How to grow fresh air | Kamal Meattle

Translator: sann tint Reviewer: Myo Aung

Some 17 years ago, I became allergic to Delhi's air.

လွန်ခဲ့တဲ့ (၁ရ)နှစ်ကပါ။ ကျွှန်တော်ဟာဒေလီမြို့တော်ရဲ့ လေထုနဲ့ ဓာတ်မတည့် ဖြစ်လာတယ်။

My doctors told me that my lung capacity

ကျွန်တော့ဆရာဝန်တွေ ပြောတာကတော့ ကျွန်တော့ရဲ့ အဆုတ်အလုပ်လုပ်နိူင်စွမ်းဟာ

had gone down to 70 percent,

(၇၀)ရာခိူင်နှုန်းလောက် ကျဆင်းနေတယ်တဲ့လေ။

and it was killing me.

နောက်ပြီး ဒါက ကျွန်တော့ကို သတ်နေတာတဲ့ဗျာ။

With the help of IIT,

IIT၊ TERIတို့ရဲ့ အကူအညီရယ်၊

TERI, and learnings from NASA,

နောက်ပြီးတော့ NASA ကနေ လေ့လာထားချက်တွေရယ်နဲ့

we discovered that there are three

ကျွန်တော်တို့တွေ အခြေခံကျတဲ့ စိမ်းလန်းစိုပြေတဲ့

basic green plants,

အပင်(၃)မျိုးကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ကြပါတယ်။

common green plants, with which

တွေ့မြင်နေကျ အပင်စိမ်းစိမ်းလေးတွေပါပဲ၊

we can grow all the fresh air

ဒါတွေနဲ့ ကျွန်တော်တို့ကို ကျန်းမာစေဖို့ အိမ်တွင်းမှာလိုအပ်တဲ့

we need indoors to keep us healthy.

လေကောင်းလေသန့်အားလုံးကို ထုတ်လုပ်နိူင်တာပေါ့ဗျာ။

We've also found that you can

နောက်ကျွန်တော်တို့ တွေရှိခဲ့သေးတာက

reduce the fresh air requirements

လုပ်ငန်းသုံး လေထုအရည်အသွေး အဆင့်အတန်းကို ထိန်းသိမ်းရင်းနဲ့

into the building, while maintaining

အဆောက်အဦထဲမှာ လိုအပ်တဲ့ လေကောင်းလေသန့်

industry indoor air-quality standards.

လိုအပ်ချက်ကို လျှော့ချပေးနိူင်တယ်ဆိုတာပါ။

The three plants are Areca palm,

အပင်(၃)မျိုးကတော့ ကြိမ်အုန်းပင် ၊

Mother-in-Law's Tongue and money plant.

နဂါးစက်ဂမုန်းပင်နဲ့ ဆင်ကွမ်းပင်တို့ပါပဲ။

The botanical names are in front of you.

ရုက္ခဗေဒဆိုင်ရာ အမည်တွေကတော့ သင်တို့ရဲ့ ရှေ့မှောက်မှာပဲပေါ့။

Areca palm is a plant which

ကြိမ်အုန်းပင်ကတော့ ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်ဓာတ်ငွေ့ကို

removes CO2 and converts it into oxygen.

စုတ်ယူပြီး၊ အောက်စီဂျင်အဖြစ်ပြောင်းလဲပေးတဲ့အပင်ပါ။

We need four shoulder-high plants per person,

လူတစ်ယောက်အတွက်ဆို ပခုံးအမြင့်လောက်ရှိတဲ့ အပင်(၄)ပင်လိုအပ်ပါတယ်။

and in terms of plant care,

နောက်ပြီး အပင်ကို ပြုစုဖို့ ပတ်သက်လို့ကတော့

we need to wipe the leaves

ဒေလီလိုမြို့မှာဆိုရင် အရွက်တွေကို နေ့တိုင်း

every day in Delhi, and perhaps

ဖုန်ကို သန့်စင်ပေးရန် လိုပါတယ်။ နောက်ပြီး ပိုပြီး လေထုသန့်ရှင်းတဲ့ မြို့တွေမှာဆိုရင်တော့

once a week in cleaner-air cities.

တစ်ပတ်တစ်ခါလောက် ဖုန်သုတ်ပေးရင် ရမှာပေါ့။

We had to grow them in vermi manure,

ဒီအပင်တွေကို ဇီဝမြေဩဇာတွေထဲမှာ စိုက်ပျိုးခဲ့ရပါတယ်

which is sterile, or hydroponics,

အဲဒါက ပိုးသတ်ထားတယ်လေ။ တနည်း မြေမဲ့ အာဟာရရည်ဖြင့် စိုက်ပျိုးတဲ့ နည်းပေါ့။

and take them outdoors every three to four months.

နောက်ပြီး (၃)လ၊ (၄)လလောက်တစ်ခါ အပြင်ကို ထုတ်ပြီး ထားပေးရတာပေါ့ဗျာ။

The second plant is Mother-in-law's Tongue,

ဒုတိယအပင်ကတော့ နဂါးစက်ဂမုန်းပင်ပါ။

which is again a very common plant,

ဒါကလည်း တော်တော်လေး တွေ့မြင်နေကျ အပင်ပါပဲ၊

and we call it a bedroom plant,

ဒါကို ကျွန်တော်တို့က အိပ်ခန်းဆောင်အပင်လို့ ခေါ်ကြပါတယ်။

because it converts CO2 into oxygen at night.

အကြောင်းကတော့ဗျာ ဒါက ညဘက်မှာ ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်ဓာတ်ငွေ့ကို အောက်စီဂျင်အဖြစ်ပြောင်းလဲပေးလို့ပါ။

And we need six to eight waist-high plants per person.

လူတစ်ယောက်အတွက်ဆို ခါးအမြင့်လောက်ရှိတဲ့ အပင်(၆)ပင်ကနေ (၈)ပင်လောက်လိုတာပေါ့။

The third plant is money plant,

တတိယမြောက် အပင်ကတော့ ဆင်ကွမ်းပင်ပါ၊

and this is again a very common plant;

ဒီပင်ကလည်း အတွေ့များတဲ့ အပင်ပါပဲဗျာ။

preferably grows in hydroponics.

ရေထဲမှာ စိုက်တာကို ပိုကြိုက်ပါတယ်။

And this particular plant removes formaldehydes

နောက်ပြီး ဒီထူးခြားတဲ့အပင်က ဖော်မယ်ဒီဟိုက် ဓာတ်ငွေနဲ့ အခြား အငွေ့ပျံလွယ်တဲ့

and other volatile chemicals.

ဓာတုပစ္စည်းတွေကို ဖယ်ရှားပေးပါတယ်။

With these three plants,

ဒီအပင်(၃)မျိုးနဲ့

you can grow all the fresh air you need.

ခင်ဗျားတို့ လိုအပ်တဲ့ လေကောင်းလေသန့်အားလုံးကို ဖန်တီးယူလို့ရပါတယ်။

In fact, you could be in a bottle

တကယ်တမ်းကျတော့ ခင်ဗျားတို့အားလုံးဟာ ထိပ်ဘက်မှာ

with a cap on top, and you would not die at all,

အဖုံးတစ်ခု တပ်ထားတဲ့ ပုလင်းတစ်လုံးထဲမှာ နေရင်တောင်၊ ခင်ဗျားတို့ လုံးဝကို မသေနိူင်ဘူး၊

and you would not need any fresh air.

နောက်ထပ် လေကောင်း လေသန့်တွေလည်း လိုအပ်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။

We have tried these plants at our

ဒီအပင်တွေကို ဒေလီက ကျွန်တော်တို့ ကိုယ်ပိုင်အဆောက်အဦမှာ

own building in Delhi, which is a

စမ်းသပ်ထားတာပါ။

50,000-square-feet, 20-year-old building.

စတုရန်းပေ(၅)သောင်း အကျယ်ရှိပြီး၊ အဆောက်အဦသက်တမ်းက အနှစ်(၂၀)ရှိပါပြီ။

And it has close to 1,200 such plants for 300 occupants.

ပြီးတော့ နေထိုင်ကြသူ (၃၀၀)အတွက် ဒီလိုအပင်မျိုး (၁၂၀၀) နီးနီးရှိပါတယ်။

Our studies have found that there is

ကျွန်တော်တို့ လေ့လာမှုတွေမှာ တွေ့ရှိရတာက

a 42 percent probability of one's blood oxygen

တစ်စုံတစ်ယောက်ဟာ ဒီအဆောက်အဦထဲမှာ (၁၀)နာရီလောက် နေမယ်ဆိုရင်

going up by one percent if one stays indoors

ထိုသူရဲ့ သွေးထဲကအောက်စီဂျင်ဟာ တစ်ရာခိုင်နှုန်း တိုးလာနိုင်တဲ့

in this building for 10 hours.

အလားအလာဟာ ၄၂ ရာခိုင်နှုန်း ရှိကြောင်း တွေ့ရပါတယ်။

The government of India has discovered

အိန္ဒိယနိူင်ငံရဲ့ အစိုးရကနေ ဒါဟာဆိုရင် နယူးဒေလီမှာ

or published a study to show

ကျန်းမာရေးနှင့် အကိုက်ညီဆုံး အဆောက်အဦဖြစ်ကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့တာ ဒါမှမဟုတ်

that this is the healthiest building in New Delhi.

ထုတ်ြပန်​ကြေညာခဲ့တာ ရှိပါတယ်။

And the study showed that,

ဒီလေ့လာမှုက ထောက်ပြထားတာက

compared to other buildings,

အခြားအဆောက်အဦတွေ့နဲ့ နှိုင်းယှဉ်ကြည့်မယ်ဆိုရင်

there is a reduced incidence of

မျက်စိကျိန်းစပ်မှု ဖြစ်ပွားခြင်းကို (၅၂)ရာခိုင်နှုန်း၊

eye irritation by 52 percent,

အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ စနစ်ပြဿနာတွေကို (၃၄)ရာခိုင်နှုန်း၊

respiratory systems by 34 percent,

ခေါင်းကိုက်ခဲမှု (၂၄)ရာခိုင်နှုန်း၊

headaches by 24 percent,

အဆုတ်ချို့ယွင်းမှု (၁၂)ရာခိုင်နှုန်း နဲ့

lung impairment by 12 percent and asthma by nine percent.

ပန်းနာရင်ကျပ် (၉)ရာခိုင်နှုန်း အသီးသီး ဖြစ်နှုန်းလျော့ကျလာခဲ့ပါတယ်။

And this study has been published on September 8, 2008,

ဒီလေ့လာမှုကို ၂၀၀၈ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ (၈)ရက်မှာ ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့ပြီး

and it's available on the government of India website.

အိန္ဒိယနိူင်ငံရဲ့ အစိုးရ ဝက်ဆိုဒ်မှာ တွေ့ရှိနိူင်ပါတယ်။

Our experience points to an

ကျွန်တော်တို့ အတွေ့အကြုံက ထောက်ပြတာကတော့

amazing increase in human productivity

ဒီအပင်တွေကို အသုံးပြုခြင်းအားဖြင့် လူသားဆိုင်ရာ ကုန်ထုတ်လုပ်မှုစွမ်းအား

by over 20 percent by using these plants.

(၂၀)ရာခိုင်နှုန်းကျော်ကျော် အံ့မခန်း တိုးပွားလာတယ်ဆိုတာပါ။

And also a reduction in energy requirements in buildings

နောက်ပြီးတော့လည်း အဆောက်အဦတွေမှာ စွမ်းအင်လိုအပ်ချက်တွေ လျော့ကျမှုဟာ

by an outstanding 15 percent, because you need less fresh air.

ထူးထူးခြားခြား (၁၅)ရာခိုင်နှုန်းရှိပါတယ်။ အကြောင်းကတော့ လေကောင်းလေသန့်လိုအပ်မှု လျော့ကျသွားလို့ပါ။

We are now replicating this in a

အခုဆိုရင် ကျွန်တော်တို့ဟာ စတုရန်းပေ ၁ ဒဿမ ၇ သန်းရှိတဲ့

1.75-million-square-feet building,

အဆောက်အဦမှာ ဒါကို အစားထိုးနေပါတယ်၊.

which will have 60,000 indoor plants.

အဲဒီမှာ မိုးလုံလေလုံ အပင်ပေါင်း (၆)သောင်းရှိပါလိမ့်မယ်။

Why is this important?

ဘာကြောင့် ဒါက အရေးကြီးတာပါလိမ့်။

It is also important for the environment,

ဒါဟာ ပတ်ဝန်းကျင်အတွက်လည်း အရေးပါပါတယ်။

because the world's energy

ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ နောက်လာမယ့်

requirements are expected to grow

ဆယ်စုနှစ်မှာ ကမ္ဘာ့စွမ်းအင် လိုအပ်ချက်ဟာ (၃၀)ရာခိုင်နှုန်း

by 30 percent in the next decade.

တိုးလာမယ်လို့ ခန့်မှန်းရပါတယ်။

40 percent of the world's energy is taken

လောလောဆယ်မှာ ကမ္ဘာ့စွမ်းအင်ရဲ့ (၄၀)ရာခိုင်နှုန်းဟာ အဆောက်အဦတွေက ယူထားတာပါ။

up by buildings currently,

နောင်လာမယ့် (၁၅)နှစ်တာကာလမှာ

and 60 percent of the world's population

ကမ္ဘာ့လူဦးရေရဲ့ (၆၀)ရာခိုင်နှုန်းဟာ လူဦးရေ တစ်သန်းကျော်ရှိတဲ့

will be living in buildings in cities

မြို့ကြီးတွေမှာရှိတဲ့

with a population of over one million in the next 15 years.

အဆောက်အဦတွေထဲမှာ နေထိုင်နေကြပါလိမ့်မယ်။

And there is a growing preference for living

နောက်ပြီး လေအေးစက်တပ်ထားတဲ့ နေရာတွေမှာ နေထိုင်ပြီး အလုပ်လုပ်ရတာကို

and working in air-conditioned places.

ပိုပြီးလိုလားသူတွေ တိုးပွားလာနေပါတယ်။

"Be the change you want to see in the world,"

"ကမ္ဘာကြီးထဲမှာ ဖြစ်စေလိုတဲ့ အပြောင်းအလဲ ဖြစ်ပြပါ"လို့

said Mahatma Gandhi.

မဟတ္တမဂန္ဒီက မိန့်ကြားခဲ့ဘူးပါတယ်။

And thank you for listening.

နောက်ပြီး နားထောင်ခဲ့ကြတဲ့ အတွက်လည်း ကျေးဇူးတင်ပါတယ်ဗျာ။

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)