A brief history of Spanish - Ilan Stavans

Translator: Nirajan Thapa

Beginning in the 3rd century, before the coming era,

तेस्रो शताब्दीको शुरूमा, आसन्न युगभन्दा पहिले

the Romans conquered the Iberian Peninsula.

रोमनहरूले आइबेरियन प्रायद्वीप जिते

This period gave rise to several regional languages in the area that's now Spain,

यो समयमा यस क्षेत्रमा विभिन्न क्षत्रीय भाषाहरूको उदय भो, जुन अहिले स्पेनमा पर्दछ

including Castilian, Catalan and Galician.

क्यासतिलियन, क्याटालान र ग्यालिसियन सहित

One of these would become Spanish— but not for another 1,500 years.

यी मध्ये एक स्पेनिश हुनेथिए तर अर्को १५०० वर्षसम्म हैन

Those years tell the origin story of what’s become a global modern language.

ती बर्षहरूले वैश्विक आधुनिक भाषाको प्रारम्भको कथा भन्छन्

During the Roman occupation,

रोमन कालमा

colloquial spoken Latin, often called “Vulgar Latin,”

बोलचालको ल्याटिनलाई अरू आदिवासी भाषाहरूसँग

mixed with Indigenous languages.

मिसिएको “उत्ताउलो ल्याटिन” भनिन्थ्यो ।

Approximately 75% of modern Spanish comes from Latin, including syntactic rules.

करिब ७५% आधुनिक स्पेनिश, वाक्यरचनाको नियमसहित ल्याटिनबाट आयातित हो ।

For instance, verbs are conjugated in a similar way as in Latin.

उदाहरणाका लागि, क्रियापदहरू ल्याटिनमा झैं जोडिन्छन् ।

And like other Roman languages, nouns have gender:

र, अरू रोमन भाषाहरूमा झैं नामपदमा लिङ्ग हुन्छन् ।

el sol, the sun, is masculine, whereas la luna, the moon, is feminine.

एल सोल, सूर्य, पुरूष लिङ्गी हुन्छ । जबकी ला लुना, जून, स्त्रीलिङ्गी हुन्छ ।

After the Roman Empire collapsed,

रोमन साम्राज्यको वशिभूतसँगै

a series of other powers conquered the region.

अन्य विभिन्न शक्तिहरूले यस क्षेत्रमा कब्जाजमाए ।

First came the Visigoths starting in the 5th century of the common era.

५ औं शताब्दिको शुरूमा भिजिगाथहरूको आगमन भयो ।

They spoke an eastern Germanic language

उनीहरूले एउटा पूर्विय जर्मनिक भाषा बोल्थे

that would eventually become part of German

जून लगत्तै जर्मनको अंग हुन गयो

and lent a few words to the language that would become Spanish.

र, केहि शब्दहरू स्पेनिश भाषामा प्रसार हुन पुग्यो ।

Then the Umayyad Caliphate ousted the Visigoths.

त्यसपछि उमायात कालिफेतहरूले भिजिगाथहरूलाई परास्त गरे ।

They spoke Arabic, which left a strong mark on modern Spanish:

उनीहरूले अरेबिक बोल्थे, जसको गहिरो प्रभाव आधुनिक स्पेनिश भाषामा पर्न गयो :

over a thousand words come from Arabic.

एकहजारभन्दा बढी शब्दहरू अरेबिकबाट आए

These often have a starting “a” or “z” sound,

यिनीहरू प्रायः “अ” र “जी” आवाजमा शुरू हुन्छन्

and sometimes include an “h.”

र कतिबेला “ह” आवाज समावेश गर्छन् ।

In 1492, the Catholic Church consolidated its power through two monarchs,

सन् १४९२ मा, क्याथोलिक चर्चले दुई सम्राटका माध्यमबाट शक्ति आर्जन गर्यो,

Isabella and Ferdinand,

इसाबेला र फर्डिनान्द,

expelling Muslims and Jews,

मुश्लिम र यहुदीहरूलाई निष्कासित गर्दै,

combining the distinct regional kingdoms into one nation,

पृथक क्षत्रिय राज्यहरूलाई एक राष्ट्रमा एकिकृत गर्दैा

and adopting one of the local languages as the official state language.

र, स्थानीय भाषाहरू मध्य एक भाषालाई राज्यको आधिकारिक भाषा अंगिकार गरेर ।

That language was Castellano, or Castilian, from the Kingdom of Castile,

त्यो भाषा क्यास्तिल राज्यको क्यास्तियानो वा क्यासतिलियन थियो

which was centrally located in Spain and home to Madrid.

जुन स्पेनको केन्द्रमा रहेको थियो र मड्रिडको आवादी थियो ।

Thereafter Castellano became Español, or Spanish.

त्यसपछि क्यास्तियानो स्पानोअल वा स्पेनिश बन्यो ।

But the Spanish of 1492 was Old Spanish, very different from Spanish today.

तर सन् १४९२ को स्पेनिश पुरानो स्पेनिश थियो अहिलेको स्पेनिशभन्दा निकै भिन्न ।

That same year, Christopher Columbus sailed across the Atlantic Ocean,

त्यहि वर्ष, क्रिस्टोफर कोलम्बसले एटलान्टिक महासागरको यात्रामा निस्के,

marking the start of the Spanish conquest of the Americas.

अमेरिकनहरूमाथि स्पेनिशहरूको पहिलो कब्जाको आरम्भ गर्दै ।

The Indigenous population of the Americas

अमेरिकाको आदिवासि जनसंख्याले

spoke an estimated 2,000 different languages.

अनुमानित २ हजार फरक भाषाहरू बोल्दथे ।

Over the next few decades,

केहि दशकको समयमा,

most of them were forced to adopt Spanish at the expense of their own languages.

अधिकतम उनीहरूलाई उनीहरूको भाषा त्याग्दै स्पेनिश भाषाअंगिकार गर्न बाध्य पारियो ।

Still, words from Indigenous languages became part of Spanish.

अझै, आदिवासी भाषाहरूका शब्दहरू स्पेनिशका अंग बन्न पुगे ।

From Nahuatl, the language of the Aztec Empire,

आजतेक साम्राज्यको भाषा नाहुवातालबाट,

came words with “ch” and “y” like “chapulin” and “coyote.”

“च” र “यो” भएका शब्दहरू जस्तै “चापुलिन” र “कोयोते” आए ।

From Quechua, a language spoken in the Peruvian Andes,

पेरूभियन एन्डेजमा बोलिने भाषा क्वेचुआबाट

came words with “ch” like “cancha,” “chullo,” and “poncho.”

“चा” भएका शब्दहरू जस्तै “कान्चा“, “चुयो” र “पोन्चो” आए ।

Some of these words describe things

यी शब्दहरूले चीजहरूको बयान गर्छन्

that hadn’t existed in the Spanish lexicon before,

जून पहिले स्पेनिश शब्दभण्डारमा अस्तित्वमा नै थिएनन्,

while others replaced existing Spanish words even in Spain.

जबकी अरू शब्दहरूले चाँहि स्पेनममैं बोलिने स्पेनिश शब्दहरू प्रतिस्थापन गरे ।

By the time Miguel de Cervantes published the first part of “Don Quixote” in 1605,

मिगुइल दि कारभान्तेसले सन् १६०५ मा डोन क्विसोतेको पहिलो भाग प्रकाशन गर्दाको समय,

the language was arguably more similar to modern Spanish

पुस्तकको भाषा तार्किक रूपमा अहिलेको स्पेनिशसँग निकै मेल खान्थे

than plays of one of his contemporaries, William Shakespeare,

तुलनात्मक रूपमा उनका समकालिन विलियम शेक्सपियरका नाटकमा प्रयोग हुने अंग्रेजी

were to modern English.

आधुनिक अंग्रेजीमाभन्दा

Starting in the 18th century,

१८ औं शताब्दिको शुरूवातमा

French language and culture were extremely fashionable in Spain,

स्पेनमा, फ्रेन्च भाषा र संस्कृति एकदमै रूचाइएका थिए

and later Hispanic America.

र, पछि हिस्पानिक अमेरिका ।

While the two languages already had commonalities

जबकी दुबै भाषाहरूमा पहिले नै समानताहरू थिए,

from their shared roots in Latin,

उनीहरूको भाषाको एउटै जरो ल्याटिन थियो,

Spanish gained new words from French during this period.

यस अवधीमा, स्पेनिशले फ्रेन्च भाषाबाट नयाँ शब्दहरू प्राप्त गर्यो ।

In the 19th century, all over Central and South America,

१९ औं शताब्दीमा, पुरै मध्य र दक्षिणी अमेरिकामा

people revolted to gain independence from Spain.

स्पेनबाट स्वतन्त्र हुनका लागि मानिसहरूले आन्दोलन गरे ।

In the newly sovereign nations,

नयाँ सार्वभौम देशहरूमा,

people continued to speak the language of their former oppressors.

मानिसहरूले आफ्ना पुराना शासकहरूका भाषा बोल्ने कामलाई निरन्तरता दिए ।

Today, there are approximately 415 million inhabitants of Hispanic America.

आज, कम्तिमा ४१ करोड ५० लाख मानिसहरू हिस्पानिक अमेरिकाका बासिन्दाहरू छन ।

Spanish is the official language of 21 countries and Puerto Rico.

स्पेनिश २१ वटा देशहरू र पुयोर्तो रिकोको आधिकारीक भाषा हो ।

As of 2021, only English, Mandarin, and Hindi have more speakers.

सन् २०२१ सम्म, योभन्दा अंग्रेजी, मान्दारिन र हिन्दीका मात्र धेरै प्रयोगकर्ताहरू छन ।

How does a language with so many speakers around the world

विश्वभरी रहेका यसका तमाम प्रयोगकर्ताहरूका बाबजुद पनि कसरी एउटा भाषा

not break apart into new languages the way Vulgar Latin did?

उत्ताउलो ल्याटिन जस्तै गरी किन अन्य नयाँ भाषाहरूमा विभक्त भएन होला ?

There's no easy answer to this question.

यो प्रश्नको सहज जवाफ छैन ।

Other languages that spread through colonialism, like French,

अरू भाषाहरू जुन उपनिवेशका कारण फैलिए जस्तै, फ्रेन्च

have mixed with Indigenous languages to form entirely new ones.

ती भाषाहरू आदिवासी भाषाहरूसँग मिलेर अर्को एकदमै भिन्न भाषाका रूपमा प्रकट भए।

Some would argue that Spanglish, a mixture of Spanish and English,

केहिले तर्क गर्न सक्छन कि स्पेनिश, अंग्रेजीसँग मिसमास भएको स्पेनिश,

is a distinct language or on its way to becoming one.

एउटा पृथक भाषा हो वा अर्को भाषाको रूप लिदैछ ।

But although a person in Buenos Aires occasionally might use words

तर यद्दपी ब्युनस आयर्समा कसैले बेलाबखत प्रयोग गर्ने शब्दहरू

that aren’t fully intelligible to someone in Bogotá or Mexico City,

ती अर्को जो बोगोटा वा मेक्सिको शहरमा प्रयोग गर्नेसँग ठ्याक्कै मेल खादैन ।

Spanish retains enough unity of syntax, grammar, and vocabulary

एउटा भाषाका रूपमा रहनका लागि स्पेनिशले वाक्य रचना, व्याकरण र शब्दभण्डारमा

to remain one language.

यथेष्ट एकता कायम गरेको छ ।