Aomawa Shields: How we'll find life on other planets | TED

Translator: Davor Stevcheski Reviewer: Renata Gjoreska

I am in search of another planet in the universe where life exists.

Јас сум во потрага на нова планета во универзумот каде постои живот.

Не можам да ја видам со голи очи

I can't see this planet with my naked eyes

или со најмоќните телескопи

or even with the most powerful telescopes

кои моментално ги поседуваме.

we currently possess.

But I know that it's there.

Но знам дека е таму.

And understanding contradictions that occur in nature

Разбирањето на контрадикциите што се појавуваат во природата

ќе ни помогнат да ја најдеме.

will help us find it.

On our planet,

На нашата планета,

where there's water, there's life.

каде има вода, има живот.

So we look for planets that orbit at just the right distance

Затоа бараме планети што орбитираат

from their stars.

на точна далечина од нивните ѕвезди.

На оваа далечина,

At this distance,

shown in blue on this diagram for stars of different temperatures,

покажана во сино на овој дијаграм за ѕвезди од различна температура,

planets could be warm enough for water to flow on their surfaces

планетите можат да бидат доволно топли за водата да тече на нивната површина

as lakes and oceans

во вид на езера и океани,

where life might reside.

каде животот може да опстане.

Some astronomers focus their time and energy on finding planets

Некои астрономи го посветуваат

времето и енергијата на наоѓање планети на

at these distances from their stars.

овие далечини од нивните ѕвезди.

What I do picks up where their job ends.

Тоа што јас го правам почнува каде што тие завршуваат

I model the possible climates of exoplanets.

Ги моделирам можните клими на егзопланетите.

And here's why that's important:

Еве зошто е тоа важно:

има многу фактори освен далечината од својата ѕвезда

there are many factors besides distance from its star

that control whether a planet can support life.

кои контролираат дали на планетата може да опстои живот

Да ја земеме Венера.

Take the planet Venus.

It's named after the Roman goddess of love and beauty,

Именувана по Римската божица на убавината и љубовта,

because of its benign, ethereal appearance in the sky.

поради нејзиниот нежен и етеричен изглед на небото.

But spacecraft measurements revealed a different story.

Но, мерките на вселенските бродови

откриваат друга приказна.

The surface temperature is close to 900 degrees Fahrenheit,

Површинската температура е скоро

900 Фаренхајтови степени, 500 Целзиусови.

500 Celsius.

That's hot enough to melt lead.

Тоа е доволно да се стопи олово.

Its thick atmosphere, not its distance from the sun, is the reason.

Дебелата атмосфера, а не далечината од сонцето е причината.

It causes a greenhouse effect on steroids,

Предизвикува ефект на стаклена градина,

заробувајќи ја топлината од сонцето и

trapping heat from the sun and scorching the planet's surface.

горејќи ја површината на планетата.

Реалноста е целосно спротивна на првичните

The reality totally contradicted initial perceptions of this planet.

перцепции за оваа планета.

From these lessons from our own solar system,

Од овие лекции од нашиот Соларен систем,

научивме дека атмосферата е клучна за

we've learned that a planet's atmosphere

is crucial to its climate and potential to host life.

климата и потенцијалот за живот.

We don't know what the atmospheres of these planets are like

Не знаеме какви се атмосферите на овие планети

because the planets are so small and dim compared to their stars

бидејќи се премногу мали и темни во споредба со нивните ѕвезди

and so far away from us.

и се многу далеку од нас.

For example, one of the closest planets that could support surface water --

На пример, една од најблиските планети што може да поддржи вода на површината

it's called Gliese 667 Cc --

се вика Gliese 667 Cc

such a glamorous name, right, nice phone number for a name --

многу гламурозно име нели, добар телефонски број за име.

Таа е оддалечена 23 светлосни години.

it's 23 light years away.

Тоа е повеќе од 100 трилиони милји.

So that's more than 100 trillion miles.

Trying to measure the atmospheric composition

Обидите да се измери составот на атмосферата на планета

of an exoplanet passing in front of its host star is hard.

што минува пред нејзината ѕвезда се тешки.

It's like trying to see a fruit fly

Тоа е слично на обид да се види мушичка пред фар од автомобил.

passing in front of a car's headlight.

ОК, сега замислете дека автомобилот е

OK, now imagine that car is 100 trillion miles away,

оддалечен 100 трилиони милји

and you want to know the precise color of that fly.

и сакате да ја знаете бојата на мушичката.

So I use computer models

Јас користам компјутерски модели

to calculate the kind of atmosphere a planet would need

за калкулација на видот на атмосфера која

би бил потребен на планета за да има

to have a suitable climate for water and life.

погодна клима за вода и живот.

Here's an artist's concept of the planet Kepler-62f,

Еве уметнички концепт на планетата Kepler-62f,

with the Earth for reference.

со Земјата како референца.

It's 1,200 light years away,

Таа е оддалечена 1200 светлосни години

and just 40 percent larger than Earth.

и само 40% поголема од Земјата.

Our NSF-funded work found that it could be warm enough for open water

Нашата работа фондирана од NSF откри дека

може да е доволно топла за отворена вода

from many types of atmospheres and orientations of its orbit.

од многу видови на атмосфери и ориентации на орбитата.

So I'd like future telescopes to follow up on this planet

Значи би сакала идните телескопи да продолжат да

to look for signs of life.

бараат знаци за живот на оваа планета.

Ice on a planet's surface is also important for climate.

Мразот на површината на планетата е важен за климата.

Ice absorbs longer, redder wavelengths of light,

Мразот апсорбира поцрвена светлина со

подолга бранова должина и рефлектира

and reflects shorter, bluer light.

пократка, посина светлина.

That's why the iceberg in this photo looks so blue.

Затоа сантите мраз на оваа слика изгледаат сини.

The redder light from the sun is absorbed on its way through the ice.

Поцрвената светлина од сонцето се

апсорбира на патот низ мразот.

Only the blue light makes it all the way to the bottom.

Само сината продира сè до дното.

Then it gets reflected back to up to our eyes

Потоа се рефлектира во нашите очи и гледаме син мраз.

and we see blue ice.

Моите модели покажуваат дека планетите кои

My models show that planets orbiting cooler stars

орбитираат околу поладни ѕвезди

could actually be warmer than planets orbiting hotter stars.

може да се потопли отколку оние

кои орбитираат околу потопли ѕвезди.

There's another contradiction --

Еве уште една контрадикција.

that ice absorbs the longer wavelength light from cooler stars,

Мразот апсорбира светлина со подолга

бранова должина од поладни ѕвезди

and that light, that energy, heats the ice.

и таа светлина и енергија го загрева мразот.

Using climate models to explore

Користејќи ги климатските модели за

how these contradictions can affect planetary climate

истражување на овие контрадикции и како

тие влијаат на климата е витално за

is vital to the search for life elsewhere.

потрагата по животот на друго место.

And it's no surprise that this is my specialty.

Не е изненадување дека ова е мојата специјалност.

Јас сум Афричко-Американска жена астроном

I'm an African-American female astronomer

and a classically trained actor

и класично обучен актер

who loves to wear makeup and read fashion magazines,

која сака да се шминка и да чита модни списанија,

so I am uniquely positioned to appreciate contradictions in nature --

јас сум уникатно поставена за да ги ценам контрадикциите на природата

(Laughter)

(Смеа)

(Applause)

(Аплауз)

... и како што можат да информираат за

... and how they can inform our search for the next planet where life exists.

нашата потрага по живот на друга планета.

My organization, Rising Stargirls,

Мојата организација, Rising Stargirls,

teaches astronomy to middle-school girls of color,

предава астрономија на девојки од средно училиште,

using theater, writing and visual art.

преку театар, пишување и визуелна уметност.

That's another contradiction -- science and art don't often go together,

Тоа е уште една контрадикција,

науката и уметноста не одат често заедно,

but interweaving them can help these girls bring their whole selves

но, нивното испреплетување

им помага на овие девојки целосно да се впуштат во учењето.

to what they learn,

and maybe one day join the ranks of astronomers

Можеби еден ден да станат астрономи

who are full of contradictions,

полни со контрадикции

and use their backgrounds to discover, once and for all,

и да ја користат нивната позадина за да откријат, еднаш за секогаш,

that we are truly not alone in the universe.

дека не сме сами во универзумот.

Thank you.

Ви Благодарам

(Applause)

(Аплауз)