The dangerous evolution of HIV | Edsel Salvaña

109,851 views ・ 2018-02-15

TED


Mesedez, egin klik bikoitza beheko ingelesezko azpitituluetan bideoa erreproduzitzeko.

Translator: Jon Elizagaray Reviewer: Jone Aliri Lazcano
00:12
The Philippines: an idyllic country
0
12916
2346
Filipinak: herrialde amesgarria
00:15
with some of the clearest water and bluest skies on the planet.
1
15286
3753
mundu osoko ur eta zeru gardenetarikoekin.
00:19
It is also the epicenter
2
19063
1592
Baita HIESaren epidemiaren epizentro garrantzitsuenetarikoa
00:20
of one of the fastest-growing HIV epidemics in the world.
3
20679
3401
00:24
On the surface, it seems as if we are just a late bloomer.
4
24494
3808
Itxuraz, agerraldi berantiarra baino ez dela dirudi.
00:28
However, the reasons for our current epidemic
5
28326
2843
Baina epidemia honen arrazoiak
00:31
are much more complicated
6
31193
1824
askoz konplexuagoak dira
00:33
and may foreshadow a global resurgence of HIV.
7
33041
3921
eta mundu mailako agerraldi berri baten zeinu izan daitezke.
00:38
While overall new cases of HIV continue to drop in the world,
8
38128
4481
Mundu osoan kasu berrien kopurua gutxitzen ari den bitartean,
00:42
this trend may be short-lived
9
42633
2460
joera hau laburra izan daiteke
00:45
when the next wave of more aggressive and resistant viruses arrive.
10
45117
3885
agresibo eta erresistentzia handiagoko birusen olatu berri bat iristerakoan.
00:49
HIV has a potential to transform itself into a new and different virus
11
49601
5822
HIESak, zelula bat infektatzen duen bakoitzean,
bere burua beste motako birus batean transformatzeko gaitasuna du.
00:55
every time it infects a cell.
12
55447
1555
00:57
Despite the remarkable progress we've made in reversing the epidemic,
13
57700
4063
Birus honi aurre egitego garapen esanguratsuak lortu baditugu ere,
01:01
the truth is that we are just a few viral mutations away from disaster.
14
61787
4814
egia esan hondamenetik mutazio gutxi batzuetara gaude.
HIESAren aldakortasuna ikusi ahal izateko,
01:07
To appreciate the profound way in which HIV transforms itself
15
67125
3979
birusa erreproduzitzen den bakoitzean,
01:11
every time it reproduces,
16
71128
1673
01:12
let's make a genetic comparison.
17
72825
1748
goazen alderatze genetiko bat egitera:
01:15
If we look at the DNA variation among humans of different races
18
75161
3595
Giza arrazen arteko DNA ezberdintasunei begiratzen badiegu,
01:18
from different continents,
19
78780
1613
kontinenteetan zehar,
01:20
the actual DNA difference is only 0.1 percent.
20
80417
3496
DNA ezberdintasuna %0,1 baino ez da.
01:24
If we look at the genetic difference
21
84469
2094
Gizakien eta tximinoen artean %7koa da.
01:26
between humans, great apes, and rhesus macaques,
22
86587
4134
01:30
that number is seven percent.
23
90745
1929
01:33
In contrast, the genetic difference between HIV subtypes
24
93348
4111
Alderantziz, ezberdinatsun genetikoa HIESaren moten artean
01:37
from different patients
25
97483
1575
gaixo ezberdinen artean %35koa izatera heldu daiteke.
01:39
may be as much as 35 percent.
26
99082
2473
01:42
Within a person infected with HIV,
27
102094
2747
HIESArekin kutsatuta dagoen pertsona batean
01:44
the genetic difference between an infecting mother virus
28
104865
3396
ama birusa eta bere seme birusen arteko ezberdintasun genetikoa
01:48
and subsequent daughter viruses
29
108285
2325
%5rainokoa dela frogatu da.
01:50
has been shown to be as much as five percent.
30
110634
2387
01:53
This is the equivalent of a gorilla giving birth to a chimpanzee,
31
113376
4643
Gorila batek seme tximpanze bat izatearen balio bera du.
Eta segidan orangutan bat izatea,
01:58
then to an orangutan,
32
118043
1828
01:59
then to a baboon,
33
119895
1559
gero babuino bat,
02:01
then to any random great ape within its lifetime.
34
121478
2873
eta gero edozelako tximino espezie bat izatea.
02:04
There are nearly 100 subtypes of HIV,
35
124375
3941
Gutxigorabehera 100 HIES mota daude
02:08
with new subtypes being discovered regularly.
36
128340
2469
eta maiz mota berriak aurkitzen dira.
02:11
HIV in the developed world is almost all of one subtype:
37
131448
5312
HIESa mundo garatuan ia mota batekoa baino ez da: B mota.
02:16
subtype B.
38
136784
1153
HIESari aurre egiteko dakigun ia guztia B motaren ikerketei dagokie.
02:18
Mostly everything we know and do to treat HIV
39
138850
3850
02:22
is based on studies on subtype B,
40
142724
3557
Baina mundu osoko kasuen %12 baino ez da.
02:26
even though it only accounts for 12 percent
41
146305
2638
02:28
of the total number of cases of HIV in the world.
42
148967
3484
Ezberdintasun genetikoaren ondorioz, HIESaren moten arteko batzuk
02:33
But because of the profound genetic difference
43
153182
2611
02:35
among different subtypes,
44
155817
2350
02:38
some subtypes are more likely to become drug-resistant
45
158191
3437
drogei aurre egiteko gaitasun handiagoa dute
02:42
or progress to AIDS faster.
46
162168
2024
edota azkarrago garatzen dira.
02:44
We discovered that the explosion of HIV cases in the Philippines
47
164763
4722
Filipinetako HIES kasuen eztanda, mendebaldeko B motatik
02:49
is due to a shift from the Western subtype B
48
169509
4232
Asia hego-ekialdeko AE mota agresibo baterako
02:53
to a more aggressive Southeast Asian subtype AE.
49
173765
4631
aldaketari dagokiola aurkitu dugu.
02:58
We are seeing younger and sicker patients
50
178794
2731
Gaixo gazteagoak eta kaltetuagoak ikusten ari gara
03:01
with high rates of drug resistance.
51
181549
1980
sendagaiei erristentzia handiagoarekin.
03:04
Initial encroachment of this subtype
52
184195
2873
Mota honen lehen aztarnak
03:07
is already occurring in developed countries,
53
187092
2711
jadanik ikusten ari dira herrialde garatuetan,
03:09
including Australia, Canada and the United States.
54
189827
3740
hots Australia, Kanada eta Estatu Batuak.
03:13
We may soon see a similar explosion of cases in these countries.
55
193591
4504
Denbora gutxira kasu eztanda berdin bat ikusteko probabilitate handia dago.
HIESarekin bukatu dugula pentsatzen dugun bitartean,
03:19
And while we think that HIV is done
56
199393
3005
eta gaixotasun honen bolada joan egin dela pentsatzen dugun bitartean,
03:22
and that the tide has turned for it,
57
202422
1998
03:24
just like with real tides, it can come right back.
58
204444
2966
berriro agertzea izan liteke.
03:27
In the early 1960s, malaria was on the ropes.
59
207834
3436
1960ko hamarkadan, malaria ia garaitua zegoen.
Kasuen kopurua behera zihoan bitartean,
03:31
As the number of cases dropped,
60
211294
1995
03:33
people and governments stopped paying attention.
61
213313
2769
jendeak eta gobernuek jaramon egiteari utzi zioten.
03:36
The result was a deadly resurgence of drug-resistant malaria.
62
216106
4754
Ondorioz sendagai-erresistentzia zuen malaria baten berragerraldi bat izan zen.
03:41
We need to think of HIV
63
221562
1688
HIESean pentsatzean
03:43
not as a single virus that we think we've figured out,
64
223274
3697
ez dugu garaitu dugun birus bakar batean pentsatu behar,
03:46
but as a collection of rapidly evolving and highly unique viruses,
65
226995
6194
baizik eta azkar garatzen ari den birus talde anitz batean,
non birus bakoitzak hurrengo epidemia hilkorra sortu dezakeen.
03:53
each of which can set off the next deadly epidemic.
66
233213
2780
03:56
We are incorporating more powerful and new tools
67
236474
3536
Erreminta berri eta indartsuagoak sortzen ari gara
04:00
to help us detect the next deadly HIV strain,
68
240034
3135
hurrengo HIESaren mota hilkorra detektatu ahal izateko
04:03
and this needs to go hand in hand with urgent research
69
243193
4028
eta honek premiazko ikerketa baten ondoan jorratzeko beharra du.
04:07
on the behavior and proper treatment of non-B subtypes.
70
247245
4472
B mota ez diren moten bilakaera eta sendatzeko modua ikertzeko.
04:12
We need to convince our governments
71
252201
1810
Gobernuei eta agentziei
04:14
and our funding agencies
72
254035
1650
buruan sartu behar diegu
04:15
that HIV is not yet done.
73
255709
3298
HIESarekin ez dugula bukatu.
04:20
Over 35 million people have died of HIV.
74
260357
4090
HIESak 35 milioi pertsona baino gehiago hil ditu
04:25
We are on the verge of an AIDS-free generation.
75
265098
3410
HIESarik gabeko generazio bat lortzeko aukera dugu.
04:28
We need to pay attention.
76
268532
2193
Kontuz ibili behar gara.
04:30
We need to remain vigilant
77
270749
2333
Erne ibili eta horrela jarraitu behar dugu
04:33
and follow through.
78
273106
1497
04:34
Otherwise, millions more will die.
79
274627
2903
Bestela, milioika pertsona gehiago hilko dira.
04:37
Thank you.
80
277554
1199
Eskerrik asko.
04:38
(Applause)
81
278777
4414
(Txaloak)
Webgune honi buruz

Gune honek ingelesa ikasteko erabilgarriak diren YouTube bideoak aurkeztuko dizkizu. Mundu osoko goi mailako irakasleek emandako ingeleseko ikasgaiak ikusiko dituzu. Egin klik bikoitza bideo-orri bakoitzean bistaratzen diren ingelesezko azpitituluetan, hortik bideoa erreproduzitzeko. Azpitituluak bideoaren erreprodukzioarekin sinkronizatuta mugitzen dira. Iruzkin edo eskaerarik baduzu, jar zaitez gurekin harremanetan harremanetarako formulario hau erabiliz.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7