The dangerous evolution of HIV | Edsel Salvaña

Translator: Hong Diem Nguyen Reviewer: Lam Nguyen

The Philippines: an idyllic country

Philippines, một đất nước bình dị

with some of the clearest water and bluest skies on the planet.

với mặt nước và bầu trời trong xanh nhất hành tinh.

It is also the epicenter

Nơi đây đang còn là tâm chấn

of one of the fastest-growing HIV epidemics in the world.

của một trong những bệnh dịch đang phát triển nhanh nhất thế giới - HIV.

On the surface, it seems as if we are just a late bloomer.

Nhìn bề ngoài, có vẻ như căn bệnh này xuất hiện muộn hơn so với các nước khác.

However, the reasons for our current epidemic

Tuy nhiên, những nguyên nhân dẫn đến dịch bệnh hiện tại

are much more complicated

phức tạp hơn nhiều

and may foreshadow a global resurgence of HIV.

và có thể báo trước sự trỗi dậy của HIV trên toàn cầu.

While overall new cases of HIV continue to drop in the world,

Trên tổng thể thì các trường hợp nhiễm mới HIV trên thế giới đang tiếp tục suy giảm,

this trend may be short-lived

xu hướng này có lẽ chỉ là giai đoạn ngắn

when the next wave of more aggressive and resistant viruses arrive.

khi làn sóng virus hung hãn và kháng thuốc tốt hơn ập đến kế tiếp.

HIV has a potential to transform itself into a new and different virus

HIV có khả năng tự biến đổi thành một loại virus mới khác

every time it infects a cell.

mỗi khi nó lây nhiễm một tế bào.

Despite the remarkable progress we've made in reversing the epidemic,

Mặc dù chúng ta đã có những tiến bộ đáng kể để đảo ngược dịch bệnh,

the truth is that we are just a few viral mutations away from disaster.

sự thật thì chúng ta chỉ cách thảm hoạ bằng vài lần đột biến virus.

To appreciate the profound way in which HIV transforms itself

Để hiểu rõ cách mà HIV tự biến đổi

every time it reproduces,

mỗi khi nó phân đôi,

let's make a genetic comparison.

hãy cùng làm phép so sánh di truyền.

If we look at the DNA variation among humans of different races

Nếu ta nhìn vào sự biến đổi ADN giữa những người khác chủng tộc

from different continents,

từ những châu lục khác nhau,

the actual DNA difference is only 0.1 percent.

sự khác biệt ADN thực tế chỉ có 0,1 phần trăm.

If we look at the genetic difference

Nếu ta nhìn vào sự khác biệt di truyền

between humans, great apes, and rhesus macaques,

giữa loài người, khỉ đột, và khỉ vàng,

that number is seven percent.

con số đó là bảy phần trăm.

In contrast, the genetic difference between HIV subtypes

Ngược lại, sự khác biệt di truyền giữa các nhóm phụ HIV

from different patients

từ những bệnh nhân khác nhau

may be as much as 35 percent.

có thể lên đến 35 phần trăm.

Within a person infected with HIV,

Bên trong một người bị nhiễm HIV,

the genetic difference between an infecting mother virus

sự khác biệt di truyền giữa một virus mẹ

and subsequent daughter viruses

và các virus con

has been shown to be as much as five percent.

đã được chứng minh là lên đến năm phần trăm.

This is the equivalent of a gorilla giving birth to a chimpanzee,

Tương đương với việc một con khỉ đột sinh ra một con tinh tinh,

then to an orangutan,

sau đó là một con đười ươi,

then to a baboon,

sau đó là một con khỉ đầu chó,

then to any random great ape within its lifetime.

sau đó là bất kỳ loài linh trưởng nào trong suốt vòng đời của nó.

There are nearly 100 subtypes of HIV,

HIV có gần một trăm nhóm phụ,

with new subtypes being discovered regularly.

cùng với các nhóm phụ mới được phát hiện thường xuyên.

HIV in the developed world is almost all of one subtype:

Tại các nước phát triển, các loại HIV hầu hết đều thuộc một loại nhóm phụ:

subtype B.

nhóm phụ B.

Mostly everything we know and do to treat HIV

Hầu như mọi thứ chúng ta biết và làm để đối phó với HIV

is based on studies on subtype B,

đều dựa vào nghiên cứu trên nhóm phụ B,

even though it only accounts for 12 percent

mặc dù chúng chỉ chiếm mười hai phần trăm

of the total number of cases of HIV in the world.

trong tổng số trường hợp nhiễm HIV trên thế giới.

But because of the profound genetic difference

Nhưng do sự khác biệt sâu xa về di truyền

among different subtypes,

giữa các loại nhóm phụ,

some subtypes are more likely to become drug-resistant

vài nhóm phụ gần như trở nên kháng thuốc

or progress to AIDS faster.

hay tiến đến AIDS nhanh hơn.

We discovered that the explosion of HIV cases in the Philippines

Chúng tôi đã khám phá ra sự bùng phát số ca nhiễm HIV tại Philippines

is due to a shift from the Western subtype B

là do sự thay đổi của nhóm phụ B ở phương Tây

to a more aggressive Southeast Asian subtype AE.

thành nhóm phụ AE mạnh hơn ở Đông Nam Á.

We are seeing younger and sicker patients

Chúng ta đang chứng kiến những bệnh nhân trẻ hơn và ốm nặng hơn

with high rates of drug resistance.

với tỷ lệ kháng thuốc cao.

Initial encroachment of this subtype

Sự xâm chiếm ban đầu của nhóm phụ này

is already occurring in developed countries,

đang dần diễn ra ở các nước phát triển,

including Australia, Canada and the United States.

bao gồm Úc, Canada và Mỹ.

We may soon see a similar explosion of cases in these countries.

Chúng ta sẽ sớm nhìn thấy sự bùng nổ số ca nhiễm HIV tương tự ở những nước này.

And while we think that HIV is done

Trong khi ta nghĩ rằng cơn dịch HIV đã qua

and that the tide has turned for it,

và rồi làn sóng đã trở lại,

just like with real tides, it can come right back.

giống như cơn thủy triều; thật vậy, nó có thể quay lại.

In the early 1960s, malaria was on the ropes.

Vào đầu những năm 1960, dịch sốt rét dần suy tàn.

As the number of cases dropped,

Khi số người mắc bệnh giảm xuống,

people and governments stopped paying attention.

người dân và chính phủ không còn để tâm đến.

The result was a deadly resurgence of drug-resistant malaria.

Kết quả sau đó là sự hồi sinh chết chóc của loại sốt rét kháng thuốc.

We need to think of HIV

Chúng ta cần nghĩ về HIV

not as a single virus that we think we've figured out,

không phải như một loại virus đơn lẻ mà ta nghĩ rằng mình biết hết,

but as a collection of rapidly evolving and highly unique viruses,

mà là một tổ hợp những virus khác biệt đang tiến hóa rất nhanh,

each of which can set off the next deadly epidemic.

và có thể gây ra cơn đại dịch tiếp theo.

We are incorporating more powerful and new tools

Chúng tôi đang kết hợp các công cụ mới và hiệu quả hơn

to help us detect the next deadly HIV strain,

giúp phát hiện ra chủng HIV chết chóc kế tiếp,

and this needs to go hand in hand with urgent research

và điều này phải đi đôi với việc khẩn trương nghiên cứu

on the behavior and proper treatment of non-B subtypes.

sự tiến triển và cách điều trị phù hợp đối với những nhóm phụ khác ngoài nhóm B.

We need to convince our governments

Chúng ta cần thuyết phục chính phủ

and our funding agencies

và các cơ quan tài trợ

that HIV is not yet done.

rằng HIV chưa chấm dứt.

Over 35 million people have died of HIV.

Hơn 35 triệu người đã chết vì HIV.

We are on the verge of an AIDS-free generation.

Chúng ta đang gần với một thế hệ không còn AIDS.

We need to pay attention.

Chúng ta cần quan tâm đến nó.

We need to remain vigilant

Chúng ta cần phải cảnh giác

and follow through.

và theo sát.

Otherwise, millions more will die.

Nếu không thì hàng triệu người nữa sẽ chết.

Thank you.

Cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)