The happy secret to better work | Shawn Achor

4,126,320 views ・ 2012-02-01

TED


Бейнені ойнату үшін төмендегі ағылшын тіліндегі субтитрлерді екі рет басыңыз.

Аудармашы: TEDtalks-KZ TEDtalks-KZ Редактор: Islam Talapbayev
00:15
When I was seven years old and my sister was just five years old,
0
15260
3550
Мен жетіде, ал қарындасым бес жасында болған кезімізде,
00:18
we were playing on top of a bunk bed.
1
18834
2402
бірге екі қабатты төсектің үстіңгі жағында ойнап отырдық.
00:21
I was two years older than my sister at the time --
2
21260
3026
Сол кезде қарындасымнан екі жас ұлы болғанмын –
енді, қазіргі уақытта да арамыз 2 жас –
00:24
I mean, I'm two years older than her now --
3
24310
2232
00:26
but at the time it meant she had to do everything that I wanted to do,
4
26566
3325
бірақ сол кездегі арамыздағы жас айырмашылығымыз мен қалаған барлық нәрсені ол бұлжытпай орындауы тиіс екендігін білдіретін,
00:29
and I wanted to play war.
5
29915
1321
ал мен дәл сол уақытта соғыс ойынын ойнағым келді.
00:31
So we were up on top of our bunk beds.
6
31260
2056
Екеуіміз төсектің екінші қабатында отырмыз.
00:33
And on one side of the bunk bed,
7
33340
2095
Төсектің бір жағына
00:35
I had put out all of my G.I. Joe soldiers and weaponry.
8
35459
2610
ойыншық әскерлер мен соғыс техникасын орналастырып қойдым.
Ал арғы бетінде кавалериялық шабуылына дайын
00:38
And on the other side were all my sister's My Little Ponies
9
38093
2888
қарындасымның аттары тұрды.
00:41
ready for a cavalry charge.
10
41005
1445
00:42
There are differing accounts of what actually happened that afternoon,
11
42474
3293
Сол күнде болған оқиғаның бірнеше нұсқасы бар,
бірақ бүгін қарындасым осында болмағандықтан
00:45
but since my sister is not here with us today,
12
45791
2288
мен шындықты айтып беремін -
00:48
let me tell you the true story --
13
48103
1896
(Күлкі) -
00:50
(Laughter)
14
50023
1213
00:51
which is my sister's a little on the clumsy side.
15
51260
2435
қарындасым біраз ебедейсіз.
00:53
Somehow, without any help or push from her older brother at all,
16
53719
3022
Мен оған еш тиіспесем де, итермесем де,
00:56
Amy disappeared off of the top of the bunk bed
17
56765
2470
бір уақытта төсектен
еденге қарай құлай түсті.
00:59
and landed with this crash on the floor.
18
59259
1930
Қарындасыма ештеңе болмағанына көзімді жеткізу үшін,
01:01
I nervously peered over the side of the bed
19
61213
2014
астыға қарай қорқынышпен қарасам,
01:03
to see what had befallen my fallen sister
20
63251
1985
01:05
and saw that she had landed painfully on her hands and knees
21
65260
2854
оның жерге төрт аяқтап
қонғанын көрдім.
01:08
on all fours on the ground.
22
68138
1351
01:09
I was nervous because my parents had charged me
23
69513
2476
Тұла бойымды қорқыныш билегеннің себебі
әке-шешеміз бізге өте абай және
01:12
with making sure that my sister and I
24
72013
1862
01:13
played as safely and as quietly as possible.
25
73899
2337
тыныш ойнауымызды айтып кеткен.
01:16
And seeing as how I had accidentally broken Amy's arm
26
76260
3652
Бұның себебі, абайсызда мен Эминің қолын сындырып алғанмын
01:19
just one week before --
27
79936
1300
бір апта бұрын...
01:21
(Laughter)
28
81260
1937
(күлкі)
01:25
(Laughter ends)
29
85359
1001
... ойын кезінде оны батырлықпен шетке қарай итеріп,
01:26
heroically pushing her out of the way of an oncoming imaginary sniper bullet,
30
86384
4660
өтірік снайпер оғынан құтқарып алдым.
(күлкі)
01:31
(Laughter)
31
91068
2034
Содан кейін тіпті маған деген алғысын айтты.
01:33
for which I have yet to be thanked, I was trying as hard as I could --
32
93126
4083
Бүкіл күшімді салдым –
қарындасым ол оқты тіпті көрмеген –
01:37
she didn't even see it coming --
33
97233
1596
01:38
I was trying hard to be on my best behavior.
34
98853
2341
бүкіл ынтаммен өзімді жақсы ұстауға тырыстым.
Қарындасымның ыза мен ауырудан кейпін кеткенін байқадым.
01:41
And I saw my sister's face,
35
101218
1350
01:42
this wail of pain and suffering and surprise
36
102592
2236
Ол айқай салып жылап бастауға дайын тұрды,
01:44
threatening to erupt from her mouth and wake my parents
37
104852
2684
және сол жылауын тыныш ұйықтап жатқан ата-анамыз
естіп қоюлары мүмкін болды,
01:47
from the long winter's nap for which they had settled.
38
107560
2596
сол себептен ойыма бірінші келген нәрсені істедім.
01:50
So I did the only thing
39
110180
1156
01:51
my frantic seven year-old brain could think to do to avert this tragedy.
40
111360
3438
Менің 7 жасар миім осы оқиғаға шешім тапты.
01:54
And if you have children, you've seen this hundreds of times.
41
114822
2863
Егер бала-шағаңыз бар болса, осы секілді жағдайларды жиі көретін шығарсыздар.
«Эми, күте тұр! Жылама!
01:57
I said, "Amy, wait. Don't cry. Did you see how you landed?
42
117709
2727
Қалай құлағаныңды көрдің бе?
02:00
No human lands on all fours like that.
43
120460
2120
Бір де адам төрт аяқтап жерге қона алмайды.
02:03
Amy, I think this means you're a unicorn."
44
123851
2385
Эми, мүмкін, сен – жалғыз мүйізсің!»- дедім.
02:06
(Laughter)
45
126260
3369
(күлкі)
02:09
Now, that was cheating,
46
129653
1109
Мен өтірік соқтым, өйткені қарындасымның ең қатты қалаған нәрсесі
02:10
because there was nothing she would want more
47
130786
2129
02:12
than not to be Amy the hurt five year-old little sister,
48
132939
2641
қолы сынған бес жасар Эмиден ғажайып әлеміндегі
жалғыз мүйіз Эмиге айналуы еді.
02:15
but Amy the special unicorn.
49
135604
1432
Бұрын мұндай таңдауы жоқ болатын.
02:17
Of course, this option was open to her brain
50
137060
2124
02:19
at no point in the past.
51
139208
1184
Ал енді болса байғұс Эми
02:20
And you could see how my poor, manipulated sister faced conflict,
52
140416
3097
қайшылықпен қарсыласты;
02:23
as her little brain attempted to devote resources
53
143537
2377
шын әрі қатты ауыру мен
02:25
to feeling the pain and suffering and surprise she just experienced,
54
145938
3299
ыза сезімдерін,
әлде жалғыз мүйізге айналуының қуанышын таңдау азабында қалды.
02:29
or contemplating her new-found identity as a unicorn.
55
149261
2545
Соңында екінші таңдауда тоқталды.
02:31
And the latter won.
56
151830
1106
02:32
Instead of crying or ceasing our play,
57
152960
1839
Жылап бастап, ойынды тоқтатып,
02:34
instead of waking my parents,
58
154823
1413
барып ата-аналарымызды оятудың орнына,
02:36
with all the negative consequences for me,
59
156260
2307
ол күлімсіреп
02:38
a smile spread across her face
60
158591
1645
жаңа туған жалғыз мүйіздің сәнділігі мен
02:40
and she scrambled back up onto the bunk bed
61
160260
2092
сынған аяғымен қайтадан төсекке мінді.
02:42
with all the grace of a baby unicorn --
62
162376
1886
сынған аяғымен қайтадан төсекке мінді.
02:44
(Laughter)
63
164286
2529
(күлкі)
02:46
with one broken leg.
64
166839
1390
Сол кезде,
02:48
What we stumbled across
65
168253
1602
02:49
at this tender age of just five and seven --
66
169879
2080
нәзік жастарымызда,
02:51
we had no idea at the time --
67
171983
1672
нәзік жастарымызда,
02:53
was was going be at the vanguard of a scientific revolution
68
173679
3101
20 жылдан кейін адам психикасына көзқарасымызды өзгертіп,
02:56
occurring two decades later in the way that we look at the human brain.
69
176804
3454
ғылымның озат ойы болып шыға келетін идеяны тапқанымызды түсінбедік.
Біз позитивтік психологияның басты ойын таптық.
03:00
We had stumbled across something called positive psychology,
70
180282
2915
Бұл жерде тұрғанымның да,
03:03
which is the reason I'm here today
71
183221
1645
03:04
and the reason that I wake up every morning.
72
184890
2088
әр күн сайын оянғанымның да себебі сол.
Осы зерттеу жөнінде
03:07
When I started talking about this research
73
187002
2034
әртүрлі мектептер мен компаниялардың өкілдерінің алдында айтқан кезімде,
03:09
outside of academia, with companies and schools,
74
189060
2276
ең басынан презентацияны график кестесімен
03:11
the first thing they said to never do is to start with a graph.
75
191360
3076
бастамауымды талап етті.
03:14
The first thing I want to do is start with a graph.
76
194460
2454
Қазір презентациямды графикпен бастаймын.
03:16
This graph looks boring,
77
196938
1298
Бұл график зеріктіретін сияқты көрінгенімен,
03:18
but it is the reason I get excited and wake up every morning.
78
198260
2951
ар атқан таңымда ол мені сергітіп, қайран қалдырады.
Бұл графиктің мүлдем мағынасы жоқ тіпті мәліметтер ойдан шығарылған.
03:21
And this graph doesn't even mean anything; it's fake data.
79
201235
2765
Шығарған түйініміз:
03:24
What we found is --
80
204024
1271
(күлкі)
03:25
(Laughter)
81
205319
2917
03:28
If I got this data studying you, I would be thrilled,
82
208260
2976
егер қазір сіздерді тестілеуден өткізгеннен кейін осы мәліметтер дәлелденсе, мен өте қуанышты боламын.
03:31
because there's a trend there,
83
211260
1976
Осылайша олар қоғамдағы орын алған өзгерістердің дәлелі бола алады
03:33
and that means that I can get published,
84
213260
1976
және менің жұмысым баспадан шығуы мүмкін.
03:35
which is all that really matters.
85
215260
1976
және менің жұмысым баспадан шығуы мүмкін.
03:37
There is one weird red dot above the curve,
86
217260
2076
Мені уайымдататын жалғыз нәрсе де осы. Қисық сызықтың төбесіндегі оғаш қызыл нүктені көріп тұрсыздар ма?
03:39
there's one weirdo in the room --
87
219360
2501
Ол осы залда отырған бір оғаш адам –
03:41
I know who you are, I saw you earlier --
88
221885
3025
сізді кім екеніңізді білемін, мен сізді баяғыда байқадым.
03:44
that's no problem.
89
224934
1302
Бұл нүкте онша маңызды рөлді атқармайды.
03:46
That's no problem, as most of you know, because I can just delete that dot.
90
226260
3976
Жалғыз нүкте мүлдем маңызды рөл атқармайды,
оны өшіріп тастасақ та болады.
03:50
I can delete that dot because that's clearly a measurement error.
91
230260
3104
Мен оны өшіріп тастасам болады, өйткені анығымен бұл өлшеуде кеткен қателік.
Бұл өлшеуде кеткен қателік екенін
03:53
And we know that's a measurement error because it's messing up my data.
92
233388
3366
оның берілген мәліметтеріме қайшы тұрғанынан білеміз.
03:56
(Laughter)
93
236778
1039
03:57
So one of the first things we teach people
94
237841
2163
Экономика, статистика, бизнес және психологияның алғашқы сабақтарынан бастап
адамдарға статистикалық жолына негізделген шараларды қолдана отырып
04:00
in economics, statistics, business and psychology courses
95
240028
2816
04:02
is how, in a statistically valid way, do we eliminate the weirdos.
96
242868
3165
ерсілігі бар адамдардан құтылуды үйретеміз.
Графикте сызық түзу және сәнді болуы үшін,
04:06
How do we eliminate the outliers so we can find the line of best fit?
97
246057
3379
статистикалық ерекшеліктерді қалай алып тастау керек?
04:09
Which is fantastic if I'm trying to find out
98
249460
2096
Таңқаларлық факт
04:11
how many Advil the average person should be taking -- two.
99
251580
2756
"орташа" адамның Адвил дәрісінен нешеу қабылдау керек екенін сұрасақ, екеу деген жауап беріледі.
04:14
But if I'm interested in your potential,
100
254360
2811
Бірақ егер,мысалы, сіздің потенциалыңыз,
қуаныш немесе нәтижелілік,
04:17
or for happiness or productivity or energy or creativity,
101
257195
3041
қуат деңгейіңіз қызықтырса,
04:20
we're creating the cult of the average with science.
102
260260
2571
ешкім маған жауап бере алмайды. Ғылым "орташа" адамның түсінігіне табындырды.
04:22
If I asked a question like,
103
262855
1381
Егер мен:
04:24
"How fast can a child learn how to read in a classroom?"
104
264260
2697
« Бала сыныпта қай уақыттың ішінде оқып үйрене алады?» –деп сұрасам,
04:26
scientists change the answer to
105
266981
1485
ғалымдар маған: «Орташа» бала сыныпта қай уақыттың ішінде оқып үйрене алады?»
04:28
"How fast does the average child learn how to read in that classroom?"
106
268490
3339
– деген сұраққа жауап берер еді.
Содан соң біз бүкіл сыныпты орташа деңгеймен бірдей теңгереміз.
04:31
and we tailor the class towards the average.
107
271853
2146
Егер сіздердің мәліметтеріңіз орта сызықтан төмен болса,
04:34
If you fall below the average,
108
274023
1523
психологтардың қуанышына шек болмайтын еді,
04:35
then psychologists get thrilled,
109
275570
1593
өйткені бұл депрессия немесе жүйке жүйелерінің бұзылуы, немесе,
04:37
because that means you're depressed or have a disorder,
110
277187
2816
одан да жақсы, екеуі бірге сізде бар екенін білдіреді.
04:40
or hopefully both.
111
280027
1209
04:41
We're hoping for both because our business model is,
112
281260
2476
Психологтардың бизнесінің негізі және мақсаты :
04:43
if you come into a therapy session with one problem,
113
283760
2476
егер тұтынушы сеансқа бір мәселемен келсе,
сеанстан кейін мәселелердің саны 10 екеніне сеніп,
04:46
we want to make sure you leave knowing you have ten,
114
286260
2476
оның қайта-қайта жаңа сеанстарға келуі.
04:48
so you keep coming back.
115
288760
1176
04:49
We'll go back into your childhood if necessary,
116
289960
2215
Керек болса оларды балалық шағынан тауып шығамыз.
Қорыта келгенде біздің мақсатымыз – сізді дұрыс кейпіңізге келтіру.
04:52
but eventually we want to make you normal again.
117
292199
2276
Алайда әдеттегі дұрыс адам дегеніміз – «орташа» адамды білдіреді.
04:54
But normal is merely average.
118
294499
1437
04:55
And positive psychology posits that if we study what is merely average,
119
295960
3348
Позитивтік психология шеңберінде егер
біз тек «орташа» адамдардың зерттеуімен шектелсек,
04:59
we will remain merely average.
120
299332
2332
дамусыз тек орта деңгейде қаламыз.
05:01
Then instead of deleting those positive outliers,
121
301688
2294
Сол сәтті ерекшеліктерді шығарудың орнына
олардың үйіне қонаққа барып:
05:04
what I intentionally do is come into a population like this one
122
304006
3042
Осы нәтижеге
05:07
and say, why?
123
307072
1016
қалай жеттіңіз ?
05:08
Why are some of you high above the curve
124
308112
1924
Ақыл,қуат, музыкалық қабілетіңіз,
05:10
in terms of intellectual, athletic, musical ability,
125
310060
2585
мінез қайраттылығыңыз,стресске қарсы тұрақтылығыңыз,
05:12
creativity, energy levels,
126
312669
1267
05:13
resiliency in the face of challenge, sense of humor?
127
313960
2476
мысқыл сезіміңіз осы жоғары дәрежеге қалай жетті?.
Сізді зерттегім келіп тұр,
05:16
Whatever it is, instead of deleting you, what I want to do is study you.
128
316460
3543
себебі айтып берер әңгімеңізден
05:20
Because maybe we can glean information,
129
320027
1909
адам психикасын орта деңгейіне дейін қалай жеткізуді ғана емес,
05:21
not just how to move people up to the average,
130
321960
2154
бүкіл дүниежүзіндегі офис пен мектептердің орта деңгейін қалай көтеруге болатынын біле аламыз.»
05:24
but move the entire average up in our companies and schools worldwide.
131
324138
3398
- деп айтуымыз керек.
05:27
The reason this graph is important to me
132
327560
1976
Бұл график мен үшін өте маңызды,
05:29
is, on the news, the majority of the information is not positive.
133
329560
3076
себебі жаңалықтар бағдарламасын ашқан кезде,
олардың дені көрерменге жағымсыз эмоцияларды жеткізетінін көремін.
05:32
in fact it's negative.
134
332660
1076
05:33
Most of it's about murder, corruption, diseases, natural disasters.
135
333760
3176
Олар өлтірушілік,жемқорлық, ауру-сырқаулар мен табиғи ақаулар жөнінде баяндайды.
05:36
And very quickly, my brain starts to think
136
336960
2076
Сол себептен
мен әлемдегі жақсы мен жаманның нақты қатынасын осылай қабылдауға өте тез үйреніп қаламын.
05:39
that's the accurate ratio of negative to positive in the world.
137
339060
2995
Яғни жаңалықтар
05:42
This creates "the medical school syndrome."
138
342079
2204
«медик студенттің синдромы» атты нұсқамасын туғызады.
05:44
During the first year of medical training,
139
344307
2556
Оның мағынасын түсіндіре кетсек,
05:46
as you read through a list of all the symptoms and diseases,
140
346887
3388
алғашқы оқу жылында медицина саласындағы студент
әртүрлі сырқаттардың бүкіл белгілерін оқып алып,
05:50
suddenly you realize you have all of them.
141
350299
2231
олардың барлығын өз бойында тауып алатынын білдіреді.
05:52
(Laughter)
142
352554
1001
. Менің күйеу балам Бобо – мүлдем басқа жағдай десек болады.
05:53
I have a brother in-law named Bobo, which is a whole other story.
143
353579
3072
Бобо Эми-жалғыз мүйізге үйленді.
05:56
Bobo married Amy the unicorn.
144
356675
1562
05:58
Bobo called me on the phone --
145
358261
1732
Бір күні
06:00
(Laughter)
146
360017
2145
ол маған Иель университетінің медицина факультетінен
06:02
from Yale Medical School,
147
362186
2050
06:04
and Bobo said, "Shawn, I have leprosy."
148
364260
2281
телефон соғып: ”Шон, менде алапес бар»-, деді.
06:06
(Laughter)
149
366565
1671
(күлкі)
06:08
Which, even at Yale, is extraordinarily rare.
150
368260
2587
Бұл өте сирек кездесетін ауру, тіпті Иелде.
06:10
But I had no idea how to console poor Bobo
151
370871
2365
Бірақ Бобоны қалай жұбатарымды білмедім,
06:13
because he had just gotten over an entire week of menopause.
152
373260
2858
өйткені біраз уақыт бұрын ол бір апталық менопаузаны басынан өткізді.
(күлкі)
06:16
(Laughter)
153
376142
1094
06:17
We're finding it's not necessarily the reality that shapes us,
154
377260
2976
Демек біздің дүниеге деген көзқарасымыз айналамыздағы әлем арқылы емес,
06:20
but the lens through which your brain views the world that shapes your reality.
155
380260
3776
бізге берілген нұсқамалар арқылы қалыптасады,
және сол нұсқамаларды өзгертсек тек бақытты емес,
06:24
And if we can change the lens, not only can we change your happiness,
156
384060
3277
бірақ оған қоса бизнес пен білім алуда да жемісті бола аламыз.
06:27
we can change every single educational and business outcome at the same time.
157
387361
3648
Мен Гарвардқа арыз бердім, бірақ өтерімді ойламадым.
06:31
I applied to Harvard on a dare.
158
391033
1503
Отбасымыздың мені сол жақта оқытуға қаражаты болмаған.
06:32
I didn't expect to get in, and my family had no money for college.
159
392560
3176
Бірақ екі аптаның ішінде маған әскери шәкіртақысы берілді, және маған сол жаққа оқуыма мүмкіндік туылды.
06:35
When I got a military scholarship two weeks later, they let me go.
160
395760
3176
Бұрын мүмкінсіз болып көрінген нәрсе кәзір шындық болып шыға келді.
06:38
Something that wasn't even a possibility became a reality.
161
398960
2776
Басқа студенттер де осындай беделді оқу орнында оқуды
06:41
I assumed everyone there would see it as a privilege as well,
162
401760
2976
абырой деп санайды деп ойлайтынмын.
06:44
that they'd be excited to be there.
163
404760
1676
Тіпті тобыңда барлығы сенен ақылды болса да,
06:46
Even in a classroom full of people smarter than you,
164
406460
2476
сол жақта болудың өзі ғана үлкен бақыт.
06:48
I felt you'd be happy just to be in that classroom.
165
408960
2476
Бірақ тапқаным,
оған қуанатынын кейбір ғана студенттер екенін көрдім.
06:51
But what I found is, while some people experience that,
166
411460
2676
Төрт жылдан ішінде оқуымды бітіргеннен кейін
06:54
when I graduated after my four years
167
414160
1776
Гарвардта тағы 8 жыл, әкімшілік өтініші бойынша, студенттермен бірге тұрдым –
06:55
and then spent the next eight years living in the dorms with the students --
168
415960
3577
дұрыс түсінбей қалмаңыз!
06:59
Harvard asked me to; I wasn't that guy.
169
419561
1879
(күлкі)
07:01
(Laughter)
170
421464
1772
07:03
I was an officer to counsel students through the difficult four years.
171
423260
3376
Мен студенттерге олардың оқуларының 4 жылында консультация бердім.
07:06
And in my research and my teaching,
172
426660
1767
Оларды бақылай отырып, мына бір жайтты байқадым:
07:08
I found that these students, no matter how happy they were
173
428451
2776
олар өздерінің көрсетілімдеріне қатты қуанғанымен,
екі аптадан кейін
07:11
with their original success of getting into the school,
174
431251
2685
07:13
two weeks later their brains were focused, not on the privilege of being there,
175
433960
3776
олар өздеріне көрсетілген құрметті
немесе философия және физиканы емес,
07:17
nor on their philosophy or physics,
176
437760
1676
олар бәсекені, оқудағы міндеттемені, қиындықтарды -
07:19
but on the competition, the workload,
177
439460
1776
қайғыны, шағымдар туралы жайттарды ойлай бастады.
07:21
the hassles, stresses, complaints.
178
441260
1676
07:22
When I first went in there, I walked into the freshmen dining hall,
179
442960
3176
Осы жерге келе саласымен, асханада мені күтіп отырған,
менің туған жерім Вакодан, Техас -
07:26
which is where my friends from Waco, Texas, which is where I grew up --
180
446160
3376
араларыңызда бұл жерді естігендер бар, келген бірінші курстағы достарыма жүгірдім.
07:29
I know some of you know this.
181
449560
1476
. Олар менің хал-жағдайымды білуге келгендер етін.
07:31
When they'd visit, they'd look around,
182
451060
1876
Араларында бірі айналаға көз жүгіртіп, аузына сөз алды:
07:32
and say, "This dining hall looks like something out of Hogwart's."
183
452960
3176
"Мына асхана "Гарри Поттердағы" Хогвартс асханасы секілді!"
Мына жер - Хогвартс, ал мына жер - Гарвард.
07:36
It does, because that was Hogwart's and that's Harvard.
184
456160
2576
Басқалары бұны байқаған кезде
07:38
And when they see this,
185
458760
1176
07:39
they say, "Why do you waste your time studying happiness at Harvard?
186
459960
3276
маған сұрақтарын жаудыртты: "Шон, неге сен бақытты іздеп - зерттеп әлек болудасың?
Гарвардта білім алатын адам
07:43
What does a Harvard student possibly have to be unhappy about?"
187
463260
3076
қалай бақытсыз бола алады?"
Егер бұл сұраққа үңіліп қарасақ,
07:46
Embedded within that question
188
466360
1476
07:47
is the key to understanding the science of happiness.
189
467860
2576
бақыт сөзінің нені меңзеп отырғанын байқаса болады.
Себебі, бұл сұрақ жобалап
07:50
Because what that question assumes
190
470460
1676
бақыттың дәрежесі сыртқы әлемге тәуелді екенін түсіндіреді.
07:52
is that our external world is predictive of our happiness levels,
191
472160
3072
Шындығына келетін болсақ,
07:55
when in reality, if I know everything about your external world,
192
475256
3076
бақытты болуымызға сыртқы әлемнің тигізетін үлесі тек қана 10.
07:58
I can only predict 10% of your long-term happiness.
193
478356
2480
Ал оның 90 пайызы сыртқы емес,
08:00
90 percent of your long-term happiness is predicted not by the external world,
194
480860
3776
біздің ішкі қабылдау
түйсігімізге байланысты.
08:04
but by the way your brain processes the world.
195
484660
2191
Егер де біз оны,
08:06
And if we change it,
196
486875
1061
08:07
if we change our formula for happiness and success,
197
487960
2429
бақыт пен сәттілік формуласын, өзіміздің көз қарасымызды өзгертетін болсақ,
ол кезде
08:10
we can change the way that we can then affect reality.
198
490413
2822
айналамыздағы нәрселерде өзгеріске ұшырайды.
08:13
What we found is that only 25% of job successes are predicted by IQ,
199
493259
3977
Біз табыстың тек 25% ақыл -
парасаттың көмегімен,
08:17
75 percent of job successes
200
497260
1976
ал қалған 75%-ы
08:19
are predicted by your optimism levels, your social support
201
499260
2976
өмірге үмітпен қарай білудің, жаныңдағылардың демеулерінің,
08:22
and your ability to see stress as a challenge instead of as a threat.
202
502260
3276
қиыншылықтарды өзіне қауіп ретінде емес, шақыру, ынталандыру ретінде қабылдай білуде екенін түсіндік.
08:25
I talked to a New England boarding school, probably the most prestigious one,
203
505560
3676
Мен Жаңа Англияның ең беделді жеке меншік мектептің бастығымен әңгіме құрған етінмін.
Ол: "Біз бұл жағдайды жақсы білеміз.
08:29
and they said, "We already know that.
204
509260
1776
Әр жыл сайын денсаулық аптасын өткізіп тұрамыз.
08:31
So every year, instead of just teaching our students, we have a wellness week.
205
511060
3676
Дүйсенбі күні бізге беделді сарапшы келеді,
08:34
And we're so excited. Monday night we have the world's leading expert
206
514760
3276
жасөспірімдердің арасындағы жабығу тақырыбында айтады.
08:38
will speak about adolescent depression.
207
518060
1876
Сейсенбі күні мектептегі қатыгездік мәселелерін турасында талқылаймыз.
08:39
Tuesday night it's school violence and bullying.
208
519960
2239
Сәрсенбі күні тамақ мәселесі талқыланады.
08:42
Wednesday night is eating disorders.
209
522223
1813
Ал бейсенбі - нашақорды қалай тани аламыз.
08:44
Thursday night is illicit drug use.
210
524060
1676
Жұма күні қауіпті жыныстық қатынас пен бақыттың арасында таңдау жүргіземіз".
08:45
And Friday night we're trying to decide between risky sex or happiness."
211
525760
3429
(Күлкі)
08:49
(Laughter)
212
529213
1023
08:50
I said, "That's most people's Friday nights."
213
530260
2143
Мен: "Бұл таңдауды жұма күні бәрі жасайды" деп тіл қаттым.
08:52
(Laughter)
214
532427
2809
(Күлкі)
08:55
(Applause)
215
535260
2976
(Қол шапалақтаулар)
08:58
Which I'm glad you liked, but they did not like that at all.
216
538260
2858
Менің әзілім сіздерге ұнағанына қуаныштымын, алайда олар бұған ренжіп қалды.
алайда олар бұған ренжіп қалды.
09:01
Silence on the phone.
217
541142
1094
09:02
And into the silence, I said, "I'd be happy to speak at your school,
218
542260
3276
Содан соң мен былай дедім: "Мен сіздердің мектептеріңізде қуана сөз сөйлер едім,
бірақ ол кезде денсаулық аптасының орнына ауру апталығы болады.
09:05
but that's not a wellness week, that's a sickness week.
219
545560
2676
Сіздер тек болып қалу мүмкін деген бүкіл жаман жағдайлар туралы сөз қозғайсыздар,
09:08
You've outlined all the negative things that can happen,
220
548260
2676
бір жақсы жағдайды мүлде айтпайсыздар."
09:10
but not talked about the positive."
221
550960
1676
Аурудың болмауы - деннің сау дегені емес.
09:12
The absence of disease is not health.
222
552660
1776
Деніміз сау болуымыз үшін,
09:14
Here's how we get to health:
223
554460
1376
09:15
We need to reverse the formula for happiness and success.
224
555860
2776
бақыт пен сәттілік формуласына үңілу керек.
09:18
In the last three years, I've traveled to 45 countries,
225
558660
2676
Соңғы үш жылда 45 елден болып қайттым,
әртүрлі мектептерде
09:21
working with schools and companies in the midst of an economic downturn.
226
561360
3476
және дағдарысқа ұшыраған көптеген компанияларда болып қайттым.
09:24
And I found that most companies and schools
227
564860
2076
Сол кезде байқағаным, серіктестіктер мен мектептердің көбісі
09:26
follow a formula for success, which is this:
228
566960
2072
келесі жетістік формуласын қолданады екен:
Қаншалықты тынымсыз еңбек етсең, соншалықты жетістікке жетесін.
09:29
If I work harder, I'll be more successful.
229
569056
2076
Адам қаншалықты табысты болса, соншалықты ол бақытты.
09:31
And if I'm more successful, then I'll be happier.
230
571156
2380
09:33
That undergirds most of our parenting and managing styles,
231
573560
2776
Бұл біздің тәрбиеміз бен басқаруымыздың,
сонымен қатар өзіміздің жігерлендіруміздің іргетасы болып келеді.
09:36
the way that we motivate our behavior.
232
576360
1876
Бірақ бұл ақиқат екі себеппен дұрыс емес:
09:38
And the problem is it's scientifically broken and backwards for two reasons.
233
578260
3620
Біріншіден, әрқашан сіз бір жетістікке қол жеткізген сайын
09:41
Every time your brain has a success,
234
581904
1732
09:43
you just changed the goalpost of what success looked like.
235
583660
2776
сізде жаңа мақсаттар пайда болады.
Жақсы баға алсаңыз, одан күштісін алғыңыз келеді,
09:46
You got good grades, now you have to get better grades,
236
586460
2677
жақсы мектепте білім алсаңыз, одан керемет мектепті армандайсыз,
09:49
you got into a good school and after you get into a better one,
237
589161
2971
жақсы жерде жұмыс істей отырып, одан да жоғарысын қалайсыз,
сауда нысанына қол жеткізген соң, одан жоғарысына ұмтыласыз.
09:52
you got a good job, now you have to get a better job,
238
592156
2577
Егер бақыт жетістіктің артында болса ешқашан да бақытты болмайсыз.
09:54
you hit your sales target, we're going to change it.
239
594757
2477
Біздің қауым бақыт деген ұғымды
09:57
And if happiness is on the opposite side of success, your brain never gets there.
240
597258
3877
әрқашан ой өрістерінен алшақтатып келеді.
10:01
We've pushed happiness over the cognitive horizon, as a society.
241
601159
3077
Біз "алдымен жетістікке жету керек
сосын біз бақытты бола аламыз" деп ойлаймыз.
10:04
And that's because we think we have to be successful,
242
604260
2524
Негізінде бәрі керісінше.
10:06
then we'll be happier.
243
606808
1124
10:07
But our brains work in the opposite order.
244
607956
2075
Егер біз бақытты болсақ,
10:10
If you can raise somebody's level of positivity in the present,
245
610055
2977
біздің санамыз жағымды қуатқа еге болады,
10:13
then their brain experiences what we now call a happiness advantage,
246
613056
3240
айтайын дегенім, егер сіз өзіңізді бақытты сезінсеңіз,
онда жаман немесе алаңдаулы күйден
10:16
which is your brain at positive performs significantly better
247
616320
2914
керісінше жақсы жұмыс істей бастайсыз.
10:19
than at negative, neutral or stressed.
248
619258
1868
Ақыл-ой, шығармашылық және қуат көрсеткіштері көтеріледі.
10:21
Your intelligence rises, your creativity rises, your energy levels rise.
249
621150
3430
Оған қоса
10:24
In fact, we've found that every single business outcome improves.
250
624604
3171
бүкіл карьералық көрсеткіштердің де көтерілуін байқадық.
Бақытты адам жаман,байсалды немесе мазасыз көңіл күйіндегі адамнан
10:27
Your brain at positive is 31% more productive
251
627799
2129
31% артық табысты жұмыс істейді.
10:29
than your brain at negative, neutral or stressed.
252
629952
2310
31% артық табысты жұмыс істейді.
10:32
You're 37% better at sales.
253
632286
1376
10:33
Doctors are 19 percent faster, more accurate
254
633686
2096
Бақытты дәрігерлер мазасыз
10:35
at coming up with the correct diagnosis
255
635806
1930
немесе байсалды әріптестеріне қарағанда 19%- ға жылдам жұмыс істейді,
10:37
when positive instead of negative, neutral or stressed.
256
637760
2676
әрі нақтырақ диагноз қояды.
Демек біз жетістіктің формуласын өзгерте аламыз.
10:40
Which means we can reverse the formula.
257
640460
1876
Егер біз бақытты бола алсақ,
10:42
If we can find a way of becoming positive in the present,
258
642360
2776
еңбегіміздің жемістері табыстырақ болады,
10:45
then our brains work even more successfully
259
645160
2048
өйткені біз бұрынғыдан да жылдам,зейінді және ақылды боламыз.
10:47
as we're able to work harder, faster and more intelligently.
260
647232
2904
Керегі тек формуланы өзгертуіміз,
10:50
We need to be able to reverse this formula
261
650160
2076
10:52
so we can start to see what our brains are actually capable of.
262
652260
2976
сонда біз нағыз қолымыз неге келетінін көреміз.
Сіз бақытты болған кезіңізде миыңызда допамин өндіріледі.
10:55
Because dopamine, which floods into your system when you're positive,
263
655260
3276
Ол екі функция атқарады.
10:58
has two functions.
264
658560
1064
. Сізді тек бақытты қылып қоймай,
10:59
Not only does it make you happier,
265
659648
1977
мидың үйрену орталығын жандандырып,
11:01
it turns on all of the learning centers in your brain
266
661649
2577
жаңа дағдыларды үйренуге мүмкіншілік туғызады.
11:04
allowing you to adapt to the world in a different way.
267
664250
2577
Бақытты болу әдетін қалыптастыру үшін
11:06
We've found there are ways that you can train your brain
268
666851
2677
миға арналған жаттығулар таптық.
11:09
to be able to become more positive.
269
669552
1677
Үш апта бойы екі минуттың ішінде
11:11
In just a two-minute span of time done for 21 days in a row,
270
671253
2970
біз миыңызды басқа райға ауыстырып,
11:14
we can actually rewire your brain,
271
674247
1677
жұмысын оптимисттік
11:15
allowing your brain to actually work more optimistically and more successfully.
272
675948
3877
әрі табысты қыла аламыз.
Осы жаттығуларды бірге жұмыс істеген
11:19
We've done these things in research now
273
679849
1877
компанияларда тестілеуден өткіздік-
11:21
in every company that I've worked with,
274
681750
1977
адамдар үш апта бойы әр күн сайын
11:23
getting them to write down three new things that they're grateful for
275
683751
3277
ризашылығын білдірген 3 оқиға жазып отырды.
Осы кезеңнің аяғына қарай әлемдегі жаман емес,қайта жақсы нәрселерді көру әдеті қалыптаса бастайды.
11:27
for 21 days in a row, three new things each day.
276
687052
2287
Жетістіктеріңіздің күнделікті жазылып тұрғаны
11:29
And at the end of that,
277
689363
1167
11:30
their brain starts to retain a pattern
278
690554
1877
олардың есіңізде жандануына себеп болады.
11:32
of scanning the world not for the negative, but for the positive first.
279
692455
3477
Жаттығу сіздердің Қылықтарыңыз бен жүріс-тұрыстарыңыз
11:35
Journaling about one positive experience you've had over the past 24 hours
280
695956
3577
көңіл күйіңізге тікелей әсер тигізетінін көрсетеді.
көңіл күйіңізге тікелей әсер тигізетінін көрсетеді.
11:39
allows your brain to relive it.
281
699557
1559
Медитация бір уақытта
11:41
Exercise teaches your brain that your behavior matters.
282
701140
2657
бірнеше тапсырмаларды орындауға
11:43
We find that meditation allows your brain
283
703821
1977
11:45
to get over the cultural ADHD that we've been creating
284
705822
2577
тырысқанымыздың себебінен туған көңіл немесе ілтипат жетіспеушілік синдромын жеңуге көмектеседі.
Ол дәл сол уақыттағы тапсырмаға көңіліңізді толығымен бөлуге көмектеседі.
11:48
by trying to do multiple tasks at once
285
708423
1877
11:50
and allows our brains to focus on the task at hand.
286
710324
2477
Мейрімділіктің спонтанды көрсетілуі өте маңызды.
11:52
And finally, random acts of kindness are conscious acts of kindness.
287
712825
3277
Біз адамдардан әр күн сайын
өз араларындағы біреулерге арналған алғысын, ризашылығын
11:56
We get people, when they open up their inbox,
288
716126
2144
білдіретін хатты жазуды өтіндік.
11:58
to write one positive email
289
718294
1310
Осы әрекеттер мен жаттығуларды орындай отырып,
11:59
praising or thanking somebody in their support network.
290
719628
2677
бақыт пен жетістіктің қатынасының жаңа формуласын шығарып,
12:02
And by doing these activities
291
722329
1477
бақыт сезімін жай ғана кездейсоқ,
12:03
and by training your brain just like we train our bodies,
292
723830
2677
уақытша оқиға емес екенін білдіріп,
12:06
what we've found is we can reverse the formula for happiness and success,
293
726531
3477
сана сезіміміздегі түсініктерді түбегейлі өзгерте аламыз.
12:10
and in doing so, not only create ripples of positivity,
294
730032
2703
Назарларыңыз үшін үлкен рахмет.
12:12
but a real revolution.
295
732759
1077
(қол шапалақтау)
12:13
Thank you very much.
296
733860
1076
12:14
(Applause)
297
734960
1000
Осы веб-сайт туралы

Бұл сайт ағылшын тілін үйренуге пайдалы YouTube бейнелерімен таныстырады. Сіз әлемнің түкпір-түкпірінен келген үздік оқытушылар жүргізетін ағылшын тілі сабақтарын көресіз. Бейнені сол жерден ойнату үшін әрбір бейне бетінде көрсетілетін ағылшын тіліндегі субтитрлерді екі рет басыңыз. Субтитрлер бейнені ойнатумен синхрондалады. Егер сізде қандай да бір ескертулер немесе сұраулар болса, осы байланыс формасы арқылы бізге хабарласыңыз.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7