Jay Walker on the world's English mania

Translator: James Piton Reviewer: Aaron Irvine

Let's talk about manias.

Ni parolu pri manioj.

Ni komencu per Beatle-manio.

Let's start with Beatlemania.

(Recording of crowd roaring)

Histeriaj adoleskantoj,

Hysterical teenagers,

crying, screaming, pandemonium.

kriantaj, blekantaj, ĥaoso.

(Recording of crowd roaring)

Sporto-manio.

Sports mania:

deafening crowds,

Surdigaj amasoj.

all for one idea -- get the ball in the net.

Ĉiuj por unu ideo. Movi la pilkon al la reto.

(Recording) Goal!

Okay, religious mania:

Okej, religio-manio.

there's rapture, there's weeping,

Estas ekstazo. Estas larmoj.

there's visions.

Estas vizioj.

Manias can be good.

Manioj povas esti bonaj.

Manias can be alarming.

Manioj povas esti alarmigaj.

Aŭ manioj povas esti mortigaj.

Or manias can be deadly.

(Recording of crowd cheering)

The world has a new mania.

La mondo havas novan manion.

A mania for learning English.

Manio lerni la anglan lingvon.

Listen as Chinese students practice their English,

Aŭskultu kiel ĉinaj lernantoj praktikas sian anglan

by screaming it:

per krioj.

Teacher: ... change my life!

Instruisto: ... ŝanĝos mian vivon!

Students: I want to change my life!

Lernantaro: Mi ŝanĝos mian vivon.

T: I don't want to let my parents down!

Instruisto: Mi ne volas elrevigi miajn gepatrojn.

S: I don't want to let my parents down!

Lernantaro: Mi ne volas elrevigi miajn gepatrojn.

T: I don't ever want to let my country down!

Instruisto: Mi nek volas elrevigi mian landon.

S: I don't ever want to let my country down!

Lernantaro: Mi nek volas elrevigi mian landon.

T: Most importantly... S: Most importantly...

Instruisto: Plej grave... Lernantaro: Plej grave...

T: I don't want to let myself down!

Instruisto: Mi ne volas elrevigi min mem.

S: I don't want to let myself down!

Lernantaro: Mi ne volas elrevigi min mem.

How many people are trying to learn English worldwide?

Kiom da homoj provas lerni la anglan tra la mondo?

Two billion of them.

Du miliardoj.

Lernantoj: T-ĉemizo. Robo.

Students: A t-shirt. A dress.

En Latin-Ameriko,

Jay Walker: In Latin America,

in India,

en Barato, en Sudorienta Azio

in Southeast Asia,

kaj ĉefe en Ĉinio.

and most of all, in China.

If you're a Chinese student,

Se oni estas ĉina lernanto,

you start learning English in the third grade, by law.

oni eklernas la anglan en la tria studjaro, laŭ la leĝo.

That's why this year,

Tial ĉi-jare

China will become the world's largest English-speaking country.

Ĉinio fariĝos la plej granda angle parolanta lando en la mondo.

(Laughter)

Why English?

Kial la angla? En unu sola vorto: oportuno.

In a single word: opportunity.

Oportuno por pli bona vivo, dungiĝo,

Opportunity for a better life, a job,

to be able to pay for school, or put better food on the table.

esti kapabla pagi por lernejo aŭ meti pli bonan manĝaĵon sur la tablon.

Imagine a student taking a giant test for three full days.

Imagu lernanton partoprenantan en giganta testo dum tri plenaj tagoj.

Her score on this one test literally determines her future.

Ŝia noto en tiu sola testo

laŭvorte difinos ŝian estonton.

She studies 12 hours a day

Ŝi lernas 12 horojn tage

for three years to prepare.

dum tri jaroj por preparado.

Twenty-five percent of her grade is based on English.

Unu kvarono de ŝia poentaro

estas bazita sur la angla.

It's called the gaokao, and 80 million high school Chinese students

Ĝi nomiĝas la "Gaokao". Kaj 80 milionoj da ĉinaj mezlernejanoj

jam submetiĝis al tiu laciga testo.

have already taken this grueling test.

The intensity to learn English

La furoro lerni la anglan

is almost unimaginable, unless you witness it.

estas preskaŭ neimagebla. Krom se vi mem konstatas ĝin.

Teacher: Perfect! Students: Perfect!

Instruisto: Perfekte! Lernantaro: Perfekte!

T: Perfect! S: Perfect!

Instruisto: Perfekte! Lernantaro: Perfekte!

T: I want to speak perfect English!

Instruisto: Mi volas paroli perfektan anglan.

S: I want to speak perfect English!

Lernantaro: Mi volas paroli perfektan anglan.

T: I want to speak ... S: I want to speak ...

Instruisto: Mi volas paroli... Lernantaro: Mi volas paroli...

T: ... perfect English! S: ... perfect English!

Instruisto: perfektan anglan. Lernantaro: perfektan anglan.

Instruisto: Mi volas ŝanĝi mian vivon!

T (yelling more loudly): I want to change my life!

S (yelling more loudly): I want to change my life!

Lernantaro: Mi volas ŝanĝi mian vivon!

Do ĉu anglomanio estas bona aŭ malbona?

JW: So is English mania good or bad?

Is English a tsunami, washing away other languages?

Ĉu la angla estas cunamo forbalaanta

aliajn lingvojn? Ne verŝajne.

Not likely.

English is the world's second language.

La angla estas la dua lingvo de la mondo.

Your native language is your life.

Onia gepatra lingvo estas onia vivo.

But with English you can become part of a wider conversation --

Sed per la angla oni povas fariĝi parto de pli vasta konversacio.

a global conversation about global problems,

Tutmonda konversacio pri tutmondaj problemoj.

like climate change or poverty,

Kiel klimato-ŝanĝo aŭ malriĉeco.

or hunger or disease.

Aŭ malsato aŭ malsano.

The world has other universal languages.

La mondo havas aliajn universalajn lingvojn.

Mathematics is the language of science.

Matematiko estas la lingvo de scienco.

Music is the language of emotions.

Muziko estas la lingvo de emocioj.

And now English is becoming the language of problem-solving.

Kaj nun la angla fariĝas la lingvo de problemo-solvado.

Not because America is pushing it,

Ne ĉar Usono puŝas ĝin.

but because the world is pulling it.

Sed ĉar la mondo tiras ĝin.

Do anglomanio estas turnopunkto.

So English mania is a turning point.

Like the harnessing of electricity in our cities,

Kiel la retigo de elektro en niaj urboj

aŭ la falo de la Berlina Muro,

or the fall of the Berlin Wall,

English represents hope

la angla reprezentas esperon

for a better future --

pri pli bona estonto.

a future where the world has a common language

Estonto en kiu la mondo havas komunan lingvon

to solve its common problems.

por solvi siajn komunajn problemojn.

Mi tre dankas vin.

Thank you very much.

(Applause)