William Kamkwamba: How I harnessed the wind

Vertaald door: Mark Van den Borre Nagekeken door: Tom Proost

Thank you.

Dankuwel.

Two years ago, I stood on the TED stage in Arusha, Tanzania.

Twee jaar geleden stond ik op het TED-podium in Arusha, Tanzania.

I spoke very briefly about one of my proudest creations.

Ik sprak er heel kort over een bouwsel van mij waar ik bijzonder trots op ben.

It was a simple machine that changed my life.

Het was een eenvoudige machine die mijn leven veranderde.

Before that time,

Voor die tijd

I had never been away from my home

was ik nooit weggeweest van bij mij thuis

in Malawi.

in Malawi.

I had never used a computer.

Ik had nog nooit een computer gebruikt.

I had never seen an Internet.

Ik had nog nooit een internet gezien.

On the stage that day, I was so nervous.

Die dag op het podium was ik ongelofelijk nerveus.

My English lost,

Mijn Engels was ik kwijt,

I wanted to vomit.

ik moest haast overgeven.

(Laughter)

(Gelach)

I had never been surrounded by so many azungu,

Ik had nog nooit zoveel azungu

white people.

blanken, om me heen gezien.

(Laughter)

(Gelach)

There was a story I wouldn't tell you then.

Er was een verhaal dat ik toen niet wou vertellen.

But well, I'm feeling good right now.

Maar goed, ik voel me hier goed nu.

I would like to share that story today.

Vandaag zou ik het graag met jullie delen.

We have seven children in my family.

Bij mij thuis zijn we met zeven kinderen:

All sisters, excepting me.

allemaal zussen, behalve ik.

This is me with my dad when I was a little boy.

Dit ben ik met mijn vader ik toen ik nog een klein jongetje was.

Before I discovered the wonders of science,

Voor ik de wonderen der wetenschap ontdekte

I was just a simple farmer

was ik gewoon een eenvoudige boer

in a country of poor farmers.

in een land van arme boeren.

Like everyone else, we grew maize.

Zoals iedereen verbouwden we mais.

One year our fortune turned very bad.

Op een bepaald moment hadden we een echt pechjaar.

In 2001 we experienced an awful famine.

In 2001 leden we onder een verschrikkelijke hongersnood.

Within five months all Malawians began to starve to death.

Binnen de vijf maanden begonnen alle Malawiërs te sterven van de honger.

My family ate one meal per day, at night.

Bij ons thuis aten we één keer per dag, 's avonds.

Only three swallows of nsima for each one of us.

Drie happen nsima maar voor elk van ons.

The food passes through our bodies.

Het eten liep door ons lichaam.

We drop down to nothing.

Er bleef niet veel meer van ons over.

In Malawi, the secondary school,

In Malawi moet je betalen

you have to pay school fees.

voor de middelbare school.

Because of the hunger, I was forced to drop out of school.

Door de honger moest ik de school laten voor wat ze was.

I looked at my father

Ik keek naar mijn vader

and looked at those dry fields.

en naar die verdroogde velden.

It was the future I couldn't accept.

Zo'n toekomst kon ik niet aanvaarden.

I felt very happy to be at the secondary school,

Op de middelbare school had ik me heel gelukkig gevoeld.

so I was determined to do anything possible

Ik was vastbesloten al het mogelijke te doen

to receive education.

om onderwijs te krijgen.

So I went to a library.

Dus ik ging naar een bibliotheek.

I read books, science books, especially physics.

Ik las boeken over wetenschap, over fysica in het bijzonder.

I couldn't read English that well.

Engels lezen kon ik niet zo goed.

I used diagrams and pictures

Ik gebruikte diagrammen en afbeeldingen

to learn the words around them.

om de woorden eromheen te leren.

Another book put that knowledge in my hands.

Een ander boek bracht me die kennis.

It said a windmill could pump water and generate electricity.

Daarin stond dat je met een windmolen water kon pompen en elektriciteit genereren.

Pump water meant irrigation,

Water pompen betekende irrigatie,

a defense against hunger,

een middel tegen de honger

which we were experiencing by that time.

waaronder we tegen die tijd leden.

So I decided I would build one windmill for myself.

Ik besloot dus een windmolen voor mezelf te bouwen,

But I didn't have materials to use,

alleen had ik het nodige materiaal niet.

so I went to a scrap yard

Daarom ging ik naar een sloperij.

where I found my materials.

Daar vond ik wat ik nodig had.

Many people, including my mother,

Veel mensen, mijn moeder incluis,

said I was crazy.

zeiden dat ik gek was.

(Laughter)

(Gelach)

I found a tractor fan,

I vond een tractorventilator,

shock absorber, PVC pipes.

een schokdemper en pvc-buizen.

Using a bicycle frame

Met een fietsframe

and an old bicycle dynamo,

en een oude fietsdynamo

I built my machine.

bouwde ik mijn machine.

It was one light at first.

Eerst was er één lamp,

And then four lights,

dan vier lampen,

with switches, and even a circuit breaker,

met schakelaar, en zelfs een stroomonderbreker,

modeled after an electric bell.

naar model van een elektriciteitsrekening.

Another machine pumps water

Een andere machine pompt water

for irrigation.

voor irrigatie.

Queues of people start lining up at my house

Er begonnen rijen mensen aan te schuiven aan mijn huis

(Laughter)

(Gelach)

to charge their mobile phone.

om hun mobiele telefoons op te laden.

(Applause)

(Applaus)

I could not get rid of them.

Ik raakte ze maar niet kwijt.

(Laughter)

(Gelach)

And the reporters came too,

En de journalisten kwamen ook,

which lead to bloggers

en door hen de bloggers

and which lead to a call from something called TED.

en uiteindelijk een telefoontje van een organisatie met de naam TED.

I had never seen an airplane before.

Ik had nog nooit in mijn leven een vliegtuig gezien,

I had never slept in a hotel.

nog nooit in een hotel geslapen.

So, on stage that day in Arusha,

Dus die dag, op het podium in Arusha,

my English lost,

voelde ik mijn kennis van het Engels aan me ontsnappen

I said something like,

en zei ik iets in de lijn van

"I tried. And I made it."

"Ik heb het geprobeerd. En het is me gelukt."

So I would like to say something

Dus ik zou graag iets meegeven

to all the people out there like me

aan alle mensen daarachter, mensen zoals ik,

to the Africans, and the poor

aan de Afrikanen, en aan de armen

who are struggling with your dreams.

die knokken om hun dromen te realiseren,

God bless.

God zegene hen.

Maybe one day you will watch this on the Internet.

Misschien zal je dit ooit op het internet zien.

I say to you, trust yourself and believe.

Ik zeg je: vertrouw in jezelf en geloof.

Whatever happens, don't give up.

Wat er ook gebeurt, geef niet op.

Thank you.

Dankuwel.

(Applause)

(Applaus)