A brief history of Spanish - Ilan Stavans

Vertaald door: Dilara Kabak Nagekeken door: Dick Stada

Beginning in the 3rd century, before the coming era,

In de derde eeuw voor Christus,

the Romans conquered the Iberian Peninsula.

veroverden de Romeinen het Iberisch Schiereiland.

This period gave rise to several regional languages in the area that's now Spain,

Deze periode resulteerde in verschillende streektalen in het oude Spanje,

including Castilian, Catalan and Galician.

zoals het Castiliaans, het Catalaans en het Galicisch.

One of these would become Spanish— but not for another 1,500 years.

Een van deze talen zou het Spaans worden, maar pas 1.500 jaar later.

Those years tell the origin story of what’s become a global modern language.

Die jaren beschrijven de geschiedenis van wat een moderne wereldtaal is geworden.

During the Roman occupation,

Tijdens de Romeinse bezetting

colloquial spoken Latin, often called “Vulgar Latin,”

werd informeel Latijn, dat ook wel ‘plat Latijn’ werd genoemd,

mixed with Indigenous languages.

vermengd met inheemse talen.

Approximately 75% of modern Spanish comes from Latin, including syntactic rules.

Ongeveer 75% van het moderne Spaans komt uit het Latijn, ook de grammatica.

For instance, verbs are conjugated in a similar way as in Latin.

Werkwoorden worden bijvoorbeeld net als in het Latijn vervoegd.

And like other Roman languages, nouns have gender:

En zoals andere Romaanse talen, hebben substantieven een geslacht:

el sol, the sun, is masculine, whereas la luna, the moon, is feminine.

‘el sol’, de zon, is mannelijk, terwijl ‘la luna’, de maan, vrouwelijk is.

After the Roman Empire collapsed,

Na de val van het Romeinse Rijk,

a series of other powers conquered the region.

werd het gebied veroverd door een serie andere machten.

First came the Visigoths starting in the 5th century of the common era.

Eerst kwamen de Visigoten in de 5de eeuw na Christus.

They spoke an eastern Germanic language

Ze spraken een Oost-Germaanse taal

that would eventually become part of German

die uiteindelijk deel van het Duits zou worden

and lent a few words to the language that would become Spanish.

en een paar woorden uitleende aan de taal die het Spaans zou worden.

Then the Umayyad Caliphate ousted the Visigoths.

Daarna verdreven de Omajjaden de Visigoten.

They spoke Arabic, which left a strong mark on modern Spanish:

Ze spraken Arabisch, wat zijn stempel drukte op het moderne Spaans.

over a thousand words come from Arabic.

Meer dan duizend woorden komen uit het Arabisch.

These often have a starting “a” or “z” sound,

Deze beginnen meestal met de ‘a’- of ‘z’-klank

and sometimes include an “h.”

en bevatten soms een ‘h’.

In 1492, the Catholic Church consolidated its power through two monarchs,

In 1492 verstevigde de Katholieke Kerk haar kracht door twee vorsten,

Isabella and Ferdinand,

Isabella en Ferdinand.

expelling Muslims and Jews,

Ze verdreven de moslims en de joden,

combining the distinct regional kingdoms into one nation,

brachten de verschillende regionale koninkrijken samen tot één natie,

and adopting one of the local languages as the official state language.

en namen een van de lokale talen over als de officiële landstaal.

That language was Castellano, or Castilian, from the Kingdom of Castile,

Die taal was het Castiliaans, de taal van het Koninkrijk Castilië,

which was centrally located in Spain and home to Madrid.

dat centraal in Spanje lag en bij Madrid hoorde.

Thereafter Castellano became Español, or Spanish.

Daarna werd het Castiliaans Español of Spaans.

But the Spanish of 1492 was Old Spanish, very different from Spanish today.

Maar het Spaans van 1492 was Oudspaans, heel anders dan het Spaans van nu.

That same year, Christopher Columbus sailed across the Atlantic Ocean,

Datzelfde jaar had Christoffel Colombus de Atlantische Oceaan over gevaren,

marking the start of the Spanish conquest of the Americas.

wat het begin vormde van de Spaanse verovering van Amerika.

The Indigenous population of the Americas

De inheemse bevolking van Amerika

spoke an estimated 2,000 different languages.

sprak naar schatting tweeduizend verschillende talen.

Over the next few decades,

In de decennia daarna,

most of them were forced to adopt Spanish at the expense of their own languages.

werden de meesten van hen gedwongen om het Spaans over te nemen.

Still, words from Indigenous languages became part of Spanish.

Toch werden inheemse woorden opgenomen in het Spaans.

From Nahuatl, the language of the Aztec Empire,

Vanuit het Nahuatl, de taal van het Azteekse Rijk,

came words with “ch” and “y” like “chapulin” and “coyote.”

kwamen woorden die met een ‘ch’ en ‘y’ beginnen, zoals ‘chapulin’ en ‘coyote’.

From Quechua, a language spoken in the Peruvian Andes,

Vanuit het Quechua, een taal die gesproken wordt in de Peruviaanse Andes,

came words with “ch” like “cancha,” “chullo,” and “poncho.”

kwamen woorden met ‘ch’, zoals ‘cancha’, ‘chullo’ en ‘poncho’.

Some of these words describe things

Sommige woorden beschrijven dingen

that hadn’t existed in the Spanish lexicon before,

die toen nog niet bestonden in de Spaanse woordenschat,

while others replaced existing Spanish words even in Spain.

terwijl andere woorden al bestaande Spaanse woorden vervingen.

By the time Miguel de Cervantes published the first part of “Don Quixote” in 1605,

Toen Miguel de Cervantes in 1605 het eerste deel van ‘Don Quixote’ uitgaf,

the language was arguably more similar to modern Spanish

leek het Spaans van toen meer op het moderne Spaans

than plays of one of his contemporaries, William Shakespeare,

dan de toneelstukken van tijdgenoot William Shakespeare

were to modern English.

op het moderne Engels leken.

Starting in the 18th century,

Vanaf de 18de eeuw

French language and culture were extremely fashionable in Spain,

was de Franse taal en cultuur extreem populair in Spanje,

and later Hispanic America.

en later ook in Latijns-Amerika.

While the two languages already had commonalities

Omdat de twee talen al overeenkomsten hadden

from their shared roots in Latin,

door hun verwantschap aan het Latijn,

Spanish gained new words from French during this period.

kreeg het Spaans er in deze periode nieuwe woorden bij uit het Frans.

In the 19th century, all over Central and South America,

In de 19de eeuw kwamen in heel Midden- en Zuid-Amerika

people revolted to gain independence from Spain.

mensen in opstand om onafhankelijk van Spanje te worden.

In the newly sovereign nations,

In de nieuwe onafhankelijke naties

people continued to speak the language of their former oppressors.

bleef men de taal van hun voormalige onderdrukkers spreken.

Today, there are approximately 415 million inhabitants of Hispanic America.

Tegenwoordig wonen ongeveer 415 miljoen mensen in Latijns-Amerika.

Spanish is the official language of 21 countries and Puerto Rico.

Spaans is de officiële taal van 21 landen en van Puerto Rico.

As of 2021, only English, Mandarin, and Hindi have more speakers.

Tegenwoordig hebben alleen Engels, Mandarijn en Hindi meer sprekers.

How does a language with so many speakers around the world

Hoe kan het dat een taal met zoveel sprekers over de hele wereld

not break apart into new languages the way Vulgar Latin did?

niet in nieuwe talen overgaat, zoals bij het plat Latijn?

There's no easy answer to this question.

Er is geen eenvoudig antwoord op deze vraag.

Other languages that spread through colonialism, like French,

Andere talen die door kolonialisme werden verspreid, zoals het Frans,

have mixed with Indigenous languages to form entirely new ones.

mengden zich met inheemse talen en vormden geheel nieuwe talen.

Some would argue that Spanglish, a mixture of Spanish and English,

Sommigen beweren dat het ‘Spanglish’, een mix van Spaans en Engels,

is a distinct language or on its way to becoming one.

een aparte taal is, of zal worden.

But although a person in Buenos Aires occasionally might use words

Maar ook al gebruikt iemand uit Buenos Aires woorden

that aren’t fully intelligible to someone in Bogotá or Mexico City,

die niet helemaal te begrijpen zijn door iemand uit Bogotá of Mexico-Stad,

Spanish retains enough unity of syntax, grammar, and vocabulary

behoudt het Spaans toch genoeg eenheid qua syntaxis, grammatica en woordenschat

to remain one language.

om één taal te blijven.