Yup, I built a nuclear fusion reactor | Taylor Wilson

719,191 views ・ 2012-03-22

TED


Ju lutemi, klikoni dy herë mbi titrat në anglisht më poshtë për të luajtur videon.

00:00
Translator: Jenny Zurawell
0
0
7000
Translator: Egzon Shaqiri Reviewer: Spartak Ferrollari
00:15
So my name is Taylor Wilson.
1
15260
2000
Unë quhem Taylor Wilson.
00:17
I am 17 years old
2
17260
2000
Jam 17 vjeç
00:19
and I am a nuclear physicist,
3
19260
2000
dhe jam një fizikant bërthamor
00:21
which may be a little hard to believe, but I am.
4
21260
3000
e cila mund të jetë pak e vështirë për t'u besuar, por ja që jam.
00:24
And I would like to make the case
5
24260
3000
Dhe do të doja ta vërtetoja
00:27
that nuclear fusion
6
27260
2000
se fuzioni bërthamor
00:29
will be that point,
7
29260
2000
do të jetë ajo pikë
00:31
that the bridge that T. Boone Pickens talked about
8
31260
2000
që do te na coje ura për të cilën
00:33
will get us to.
9
33260
2000
foli T. Boone Pickens.
00:35
So nuclear fusion is our energy future.
10
35260
3000
Pra fuzioni bërthamor është e ardhmja jone energjitike.
00:38
And the second point,
11
38260
2000
Dhe pika e dytë,
00:40
making the case that kids can really change the world.
12
40260
2000
te vertetoj se të rinjtë me të vërtetë mund të ndryshojnë botën.
00:42
So you may ask --
13
42260
2000
Pra ju mund të pyesni -
00:44
(Applause)
14
44260
4000
(Duartrokitje)
00:48
You may ask me,
15
48260
2000
Ju mund të më pyesni,
00:50
well how do you know what our energy future is?
16
50260
2000
mirë por si e di ti se si është e ardhmja e energjisë sonë?
00:52
Well I built a fusion reactor
17
52260
2000
Unë ndertova një reaktor fuzioni
00:54
when I was 14 years old.
18
54260
2000
kur isha 14 vjeç.
00:56
That is the inside of my nuclear fusion reactor.
19
56260
3000
Kjo është brendësia e reaktorit tim me fuzion bërthamor.
00:59
I started building this project
20
59260
2000
Fillova të ndërtoj këtë projekt
01:01
when I was about 12 or 13 years old.
21
61260
3000
kur unë isha 12 apo 13 vjeç.
01:04
I decided I wanted to make a star.
22
64260
2000
Une vendosa që doja të bëja një yll.
01:06
Now most of you are probably saying,
23
66260
2000
Tani shumica nga ju me siguri jeni duke thënë
01:08
well there's no such thing as nuclear fusion.
24
68260
3000
se nuk ka ndonjë gjë të tillë si fuzioni bërthamor.
01:11
I don't see any nuclear power plants with fusion energy.
25
71260
3000
Une nuk shoh ndonje impiant me fuqi bërthamore me energji fuzioni .
01:14
Well it doesn't break even.
26
74260
2000
Nuk ka rentabilitet.
01:16
It doesn't produce more energy out than I put in,
27
76260
2000
Nuk prodhon më shumë energji sesa konsumon,
01:18
but it still does some pretty cool stuff.
28
78260
3000
por prapë bën disa gjëra shumë të bukura.
01:21
And I assembled this in my garage,
29
81260
2000
E montova atë në garazhin tim,
01:23
and it now lives in the physics department
30
83260
2000
dhe tani është ne departamentin e fizikës
01:25
of the University of Nevada, Reno.
31
85260
2000
te Universitetit te Nevadës, Reno.
01:27
And it slams together deuterium,
32
87260
2000
Ajo bën goditjen e deuterium ( hidrogjen i rende),
01:29
which is just hydrogen with an extra neutron in it.
33
89260
3000
që është thjesht hidrogjen me nje neutron shtesë në të.
01:32
So this is similar to the reaction
34
92260
3000
Pra kjo eshte e ngjashme me reaksionin
01:35
of the proton chain that's going on inside the Sun.
35
95260
2000
e zinxhir të protonit që ndodh brenda në Diell.
01:37
And I'm slamming it together so hard
36
97260
3000
Dhe bej që të përplasen së bashku aq fort
01:40
that that hydrogen fuses together,
37
100260
2000
saqe hidrogjeni ndizet
01:42
and in the process it has some byproducts,
38
102260
2000
dhe ne proces gjeneron disa nënprodukte
01:44
and I utilize those byproducts.
39
104260
3000
që une i përdor.
01:47
So this previous year,
40
107260
3000
Vitin që kaloi,
01:50
I won the Intel International Science and Engineering Fair.
41
110260
4000
une fitova Panairin Ndërkombëtar të Shkencave dhe Inxhinierisë të Intel.
01:54
I developed a detector that replaces the current detectors
42
114260
2000
Une zhvillova nje detektor që zëvendëson detektoret aktual
01:56
that Homeland Security has.
43
116260
2000
që ka Sigurimi i Shtetit.
01:58
For hundreds of dollars,
44
118260
2000
Per qindra dollarë,
02:00
I've developed a system that exceeds the sensitivity
45
120260
3000
une kam zhvilluar nje sistem që kalon sensitivitetin
02:03
of detectors that are hundreds of thousands of dollars.
46
123260
3000
e detektoreve që janë me qindra mijëra dollarë.
02:06
I built this in my garage.
47
126260
2000
Unë e ndërtova këtë në garazhin tim.
02:08
(Applause)
48
128260
2000
(Duartrokitje)
02:10
And I've developed a system
49
130260
2000
Dhe kam zhvilluar një sistem
02:12
to produce medical isotopes.
50
132260
2000
për të prodhuar izotope mjekësore.
02:14
Instead of requiring multi-million-dollar facilities
51
134260
2000
Ne vend të kërkimit të paisjeve shumë milion dollarëshe
02:16
I've developed a device that, on a very small scale,
52
136260
3000
kam zhvilluar një paisje që, në një shkallë të vogël,
02:19
can produce these isotopes.
53
139260
2000
mund të prodhojne këto izotope.
02:21
So that's my fusion reactor in the background there.
54
141260
3000
Pra, ky është reaktori im me fuzion në sfond.
02:26
That is me at the control panel
55
146260
2000
Ky jam unë në panelin e kontrollit
02:28
of my fusion reactor.
56
148260
2000
të reaktorit me fuzion.
02:30
Oh, by the way, I make yellowcake in my garage,
57
150260
3000
Oh, meqë ra fjala, un koncentroj uraniumin në garazhin tim,
02:33
so my nuclear program is as advanced as the Iranians.
58
153260
3000
kështu programi im bërthamor është po aq i avancuar sa i Iranianëve,
02:36
So maybe I don't want to admit to that.
59
156260
3000
Ndoshta nuk dua ta pranoj atë.
02:39
This is me at CERN in Geneva, Switzerland,
60
159260
3000
Pra ketu jam unë në CERN ne Gjeneve, Zvicër,
02:42
which is the preeminent particle physics laboratory in the world.
61
162260
4000
që është laboratori më i shquar i fizikës së grimcave në të gjithë botën.
02:46
And this is me with President Obama,
62
166260
2000
Ja ku jam unë me Presidentin Obama,
02:48
showing him my Homeland Security research.
63
168260
3000
duke i treguar atij kërkimin tim të Sigurimit të Brendshëm.
02:51
(Applause)
64
171260
5000
(Duartrokitje)
02:56
So in about seven years
65
176260
2000
Kështu që brenda shtatë vjeteve
02:58
of doing nuclear research,
66
178260
2000
të kërkimit bërthamor,
03:00
I started out with a dream
67
180260
2000
une fillova me një ëndërr
03:02
to make a "star in a jar," a star in my garage,
68
182260
2000
të bëjë nje ''yll ne kavanoz,'' një yll ne garazhin tim,
03:04
and I ended up meeting the president
69
184260
2000
dhe arrita të takoj presidentin
03:06
and developing things that I think can change the world,
70
186260
3000
dhe të zhvilloj gjëra që besoj se mund të ndryshojnë botën,
03:09
and I think other kids can too.
71
189260
2000
dhe mendoj qe edhe fëmijë të tjerë mund ta bëjnë gjithashtu.
03:11
So thank you very much.
72
191260
2000
Faleminderit shumë.
03:13
(Applause)
73
193260
13000
(Duartrokitje)
Rreth kësaj faqe interneti

Kjo faqe do t'ju prezantojë me videot e YouTube që janë të dobishme për të mësuar anglisht. Do të shihni mësime angleze të mësuara nga mësues të nivelit më të lartë nga e gjithë bota. Klikoni dy herë mbi titrat në anglisht të shfaqura në secilën faqe të videos për të luajtur videon prej andej. Titrat lëvizin në sinkron me riprodhimin e videos. Nëse keni ndonjë koment ose kërkesë, ju lutemi na kontaktoni duke përdorur këtë formular kontakti.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7