Aomawa Shields: How we'll find life on other planets | TED

Translator: Heli Paudel Reviewer: Deepak Basyal

I am in search of another planet in the universe where life exists.

म ब्रम्हाण्डमा जीवन रहेको अर्को ग्रहको खोजीमा छु

I can't see this planet with my naked eyes

केवल आफ्नै आँखाको भरमा म यी ग्रहहरु देख्न सक्दिन ,

or even with the most powerful telescopes

न त अहिले सम्म उपलब्ध शक्तिशाली दुरबिनद्वारा नै

we currently possess.

देख्न सक्छु

But I know that it's there.

तर मलाई थाहा छ, त्यो कहीं छ

And understanding contradictions that occur in nature

प्रकृतिमा भेटिने अन्तरविरोधको ज्ञानले हामीलाई

त्यो कार्यमा मद्धत गर्ने छ

will help us find it.

On our planet,

हाम्रो ग्रहमा,

where there's water, there's life.

जहाँ पानी छ, त्यहाँ जीवन छ

So we look for planets that orbit at just the right distance

त्यसैले हामी त्यस्ता ग्रहको खोजि गर्छौं जो आफ्नो तारालाई सहि

from their stars.

दुरीमा परिक्रमा गर्दछन्

At this distance,

यस दुरीमा,

shown in blue on this diagram for stars of different temperatures,

निलो डायग्राममा देखाएजस्तै विभिन्न तापक्रमका ताराहरूका

ग्रहमा यति तापक्रम हुनसक्छ जसको सतहमा पानी बग्नसक्छ-

planets could be warm enough for water to flow on their surfaces

as lakes and oceans

जस्तै: समुद्र र तालको रुपमा

where life might reside.

र त्यहाँ, जीवन हुनसक्छ

Some astronomers focus their time and energy on finding planets

कोहि खगोलशास्त्री आफ्नो समय र सामर्थ्य- आफ्नो ताराबाट

at these distances from their stars.

यस्तै दुरीमा रहेका ग्रहहरु खोज्नमा लगाऊछन्

What I do picks up where their job ends.

मेरो काम त्यहाँ सुरु हुन्छ. जहाँ उनीहरुको सकिन्छ

I model the possible climates of exoplanets.

म सौर्यमण्डल बाहिरका ग्रहको जलवायु ढांचा निर्माण गर्छु

And here's why that's important:

यीनिहरु किन पनि महत्वपूर्ण छन् भने:

there are many factors besides distance from its star

उसको तारासंगको दुरीभन्दा बाहेक अरु पनि अनेक कारण छन्

that control whether a planet can support life.

जसले ग्रहमा जीवनको सम्भावनाको निर्धारण गर्दछन्

Take the planet Venus.

जस्तै शुक्र ग्रहको उदाहरण लिउँ

It's named after the Roman goddess of love and beauty,

यसको नाम नै रोमकी प्रेम र सुन्दरताकी देवीको नाम बाट राखिएको थियो,

because of its benign, ethereal appearance in the sky.

किनकि आकाशमा यो सौम्य र अलौकिक देखिन्छ

But spacecraft measurements revealed a different story.

तर अन्तरिक्षयानको मापनले फरक दृष्टिकोण प्रस्तुत गर्यो

यसको सतहको तापक्रम झन्डै ९०० डिग्री फरेनहाइट,

The surface temperature is close to 900 degrees Fahrenheit,

५०० सेल्सियस छ

500 Celsius.

यो तापक्रममा त सिसा समेत पग्लिन्छ

That's hot enough to melt lead.

सुर्यसंगको दुरी भन्दापनि घना बाताबरण यसको कारण हो

Its thick atmosphere, not its distance from the sun, is the reason.

It causes a greenhouse effect on steroids,

यसले स्टेरोइडमा ग्रीनहाउस इफेक्ट पार्छ,

सुर्यबाट ताप सोस्छ र ग्रहको बाहिरी सतहलाई अत्याधिक तातो बनाउछ

trapping heat from the sun and scorching the planet's surface.

The reality totally contradicted initial perceptions of this planet.

यस ग्रहको बास्तविकता पहिले कल्पना गरिएभन्दा बिल्कुल फरक छ

From these lessons from our own solar system,

आफ्नै सौर्यमण्डलको यी पाठहरूबाट

we've learned that a planet's atmosphere

हामीले के सिक्यौं भने, ग्रहको बातावरण

is crucial to its climate and potential to host life.

यसको जलवायु र जीवनको सम्भावनाको लागि, अति महत्वपूर्ण छ

We don't know what the atmospheres of these planets are like

यी ग्रहहरुको बातावरण कस्तो छ, हामीलाई थाहा छैन

because the planets are so small and dim compared to their stars

किनकी, उनीहरुको ताराको तुलनामा यी धेरै साना र मधुरो छन्

and so far away from us.

साथै, हामी भन्दा धेरै टाढा छन्

For example, one of the closest planets that could support surface water --

उदाहरणको लागि, पानीको सम्भावना भएको सबै भन्दा नजिकको ग्रह हेरौं --

it's called Gliese 667 Cc --

यसको नाम हो: ग्लीस ६६७ सिसी --

such a glamorous name, right, nice phone number for a name --

क्या आकर्षक नाम, फोन को नाम जस्तै होइन त--

यो २३ प्रकाश बर्ष टाढा छ

it's 23 light years away.

अर्थात् १०० ट्रिलियन माइल भन्दा टाढा

So that's more than 100 trillion miles.

Trying to measure the atmospheric composition

सौर्यमंडल बाहिरको ताराको नजिकबाट गइरहेको ग्रहको

बातावरणिय संरचनाको बारेमा जान्नु धेरै कठिन हुन्छ

of an exoplanet passing in front of its host star is hard.

It's like trying to see a fruit fly

यो भनेको लगभग, कारको हेड लाइट

passing in front of a car's headlight.

अगाडी बाट गैरहेको भुसुना देख्नु जस्तै हो

कल्पना गरौँ, त्यो कार १०० ट्रिलियन माइल टाढा छ र तपाईं त्यो कार अगाडी

OK, now imagine that car is 100 trillion miles away,

and you want to know the precise color of that fly.

उड्दै गरेको किराको रंग थाहा पाउन खोज्दै हुनुहुन्छ

So I use computer models

त्यसैले म कम्प्युटरको सहयोगले

to calculate the kind of atmosphere a planet would need

कुनै ग्रहमा पानी र जीवनको सम्भावना हुन

to have a suitable climate for water and life.

आवश्यक बाताबरणको अध्ययन गर्दछु

Here's an artist's concept of the planet Kepler-62f,

यहाँ पृथ्वीसंग केप्लर ६२ एफ नामक ग्रहको

with the Earth for reference.

तुलना गरिएको छ

It's 1,200 light years away,

यो पृथ्वी भन्दा १२०० प्रकाश बर्ष टाढा छ

and just 40 percent larger than Earth.

र पृथ्वी भन्दा ४०% ठुलो छ

Our NSF-funded work found that it could be warm enough for open water

हाम्रो NSF Funded कार्यले यो ग्रहको विविध प्रकारका बातावरण र अर्बिटको बारेमा

from many types of atmospheres and orientations of its orbit.

गरेको अध्ययनले यस ग्रह तरल पानी हुन सक्ने प्रकारको तातो रहेको कुरा पत्ता लगाएको छ

So I'd like future telescopes to follow up on this planet

तसर्थ म भविष्यका टेलेस्कोपहरुलाई यो ग्रहमा जीवन सम्भाव्यताको

to look for signs of life.

अध्ययन जारी राखून भन्ने चाहन्छु

Ice on a planet's surface is also important for climate.

ग्रहको सतहमा बरफ हुनु बातावरणीय दृष्टिकोणले अत्ति आवश्यक हुन्छ

Ice absorbs longer, redder wavelengths of light,

बरफले प्रकाशको लामो तथा रातो किरणलाई सोस्दछ,

र छोटो निलो किरणलाई परावर्तन गर्दछ

and reflects shorter, bluer light.

That's why the iceberg in this photo looks so blue.

त्यसैले यो फोटोमा हिउँको पहाड निलो देखिएको छ

सुर्यबाट आउने रातो किरण बरफमा सोसिन्छ

The redder light from the sun is absorbed on its way through the ice.

Only the blue light makes it all the way to the bottom.

केवल निलो किरणमात्र बरफको पिंध सम्म पुग्छ

Then it gets reflected back to up to our eyes

त्यसपछि यो परावर्तित भएर हाम्रो दृष्टिमा पर्दछ

and we see blue ice.

र हामी बरफको थुप्रो निलो देख्छौं

My models show that planets orbiting cooler stars

मेरो अध्ययनले, चिसो तारालाई घुम्ने ग्रह

could actually be warmer than planets orbiting hotter stars.

तातो तारालाई घुम्ने ग्रहभन्दा बढी तातो हुन सक्ने देखाउँछ

There's another contradiction --

एउटा अन्तरविरोध पनि छ:-

that ice absorbs the longer wavelength light from cooler stars,

त्यो हो, बरफले चिसो ताराहरुबाट आउने लामा प्रकाश तरंगलाई सोस्छ

र त्यो प्रकाश, शक्तिले बरफ तताउँछ

and that light, that energy, heats the ice.

Using climate models to explore

जलवायु प्रविधिको प्रयोग गरेर यी

अन्तरविरोधहरुले कुनै ग्रहको जलवायुमा पार्ने प्रभावको जानकारी हुनु

how these contradictions can affect planetary climate

कहीं पनि जीवनको खोजि गर्न आवश्यक छ

is vital to the search for life elsewhere.

बिना आश्चर्य, यो नै मेरो बिशेसता हो

And it's no surprise that this is my specialty.

I'm an African-American female astronomer

म अफ्रिकी-अमेरिकी महिला खगोलबिद हुनको साथै

and a classically trained actor

शास्त्रिय बिधि प्रशिक्षित अभिनेत्री हुँ

who loves to wear makeup and read fashion magazines,

जसलाई मेकअप गर्न र फेसन म्यागेजिन पढ्न मन पर्छ,

so I am uniquely positioned to appreciate contradictions in nature --

तसर्थ म, बिशिस्ट ढंगले प्रकृतिको अन्तरविरोधको सराहना गर्न सक्षम छु

(Laughter)

------ (हाँसो) --------

(Applause)

------ (ताली) --------

......र उनीहरु जीवनको सम्भावना रहेको अन्य ग्रहको खोजीमा सहयोग गर्न सक्छन्

... and how they can inform our search for the next planet where life exists.

My organization, Rising Stargirls,

मेरो संगठन- राईजिंग स्टारगर्ल्स,

नाटक, लेखन र प्रदर्शन कलाको माध्यमले माध्यमिक तहका

teaches astronomy to middle-school girls of color,

using theater, writing and visual art.

युवतीहरुलाई एस्ट्रोनोमि सिकाउछ

That's another contradiction -- science and art don't often go together,

अर्को अन्तरविरोध: बिज्ञान र कला संग संगै जादैन,

but interweaving them can help these girls bring their whole selves

तर तिनीहरुलाई संगै लैजादा, युवतीहरुको

to what they learn,

ज्ञान र आत्मविश्वास बढ्छ

and maybe one day join the ranks of astronomers

र हुन सक्छ कुनै दिन खगोलबिध भएर

who are full of contradictions,

जो अन्तरविरोधले भरिपूर्ण छन्

and use their backgrounds to discover, once and for all,

र कुनै दिन- ब्रम्हाण्डमा हामी मात्रै एक्लो

छैनौ भन्ने जानकारी विश्वलाइ दिन सक्नेछन्

that we are truly not alone in the universe.

Thank you.

------ (धन्यवाद) ------

(Applause)

------ (ताली) --------