The linguistic genius of babies | Patricia Kuhl

Tłumaczenie: Weronika Łabaj Korekta: Marcin Kasiak

Popatrzcie na to dziecko.

I want you to take a look at this baby.

Wasz wzrok przykuwają oczy i skóra,

What you're drawn to are her eyes and the skin you love to touch.

którą uwielbiacie dotykać.

But today I'm going to talk to you about something you can't see.

Dzisiaj powiem o czymś, czego nie możecie zobaczyć:

What's going on up in that little brain of hers.

co dzieje się w jego maleńkim mózgu.

The modern tools of neuroscience are demonstrating to us

Nowoczesne narzędzia neurobiologii

demonstrują co tam zachodzi --

that what's going on up there is nothing short of rocket science.

procesy nie mniej skomplikowane niż konstrukcja rakiet kosmicznych.

And what we're learning is going to shed some light

Rzeczy, których się uczymy

rzucą nieco światła na to,

on what the romantic writers and poets described as the "celestial openness"

co romantyczni pisarze i poeci

opisywali jako "niebiańską otwartość"

of the child's mind.

dziecięcego umysłu.

Widzimy tutaj

What we see here is a mother in India,

matkę w Indiach,

and she's speaking Koro, which is a newly discovered language.

która mówi w języku koro --

nowo odkrytym języku.

Mówi do swojego dziecka.

And she's talking to her baby.

Ta matka --

What this mother --

and the 800 people who speak Koro in the world --

i 800 ludzi, którzy mówią w języku koro --

understands is that, to preserve this language,

rozumieją, że by zachować ten język

muszą w nim mówić do dzieci.

they need to speak it to the babies.

And therein lies a critical puzzle.

To właśnie krytyczny element.

Why is it that you can't preserve a language

Dlaczego nie zachowasz języka

by speaking to you and I, to the adults?

mówiąc do mnie i ciebie, do dorosłych?

To jest związane z naszymi mózgami.

Well, it's got to do with your brain.

What we see here is that language has a critical period for learning.

Widzimy tutaj,

że dla nauki języka istnieje okres krytyczny.

The way to read this slide is to look at your age on the horizontal axis.

Na slajdzie pozioma oś reprezentuje wiek.

(śmiech)

(Laughter)

And you'll see on the vertical your skill at acquiring a second language.

Na osi pionowej widać

zdolność nauki drugiego języka.

Niemowlęta i dzieci są geniuszami

The babies and children are geniuses until they turn seven,

do 7 roku życia,

and then there's a systematic decline.

później widzimy systematyczny spadek.

After puberty, we fall off the map.

Po okresie dojrzewania wypadamy z mapy.

Żaden naukowiec nie kwestionuje tej krzywej,

No scientists dispute this curve,

but laboratories all over the world

ale laboratoria na całym świecie

are trying to figure out why it works this way.

próbują odkryć dlaczego tak się dzieje.

Work in my lab is focused on the first critical period in development,

W moim laboratorium koncentrujemy się

na 1 krytycznym okresie w rozwoju --

and that is the period in which babies

okresie, w którym niemowlęta

try to master which sounds are used in their language.

uczą się dźwięków używanych w ich języku.

Uważamy, że badając jak uczymy się dźwięków

We think, by studying how the sounds are learned,

we'll have a model for the rest of language,

uzyskamy model dla reszty języka,

and perhaps for critical periods that may exist in childhood

i być może dla krytycznych okresów w dzieciństwie

for social, emotional and cognitive development.

dla rozwoju społecznego, emocjonalnego

oraz rozwoju umiejętności mentalnych.

So we've been studying the babies

Badaliśmy niemowlęta

using a technique that we're using all over the world

używając techniki stosowanej na całym świecie

and the sounds of all languages.

i dźwięków z wszystkich języków.

The baby sits on a parent's lap,

Dziecko siedzi na kolanach rodzica,

and we train them to turn their heads when a sound changes --

a my uczymy je obracać głowę, kiedy zmienia się dźwięk --

na przykład z "a" na "e".

like from "ah" to "ee."

If they do so at the appropriate time, the black box lights up

Jeśli to zrobią w odpowiednim czasie

czarne pudełko zaświeca się

and a panda bear pounds a drum.

i miś panda gra na bębenku.

A six-monther adores the task.

6-miesięczne dziecko uwielbia to zadanie.

Czego się nauczyliśmy?

What have we learned?

Well, babies all over the world

Dzieci na całym świecie są --

are what I like to describe as "citizens of the world."

jak ja to lubię nazywać --

obywatelami świata;

They can discriminate all the sounds of all languages,

potrafią odróżniać wszystkie dźwięki dowolnego języka,

no matter what country we're testing and what language we're using,

niezależnie od kraju, w którym jesteśmy i w jakim języku mówimy.

To bardzo ważne, bo ty i ja nie potrafimy tego zrobić.

and that's remarkable because you and I can't do that.

Jesteśmy ograniczonymi kulturowo słuchaczami.

We're culture-bound listeners.

Potrafimy odróżniać dźwięki naszego języka,

We can discriminate the sounds of our own language,

ale nie dźwięki innych języków.

but not those of foreign languages.

Tu rodzi się pytanie,

So the question arises: When do those citizens of the world

kiedy ci obywatele świata

turn into the language-bound listeners that we are?

zmieniają się w ograniczonych kulturą jak my?

And the answer: before their first birthdays.

Odpowiedź: przed 1 urodzinami.

What you see here is performance on that head-turn task

Tutaj widzicie wyniki zadania z obracaniem głowy

for babies tested in Tokyo and the United States,

dla dzieci przetestowanych w Tokio i USA,

tutaj w Seattle,

here in Seattle,

as they listened to "ra" and "la" --

kiedy słuchały "ra" i "la" --

sounds important to English, but not to Japanese.

dźwięków ważnych w angielskim, ale bez znaczenia w japońskim.

So at six to eight months, the babies are totally equivalent.

W okresie 6 do 8 miesięcy dzieci osiągają takie same wyniki.

Two months later, something incredible occurs.

2 miesiące później dzieje się coś niesamowitego.

The babies in the United States are getting a lot better,

Dzieci w USA osiągają znacznie lepsze rezultaty,

a dzieci w Japonii znacznie gorsze,

babies in Japan are getting a lot worse,

ale obie grupy dzieci

but both of those groups of babies are preparing for exactly the language

przygotowują się dokładnie do języka, którego mają się nauczyć.

that they are going to learn.

Stąd pytanie - co dzieje się

So the question is: What's happening during this critical two-month period?

w tym krytycznym okresie 2 miesięcy?

This is the critical period for sound development,

To okres dla nauki dźwięków,

ale co się tam dzieje?

but what's going on up there?

So there are two things going on.

Dzieją się 2 rzeczy.

The first is that the babies are listening intently to us,

Po pierwsze - dzieci słuchają nas bardzo uważnie

and they're taking statistics as they listen to us talk --

i kiedy nas słuchają sporządzają statystyki --

sporządzają statystyki.

they're taking statistics.

Posłuchajcie 2 matek mówiących po matczynemu --

So listen to two mothers speaking motherese --

the universal language we use when we talk to kids --

w uniwersalnym języku, którego używamy by rozmawiać z dziećmi --

first in English and then in Japanese.

najpierw po angielsku, potem po japońsku.

(Video) Ah, I love your big blue eyes --

(Video) Matka angielska: Oh, kocham twoje wielkie niebieskie oczy --

so pretty and nice.

takie śliczne i słodkie.

(Japanese)

Matka japońska: [mówi po japońsku]

Patricia Kuhl: During the production of speech, when babies listen,

Patricia Kuhl: W czasie kiedy mówimy

kiedy dzieci słuchają

what they're doing is taking statistics on the language that they hear.

sporządzają statystyki języka,

który słyszą.

And those distributions grow.

Dlatego rozbieżności rosną.

And what we've learned is that babies are sensitive to the statistics,

Odkryliśmy,

że dzieci są wrażliwe na statystyki

and the statistics of Japanese and English are very, very different.

i statystyki japońskiego i angielskiego są bardzo odmienne.

English has a lot of Rs and Ls.

Angielski ma wiele R-ów i L-ek

The distribution shows.

jak widać na rozkładzie.

And the distribution of Japanese is totally different,

Rozkład statystyczny japońskiego jest zupełnie inny,

widzimy grupę dźwięków pośrednich,

where we see a group of intermediate sounds,

znaną jako japońskie "R".

which is known as the Japanese "R."

So babies absorb the statistics of the language

Dzieci chłoną

statystyki języka,

and it changes their brains;

a to zmienia ich mózg;

it changes them from the citizens of the world

zmienia ich z obywateli świata

to the culture-bound listeners that we are.

w ograniczonych kulturowo słuchaczy jak my.

But we as adults are no longer absorbing those statistics.

Ale my jako dorośli

już nie sporządzamy statystyk.

Rządzą nami reprezentacje w pamięci,

We are governed by the representations in memory

that were formed early in development.

które uformowaliśmy znacznie wcześniej.

So what we're seeing here

Więc to, co widzimy tutaj

is changing our models of what the critical period is about.

zmienia nasze opinie na temat roli tego krytycznego okresu.

We're arguing from a mathematical standpoint

Z matematycznego punktu widzenia wnioskujemy,

that the learning of language material may slow down

że nauka materiału językowego może zwolnić

when our distributions stabilize.

kiedy rozkłady statystyczne ustabilizują się.

It's raising lots of questions about bilingual people.

To rodzi pytania na temat dwujęzycznych ludzi.

Dwujęzyczni muszą trzymać w umyśle dwa zestawy statystyk

Bilinguals must keep two sets of statistics in mind at once

i przełączać się pomiędzy nimi, jeden po drugim,

and flip between them, one after the other,

zależnie od tego, do kogo mówią.

depending on who they're speaking to.

So we asked ourselves,

Zadaliśmy sobie pytanie,

can the babies take statistics on a brand new language?

czy te dzieci mogą sporządzać statystyki zupełnie nowego języka?

And we tested this by exposing American babies

Sprawdziliśmy to wystawiając amerykańskie dzieci,

które nigdy nie słyszały innego języka

who'd never heard a second language

na dźwięki mandaryńskiego w tym krytycznym okresie.

to Mandarin for the first time during the critical period.

Ludzie mówiący jednym językiem przetestowani

We knew that, when monolinguals were tested in Taipei and Seattle

w Taipei i Seattle na dźwięki mandaryńskiego

on the Mandarin sounds, they showed the same pattern.

pokazywali ten sam wzorzec.

Six to eight months, they're totally equivalent.

6, 8 miesięczne dzieci -- dokładnie takie same.

2 miesiące później stało się coś niesamowitego --

Two months later, something incredible happens.

But the Taiwanese babies are getting better, not the American babies.

dzieci Tajwańskie są coraz lepsze, ale amerykańskie nie.

Podczas tego okresu wystawiliśmy amerykańskie dzieci

What we did was expose American babies, during this period, to Mandarin.

na język mandaryński.

Jakby mandaryński krewny odwiedził was na miesiąc

It was like having Mandarin relatives come and visit for a month

i wprowadził się do domu

and move into your house and talk to the babies for 12 sessions.

i mówił do tych dzieci przez 12 sesji.

Here's what it looked like in the laboratory.

Tak wyglądało to w laboratorium.

(Video) Kobieta: [Mówi po mandaryńsku]

(Mandarin)

PK: So what have we done to their little brains?

PK: Więc co zrobiliśmy ich małym mózgom?

(Śmiech)

(Laughter)

We had to run a control group to make sure

Równolegle prowadziliśmy grupę kontrolną

that coming into the laboratory didn't improve your Mandarin skills.

by upewnić się, że samo przychodzenie do laboratorium

nie poprawiło ich znajomości mandaryńskiego.

So a group of babies came in and listened to English.

Zatem druga grupa dzieci przychodziła i słuchała angielskiego.

And we can see from the graph

Widzimy z wykresu,

that exposure to English didn't improve their Mandarin.

że słuchanie angielskiego nie poprawiło ich mandaryńskiego.

But look at what happened to the babies exposed to Mandarin for 12 sessions.

Ale zobaczcie co stało się z dziećmi

słuchającymi mandaryńskiego przez 12 sesji.

They were as good as the babies in Taiwan

Były tak dobre jak dzieci w Tajwanie,

who'd been listening for 10 and a half months.

które słuchały języka przez 10 i ½ miesiąca.

What it demonstrated is that babies take statistics on a new language.

Pokazuje to,

że dzieci sporządzają statystyki nowego języka.

Whatever you put in front of them, they'll take statistics on.

Cokolwiek postawisz przed nimi - sporządzą statystyki.

But we wondered what role

Zastanawialiśmy się jaką rolę

the human being played in this learning exercise.

grali ludzie

w tym ćwiczeniu naukowym.

So we ran another group of babies in which the kids got the same dosage,

Zatem mieliśmy kolejną grupę,

w której dzieci miały tą samą dawkę, te same 12 sesji,

the same 12 sessions, but over a television set.

ale za pośrednictwem telewizji

And another group of babies who had just audio exposure

i kolejną grupę, które słuchały wersji audio

and looked at a teddy bear on the screen.

i patrzyły na misia na ekranie.

Co zrobiliśmy z ich mózgami?

What did we do to their brains?

What you see here is the audio result --

Tutaj widzicie rezultaty sesji audio --

żadnego rodzaju nauki --

no learning whatsoever --

and the video result --

i rezultaty sesji video --

no learning whatsoever.

żadnego postępu.

It takes a human being for babies to take their statistics.

Potrzeba człowieka

by dzieci sporządziły statystyki.

The social brain is controlling

Socjalna część mózgu kontroluje

kiedy dzieci sporządzają statystyki.

when the babies are taking their statistics.

Chcemy dostać się do środka mózgu

We want to get inside the brain and see this thing happening

i zobaczyć jak to się dzieje

as babies are in front of televisions, as opposed to in front of human beings.

kiedy dzieci siedzą przed telewizorami

a jak kiedy mają kontakt z człowiekiem.

Thankfully, we have a new machine, magnetoencephalography,

Na szczęście, mamy nową maszynę,

magnetoencefalograf,

który na to pozwala.

that allows us to do this.

It looks like a hair dryer from Mars.

Wygląda jak suszarka do włosów z Marsa.

Ale jest zupełnie bezpieczny,

But it's completely safe, completely noninvasive and silent.

bezinwazyjny i cichy.

We're looking at millimeter accuracy

Widzimy wszystko z dokładnością

do milimetrów

with regard to spatial and millisecond accuracy

i milisekund

using 306 SQUIDs --

używając 306 SQUIDów --

czyli nadprzewodnikowych

these are superconducting quantum interference devices --

interferometrów kwantowych --

to pick up the magnetic fields that change as we do our thinking.

by wychwycić zmiany pola

magnetycznego kiedy myślimy.

We're the first in the world to record babies in an MEG machine

Jako pierwsi na świecie

nagraliśmy dzieci

na maszynie MEG

while they are learning.

podczas uczenia się.

So this is little Emma.

To mała Emma.

She's a six-monther.

Ma 6 miesięcy.

And she's listening to various languages in the earphones that are in her ears.

Słucha różnych języków

w słuchawkach.

You can see, she can move around.

Jak widzicie, może się swobodnie poruszać.

We're tracking her head with little pellets in a cap,

Śledzimy jej głowę

za pomocą drobnych elektrod w hełmie

so she's free to move completely unconstrained.

więc może ruszać się bez ograniczeń.

It's a technical tour de force.

To technologiczne dzieło sztuki.

What are we seeing?

Co widzimy?

We're seeing the baby brain.

Widzimy mózg dziecka.

As the baby hears a word in her language, the auditory areas light up,

Kiedy dziecko słyszy słowo w swoim języku

uaktywniają się ośrodki słuchowe,

and then subsequently areas surrounding it that we think are related to coherence,

a następnie obszary je otaczające,

które, jak sądzimy, odpowiadają za spójność,

getting the brain coordinated with its different areas, and causality,

czyli koordynowanie różnych obszarów mózgu

a w rezultacie

one brain area causing another to activate.

jeden obszar mózgu uaktywnia kolejny.

We are embarking on a grand and golden age of knowledge

Stoimy u progu

wielkiej i złotej epoki

wiedzy o rozwoju mózgu dziecka.

about child's brain development.

We're going to be able to see a child's brain

Będziemy mogli zobaczyć mózgi dzieci

as they experience an emotion, as they learn to speak and read,

kiedy doświadczają emocji,

kiedy uczą się mówić i czytać,

kiedy rozwiązują zadanie z matematyki,

as they solve a math problem, as they have an idea.

kiedy mają pomysł.

And we're going to be able to invent brain-based interventions

Będziemy mogli opracować zabiegi na mózgu

dla dzieci z trudnościami w nauce.

for children who have difficulty learning.

Just as the poets and writers described,

Dokładnie jak poeci i pisarze to ujęli

we're going to be able to see, I think, that wondrous openness,

będziemy mogli zobaczyć, jak sądzę,

tę niezwykłą otwartość,

zupełną i kompletną otwartość

utter and complete openness, of the mind of a child.

umysłu dziecka.

In investigating the child's brain,

Badając dziecięce mózgi

we're going to uncover deep truths about what it means to be human,

odkryjemy głębokie prawdy o tym,

co znaczy być człowiekiem

i w tym procesie

and in the process,

we may be able to help keep our own minds open to learning

możemy pomóc utrzymać nasze umysły otwarte na naukę

przez całe nasze życie.

for our entire lives.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Oklaski)