are we seeing?

Што гледаме?

We're seeing the baby brain.

Го гледаме бебешкиот мозок.

As the baby hears a word in her language, the auditory areas light up,

Додека бебето слуша збор на нејзиниот јазик,

аудиторните области се активираат,

and then subsequently areas surrounding it that we think are related to coherence,

а последователно и околните области,

за кои мислиме дека се поврзани со кохерентноста,

getting the brain coordinated with its different areas, and causality,

координирајќи го мозокот со неговите различни области

и каузалноста каде

one brain area causing another to activate.

една мозочна област поттикнува активирање на друга.

We are embarking on a grand and golden age of knowledge

Влегуваме

во грандиозна и златна ера

на знаење за развитокот на детскиот мозок.

about child's brain development.

We're going to be able to see a child's brain

Ќе имаме можност да гледаме во детскиот мозок

as they experience an emotion, as they learn to speak and read,

додека тие доживуваат некаква емоција,

додека учат да зборуваат и читаат,

додека решаваат математички проблем,

as they solve a math problem, as they have an idea.

додека имаат идеја.

And we're going to be able to invent brain-based interventions

И врз основа на мозокот ќе можеме да создадеме интервенции

за оние деца кои имаат потешкотии во учењето.

for children who have difficulty learning.

Just as the poets and writers described,

Како што поетите и писателите опишуваа,

we're going to be able to see, I think, that wondrous openness,

ние ќе можеме да ја видиме, јас мислам

таа неверојатна отвореност,

таа целосна и крајна отвореност

utter and complete openness, of the mind of a child.

на детскиот ум.

In investigating the child's brain,

Преку проучување на детскиот мозок,

we're going to uncover deep truths about what it means to be human,

ќе можеме да откриеме големи вистини

за тоа што значи да си човек

и во процесот

and in the process,

we may be able to help keep our own minds open to learning

би можеле да им помогнеме на нашите умови да останат отворени за учење

во текот на целите наши животи.

for our entire lives.

Thank you.

Ви благодарам.

(Applause)

(аплауз)