Aditi Shankardass: A second opinion on learning disorders

62,364 views ・ 2010-06-24

TED


Видеог тоглуулахын тулд доорх англи хадмал дээр давхар товшино уу.

Translator: Ariunjargal Togtokhjargal Reviewer: Indra Ganzorig
00:16
When I was 10 years old,
0
16260
3000
Намайг 10 настай байхад
миний нэг хамаатан анагаахын сургуулийн нээлттэй өдөрлөгт хамт дагуулж явсан юм.
00:19
a cousin of mine took me on a tour of his medical school.
1
19260
3000
00:22
And as a special treat,
2
22260
2000
Тэгээд намайг тусгайлан
00:24
he took me to the pathology lab
3
24260
2000
патологын лаборатори луу дагуулж явсан.
00:26
and took a real human brain
4
26260
2000
Тэгээд хүний жинхэнэ тархийг...
00:28
out of the jar
5
28260
2000
шилэн хоргон дотроос гаргаж ирээд,
00:30
and placed it in my hands.
6
30260
2000
миний гар дээр тавьж билээ.
00:32
And there it was,
7
32260
2000
Гэтэл тэр нь хүн төрөлхтний оюун ухааны үндэс,
00:34
the seat of human consciousness,
8
34260
2000
00:36
the powerhouse of the human body,
9
36260
2000
хүний биеийн гол цөм,
00:38
sitting in my hands.
10
38260
2000
миний гар дээр байж байв.
00:40
And that day I knew that when I grew up,
11
40260
2000
Тэгээд тэр өдөр би том болоод
00:42
I was going to become a brain doctor,
12
42260
2000
тархины эмч, эсвэл эрдэмтэн
00:44
scientist, something or the other.
13
44260
3000
эсвэл өөр ямар нэгэн мэргэжилтэн болох юм байна гэдгээ мэдсэн.
00:47
Years later, when I finally grew up,
14
47260
3000
Хэдэн жилийн дараа намайг том болох үед
00:50
my dream came true.
15
50260
2000
миний мөрөөдөл биелсэн юм.
00:52
And it was while I was doing my Ph.D.
16
52260
2000
Миний докторын ажил болох
00:54
on the neurological causes
17
54260
2000
хүүхдэд тохиолддог "dylsexia" өвчний
00:56
of dyslexia in children
18
56260
2000
мэдрэлийн системийн шалтгааныг олох судалгааг хийж байхдаа
00:58
that I encountered a startling fact
19
58260
2000
тулгарсан гайхмаар зүйлийн талаар
01:00
that I'd like to share with you all today.
20
60260
3000
өнөөдөр та бүхэнтэй хуваалцъя.
01:04
It is estimated that one in six children,
21
64260
2000
Зургаан хүүхэд тутмын нэг нь,
01:06
that's one in six children,
22
66260
3000
зургаан хүүхэд тутмын нэг нь
01:09
suffer from some developmental disorder.
23
69260
3000
хөгжлийн бэрхшээлээс болж шаналж байна.
01:13
This is a disorder that
24
73260
2000
Энэ нь хүүхдийн оюуны хөгжлийг саатуулдаг төдийгүй
01:15
retards mental development in the child
25
75260
2000
01:17
and causes permanent mental impairments.
26
77260
3000
насан туршдаа мэдрэлийн согогтой болоход хүргэдэг өвчин юм.
01:21
Which means that each and every one of you here today
27
81260
3000
Энэ нь юу гэсэн үг вэ гэвэл өнөөдөр энд цугласан хүн бүр
01:24
knows at least one child that is suffering
28
84260
3000
хөгжлийн бэрхшээлээс болж зовж, шаналж
01:27
from a developmental disorder.
29
87260
3000
байгаа хамгийн багадаа нэг хүүхдийг мэддэг гэсэн үг юм.
01:30
But here's what really perplexed me.
30
90260
2000
Энд гэхдээ миний санааг юу зовоож байна гэхээр
01:32
Despite the fact that each
31
92260
2000
хэдийгээр эдгээр өвчин эмгэг болгон
01:34
and every one of these disorders
32
94260
2000
01:36
originates in the brain,
33
96260
3000
тархинаас үүдэлтэйг мэдэх боловч,
01:39
most of these disorders
34
99260
2000
эдгээр өвчин эмгэгийн ихэнхийг нь
01:41
are diagnosed solely on the basis
35
101260
2000
ганцхан харагдаж буй байдал дээр нь
01:43
of observable behavior.
36
103260
3000
тулгуурлан оношилж байгаа явдал юм.
01:46
But diagnosing a brain disorder
37
106260
2000
Үнэндээ тархины эмгэгийг
01:48
without actually looking at the brain
38
108260
3000
уураг тархийг авч үзэлгүйгээр
01:51
is analogous to treating a patient with a heart problem
39
111260
3000
оношлох гэж оролдох нь зүрхний өвчтэй хүнийг
01:54
based on their physical symptoms,
40
114260
2000
гадаад шинж тэмдгээр нь
01:56
without even doing an ECG or a chest X-ray
41
116260
3000
ECG болон рентген зураг авалгүйгээр
01:59
to look at the heart.
42
119260
2000
эмчлэхтэй адилтгаж болно.
02:01
It seemed so intuitive to me.
43
121260
3000
Миний бодлоор, тархины эмгэгийг
02:04
To diagnose and treat a brain disorder accurately,
44
124260
3000
зөв оношилж, эмчлэхийн тулд юун түрүүнд
02:07
it would be necessary to look at the brain directly.
45
127260
3000
тархины талаар авч үзэх хэрэгтэй нь зүй ёсных мэт санагдана.
02:10
Looking at behavior alone
46
130260
2000
Зөвхөн байгаа байдлаар нь дүгнэх нь
02:12
can miss a vital piece of the puzzle
47
132260
3000
эвлүүлдэг тоглоомын зангилаа хэсгийг орхигдуулахтай адил.
02:15
and provide an incomplete, or even a misleading,
48
135260
3000
Ингэснээр бүрэн бус, мөн андуу ташаа
02:18
picture of the child's problems.
49
138260
3000
дүр зургийг өгөхөд хүргэдэг.
02:21
Yet, despite all the advances in medical technology,
50
141260
3000
Хэдийгээр анагаах ухааны технологи хөгжиж байгаа ч,
02:24
the diagnosis of brain disorders
51
144260
2000
зургаан хүүхэд болгоны нэгэнд байгаа
02:26
in one in six children
52
146260
2000
тархины эмгэгийг оношлох явдал
02:28
still remained so limited.
53
148260
3000
одоо болтол хязгаарлагдмал байгаа юм.
02:32
And then I came across a team at Harvard University
54
152260
3000
Би Харвардын их сургуулийн багийнхантай санамсаргүй таарсан юм.
02:35
that had taken one such advanced medical technology
55
155260
3000
Тэд анагаахын дэвшилтэт технологийг судалж байсан бөгөөд амжилтад хүрчээ.
02:38
and finally applied it,
56
158260
2000
02:40
instead of in brain research,
57
160260
2000
Тэд тархины талаар судлахын оронд,
02:42
towards diagnosing brain disorders in children.
58
162260
3000
хүүхдийн тархины эмгэгийг оношлоход чиглэсэн аж.
02:46
Their groundbreaking technology
59
166260
2000
Тэдний санаачилсан технологи нь
02:48
records the EEG, or the electrical activity
60
168260
3000
тархины EEG болон цахилгааны идэвхтэй байдлыг
02:51
of the brain, in real time,
61
171260
3000
шууд, бодит байдал дээр хэмжих юм.
02:54
allowing us to watch the brain
62
174260
2000
Энэхүү шинэ технологийн ачаар
02:56
as it performs various functions
63
176260
3000
тархины үзүүлж буй янз бүрийн үйлдлүүдийг ажиглаж,
02:59
and then detect even the slightest abnormality
64
179260
2000
харах, анхаарал төвлөрүүлэх, ярих, сонсох зэрэг
03:01
in any of these functions:
65
181260
2000
үйлдлүүд дундаас үл ялиг гажгийг хүртэл илрүүлж чаддаг.
03:03
vision, attention, language, audition.
66
183260
3000
03:06
A program called Brain Electrical
67
186260
2000
Энэхүү Тархины Цахилгаан
03:08
Activity Mapping
68
188260
2000
Идэвхжилтийн Буулгалт хэмээх програм
03:10
then triangulates the source
69
190260
2000
тархин дахь гаж эмгэгийг
03:12
of that abnormality in the brain.
70
192260
2000
олж харуулдаг юм.
03:14
And another program called
71
194260
2000
Статистик Магадлалын Буулгалт гэдэг
03:16
Statistical Probability Mapping
72
196260
2000
өөр нэг програм эдгээр согогуудын аль нэг нь
03:18
then performs mathematical calculations
73
198260
3000
эмчилгээнд ач холбогдол үзүүлэхүйц эсэхийг тодорхойлохын тулд
03:21
to determine whether any of these abnormalities
74
201260
2000
03:23
are clinically significant,
75
203260
2000
математикийн тооцоолол ашигладаг.
03:25
allowing us to provide a much more accurate
76
205260
2000
Ингэснээр хүүхдийн өвчний мэдрэлийн системийн
03:27
neurological diagnosis
77
207260
2000
нарийвчилсан оношилгоог гаргаж өгч байгаа юм.
03:29
of the child's symptoms.
78
209260
2000
03:31
And so I became the head of neurophysiology
79
211260
3000
Тэгээд би энэхүү багийн неорофизиологийн ахлагч болж ажилласан.
03:34
for the clinical arm of this team,
80
214260
2000
03:36
and we're finally able to use this technology
81
216260
2000
Ингэснээр бид энэхүү шинэ технологийг
03:38
towards actually helping
82
218260
2000
тархины эмгэгтэй хүүхдэд туслах үйлсэд
03:40
children with brain disorders.
83
220260
2000
ашиглах боломж бүрдсэн.
03:42
And I'm happy to say that I'm now in the process
84
222260
2000
Би энэхүү технологийг Энэтхэгт суурьшуулан ашиглах
03:44
of setting up this technology here in India.
85
224260
3000
ажил яг одоо явагдаж байгааг хэлэхдээ таатай байна.
03:48
I'd like to tell you about one such child,
86
228260
3000
Би та бүхэнд нэгэн хүүхдийн талаар өгүүлэхийг хүслээ.
03:51
whose story was also covered by ABC News.
87
231260
3000
Түүний түүхийг ABC News бас үзүүлсэн юм.
03:55
Seven-year-old Justin Senigar
88
235260
2000
7-н настай Жастин Сенигар
03:57
came to our clinic with this diagnosis
89
237260
2000
манай эмнэлэгт маш хүнд аутизмын оноштой ирсэн юм.
03:59
of very severe autism.
90
239260
2000
04:01
Like many autistic children,
91
241260
2000
Бусад олон аутизмтай хүүхдүүдийн адил,
04:03
his mind was locked inside his body.
92
243260
3000
түүний оюун санаа бие махбод дотор нь түгжигдсэн байв.
04:06
There were moments when he would
93
246260
2000
Тухайн үед хүүгийн ухаан санаа
04:08
actually space out for seconds at a time.
94
248260
3000
хэсэг хугацаанд орж гарах үе хүртэл байдаг байв.
04:11
And the doctors told his parents
95
251260
2000
Эмч нар түүний эцэг эхэд
04:13
he was never going to be able
96
253260
2000
хүү хэзээ ч нийгэмтэй харьцаж чадахгүй хэмээн хэлдэг байжээ.
04:15
to communicate or interact socially,
97
255260
2000
04:17
and he would probably never have too much language.
98
257260
3000
Mөн түүнийг саадгүйгээр ярина гэдэгт эргэлзэж байлаа.
04:21
When we used this groundbreaking EEG technology
99
261260
3000
Бид EEG-ийн энэхүү шинэ технологийг
04:24
to actually look at Justin's brain,
100
264260
3000
Жастиний тархийг ажиглахад
04:27
the results were startling.
101
267260
3000
гайхмаар үр дүн харагдаж эхэлсэн юм.
04:30
It turned out that Justin was almost
102
270260
2000
Ажиглалтын үр дүнд Жастин хүү үнэндээ
04:32
certainly not autistic.
103
272260
2000
аутизмтай бус тархины саа өвчнөөр шаналж байсныг тогтоосон юм.
04:34
He was suffering from brain seizures
104
274260
3000
04:37
that were impossible to see with the naked eye,
105
277260
3000
Үүнийг энгийн нүдээр оношлох боломжгүй бөгөөд
04:40
but that were actually causing symptoms
106
280260
2000
энэхүү саа өвчин нь аутизмтай төстэй,
04:42
that mimicked those of autism.
107
282260
3000
адил шинж тэмдгийг үзүүлж байсан байна.
04:45
After Justin was given anti-seizure medication,
108
285260
3000
Жастин саа өвчний эсрэг эм хэрэглэсний дараа
04:48
the change in him was amazing.
109
288260
3000
өөрчлөлт үнэхээр гайхамшигтай байв.
04:51
Within a period of 60 days,
110
291260
2000
60-н өдрийн дотор түүний үгийн сан
04:53
his vocabulary went from two to three words
111
293260
3000
2, 3-хан үгээс 300 үг болтол өсөв.
04:56
to 300 words.
112
296260
2000
04:58
And his communication and social interaction
113
298260
2000
Түүний харилцааны болон нийгмийн харилцаа
05:00
were improved so dramatically
114
300260
2000
мэдэгдэхүйцээр сайжрав.
05:02
that he was enrolled into a regular school
115
302260
3000
Тэр энгийн сургуульд хүртэл оров.
05:05
and even became a karate super champ.
116
305260
3000
Түүгээр ч барахгүй каратегийн супер-аварга болов.
05:09
Research shows that 50 percent of children,
117
309260
2000
Судалгаагаар, аутизмтай хэмээн оношлогдсон хүүхдийн 50% нь
05:11
almost 50 percent of children
118
311260
2000
бараг 50% нь үнэндээ
05:13
diagnosed with autism
119
313260
2000
тархины нуугдмал саа өвчтэй байгааг харуулж байна.
05:15
are actually suffering from hidden brain seizures.
120
315260
3000
05:20
These are the faces of the children
121
320260
2000
Энэ бол миний туршсан
05:22
that I have tested
122
322260
2000
хүүхдүүдийн нүүр царай.
05:24
with stories just like Justin.
123
324260
3000
Жастинтай адил түүхтэй.
05:27
All these children
124
327260
2000
Энэ бүх хүүхдүүд манай клиникт
05:29
came to our clinic with a diagnosis
125
329260
2000
05:31
of autism, attention deficit disorder,
126
331260
3000
аутизм, анхаарал дутагдлын эмгэг,
05:34
mental retardation, language problems.
127
334260
3000
оюун ухааны хомстол, хэл ярианы асуудалтай гэсэн оноштой ирсэн.
05:38
Instead, our EEG scans revealed
128
338260
3000
Харин бидний EEG-ын шинжилгээгээр
05:41
very specific problems hidden within their brains
129
341260
3000
тэдний тархинд хүүхдийн гадаад байдлаас нь
05:44
that couldn't possibly have been detected
130
344260
2000
оношлох боломжгүй маш онцгой, нуугдмал
05:46
by their behavioral assessments.
131
346260
3000
асуудал байсныг илрүүлсэн юм.
05:49
So these EEG scans
132
349260
2000
EEG шинжилгээ нь
05:51
enabled us to provide these children
133
351260
2000
бидэнд эмгэгтэй хүүхдүүдийн талаар
05:53
with a much more accurate neurological diagnosis
134
353260
3000
илүү оновчтой мэдрэлийн системийн оношийг өгч,
05:56
and much more targeted treatment.
135
356260
3000
ингэснээр тохирсон эмчилгээг хийх боломжоор хангаж байгаа юм.
06:00
For too long now, children with developmental disorders
136
360260
3000
Удаан хугацааны турш хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдүүд
буруу оношлогдсоноос болж
06:03
have suffered from misdiagnosis
137
363260
2000
тэдний жинхэнэ өвчний эх сурвалж нь мэдэгдэхгүй явснаас
06:05
while their real problems have gone undetected
138
365260
2000
06:07
and left to worsen.
139
367260
2000
улам бүр дордож байсан юм.
06:09
And for too long, these children and their parents
140
369260
3000
Удаан хугацааны турш хүүхэд болон түүний эцэг эх
06:12
have suffered undue frustration and desperation.
141
372260
3000
уур уцаар, цөхрөл дунд зовж байсан юм.
06:15
But we are now in a new era of neuroscience,
142
375260
3000
Харин одоо бол мэдрэлийн шинжлэх ухааны шинэ үе.
06:18
one in which we can finally look
143
378260
3000
Энэ үед бид тархины үйл ажиллагааг үйлдэл дээр нь шууд
06:21
directly at brain function in real time
144
381260
3000
ямар нэгэн эрсдэл, гаж нөлөө, хор хөнөөлгүйгээр ажиглаж
06:24
with no risks and no side effects, non-invasively,
145
384260
3000
06:27
and find the true source
146
387260
2000
олон олон эмгэгтэй хүүхдүүдийн
06:29
of so many disabilities in children.
147
389260
3000
өвчний жинхэнэ эх сурвалжийг олж чадаж байна.
06:32
So if I could inspire
148
392260
2000
Тиймээс өнөөдөр цугласан та бүхнийг
06:34
even a fraction of you in the audience today
149
394260
3000
оношилгооны энэхүү шинэ аргыг
06:37
to share this pioneering diagnostic approach
150
397260
3000
хөгжлийн бэрхшээлээс болж шаналж буй
06:40
with even one parent whose child
151
400260
2000
нэг ч болтугай хүүхдийн
06:42
is suffering from a developmental disorder,
152
402260
3000
эцэг эхэд дуулгахыг уриалж байна.
06:45
then perhaps one more puzzle
153
405260
2000
Ингэснээр магадгүй бас нэгэн тархины
06:47
in one more brain will be solved.
154
407260
2000
бас нэгэн асуудал шийдвэрлэгдэх болно.
06:49
One more mind will be unlocked.
155
409260
2000
Бас нэгэн оюун ухаан хүлээснээс тайлагдах болно.
06:51
And one more child who has been misdiagnosed
156
411260
2000
Түүнчлэн бас нэгэн буруу оношлогдсон, эсвэл
06:53
or even undiagnosed by the system
157
413260
3000
оношлогдож чадаагүй бас нэгэн хүүхэд
06:56
will finally realize his or her true potential
158
416260
3000
өөрсдийн тархийг эргэн сэргээх
06:59
while there's still time
159
419260
2000
цаг хугацаа байгаа гэдгийг мэдэх боломжтой болно.
07:01
for his or her brain to recover.
160
421260
2000
07:03
And all this by simply watching the child's brainwaves.
161
423260
3000
Энэ бүгдийг тархины зургийг ажигласнаар л хийж байна.
07:06
Thank you.
162
426260
2000
Баярлалаа.
07:08
(Applause)
163
428260
2000
(Алга ташилт)
Энэ вэбсайтын тухай

Энэ сайт нь танд англи хэл сурахад хэрэгтэй YouTube-ийн видеонуудыг танилцуулах болно. Та дэлхийн өнцөг булан бүрээс шилдэг багш нарын заадаг англи хэлний хичээлүүдийг үзэх болно. Видеоны хуудас бүр дээр гарч буй англи хадмал дээр давхар товшиж, тэндээс видеог тоглуул. Хадмал орчуулга нь видеог тоглуулахтай синхрон гүйлгэдэг. Хэрэв танд санал хүсэлт, санал хүсэлт байвал энэ холбоо барих маягтыг ашиглан бидэнтэй холбоо барина уу.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7