The dangerous evolution of HIV | Edsel Salvaña

Çeviri: Zisan Bas Gözden geçirme: Cihan Ekmekçi

The Philippines: an idyllic country

Filipinler: cennet gibi bir ülke.

with some of the clearest water and bluest skies on the planet.

Gezegendeki en berrak sulara ve en mavi gökyüzüne sahip.

It is also the epicenter

Ayrıca dünyada en hızlı yayılan

of one of the fastest-growing HIV epidemics in the world.

HIV salgınlarının merkezlerinden biri.

On the surface, it seems as if we are just a late bloomer.

İlk bakışta sadece geç başlamışız gibi görünüyor

However, the reasons for our current epidemic

ama şu anki salgının nedeni

are much more complicated

çok daha karmaşık

and may foreshadow a global resurgence of HIV.

ve küresel bir HIV salgınının habercisi olabilir.

While overall new cases of HIV continue to drop in the world,

Dünyada yeni HIV vakaları azalmaya devam etse de

this trend may be short-lived

daha agresif ve dirençli bir virüs dalgası geldiğinde

when the next wave of more aggressive and resistant viruses arrive.

bu eğilimin fazla sürmeyebilir.

HIV has a potential to transform itself into a new and different virus

Ne zaman bir hücreyi enfekte etse

HIV'in kendini yeni ve farklı bir virüse dönüştürme potansiyeli var.

every time it infects a cell.

Despite the remarkable progress we've made in reversing the epidemic,

Salgını tersine çevirmekteki olağanüstü ilerlemelerimize rağmen,

the truth is that we are just a few viral mutations away from disaster.

gerçek şu ki bir faciaya sadece birkaç virüs mutasyonu uzaktayız.

To appreciate the profound way in which HIV transforms itself

HIV'in her çoğalışında kendini etkili bir şekilde dönüştürmesinin

every time it reproduces,

önemini anlamak adına

let's make a genetic comparison.

genetik bir karşılaştırma yapalım.

If we look at the DNA variation among humans of different races

Farklı ırk ve kıtalardan insanların

from different continents,

DNA farklılıklarına bakarsak

the actual DNA difference is only 0.1 percent.

gerçek DNA farkı sadece %0,1.

If we look at the genetic difference

İnsanlar, büyük apeler ve makaklardaki

between humans, great apes, and rhesus macaques,

genetik farklılıklara bakarsak

that number is seven percent.

bu rakam sadece %7.

In contrast, the genetic difference between HIV subtypes

Tam tersine, farklı hastalardan alınan HIV alt tipleri

from different patients

arasındaki genetik farklılıklar

may be as much as 35 percent.

%35'e kadar ulaşabiliyor.

Within a person infected with HIV,

HIV'e yakalanmış bir insanın içinde

the genetic difference between an infecting mother virus

enfekte eden ana virüs ve sonradan gelen yavru virüs

and subsequent daughter viruses

arasındaki genetik farklılık

has been shown to be as much as five percent.

%5 kadar yüksek olduğu gösterildi.

This is the equivalent of a gorilla giving birth to a chimpanzee,

Bu bir gorilin hayatı boyunca rastgele büyük bir ape yerine

then to an orangutan,

bir şempanze,

then to a baboon,

sonra bir orangutan,

then to any random great ape within its lifetime.

sonra da bir babun dünyaya getirmesiyle eşdeğer.

There are nearly 100 subtypes of HIV,

Sürekli keşfedilen yeni alt tipleriyle birlikte

with new subtypes being discovered regularly.

HIV'in yaklaşık 100 tane alt tipi var.

HIV in the developed world is almost all of one subtype:

Gelişmiş dünyada HIV neredeyse tamamen tek bir alt tipe denk geliyor:

subtype B.

Alt tip B.

Mostly everything we know and do to treat HIV

HIV hakkında bildiğimiz ve tedavisi için yaptığımız her şey

is based on studies on subtype B,

Alt tip B üzerine yaptığımız araştırmalara dayanıyor,

even though it only accounts for 12 percent

dünyadaki toplam HIV vakalarının

of the total number of cases of HIV in the world.

sadece %12'si için geçerli olsa bile.

But because of the profound genetic difference

Fakat farklı alt tiplerin arasındaki

among different subtypes,

derin genetik farklılıklardan ötürü

some subtypes are more likely to become drug-resistant

bazı alt tiplerin ilaçlara dirençli olmasının yanı sıra

or progress to AIDS faster.

daha hızlı AIDS'e ilerlemesi de muhtemel.

We discovered that the explosion of HIV cases in the Philippines

Filipinlerde HIV vakalarının patlamasının nedeninin

is due to a shift from the Western subtype B

daha agresif olan Güneydoğu Asya alt tipi AE'nin

to a more aggressive Southeast Asian subtype AE.

Batıya ait olan alt tip B'nin yerini alması olduğunu keşfettik.

We are seeing younger and sicker patients

Daha genç, durumu daha ağır ve ilaca karşı dirençleri

with high rates of drug resistance.

daha yüksek hastalarla karşılaşıyoruz.

Initial encroachment of this subtype

Bu alt tipin ilk istilası

is already occurring in developed countries,

gelişmiş ülkelerde çoktan başladı,

including Australia, Canada and the United States.

Avustralya, Kanada ve Birleşik Devletler dahil.

We may soon see a similar explosion of cases in these countries.

Bu ülkelerde yakında benzer vakaların patlamasını görebiliriz.

And while we think that HIV is done

HIV'in bittiğini

and that the tide has turned for it,

ve bu dalganın gittiğini düşünürken

just like with real tides, it can come right back.

gerçek akıntılarda olduğu gibi geri gelebilir.

In the early 1960s, malaria was on the ropes.

1960'lı yıllarda hastalık oranları düştükçe

As the number of cases dropped,

sıtma köşeye sıkışmıştı,

people and governments stopped paying attention.

insanlar ve devletler onunla ilgilenmeyi bıraktı,

The result was a deadly resurgence of drug-resistant malaria.

bu durum ilaçlara dirençli ölümcül bir sıtmanın doğuşuyla sonuçlandı.

We need to think of HIV

HIV'e bakış açımız

not as a single virus that we think we've figured out,

anladığımızı sandığımız tek bir virüs değil,

but as a collection of rapidly evolving and highly unique viruses,

her biri bir sonraki ölümcül salgını harekete geçirebilecek

hızla evrim geçiren eşsiz virüsler toplamı şeklinde olmalı.

each of which can set off the next deadly epidemic.

We are incorporating more powerful and new tools

Bir sonraki ölümcül HIV türünü belirlememize yardımcı olacak

to help us detect the next deadly HIV strain,

daha yeni ve daha güçlü araçlar geliştiriyoruz

and this needs to go hand in hand with urgent research

ve bunun B alt tipi olmayan virüslerin davranış ve uygun tedavisi hakkında

on the behavior and proper treatment of non-B subtypes.

acil bir araştırma ile beraber kullanılması gerekiyor.

We need to convince our governments

Hükûmet ve finansmanlarımızı

and our funding agencies

HIV'in bitmediği konusunda

that HIV is not yet done.

ikna etmeliyiz.

Over 35 million people have died of HIV.

35 milyonun üzerinde insan HIV sebebiyle hayatını kaybetti.

We are on the verge of an AIDS-free generation.

AIDS olmayan bir neslin eşiğindeyiz.

We need to pay attention.

Dikkat etmeliyiz.

We need to remain vigilant

Uyanık kalmalı

and follow through.

ve devam etmeliyiz.

Otherwise, millions more will die.

Yoksa milyonlarcası daha hayatını kaybedecek.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)