William Kamkwamba: How I harnessed the wind

William Kamkwamba: Rüzgarı nasıl dizginledim

Çeviri: Kemal Seçkin Gözden geçirme: Salim Sarımurat

Thank you.

Teşekkür ederim.

Two years ago, I stood on the TED stage in Arusha, Tanzania.

İki yıl önce, ArushaTanzanya'da TED sahnesindeydim.

I spoke very briefly about one of my proudest creations.

Gurur duyduğum eserlerden biri hakkında oldukça kısa bir konuşma yaptım.

It was a simple machine that changed my life.

Bu, hayatımı değiştiren basit bir makineydi.

Before that time,

Daha öncesinde

I had never been away from my home

Malavi'deki evimden

in Malawi.

hiç ayrılmamıştım.

I had never used a computer.

Hiç bilgisayar kullanmamıştım.

I had never seen an Internet.

Hiç internet görmemiştim.

On the stage that day, I was so nervous.

O gün sahnedeyken çok gergindim.

My English lost,

İngilizce'yi unuttum.

I wanted to vomit.

Kusmak istedim.

(Laughter)

(Kahkaha)

I had never been surrounded by so many azungu,

Etrafımda hiç bu kadar çok azungu,

white people.

-beyaz insan- olmamıştı.

(Laughter)

(Kahkaha)

There was a story I wouldn't tell you then.

O zaman size anlatmadığım bir hikaye vardı.

But well, I'm feeling good right now.

Ama olsun, şimdi kendimi iyi hissediyorum.

I would like to share that story today.

Bugün sizinle o hikayeyi paylaşmak istiyorum.

We have seven children in my family.

Ailemizde 7 çocuk var.

All sisters, excepting me.

Benim dışımda hepsi kız.

This is me with my dad when I was a little boy.

Bu, babamla ben, daha küçük bir çocukken.

Before I discovered the wonders of science,

Bilimin harikalarını keşfetmeden önce

I was just a simple farmer

yoksul çiftçiler ülkesinde

in a country of poor farmers.

basit bir çiftçiydim.

Like everyone else, we grew maize.

Herkes gibi mısır yetiştiriyorduk.

One year our fortune turned very bad.

Çok şanssız bir senemiz vardı.

In 2001 we experienced an awful famine.

2001'de felaket bir kıtlık yaşadık.

Within five months all Malawians began to starve to death.

5 ay içinde bütün Malavililer açlıktan ölmeye başladılar.

My family ate one meal per day, at night.

Ailem günde bir öğün yemek yiyordu, o da gece.

Only three swallows of nsima for each one of us.

Her birimiz için sadece 3 lokma nsima (mısır yemeği).

The food passes through our bodies.

Bir deri bir kemik kalmıştık.

We drop down to nothing.

Elde avuçta hiç birşey kalmamıştı.

In Malawi, the secondary school,

Malavi'de, ortaokulda,

you have to pay school fees.

okul harcı ödersiniz.

Because of the hunger, I was forced to drop out of school.

Açlık yüzünden, okulu bırakmam gerekecekti.

I looked at my father

Babama baktım,

and looked at those dry fields.

ve o kuru tarlalara baktım.

It was the future I couldn't accept.

Böyle bir geleceği kabul edemezdim.

I felt very happy to be at the secondary school,

Ortaokulda olmaktan dolayı çok mutluydum.

so I was determined to do anything possible

Öğrenebilmek için mümkün olan

to receive education.

herşeyi yapmaya karar verdim.

So I went to a library.

Kütüphaneye gittim.

I read books, science books, especially physics.

Kitap okudum, bilim kitapları, özellikle fizik.

I couldn't read English that well.

Pek de iyi İngilizce okuyamıyordum.

I used diagrams and pictures

Etrafındaki sözcükleri öğrenmek için

to learn the words around them.

tablo ve resimlere bakıyordum.

Another book put that knowledge in my hands.

Bana bilgi veren başka bir kitap.

It said a windmill could pump water and generate electricity.

Bir rüzgar türbininin su pompalayabileceğini ve elektrik üretebileceğini söylüyordu.

Pump water meant irrigation,

Su pompalamak sulama demekti.

a defense against hunger,

O an yaşamakta olduğumuz

which we were experiencing by that time.

kıtlığa karşı bir çözüm.

So I decided I would build one windmill for myself.

Böylece kendim için bir rüzgar türbini yapmaya karar verdim.

But I didn't have materials to use,

Ama kullanacak malzemem yoktu.

so I went to a scrap yard

Bu yüzden bir hurdalığa gittim

where I found my materials.

ve malzemelerimi buldum.

Many people, including my mother,

Çoğu insan, annem dahil

said I was crazy.

bana deli dedi.

(Laughter)

(Kahkaha)

I found a tractor fan,

Bir traktör fanı,

shock absorber, PVC pipes.

amortisör, pvc borular.

Using a bicycle frame

Bir bisiklet iskeleti

and an old bicycle dynamo,

ve eski bir bisiklet dinamosuyla

I built my machine.

makinemi yaptım.

It was one light at first.

Başlangıçta tek bir lambaydı.

And then four lights,

Sonra 4 lamba,

with switches, and even a circuit breaker,

anahtar ve hatta bir elektrik sayacı model alınarak

modeled after an electric bell.

yapılmış bir sigorta.

Another machine pumps water

Bir de sulama için su pompalayan

for irrigation.

bir makine.

Queues of people start lining up at my house

İnsanlar cep telefonlarını şarj etmek için

(Laughter)

(Kahkaha)

to charge their mobile phone.

evimin önünde sıraya girmeye başladı.

(Applause)

(Alkış)

I could not get rid of them.

Onlardan kurtulamadım.

(Laughter)

(Kahkaha)

And the reporters came too,

Sonra da gazeteciler geldi,

which lead to bloggers

ve bloglarda yazılmaya başlandı

and which lead to a call from something called TED.

sonunda da TED diye birşeyden beni aradılar.

I had never seen an airplane before.

Daha önce hiç uçak görmemiştim.

I had never slept in a hotel.

Hiç otelde kalmamıştım.

So, on stage that day in Arusha,

Neyse, o gün Arusha'da sahnede

my English lost,

İngilizcem kayboldu

I said something like,

şöyle bir şey söyledim:

"I tried. And I made it."

"Denedim ve başardım."

So I would like to say something

Şimdi seslenmek istediğim

to all the people out there like me

benim gibi insanlar,

to the Africans, and the poor

Afrikalılar ve orada hayalleriyle

who are struggling with your dreams.

mücadele eden yoksullar,

God bless.

Tanrı yanınızda olsun.

Maybe one day you will watch this on the Internet.

Günün birinde belki bunu internette izleyeceksiniz.

I say to you, trust yourself and believe.

Diyorum ki, kendinize güvenin ve inanın.

Whatever happens, don't give up.

Ne olursa olsun vazgeçmeyin.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)