Aomawa Shields: How we'll find life on other planets | TED

Tłumaczenie: Małgosia Makowska Korekta: Marta Konieczna

I am in search of another planet in the universe where life exists.

Poszukuję planet we wszechświecie, na których istnieje życie.

I can't see this planet with my naked eyes

Nie widać ich gołym okiem

or even with the most powerful telescopes

ani nawet najmocniejszym teleskopem,

we currently possess.

jaki obecnie posiadamy.

But I know that it's there.

Ale wiem, że tam są.

And understanding contradictions that occur in nature

Zrozumienie przeciwieństw, które występują w naturze,

will help us find it.

pomoże nam je odnaleźć.

On our planet,

Na naszej planecie

where there's water, there's life.

tam, gdzie jest woda, jest życie.

So we look for planets that orbit at just the right distance

Szukamy więc planet, które krążą w odpowiedniej odległości od gwiazd.

from their stars.

At this distance,

W tej przestrzeni,

shown in blue on this diagram for stars of different temperatures,

oznaczonej na niebiesko na wykresie dla gwiazd o różnej temperaturze,

planets could be warm enough for water to flow on their surfaces

planety są wystarczająco ciepłe, by woda była płynna na powierzchni,

as lakes and oceans

w jeziorach czy oceanach,

where life might reside.

gdzie może istnieć życie.

Some astronomers focus their time and energy on finding planets

Niektórzy astronomowie skupiają się na szukaniu planet

at these distances from their stars.

w tej odległości od gwiazd.

What I do picks up where their job ends.

Moja praca zaczyna się wtedy, gdy ich się kończy.

I model the possible climates of exoplanets.

Tworzę prawdopodobne modele klimatu na egzoplanetach.

And here's why that's important:

Dlaczego to takie ważne?

there are many factors besides distance from its star

Jest wiele czynników, oprócz odległości od gwiazdy,

that control whether a planet can support life.

wpływających na to, czy na planecie jest życie.

Take the planet Venus.

Na przykład Wenus.

It's named after the Roman goddess of love and beauty,

To imię rzymskiej bogini miłości i piękna,

because of its benign, ethereal appearance in the sky.

zostało nadane jej przez łagodny i eteryczny widok na niebie.

But spacecraft measurements revealed a different story.

Ale pomiary sond kosmicznych niosą ze sobą całkiem inny obraz.

The surface temperature is close to 900 degrees Fahrenheit,

Temperatura powierzchni wynosi blisko 500 stopni Celsjusza.

500 Celsius.

That's hot enough to melt lead.

To wystarczy, by stopić ołów.

Its thick atmosphere, not its distance from the sun, is the reason.

To gruba atmosfera, a nie odległość od Słońca jest tego powodem.

It causes a greenhouse effect on steroids,

Powoduje efekt cieplarniany,

trapping heat from the sun and scorching the planet's surface.

zatrzymujący ciepło słoneczne i palący powierzchnię planety.

The reality totally contradicted initial perceptions of this planet.

Rzeczywistość okazała się całkiem odmienna od wczesnych wyobrażeń o tej planecie.

From these lessons from our own solar system,

Z lekcji wyciągniętej w naszym układzie wiemy,

we've learned that a planet's atmosphere

że atmosfera planety

is crucial to its climate and potential to host life.

ma kluczowe znaczenie dla klimatu i potencjalnego istnienia życia.

We don't know what the atmospheres of these planets are like

Nie wiemy, jakie są atmosfery tych planet,

because the planets are so small and dim compared to their stars

ponieważ są one tak małe i blade w porównaniu do ich gwiazd,

and so far away from us.

a poza tym są tak daleko.

For example, one of the closest planets that could support surface water --

Jedna z najbliższych planet, na której powierzchni może być woda,

it's called Gliese 667 Cc --

Gliese 667 Cc,

such a glamorous name, right, nice phone number for a name --

przepiękne imię, niczym numer telefonu,

it's 23 light years away.

jest 23 lata świetlne stąd.

So that's more than 100 trillion miles.

To ponad 160 trylionów kilometrów.

Trying to measure the atmospheric composition

Zmierzenie składu atmosfery egzoplanety

of an exoplanet passing in front of its host star is hard.

przesuwającej się przed swoją gwiazdą jest bardzo trudne.

It's like trying to see a fruit fly

To jakby patrzeć na muszkę

passing in front of a car's headlight.

przelatującą przed reflektorem samochodu.

OK, now imagine that car is 100 trillion miles away,

A teraz wyobraźcie sobie, że ten samochód jest 160 trylionów kilometrów stąd,

and you want to know the precise color of that fly.

a wy chcecie znać kolor tej muszki.

So I use computer models

Używam więc modeli komputerowych,

to calculate the kind of atmosphere a planet would need

by oszacować rodzaj atmosfery, którą planeta potrzebuje,

to have a suitable climate for water and life.

aby posiadać klimat odpowiedni dla wody i życia.

Here's an artist's concept of the planet Kepler-62f,

To artystyczna wizja planety Kepler-62f

with the Earth for reference.

porównanej do Ziemi.

It's 1,200 light years away,

Jest 1200 lat świetlnych stąd

and just 40 percent larger than Earth.

i tylko 40% większa od Ziemi.

Our NSF-funded work found that it could be warm enough for open water

Z pomocą Narodowej Fundacji na Rzecz Nauki dowiedliśmy, że jest wystarczająco ciepła,

from many types of atmospheres and orientations of its orbit.

by mieć wodę, przy wielu typach atmosfer i rodzajach nachylenia orbity.

So I'd like future telescopes to follow up on this planet

Chciałabym, by w przyszłości teleskopy śledziły tę planetę

to look for signs of life.

w poszukiwaniu życia.

Ice on a planet's surface is also important for climate.

Lód na powierzchni jest także ważny dla klimatu.

Ice absorbs longer, redder wavelengths of light,

Absorbuje dłuższe, czerwone długości fal światła,

and reflects shorter, bluer light.

a odbija krótsze, niebieskie światło.

That's why the iceberg in this photo looks so blue.

To dlatego góry lodowe na tym zdjęciu są tak niebieskie.

The redder light from the sun is absorbed on its way through the ice.

Czerwieńsze światło słoneczne jest pochłaniane przez lód.

Only the blue light makes it all the way to the bottom.

Tylko niebieskie światło dociera do samego końca.

Then it gets reflected back to up to our eyes

Następnie odbija się i trafia do naszych oczu,

and we see blue ice.

dlatego widzimy niebieski lód.

My models show that planets orbiting cooler stars

Moje modele pokazują, że planety okrążające chłodniejsze gwiazdy

could actually be warmer than planets orbiting hotter stars.

mogą być cieplejsze niż te, które okrążają gorętsze gwiazdy.

There's another contradiction --

Jeszcze jedno przeciwieństwo.

that ice absorbs the longer wavelength light from cooler stars,

Lód pochłania dłuższe fale światła z chłodniejszych gwiazd,

and that light, that energy, heats the ice.

a to światło, ta energia, podgrzewa lód.

Using climate models to explore

Stosowanie modeli, aby odkryć,

how these contradictions can affect planetary climate

jak te przeciwieństwa mogą wpłynąć na klimat planety,

is vital to the search for life elsewhere.

jest niezbędne do poszukiwania życia.

And it's no surprise that this is my specialty.

Nic dziwnego, że to moja specjalność.

I'm an African-American female astronomer

Jestem Afroamerykanką-astronomem,

and a classically trained actor

aktorką o wykształceniu klasycznym,

who loves to wear makeup and read fashion magazines,

uwielbiam się malować i czytać magazyny o modzie,

so I am uniquely positioned to appreciate contradictions in nature --

więc w naturze mam predyspozycje do doceniania przeciwieństw.

(Laughter)

(Śmiech)

(Applause)

(Brawa)

... and how they can inform our search for the next planet where life exists.

I do tego, jak pomagają nam w poszukiwaniu kolejnych planet.

My organization, Rising Stargirls,

Moja organizacja Rising Stargirls

teaches astronomy to middle-school girls of color,

naucza astronomii czarne dziewczęta ze szkół średnich

using theater, writing and visual art.

za pomocą teatru, pisania i sztuk wizualnych.

That's another contradiction -- science and art don't often go together,

To kolejne przeciwieństwo: nauka i sztuka rzadko idą w parze,

but interweaving them can help these girls bring their whole selves

ale łączenie ich może pozwolić dziewczętom włożyć całą duszę w naukę.

to what they learn,

and maybe one day join the ranks of astronomers

Może pewnego dnia dołączą do grona astronomów,

who are full of contradictions,

którzy są pełni przeciwieństw

and use their backgrounds to discover, once and for all,

i wykorzystają swoje pochodzenie, aby wreszcie odkryć,

that we are truly not alone in the universe.

że naprawdę nie jesteśmy sami we wszechświecie.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)