William Kamkwamba: How I harnessed the wind

413,521 views ・ 2009-09-23

TED


Mesedez, egin klik bikoitza beheko ingelesezko azpitituluetan bideoa erreproduzitzeko.

Translator: Ibai Aramburuzabala Arrieta Reviewer: Jon Goikolea
00:12
Thank you.
0
12160
3000
Eskerrik asko.
00:15
Two years ago, I stood on the TED stage in Arusha, Tanzania.
1
15160
4000
Badira bi urte Arushan, Tanzanian, TED agertokira igo nintzenetik.
00:19
I spoke very briefly about one of my proudest creations.
2
19160
5000
Bertan, harroen nagoen nire sorkuntzetariko bati buruz hitz egin nuen.
00:24
It was a simple machine that changed my life.
3
24160
4000
Nire bizitza aldatu zuen makina sinple bat zen.
00:28
Before that time,
4
28160
2000
Hura baino lehen
00:30
I had never been away from my home
5
30160
3000
inoiz ez nintzen nire Malawiko etxetik
00:33
in Malawi.
6
33160
3000
urrun egon.
00:36
I had never used a computer.
7
36160
2000
Inoiz ez nuen ordenagailu bat erabili.
00:38
I had never seen an Internet.
8
38160
4000
Inoiz ez nuen Interneta ikusi.
00:42
On the stage that day, I was so nervous.
9
42160
5000
Egun hartan, agertokian, oso urduri nengoen.
00:47
My English lost,
10
47160
4000
Ingelesa ahaztu zitzaidan
00:51
I wanted to vomit.
11
51160
2000
eta oka egiteko gogoa neukan.
00:53
(Laughter)
12
53160
4000
(Algarak)
00:57
I had never been surrounded by so many azungu,
13
57160
4000
Inoiz ez nuen inguruan horrenbeste azungu,
01:01
white people.
14
61160
2000
pertsona txuri, izan.
01:03
(Laughter)
15
63160
3000
(Algarak)
01:06
There was a story I wouldn't tell you then.
16
66160
3000
Orduan ezin izan nuen nahi nuen istorioa kontatu.
01:09
But well, I'm feeling good right now.
17
69160
3000
Baina orain, ondo sentitzen nahiz eta
01:12
I would like to share that story today.
18
72160
3000
istorio hura gaur partekatzea nahi nuke.
01:15
We have seven children in my family.
19
75160
2000
Familian zazpi anai-arreba gara.
01:17
All sisters, excepting me.
20
77160
4000
Denak neskak, ni izan ezik.
01:21
This is me with my dad when I was a little boy.
21
81160
5000
Hona nire aita eta biok txikia nintzenean.
01:26
Before I discovered the wonders of science,
22
86160
3000
Zientziaren mirariak ezagutu baino lehen,
01:29
I was just a simple farmer
23
89160
2000
nekazari bat besterik ez nintzen
01:31
in a country of poor farmers.
24
91160
3000
nekazari pobrez beteriko herrialde baten.
01:34
Like everyone else, we grew maize.
25
94160
4000
Gainerakoak bezala, artoa lantzen genuen.
01:38
One year our fortune turned very bad.
26
98160
5000
Urte baten, gure zoriak txarrera egin zuen.
01:43
In 2001 we experienced an awful famine.
27
103160
5000
2001. urtean, izugarrizko gosetea jasan genuen.
01:48
Within five months all Malawians began to starve to death.
28
108160
7000
Bost hilabeteren buruan Malawiko biztanleak gosez hiltzen hasi ziren.
01:55
My family ate one meal per day, at night.
29
115160
4000
Nire familian egunean behin besterik ez genuen jaten, gauean.
01:59
Only three swallows of nsima for each one of us.
30
119160
4000
Hiru nsima mokadu soilik bakoitzak.
02:03
The food passes through our bodies.
31
123160
2000
Janariak gure gorputzetan sartu-irten bat besterik etzuen egiten.
02:05
We drop down to nothing.
32
125160
4000
Gero eta argalago geunden denok.
02:09
In Malawi, the secondary school,
33
129160
3000
Malawin, bigarren hezkuntza jasotzeko,
02:12
you have to pay school fees.
34
132160
2000
eskola-tasak ordaindu behar dira.
02:14
Because of the hunger, I was forced to drop out of school.
35
134160
6000
Gosetea zela eta, eskola utzi behar izan nuen.
02:20
I looked at my father
36
140160
2000
Nire aita begiratu nuen,
02:22
and looked at those dry fields.
37
142160
2000
eta gero zelai lehor haiek.
02:24
It was the future I couldn't accept.
38
144160
4000
Onartu ezinezko etorkizun bat zen.
02:28
I felt very happy to be at the secondary school,
39
148160
4000
Bigarren hezkuntza jasotzeko irrikatzen nengoen.
02:32
so I was determined to do anything possible
40
152160
5000
Beraz, heziketa lortzeko ahalegin denak
02:37
to receive education.
41
157160
2000
egiteko gertu nengoen.
02:39
So I went to a library.
42
159160
2000
Horrela, liburutegira joan nintzen.
02:41
I read books, science books, especially physics.
43
161160
4000
Zientzia liburuak irakurtzen hasi nintzen, fisika liburuak gehien bat.
02:45
I couldn't read English that well.
44
165160
2000
Ez nuen ingelesa horren ondo irakurtzen.
02:47
I used diagrams and pictures
45
167160
3000
Diagrama eta irudiak erabili nituen
02:50
to learn the words around them.
46
170160
5000
alboko hitzen esanahia ikasteko.
02:55
Another book put that knowledge in my hands.
47
175160
4000
Liburu bat izan zen jakituria nire eskuetan jarri zuena.
02:59
It said a windmill could pump water and generate electricity.
48
179160
6000
Haizerrota batek ura ponpatu eta elektrizitatea sortu ahal zuela zioen.
03:05
Pump water meant irrigation,
49
185160
3000
Ura ponpatzeak ureztaketa suposatzen du.
03:08
a defense against hunger,
50
188160
2000
Orduan jasaten hari ginen goseteari
03:10
which we were experiencing by that time.
51
190160
4000
aurre egiteko defentsa.
03:14
So I decided I would build one windmill for myself.
52
194160
4000
Beraz, haizerrota bat neuk eraikitzea erabaki nuen.
03:18
But I didn't have materials to use,
53
198160
3000
Baina ez neukan materialik.
03:21
so I went to a scrap yard
54
201160
2000
Txatartegi batera joan behar izan nuen
03:23
where I found my materials.
55
203160
3000
beharrezko materialak aurkitzeko.
03:26
Many people, including my mother,
56
206160
4000
Jende askok, nire amak barne,
03:30
said I was crazy.
57
210160
2000
zoratuta nengoela esan zidaten.
03:32
(Laughter)
58
212160
2000
(Algarak)
03:34
I found a tractor fan,
59
214160
2000
Traktore baten haizagailua aurkitu nuen,
03:36
shock absorber, PVC pipes.
60
216160
2000
malgukia, PVC tutuak.
03:38
Using a bicycle frame
61
218160
3000
Txirrindu baten markoa
03:41
and an old bicycle dynamo,
62
221160
4000
eta dinamo zahar bat erabiliz,
03:45
I built my machine.
63
225160
2000
nire makina eraiki nuen.
03:47
It was one light at first.
64
227160
3000
Hasieran argi bat besterik ez geneukan.
03:50
And then four lights,
65
230160
3000
Gero lau izan genituen,
03:53
with switches, and even a circuit breaker,
66
233160
5000
dagozkien etengailuekin, baita fusible bat ere,
03:58
modeled after an electric bell.
67
238160
4000
guztia sistema elektriko baten antzera.
04:02
Another machine pumps water
68
242160
4000
Beste makina batek ura ponpatzen zuen
04:06
for irrigation.
69
246160
3000
ureztaketa xedeetarako.
04:09
Queues of people start lining up at my house
70
249160
3000
Nire etxearen aurrean jende-ilarak sortzen hasi ziren
04:12
(Laughter)
71
252160
2000
(Algarak)
04:14
to charge their mobile phone.
72
254160
2000
beren telefono mugikorrak kargatzeko asmoz.
04:16
(Applause)
73
256160
4000
(Txaloak)
04:20
I could not get rid of them.
74
260160
2000
Ezin nintzen beraietaz libratu.
04:22
(Laughter)
75
262160
2000
(Algarak)
04:24
And the reporters came too,
76
264160
3000
Eta kazetariak ere etorri ziren,
04:27
which lead to bloggers
77
267160
2000
gero blog idazleak,
04:29
and which lead to a call from something called TED.
78
269160
5000
eta ondorioz TED izeneko zerbaiten dei bat jaso nuen.
04:34
I had never seen an airplane before.
79
274160
2000
Inoiz ez nuen hegazkin bat ikusi.
04:36
I had never slept in a hotel.
80
276160
3000
Inoiz ez nuen hotel baten lo egin.
04:39
So, on stage that day in Arusha,
81
279160
4000
Beraz, Arushako agertoki artan,
04:43
my English lost,
82
283160
3000
ingelesa ahaztu zitzaidan,
04:46
I said something like,
83
286160
3000
Gutxi gora behera, honakoa esan nuen
04:49
"I tried. And I made it."
84
289160
4000
"Ahalegindu naiz eta lortu dut."
04:53
So I would like to say something
85
293160
2000
Beraz, ondorengoa esan nahi nuke
04:55
to all the people out there like me
86
295160
3000
ni bezalako pertsona guztiei,
04:58
to the Africans, and the poor
87
298160
3000
afrikarrei eta pobreei
05:01
who are struggling with your dreams.
88
301160
4000
beraien ametsak lortzeko gogor lan egiten dutenei,
05:05
God bless.
89
305160
2000
Jaunak bedeinka zaitzatela.
05:07
Maybe one day you will watch this on the Internet.
90
307160
4000
Agian, noizbait hau Interneten ikusteko aukera izango duzue.
05:11
I say to you, trust yourself and believe.
91
311160
5000
Entzun esan nahi dudana: izan konfiantza zeuengan eta sinetsi.
05:16
Whatever happens, don't give up.
92
316160
2000
Edozer gertatzen dela ere, segi aurrera.
05:18
Thank you.
93
318160
2000
Eskerrik asko.
05:20
(Applause)
94
320160
30000
(Txaloak)
Webgune honi buruz

Gune honek ingelesa ikasteko erabilgarriak diren YouTube bideoak aurkeztuko dizkizu. Mundu osoko goi mailako irakasleek emandako ingeleseko ikasgaiak ikusiko dituzu. Egin klik bikoitza bideo-orri bakoitzean bistaratzen diren ingelesezko azpitituluetan, hortik bideoa erreproduzitzeko. Azpitituluak bideoaren erreprodukzioarekin sinkronizatuta mugitzen dira. Iruzkin edo eskaerarik baduzu, jar zaitez gurekin harremanetan harremanetarako formulario hau erabiliz.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7