Every kid needs a champion | Rita Pierson | TED

Rita Pierson: Mỗi đứa trẻ cần một người dám đấu tranh.

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Translator: Hang Nguyen Reviewer: Huong Nguyen

Tôi đã dành cả đời mình

I have spent my entire life

either at the schoolhouse, on the way to the schoolhouse,

ở trường, trên đường đến trường,

hoặc nói chuyện về những điều xảy ra ở trường.

or talking about what happens in the schoolhouse.

(Laughter)

Both my parents were educators,

Cả bố mẹ tôi đều làm nghề giáo,

my maternal grandparents were educators,

ông bà bên ngoại là những nhà giáo,

và trong suốt 40 năm qua tôi cũng làm điều tương tự.

and for the past 40 years, I've done the same thing.

Và vì thế, không cần nói cũng biết, trong suốt những năm đó

And so, needless to say, over those years

I've had a chance to look at education reform

tôi đã có cơ hội để nhìn vào cải cách giáo dục

from a lot of perspectives.

từ rất nhiều phương diện.

Some of those reforms have been good.

Một vài cuộc cải cách thì tốt.

Some of them have been not so good.

Một vài cuộc cải cách thì không tốt lắm.

And we know why kids drop out.

Và chúng ta biết tại sao những đứa trẻ bỏ học nửa chừng.

We know why kids don't learn.

Chúng ta biết tại sao trẻ con không học.

It's either poverty, low attendance,

Hoặc là vì nghèo đói, tỉ lệ tham dự giờ học thấp,

negative peer influences...

ảnh hưởng tiêu cực từ bạn bè. Chúng ta biết tại sao.

We know why.

But one of the things that we never discuss

Nhưng một trong những điều chúng ta không bao giờ thảo luận

or we rarely discuss

hoặc ít khi thảo luận

is the value and importance of human connection.

đó là giá trị và tầm quan trọng của sự kết nối

Relationships.

và mối quan hệ giữa con người với con người

James Comer says that no significant learning

James Comer nói rằng không có việc học nào ý nghĩa

can occur without a significant relationship.

nếu không có một mối quan hệ ý nghĩa.

George Washington Carver says all learning

George Washinton Carver nói rằng tất cả việc học

is understanding relationships.

là sự hiểu biết về các mối quan hệ.

Everyone in this room has been affected by a teacher or an adult.

Mọi người trong phòng này bị ảnh hưởng

bởi một giáo viên hay một người thiếu niên.

For years, I have watched people teach.

Hàng năm qua tôi đã theo dõi mọi người dạy.

I have looked at the best and I've looked at some of the worst.

Tôi nhìn vào điều tốt đẹp nhất và tôi cũng nhìn vào những điều tệ nhất.

A colleague said to me one time,

Một đồng sự đã nói với tôi một lần rằng,

"They don't pay me to like the kids.

"Họ không trả tiền để tôi yêu quý lũ trẻ.

Họ trả cho tôi để dạy một bài học.

They pay me to teach a lesson.

The kids should learn it.

Lũ trẻ nên học.

I should teach it, they should learn it,

Tôi dạy. Họ nên hiểu điều này. Chấm hết."

Case closed."

Well, I said to her,

Vâng, tôi đã nói với cô ấy,

"Cậu biết không, lũ trẻ không học từ những người mà chúng không thích."

"You know, kids don't learn from people they don't like."

(Laughter)

(Cười) (Vỗ tay)

(Applause)

She said, "That's just a bunch of hooey."

Cô ấy nói, "Điều đó thật vô nghĩa."

And I said to her,

Và tôi đã nói với cô ấy, "Thế thì năm tới của cậu sẽ rất dài

"Well, your year is going to be long and arduous, dear."

và gian khổ đấy."

Needless to say, it was.

Không cần phải nói ra thì năm đó đã rất khó khăn. Một vài người nghĩ rằng

Some people think that you can either have it in you to build a relationship,

bạn có đủ tố chất để xây dựng một mối quan hệ

or you don't.

hoặc không.

Tôi nghĩ Stephen Covey có một ý đúng.

I think Stephen Covey had the right idea.

He said you ought to just throw in a few simple things,

Ông nói rằng bạn phải làm một số điều đơn giản

like seeking first to understand,

như là đầu tiên phải tìm hiểu

as opposed to being understood.

và được hiểu,

Simple things, like apologizing.

những điều đơn giản như xin lỗi.

You ever thought about that?

Đã bao giờ bạn nghĩ về những điều đó chưa?

Tell a kid you're sorry, they're in shock.

Nói với một đứa trẻ rằng bạn xin lỗi, chúng sẽ rất sốc.

(Laughter)

I taught a lesson once on ratios.

Tôi đã dạy một bài học về tỉ lệ.

I'm not real good with math, but I was working on it.

Tôi không quá giỏi về toán học, nhưng tôi đang cải thiện nó.

(Laughter)

And I got back and looked at that teacher edition.

Và tôi tìm lại và nhìn vào bản của giáo viên.

I'd taught the whole lesson wrong.

Tôi đã dạy bài học đó sai hoàn toàn. (Cười)

(Laughter)

So I came back to class the next day and I said,

Nên tôi trở lại lớp học vào ngày hôm sau, và tôi nói rằng,

"Look, guys, I need to apologize.

"Nghe này các em, cô cần phải xin lỗi,

I taught the whole lesson wrong. I'm so sorry."

cô đã dạy sai bài cho các em. Và cô thực sự xin lỗi."

They said, "That's okay, Ms. Pierson.

Chúng nói, "Không sao đâu thưa cô Pierson.

You were so excited, we just let you go."

Chúng con đã hứng khởi quá và bỏ qua chuyện đó."

(Cười) (Vỗ tay)

I have had classes that were so low,

Tôi đã có những lớp học rất ít,

thiếu về mặt học thuật đến phát khóc.

so academically deficient, that I cried.

I wondered, "How am I going to take this group,

Tôi tự hỏi, mình sẽ phải dạy lớp học này như thế nào.

in nine months,

trong vòng 9 tháng trời

from where they are to where they need to be?

để đạt được kết quả mong muốn

And it was difficult, it was awfully hard.

Và điều đó thực sự khó khăn, rất gian nan.

Làm thế nào mà cùng lúc tôi có thể giúp một dứa trẻ xây dựng lòng tự trọng

How do I raise the self-esteem of a child

and his academic achievement at the same time?

và đạt thành tích học tập tốt ?

One year I came up with a bright idea.

Tôi đã nảy ra một ý tưởng

I told all my students,

Tôi bảo với tất cả học sinh của tôi,

"You were chosen to be in my class

"Các em được chọn vào lớp của cô

because I am the best teacher

bởi vì cô là cô giáo tuyệt vời nhất

and you are the best students,

và các em là những học sinh giỏi nhất,

they put us all together

họ xếp chúng ta cùng với nhau

so we could show everybody else how to do it."

để chúng ta có thể làm mẫu cho những người khác."

Một học sinh của tôi nói, "Thật vậy ạ?"

One of the students said, "Really?"

(Laughter)

(Cười)

I said, "Really. We have to show the other classes

Tôi nói, "Thật vậy. Chúng ta phải cho các lớp khác thấy

how to do it, so when we walk down the hall,

cách chúng ta học hành, nên khi chúng ta đi xuống sảnh,

mọi người sẽ để ý, vì thế chúng ta không thể làm ồn.

people will notice us, so you can't make noise.

You just have to strut."

Chỉ cần bước đi hiên ngang thôi."

(Laughter)

And I gave them a saying to say:

Và tôi đã tặng chúng một câu nói như này: "Tôi là một người.

"I am somebody.

I was somebody when I came.

Tôi đã từng là một người nào đó khi tôi đến.

I'll be a better somebody when I leave.

Tôi sẽ là một người tốt đẹp hơn khi tôi đi.

I am powerful, and I am strong.

Tôi có sức khỏe và sự mạnh mẽ.

I deserve the education that I get here.

Tôi xứng đáng với nền giáo dục mà tôi có được ở đây.

I have things to do, people to impress,

Tôi có những việc cần làm, tôi phải tạo ấn tượng với mọi người,

and places to go."

và phải đi tới nhiều nơi."

And they said, "Yeah!"

Và chúng nói, "Đúng thế!"

(Laughter)

You say it long enough,

Khi bạn nói nhiều về một điều

it starts to be a part of you.

nó sẽ trở thành một phần con người bạn.

(Applause)

Và rồi ---- (Vỗ tay)

Tôi cho một bài trắc nghiệm, 20 câu.

I gave a quiz, 20 questions.

A student missed 18.

Một học sinh sai 18 câu.

I put a "+2" on his paper and a big smiley face.

Tôi để lại điểm "+2" trên giấy thi và một mặt cười thật lớn.

(Laughter)

He said, "Ms. Pierson, is this an F?"

Em nói, "Cô Pierson, đây có phải một điểm F?"

I said, "Yes."

Tôi trả lời, "Đúng vậy."

(Laughter)

He said, "Then why'd you put a smiley face?"

Em nói, "Thế tại sao cô lại vẽ mặt cười?"

I said, "Because you're on a roll.

Tôi nói, "Bởi em đang tiến bộ.

You got two right. You didn't miss them all."

Em đã làm đúng hai câu. Em đã không làm sai tất cả."

(Laughter)

I said, "And when we review this, won't you do better?"

Tôi nói, "Và khi chúng ta xem lại điều này,

em sẽ làm tốt hơn chứ?"

He said, "Yes, ma'am, I can do better."

Em nói, "Vâng thưa cô, em có thể làm tốt hơn."

You see, "-18" sucks all the life out of you.

Bạn thấy đấy, "-18" khiến bạn mất hết sạch tinh thần.

"+2" said, "I ain't all bad."

Trong khi "+2" thì có vẻ như "Tôi không đến nỗi tệ lắm."

(Cười) (Vỗ tay)

For years, I watched my mother take the time at recess to review,

Hàng năm trời tôi theo dõi mẹ tôi

dành thời gian ra chơi để xem lại bài,

tiếp tục về nhà vào buổi trưa,

go on home visits in the afternoon,

buy combs and brushes and peanut butter and crackers

mua lược và bản chải và bơ đậu phộng và bánh quy

to put in her desk drawer for kids that needed to eat,

để để vào ngăn tủ của mẹ cho những đứa trẻ lúc cần ăn,

and a washcloth and some soap for the kids who didn't smell so good.

và một túi giặt quần áo và xà bông cho những đứa trẻ không được thơm tho.

See, it's hard to teach kids who stink.

Thấy không, rất khó dạy những đứa trẻ mà bốc mùi.

(Laughter)

And kids can be cruel.

Và những đứa trẻ có thể rất dữ tợn.

And so she kept those things in her desk,

Và thế nên mẹ mới có những thứ này trong ngăn bàn,

and years later, after she retired,

và hàng năm sau đó, sau khi mẹ đã nghỉ hưu,

I watched some of those same kids come through

tôi đã trông thấy một vài dứa trẻ ngày đó đến

and say to her, "You know, Ms. Walker,

và nói với bà, "Cô biết không, Cô Walker,

you made a difference in my life.

cô đã tạo ra một sự khác biệt trong cuộc đời em.

Cô đã giúp điều đó thành hiện thực.

You made it work for me.

You made me feel like I was somebody,

Cô đã khiến em cảm thấy em là một ai đó,

when I knew, at the bottom, I wasn't.

mà khi hiểu được thì em biết là em không phải người đó.

And I want you to just see what I've become."

Và em muốn cô xem em đã trở thành một người như thế nào."

And when my mama died two years ago at 92,

Và khi mẹ tôi mất 2 năm trước ở tuổi 92,

there were so many former students at her funeral,

có rất nhiều học sinh cũ đến lễ tang,

Tôi ứa nước mắt không phải vì mẹ đã ra đi,

it brought tears to my eyes, not because she was gone,

but because she left a legacy of relationships

mà bởi vì mẹ đã để lại tài sản là những mối quan hệ

that could never disappear.

không bao giờ mất đi.

Can we stand to have more relationships?

Liệu chúng ta có thể có nhiều mối quan hệ? Đương nhiên rồi.

Absolutely.

Will you like all your children? Of course not.

Bác bạn sẽ yêu quí tất cả lũ trẻ? Tất nhiên là không.

(Laughter)

Và những đứa trẻ khó bảo nhất không bao giờ vắng mặt.

And you know your toughest kids are never absent.

(Laughter)

(Cười)

Never.

Không bao giờ. Bạn sẽ không thích hết chúng đâu,

You won't like them all,

and the tough ones show up for a reason.

và những đứa bướng bỉnh luôn xuất hiện với một lý do.

It's the connection. It's the relationships.

Đó là sự kết nối. Đó là những mối quan hệ.

Và khi bạn không thể yêu mến tất cả chúng,

điều quan trọng là, chúng không bao giờ biết việc đó.

So teachers become great actors and great actresses,

Thế nên nhiều giáo viên trở thành những diễn viên tuyệt với

and we come to work when we don't feel like it,

và chúng ta diễn mà không hề cảm nhận được điều đó,

and we're listening to policy that doesn't make sense,

và chúng ta đang lắng nghe chính sách vô nghĩa,

and we teach anyway.

và vẫn dạy nó.

We teach anyway, because that's what we do.

Đù sao thì chúng ta vẫn dạy, bởi đó là điều chúng ta làm.

Teaching and learning should bring joy.

Việc dạy và học nên mang lại sự vui thích.

How powerful would our world be

Sẽ hiệu quả biết bao

if we had kids who were not afraid to take risks,

nếu chúng ta có những đứa trẻ không ngại mạo hiểm,

who were not afraid to think,

không ngại suy nghĩ,

and who had a champion?

và là người chiến thắng?

Every child deserves a champion,

Mỗi đứa trẻ xứng đáng một nhà vô địch,

an adult who will never give up on them,

một người lớn không bao giờ từ bỏ việc dạy dỗ chúng,

who understands the power of connection,

là một người có thể hiểu được sức mạnh của kết nối,

and insists that they become the best that they can possibly be.

và luôn tin tưởng rằng bọn trẻ sẽ trở thành những người tuyệt vời nhất có thể.

Is this job tough? You betcha.

Công việc này có khó không? Bạn có thể cược. Ôi trời, bạn có thể đánh cược.

Oh God, you betcha.

But it is not impossible.

Nhưng điều này không phải không khả thi.

We can do this. We're educators.

Chúng ta có thể làm được điều đó. Chúng ta là những nhà giáo.

We're born to make a difference.

Chúng ta được sinh ra để tạo sự khác biệt.

Thank you so much.

Cảm ơn rất nhiều.

(Applause)

(Vỗ tay)