William Kamkwamba: How I harnessed the wind

Translator: Kristine Sargsyan Reviewer: Luiza Hakobyan

Thank you.

Շնորհակալ եմ:

Two years ago, I stood on the TED stage in Arusha, Tanzania.

Երկու տարի առաջ ես կանգնած էի TED-ի բեմում, Տանզանյայում՝ Արուշայում:

I spoke very briefly about one of my proudest creations.

Ես շատ հակիրճ ներկայացրեցի իմ հայտնագործություններից մեկը

It was a simple machine that changed my life.

Դա մի պարզ մեխանիզմ էր, որը ամբողջությամբ փոխեց իմ կյանքը:

Before that time,

Դրանից առաջ

I had never been away from my home

երբեք Մալավիի տնից հեռու չէի գնացել

in Malawi.

.

I had never used a computer.

Երբեք համակարգիչ չէի օգտագործել:

I had never seen an Internet.

Դրանից առաջ երբեք ինտերնետ չէի տեսել:

On the stage that day, I was so nervous.

Այդ օրը TED-ի բեմի վրա ես անչափ հուզված էի:

My English lost,

Ես հուզմունքից մոռացա անգլերեն բոլոր բառերը,

I wanted to vomit.

Ես քիչ էր մնում հետ տայի։

(Laughter)

/Ծիծաղ/

I had never been surrounded by so many azungu,

Ես նախկինում երբեք այդքան "ազունգիներով" շրջապատված չէի եղել

white people.

/սպիտակ մարդկանցով/

(Laughter)

/Ծիծաղ/

There was a story I wouldn't tell you then.

Մի պատմություն կա, որ երևի այն ժամանակ չպատմեի:

But well, I'm feeling good right now.

Բայց հիմա ուրիշ է: Ես ինձ հիմա լավ եմ զգում:

I would like to share that story today.

Այսօր մեծ սիրով կպատմեմ ձեզ այդ պատմությունը:

We have seven children in my family.

Իմ ընտանիքում մենք 7 երեխա ենք:

All sisters, excepting me.

Բոլորը աղջիկներ են, բացի ինձանից:

This is me with my dad when I was a little boy.

Սա ես եմ իմ հայրիկի հետ, երբ ես փոքր երեխա էի:

Before I discovered the wonders of science,

Մինչև գիտության հրաշքները բացահայտելը

I was just a simple farmer

ես մի հասարակ հողագործ էի,

in a country of poor farmers.

աղքատ հողագործների երկրում:

Like everyone else, we grew maize.

Ինչպես մնացած բոլորը, մենք էլ եգիպտացորեն էինք աճեցնում:

One year our fortune turned very bad.

Բայց մի տարի մեր վիճակը իսկապես վատացավ:

In 2001 we experienced an awful famine.

2001-ին մեք իսկական սովի մատնվեցինք:

Within five months all Malawians began to starve to death.

Ընդամենը 5 ամսվա ընթացքում բոլոր մալավիացիները մահվան շեմին էին կանգնել:

My family ate one meal per day, at night.

Իմ ընտանիքը օրվա ընթացքում միայն մի անգամ էր ուտում, երեկոյան:

Only three swallows of nsima for each one of us.

Յուրաքանչյուրիս ընդամենը երեք կտոր նսիմա էր հասնում:

The food passes through our bodies.

Ուտելիքը անցնում էր մեր աչքերի առաջ:

We drop down to nothing.

Մի օր էլ պարզվեց, որ մենք այլևս ուտելու ոչինչ չունեինք:

In Malawi, the secondary school,

Մալավիում միջնակարգ դպրոց հաճախելու համար

you have to pay school fees.

դու պետք է վճարես:

Because of the hunger, I was forced to drop out of school.

Սովի պատճառով ես ստիպված դուրս մնացի դպրոցից:

I looked at my father

Մի օր էլ ես նայեցի հորս,

and looked at those dry fields.

նայեցի այս չորացած դաշտերին

It was the future I couldn't accept.

սա այն ապագան է, որ չկարողացա ընդունել։

I felt very happy to be at the secondary school,

Ես շատ ուրախ էի միջնակարգ դպրոցում սովորելու համար:

so I was determined to do anything possible

Այնպես որ որոշեցի ամեն ինչ անել

to receive education.

կրթություն ստանալու համար։

So I went to a library.

Ու գնացի գրադարան:

I read books, science books, especially physics.

Ես գրքեր էի կարդում, գիտական գրքեր, հատկապես ֆիզիկայի վերաբերյալ:

I couldn't read English that well.

Ես անգլերեն այնքան էլ լավ չէի կարդում:

I used diagrams and pictures

Ստիպված օգտագործում էի սխեմաներ ու նկարներ,

to learn the words around them.

որպեսզի գուշակեմ բառերը:

Another book put that knowledge in my hands.

Մի գրքից ես հատկապես շատ բան սովորեցի:

It said a windmill could pump water and generate electricity.

Այն ասում էր, որ հողմաղացը կարող է ջուր մղել և էլեկտրաէներգիա արտադրել:

Pump water meant irrigation,

Ջուրը դա նշանակում էր ոռոգման հնարավորություն,

a defense against hunger,

որը սովից փրկվելու լավագույն տարբերակն էր մեր համար՝

which we were experiencing by that time.

այն ինչի միջով մենք անցնում էինք այդ ժամանակ։

So I decided I would build one windmill for myself.

Ես որոշեցի, որ իմ հողմաղացն եմ պատրաստելու:

But I didn't have materials to use,

Բայց ես այն պատրաստելու համար նյութեր չունեի:

so I went to a scrap yard

Ես էլ գնացի աղբանոց,

where I found my materials.

որտեղ էլ գտա այն պարագաները, որոնցից հնարավոր էր հողմաղացը պատրաստել:

Many people, including my mother,

Շատերը, այդ թվում նաև իմ մայրը,

said I was crazy.

ասացին, որ ես խելագար եմ։

(Laughter)

/Ծիծաղ/

I found a tractor fan,

Ես տրակտորի դռներ գտա,

shock absorber, PVC pipes.

ամորտիզատոր, խողովակներ:

Using a bicycle frame

Օգտագործելով հեծանիվի կմաղքը

and an old bicycle dynamo,

և հեծանիվի հին դինամոն /ակումլիատորի սնուցող մաս/՝

I built my machine.

ես պատրաստեցի իմ մեխանիզմը:

It was one light at first.

Այն սկզբում մի լույս էր տալիս,

And then four lights,

հետո 4 լույս:

with switches, and even a circuit breaker,

Հետո էլ միացուցիչ պատրաստեցի ու նաև անջատիչ,

modeled after an electric bell.

լույսի առաջին վարձավճարի չափը տեսնելուց հետո:

Another machine pumps water

Իմ պատրաստած մեկ այլ մեխանիզմը ջուր էր դուրս մղում:

for irrigation.

ոռոգման համար։

Queues of people start lining up at my house

Իմ տան մոտ մարդկանց հերթեր էին առաջանում

(Laughter)

/Ծիծաղ/

to charge their mobile phone.

որպեսզի ես լիցքավորեի նրանց հեռախոսները:

(Applause)

/Ծափահարություններ/:

I could not get rid of them.

Ես նրանցից պրծում չունեի:

(Laughter)

/Ծիծաղ/

And the reporters came too,

Հետո եկան լրագրողները,

which lead to bloggers

իսկ հետո բլոգերները,

and which lead to a call from something called TED.

որոնցից հետո էլ ինձ զանգահարեցին TED-ից:

I had never seen an airplane before.

Նախկնիում ես երբեք ինքնաթիռ չէի նստել,

I had never slept in a hotel.

հյուրանոցում երբեք չէի քնել

So, on stage that day in Arusha,

Եվ այն օրը Արուշայում

my English lost,

անգլերեն բառերը մտքիցս թռան

I said something like,

ու ես միայն կարողացա ասել.

"I tried. And I made it."

<<Ես փորձեցի և ինձ մոտ ստացվեց>>

So I would like to say something

Այսպիսով, ես ուզում եմ մի բան ասել,

to all the people out there like me

բոլոր ինձ նման

to the Africans, and the poor

աֆրիկացիներին ու աղքատներին,

who are struggling with your dreams.

որոնք երազանքներ ունեն, բայց հույս չունեն դրանք իրականացնելու համար.

God bless.

Աստված պահապան ձեզ:

Maybe one day you will watch this on the Internet.

Միգուցե օրերից մի օր դուք տեսնեք այս տեսանյութը ինտեներտում:

I say to you, trust yourself and believe.

Ես ձեզ ասում եմ. հավատացեք ձեր ուժերին և ինքներդ ձեզ:

Whatever happens, don't give up.

Ինչ էլ պատահի, մի հիասթափվեք:

Thank you.

Շնորհակալություն:

(Applause)

Ծափահարություներ