William Kamkwamba: How I harnessed the wind

Translator: Ahmed Omer Reviewer: dagim zerihun

Thank you.

አመሰግናለሁ!

Two years ago, I stood on the TED stage in Arusha, Tanzania.

ከሁለት አመት በፊት በአሩሻ ታንዛኒያ በቴድ መድረክ ቆሜ ነበር

I spoke very briefly about one of my proudest creations.

ስለምኮራበት የፈጠራ ስራዬ ትንሽ ተናግሬ ነበር

It was a simple machine that changed my life.

ህይወቴን ስለቀየረ ቀላል መሳሪ ነበር

Before that time,

ከዛ በፊት

I had never been away from my home

በጭራሽ ከቤቴ ርቄ አላውቅም ነበር

in Malawi.

ማላዊ ውስጥ

I had never used a computer.

ኮምፒውተር በጭራሽ ተጠቀሜ አላውቅም

I had never seen an Internet.

ድህረ ገጽ በጭራሽ ተመልክቼ አላውቅም

On the stage that day, I was so nervous.

በእለቱ መድረኩ ላይ በጣም ፈርቼ ነበር

My English lost,

እንግሊዘኛ ጠፍቶብ ነበር

I wanted to vomit.

ማስመለስ ፈልጌ ነበር

(Laughter)

(ሳቅ)

I had never been surrounded by so many azungu,

እንደዚህ ያህል የበዙ አዙንጉዎች ተከብቤ አላውቅም

white people.

ነጮች

(Laughter)

(ሳቅ)

There was a story I wouldn't tell you then.

በጊዜው መናግር ያልቻልኩት ታሪክ ነበር

But well, I'm feeling good right now.

ግን አሁን ጥሩ ስሜት ላይ ስለሆንኩ

I would like to share that story today.

ያንን ታሪክ ዛሬ ላጋራቹ እፈልጋለሁ

We have seven children in my family.

ቤት ውስጥ ሰባት ልጆች ነበርን

All sisters, excepting me.

ከኔ በስተቀር ሁሉም ሴቶች ናቸው

This is me with my dad when I was a little boy.

ይሄ እኔ ነኝ ትንሽ ልጅ እያለሁ ከአባቴ ጋር

Before I discovered the wonders of science,

የሳይንስን እውቀት ከማግኘቴ በፊት

I was just a simple farmer

ተራ አርሶ አደር ነበርኩ

in a country of poor farmers.

ደሀ አርሷደሮች ባሉበት አገር

Like everyone else, we grew maize.

ልክ እንደሌላው ሁሉ በቆሎ ነበር የምናበቅለው

One year our fortune turned very bad.

አንድ አመት ላይ እድላችን መጥፎ ሆኖ ነበር

In 2001 we experienced an awful famine.

በ2001 በጣም ዘግናኝ ረሀብ አጋጠመን

Within five months all Malawians began to starve to death.

በአምስት ወር ውስጥ መላው ማላዊ እስኪ ሞት ተርቦ ነበር

My family ate one meal per day, at night.

ቤተሰቤ በቀን አንዴ ነበር የሚመገበው ማታ ላይ

Only three swallows of nsima for each one of us.

ለእያንዳንዳችን ሶስት ጉርሻ ኒሲማ ይደርሰን ነበር

The food passes through our bodies.

ምግቡ ሰውነታችን ውስጥ ገብቶ

We drop down to nothing.

ምንም አልጠቀመንም

In Malawi, the secondary school,

በማላዊ ለሁለተኛ ደረጃ ትምህርት

you have to pay school fees.

መክፈል ይጠበቅብናል

Because of the hunger, I was forced to drop out of school.

በረሀቡ ምክያንት ትምህረቴን ለማቋረጥ ተገደድኩ

I looked at my father

አባቴን ስመለከት

and looked at those dry fields.

የደረቀውን ማሳ ሳይ

It was the future I couldn't accept.

ልቀበለው የምችለው የወደፊት እጣ አልነበረም

I felt very happy to be at the secondary school,

ትምህርት ቤት መገኘት ያስደስተኝ ነበር

so I was determined to do anything possible

ስለዚህ የሚቻለውን ለማድረግ ቆርጬ ነበር

to receive education.

ትምህርት ለማግኘት

So I went to a library.

ስለዚህ ወደ ቤተመጽሀፍት ሄድኩ

I read books, science books, especially physics.

መጽሀፍቶች አነበብኩ የሳይንስ መጻህፍት በተለይ የፊዚክስ

I couldn't read English that well.

እንግሊዘኛ ያን ያህል ማንበብ አልችልም ነበር

I used diagrams and pictures

የምስል ገለጻዎችንና ፎቶዎችን እጠቀም ነበር

to learn the words around them.

በነሱ ዙሪያ ያሉ ቃላት ለመረዳት

Another book put that knowledge in my hands.

አንድ መጽሀፍ እውቀትን በእጄ አስጨበጠኝ

It said a windmill could pump water and generate electricity.

የንፋስ ተርባይን ውሀ ማፍለቅና ኤሌክተሪክ ማመንጨት ይችላል ይላል

Pump water meant irrigation,

ውሀ ማፍለቅ መስኖ ማለት ነው

a defense against hunger,

ረሀብን መቋቋሚ ዘዴ

which we were experiencing by that time.

በጊዜው ያ ነበር የኛ ችግር

So I decided I would build one windmill for myself.

ስለዚህ ለራሴ አንድ የንፋስ ተርባይን ለመስራት ወሰንኩ

But I didn't have materials to use,

ግን መስሪያ ቁሳቁሶች አልነበረኝም

so I went to a scrap yard

ስለዚህ ቁሻሻ መጣያ ቦታ ሄድኩ

where I found my materials.

ቁሳቁሶችን ከዛ አገኘው

Many people, including my mother,

ብዙ ሰዎች እናቴን ጨምሮ

said I was crazy.

አብደሀል ሲሉኝ ነበር

(Laughter)

(ሳቅ)

I found a tractor fan,

የትራክተር ንፋስ መስጫ፣

shock absorber, PVC pipes.

ንዘረት ተከላካይ፣ የፒቪሲ ቱቦ አገኘሁ

Using a bicycle frame

የባይስክል ቸርኬና

and an old bicycle dynamo,

ያረጀ የባይስክል ዳይናሞ በመጠቀም

I built my machine.

መሳሪያዬን ገነባሁ

It was one light at first.

መጀመሪያ ለአንድ መብራት

And then four lights,

ቀጥሎ አራት መብራቶች

with switches, and even a circuit breaker,

አራት መብራቶች ከነ ማብሪያ ማጥፊያ ሀይል ማገጃ ሳይቀር

modeled after an electric bell.

ከኤሌክትሪክ ደወል ጋር የሚመሳሰል

Another machine pumps water

ሌላኛው መሳሪያ ውሀ ያፈልቃል

for irrigation.

ለመስኖ የሚሆን

Queues of people start lining up at my house

የተወሰኑ ሰዎች ቤቴ ደጃፍ መሰለፍ ጀመሩ

(Laughter)

(ሳቅ)

to charge their mobile phone.

የሞባይል ስልካቸውን ሀይል ለመሙላት

(Applause)

(ጭብጨባ)

I could not get rid of them.

ላባርራቸው አልቻልኩም!

(Laughter)

(ሳቅ)

And the reporters came too,

ቀጥሎ ሪፖርተሮች መጡ

which lead to bloggers

ቀጥሎ ጦማሪያን

and which lead to a call from something called TED.

ቀጥሎ ቴድ ከሚባል ነገር የስልክ ጥሪ መጣ

I had never seen an airplane before.

በጭራሽ አውሮብላን አይቼ አላውቅም ነበር

I had never slept in a hotel.

ሆቴል ውስጥ በጭራሽ አድሬ አላውቅም

So, on stage that day in Arusha,

የዛን ቀን በአሩሻ መድረኩ ላይ

my English lost,

እንግሊዘኛ ጠፋኝ

I said something like,

እንደዚህ የመሰለ ነገር ነበር ያልኩት

"I tried. And I made it."

"ሞከርኩ እናም ተሳካልኝ"

So I would like to say something

አንድ ነገር ማለት እፈልጋለሁ

to all the people out there like me

በውጭ ላሉ እኔን ለሚመስሉ ሁሉ

to the Africans, and the poor

ለአፍሪካኖች እና ለድሆች

who are struggling with your dreams.

ህልማችሁን ለማሳካት ትግል ላይ ላላቹ

God bless.

አምላክ ይባርካቹ!

Maybe one day you will watch this on the Internet.

ምናልባት አንድ ቀን በድህረ ገጽ ይሄን ታዩ ይሆናል

I say to you, trust yourself and believe.

እምላችሁ በራሳችሁ ተማመኑ እናም እመኑ

Whatever happens, don't give up.

ምንም ነገር ቢከሰት ተስፋ እንዳትቆርጡ

Thank you.

አመሰግናለሁ!

(Applause)

(ጭብጨባ)