Aditi Shankardass: A second opinion on learning disorders

Translator: Sanntint Tint Reviewer: Moon Thit

ကျွန်မအသက် ၁၀ နှစ်အရွယ်မှာ

ဝမ်းကွဲတစ်ယောက်က ကျွန်မကို သူ့ရဲ့ဆေးကျောင်းကို ခေါ်သွားတယ်။

အထူး လက်ဆောင်အဖြစ်

ကျွန်မကို ရောဂါဗေဒ ဓာတ်ခွဲခန်းကိုခေါ်သွားပြီး

လူ့ဦးနှောက်အစစ်တစ်ခုကို

When I was 10 years old,

ဖန်ဘူးထဲကနေ ထုတ်ပြီး

ကျွန်မရဲ့လက်ထဲ ထည့်ပေးတယ်။

a cousin of mine took me on a tour of his medical school.

အဲဒီမှာ

And as a special treat,

လူ့အသိစိတ်ရဲ့ အခြေစိုက်ရာ၊

he took me to the pathology lab

လူ့ကိုယ်ခန္ဓာရဲ့ စွမ်းအင် စက်ရုံက

and took a real human brain

ကျွန်မရဲ့လက်တွေထဲမှာ ထိုင်နေတာပေါ့။

out of the jar

အဲဒီနေ့မှာ၊ ကျွန်မ ကြီးပြင်းလာတဲ့အခါ

and placed it in my hands.

ဦးနှောက်ဆရာဝန်၊ သိပ္ပံပညာရှင်၊ တစ်ခုမဟုတ်

And there it was,

တစ်ခု ဖြစ်လာမယ်ဆိုတာ သိလိုက်ရတယ်။

the seat of human consciousness,

နှစ်အတော်ကြာတော့ ကျွန်မ ကြီးပြင်းလာတဲ့အခါ၊

the powerhouse of the human body,

sitting in my hands.

ကျွန်မရဲ့ အိပ်မက်က တကယ်ဖြစ်လာတယ်။

And that day I knew that when I grew up,

ဒါက ကလေးတွေမှာရှိတဲ့ စာဖတ်ခက်ရောဂါရဲ့

I was going to become a brain doctor,

အာရုံကြောဆိုင်ရာ အကြောင်းရင်းတွေအကြောင်း

scientist, something or the other.

ပါရဂူဘွဲ့ကို လေ့လာနေတုန်း

ဒီနေ့ အားလုံးကို ဝေမျှချင်တဲ့ ထိတ်လန့်စရာ

Years later, when I finally grew up,

အချက်တစ်ခုကို တွေ့ကြုံခဲ့ရတယ်။

my dream came true.

And it was while I was doing my Ph.D.

ကလေး ၆ ယောက်မှာ ၁ ယောက်က

on the neurological causes

ဖွံ့ဖြိုးမှုဆိုင်ရာ ရောဂါတချို့

of dyslexia in children

ခံစားနေရတယ် ခန့်မှန်းရတယ်။

that I encountered a startling fact

that I'd like to share with you all today.

ဒါက ကလေးမှာရှိတဲ့

စိတ်ပိုင်း ဖွံ့ဖြိုးမှုကို နှောင့်နှေးပြီး

It is estimated that one in six children,

အမြဲတမ်း စိတ်ပိုင်း အဟန့်အတားတွေ ဖြစ်စေတဲ့ ရောဂါတစ်ခုပါ။

that's one in six children,

suffer from some developmental disorder.

ဒီနေ့ ဒီမှာရှိတဲ့ တစ်ယောက်စီဟာ အနည်းဆုံး

ဖွံ့ ဖြိုးမှုဆိုင်ရာ ရောဂါ ခံစားနေရတဲ့ ကလေးတစ်ယောက်ကို

This is a disorder that

retards mental development in the child

သိကြတယ်လို့ဆိုလိုတာပါ။

and causes permanent mental impairments.

ဒါပေမဲ့ ဒီမှာ ကျွန်မကို စိတ်ရှုပ်စေတာပါ။

ဒီရောဂါတစ်ခုစီက

Which means that each and every one of you here today

ဦးနှောက်ကနေ အစပြုပေမဲ့၊  

knows at least one child that is suffering

ဒီရောဂါအများစုကို လေ့လာနိုင်တဲ့

from a developmental disorder.

အပြုအမူတွေအပေါ်

အခြေခံတာအပေါ်မှာသာ

But here's what really perplexed me.

စစ်ဆေးတွေ့ရှိရတာပါ။

Despite the fact that each

and every one of these disorders

ဒါပေမဲ့၊ ဦးနှောက်ကို တကယ်မကြည့်ဘဲ၊

originates in the brain,

ဦးနှောက်ရောဂါကို စစ်ဆေးတာက၊

most of these disorders

နှလုံးကိုကြည့်ဖို့ ECG ဒါမှမဟုတ် ရင်ဘတ် ဓာတ်မှန်ကိုတောင်

are diagnosed solely on the basis

မကြည့်ဘဲ၊ ရုပ်ပိုင်းလက္ခဏာတွေအပေါ်

of observable behavior.

အခြေခံကာ နှလုံး ပြဿနာရှိတဲ့ လူနာတစ်ယောက်ကို

But diagnosing a brain disorder

ကုသတာနဲ့ တူနေတယ်။

without actually looking at the brain

ဒါကို ကျွန်မ အလိုလို သိလိုက်ပုံရတယ်။

is analogous to treating a patient with a heart problem

ဦးနှောက် ရောဂါကို တိတိကျကျ စစ်ဆေး၊ကုသဖို့

based on their physical symptoms,

 ဦးနှောက်ကို တိုက်ရိုက် ကြည့်ရှုဖို့ လိုအပ်မှာပါ။

without even doing an ECG or a chest X-ray

အပြုအမူ တစ်ခုတည်းကို ကြည့်တာက 

to look at the heart.

ပဟေဠိရဲ့ အရေးပါတဲ့ အစိတ်အပိုင်း တစ်ခုကို လွတ်သွားနိုင်ပြီး

It seemed so intuitive to me.

ကလေးရဲ့ ပြဿနာတွေရဲ့  မပြည့်စုံတဲ့ ဒါမှမဟုတ် မှားယွင်းတဲ့

To diagnose and treat a brain disorder accurately,

ပုံရိပ်တစ်ခုကိုတောင် ပေးနိုင်တယ်။

it would be necessary to look at the brain directly.

ဒါပေမဲ့ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ နည်းပညာ တိုးတက်မှုတွေရှိနေပေမဲ့၊

Looking at behavior alone

can miss a vital piece of the puzzle

ကလေး ၆ ယောက်ထဲက ၁ ယောက်မှာ

ဦးနှောက်ရောဂါလက္ခဏာတွေ တွေ့ရှိမှုက

and provide an incomplete, or even a misleading,

အကန့်အသတ်ဆက်ရှိနေဆဲပါ။

picture of the child's problems.

ဒီနောက် ဟားဗတ်တက္ကသိုလ်က အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့ကို အမှတ်မထင် တွေ့ခဲ့တယ်၊

Yet, despite all the advances in medical technology,

သူတို့က ဒီလို အဆင့်မြင့် ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ နည်းပညာတစ်ခုကို ယူပြီး

the diagnosis of brain disorders

in one in six children

နောက်ဆုံး ဒါကို အသုံးချခဲ့တယ်၊ 

still remained so limited.

 ဦးနှောက် သုတေသနပြုတာအစား၊

ကလေးတွေမှာရှိတဲ့ ဦးနှောက်ရောဂါတွေကို စစ်ဆေးတာပါ။

And then I came across a team at Harvard University

ဆန်းသစ်တဲ့ နည်းပညာက EEG

that had taken one such advanced medical technology

ဒါမှမဟုတ် ဦးနှောက် လျှပ်စစ် လှုပ်ရှားမှုကို မှတ်တမ်းတင်တယ်၊ 

and finally applied it,

ဒါက တစ်ချိန်တည်းမှာ

instead of in brain research,

towards diagnosing brain disorders in children.

လုပ်ဆောင်ချက် အမျိုးမျိုး လုပ်ဆောင်နေစဉ်

ဦးနှောက်ကို စောင့်ကြည့်ပြီး

Their groundbreaking technology

အမြင်၊ အာရုံစိုက်မှု၊ ဘာသာစကား၊ အသံစတဲ့

records the EEG, or the electrical activity

လုပ်ဆောင်ချက်တွေထဲက တစ်ခုခုမှာ

of the brain, in real time,

အနည်းငယ် မူမမှန်မှုကိုတောင် ရှာဖွေခွင့်ပေးတယ်။

allowing us to watch the brain

ဒီနောက် Electrical Activity Mapping

as it performs various functions

လို့ခေါ်တဲ့ ပရိုဂရမ်တစ်ခုက

ဦးနှောက်ထဲက မူမမှန်မှုရဲ့

and then detect even the slightest abnormality

ရင်းမြစ်ကို တြိဂံဖွဲ့တိုင်းတယ်။

in any of these functions:

ဒီနောက် Statistical Probability Mapping

vision, attention, language, audition.

လို့ခေါ်တဲ့ အခြားပရိုဂရမ်တစ်ခုက

A program called Brain Electrical

ဒီမူမမှန်မှုတွေထဲမှ တစ်ခုခုဟာ

Activity Mapping

ဆေးပညာအရ ထင်ရှားမှု ရှိ၊မရှိ ဆုံးဖြတ်ဖို့

then triangulates the source

သင်္ချာ တွက်ချက်မှုတွေ လုပ်တယ်၊

of that abnormality in the brain.

ဒါက ကလေးရဲ့ ရောဂါ လက္ခဏာတွေရဲ့ အများကြီး

And another program called

ပိုတိကျတဲ့ အာရုံကြောဆိုင်ရာ

Statistical Probability Mapping

စစ်ဆေးမှုတစ်ခုကို ရစေတာပါ။

then performs mathematical calculations

ဒါနဲ့ ကျွန်မဟာ ဒီအဖွဲ့ရဲ့ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ ရုံးခွဲအတွက်

to determine whether any of these abnormalities

အာရုံကြောဇီဝကမ္မဗေဒရဲ့ ဦးစီးဖြစ်လာခဲ့ပြီး

are clinically significant,

နောက်ဆုံးတော့ ဦးနှောက်ရောဂါရှိတဲ့

allowing us to provide a much more accurate

ကလေးတွေကို တကယ် ကူညီပေးဖို့

neurological diagnosis

ဒီနည်းပညာကို အသုံးပြုလာနိုင်တယ်။

of the child's symptoms.

အခု ကျွန်မဟာ အိန္ဒိယက ဒီနည်းပညာ

And so I became the head of neurophysiology

တည်ဆောက်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်မှာ ရှိနေပြီလို့ ပြောရတာ ဝမ်းသာပါတယ်။

for the clinical arm of this team,

and we're finally able to use this technology

ABC သတင်း ဌာနကလည်း ဖော်ပြခဲ့တဲ့

towards actually helping

ဒီလိုကလေးတစ်ယောက်အကြောင်းကို ပြောချင်ပါတယ်။

children with brain disorders.

And I'm happy to say that I'm now in the process

၇ နှစ်သား Justin Senigar မှာ

of setting up this technology here in India.

အလွန််ပြင်းထန်တဲ့ အော်တစ်ဇင်ရောဂါတွေ့ရှိပြီး

ကျွန်မတို့ ဆေးခန်းကို ရောက်လာတယ်။

I'd like to tell you about one such child,

အော်တစ်ဇင်ဖြစ်တဲ့ ကလေးများစွာနည်းတူ

whose story was also covered by ABC News.

သူ့စိတ်က သူ့ကိုယ်ခန္ဓာ အတွင်းမှာ လှောင်ပိတ်နေတယ်။

သူဟာ တစ်ခါကို စက္ကန့်ပိုင်းလောက်

Seven-year-old Justin Senigar

တွေဝေနေတဲ့ အခိုက်အတန့်တွေ ရှိခဲ့တယ်။

came to our clinic with this diagnosis

of very severe autism.

 ဆရာဝန်တွေက သူဟာ ဘယ်တော့မှ ဆက်သွယ်တာ

Like many autistic children,

လူမှုဆက်ဆံတာ လုပ်နိုင်မှာမဟုတ်ဘဲ၊

his mind was locked inside his body.

သူ့မှာ ဘယ်တော့မှ ဘာသာစကားအများကြီး

မရှိလောက်ဘူးလို့ မိဘတွေကို ပြောပြကြတယ်၊

There were moments when he would

actually space out for seconds at a time.

ကျွန်မတို့က ဂျပ်စတင်ရဲ့ ဦးနှောက်ကို   ကြည့်ဖို့  ဒီဆန်းသစ်တဲ့

And the doctors told his parents

EEG နည်းပညာကို အသုံးပြုခဲ့တဲ့အခါ၊

he was never going to be able

to communicate or interact socially,

ရလဒ်တွေက ထိတ်လန့်စရာပါ။  

and he would probably never have too much language.

ဂျပ်စတင်ဆီမှာ အော်တစ်ဇင်ရောဂါ

မရှိတာက သေချာလုနီးပါးပါ။

When we used this groundbreaking EEG technology

သူဟာ ပကတိ မျက်စိနဲ့ မမြင်နိုင်တဲ့

to actually look at Justin's brain,

ဦးနှောက် အတက်ရောဂါတွေကို ခံစားနေရပေမဲ့၊

the results were startling.

တကယ်က ဒါတွေက အော်တစ်ဇင် လက္ခဏာတွေကို တုပတဲ့

It turned out that Justin was almost

ရောဂါလက္ခဏာတွေ ဖြစ်စေခဲ့တာပါ။

certainly not autistic.

ဂျပ်စတင်ကို အတက်ကာကွယ် ဆေးပေးပြီးတဲ့နောက်

He was suffering from brain seizures

သူ့ရဲ့ပြောင်းလဲမှုက အံ့ဩစရာပါ။

that were impossible to see with the naked eye,

ရက် ၆၀ ကာလအတွင်းမှာ

but that were actually causing symptoms

သူရဲ့ဝေါဟာရက စကားလုံး ၂လုံး၊ ၃လုံးကနေ

that mimicked those of autism.

၃၀၀ အထိဖြစ်သွားတယ်။

After Justin was given anti-seizure medication,

သူ့ရဲ့ဆက်သွယ်ရေးနဲ့ လူမှု ဆက်ဆံရေးက

the change in him was amazing.

သိသိသာသာ တိုးတက် လာခဲ့တာကြောင့်

သူ့ကို ပုံမှန် ကျောင်း တစ်ကျောင်းမှာ အပ်ပြီး

Within a period of 60 days,

his vocabulary went from two to three words

ကာရာတေး စူပါ ချန်ပီယံ တစ်ယောက်တောင် ဖြစ်လာခဲ့တယ်။

to 300 words.

ကလေး ၅၀%၊ အော်တစ်ဇင်ရောဂါ

And his communication and social interaction

တွေ့ရှိတယ်ဆိုတဲ့ကလေး ၅၀% နီးပါးဟာ

were improved so dramatically

တကယ်တော့ ဦးနှောက် အတက်ရောဂါတွေ

that he was enrolled into a regular school

ခံစားနေရတာလို့ သုတေသနတွေက ဖော်ပြတယ်။

and even became a karate super champ.

ဒါတွေက ဂျပ်စတင်လို ဇာတ်လမ်းတွေရှိတဲ့

Research shows that 50 percent of children,

ကျွန်မ စမ်းသပ်ခဲ့တဲ့

almost 50 percent of children

ကလေးတွေရဲ့ မျက်နှာတွေပါ။

diagnosed with autism

are actually suffering from hidden brain seizures.

ဒီကလေးတွေ အားလုံးက

အော်တစ်ဇင်၊ အာရုံစိုက်မှု ချို့တဲ့မှု၊

စိတ်ပိုင်းဖွံ့ဖြိုးမှုနည်းတာ၊ ဘာသာစကား ပြဿနာတွေရှိတဲ့

These are the faces of the children

that I have tested

ဆေးစစ်ချက်နဲ့အတူ ဆေးခန်းကို ရောက်လာခဲ့ကြတယ်။

with stories just like Justin.

ဒါအစား၊ သူတို့ရဲ့ အပြုအမူဆိုင်ရာ အကဲဖြတ်ချက်တွေက

All these children

came to our clinic with a diagnosis

ရှာမတွေ့နိုင်လောက်တဲ့၊ သူတို့ရဲ့ ဦးနှောက်အတွင်း ဖုံးကွယ်နေတဲ့

of autism, attention deficit disorder,

အလွန် တိကျတဲ့ ပြဿနာတွေကို

mental retardation, language problems.

ကျွန်မတို့ရဲ့ EEG စစ်ဆေးမှုတွေက ဖော်ထုတ်ခဲ့တယ်။

ဒါကြောင့် EEG စစ်ဆေးမှုတွေက

Instead, our EEG scans revealed

ဒီကလေးတွေအတွက် ပိုတိကျတဲ့ အာရုံကြောဆိုင်ရာ

very specific problems hidden within their brains

ဆေးစစ်ချက်နဲ့ အများကြီး ပိုပစ်မှတ်ထားတဲ့

that couldn't possibly have been detected

ကုသမှုကို ပံ့ပိုးပေးနိုင်စေတယ်။

by their behavioral assessments.

တကယ့်ပြဿနာတွေ မတွေ့ရဘဲ၊ ပိုဆိုးစေခဲ့ပေမဲ့၊

So these EEG scans

enabled us to provide these children

ဖွံ့ဖြိုးမှုဆိုင်ရာ ရောဂါရှိတဲ့ ကလေးတွေဟာ

with a much more accurate neurological diagnosis

မှားယွင်းတဲ့ ဆေးစစ်ချက်တွေကနေ

ခံစားနေခဲ့ရတာ အတော်ကြာနေပါပြီ။

and much more targeted treatment.

ဒီကလေးတွေနဲ့ သူတို့ရဲ့ မိဘတွေဟာ လွန်ကဲတဲ့ စိတ်ပျက်မှု၊

For too long now, children with developmental disorders

ကြံရာမရဖြစ်မှုတွေ ခံစားခဲ့ရတာ ကြာပါပြီ။

have suffered from misdiagnosis

ဒါပေမဲ့ အခု ကျွန်မတို့ဟာ အာရုံကြောသိပ္ပံ ခေတ်သစ်မှာပါ၊

while their real problems have gone undetected

ဒါက နောက်ဆုံး  အန္တရာယ်တွေ၊

and left to worsen.

And for too long, these children and their parents

ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးတွေမရှိဘဲ၊ ထိုးဖောက်ပြန့်ပွားမှုမရှိဘဲ၊

have suffered undue frustration and desperation.

ဦးနှောက် လုပ်ဆောင်မှုကို တိုက်ရှိက် ကြည့်နိုင်ပြီး

But we are now in a new era of neuroscience,

ကလေးတွေမှာရှိတဲ့ မသန်မစွမ်းမှုများစွာရဲ့

ရင်းမြစ်အစစ်ကို ရှာတွေ့နိုင်တဲ့ တစ်ခုပါ။

one in which we can finally look

ဒီတော့ ဒီနေ့ပရိသတ်ထဲက လူအနည်းငယ်ကို

directly at brain function in real time

ဒီရှေ့ဆောင် ရောဂါရှာဖွေမှု နည်းလမ်းကို

with no risks and no side effects, non-invasively,

မျှဝေပေးဖို့ လှုံ့ဆော်ပေးနိုင်ရင်၊

and find the true source

ဖွံ့ဖြိုးဆိုင်ရာ ရောဂါ ခံစားနေရတဲ့

of so many disabilities in children.

ကလေးရှိတဲ့ မိဘတစ်ယောက်ဆိုတာတောင်၊

So if I could inspire

ဦးနှောက်ထဲက နောက်ထပ်

even a fraction of you in the audience today

ပဟေဠိတစ်ခုကို ဖြေရှင်းပေးမှာပါ။

to share this pioneering diagnostic approach

နောက်ထပ်စိတ်တစ်ခုကို ဖွင့်ပေးမှာပါ။

ဒီစနစ်ကြောင့် မှားယွင်းရောဂါစစ်ဆေးခံရတဲ့

with even one parent whose child

ဒါမှမဟုတ် စစ်ဆေးမခံရတဲ့ နောက်ထပ်ကလေးတစ်ယောက်ဟာ

is suffering from a developmental disorder,

သူ့ဦးနှောက် ပြန်နာလန်ထူဖို့ အချိန်ရှိနေတုန်းမှာ၊

then perhaps one more puzzle

in one more brain will be solved.

နောက်ဆုံး သူ့ရဲ့ အလားအလာအစစ်ကို

One more mind will be unlocked.

သဘောပေါက်လာမှာပါ။

And one more child who has been misdiagnosed

ဒါတွေအားလုံးက ကလေးရဲ့ ဦးနှောက်လှိုင်းတွေကို ကြည့်ရုံနဲ့ပါ။

or even undiagnosed by the system

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

will finally realize his or her true potential

(လက်ခုပ်သံများ)

while there's still time

for his or her brain to recover.

And all this by simply watching the child's brainwaves.

Thank you.

(Applause)