Aditi Shankardass: A second opinion on learning disorders

Translator: Nare Muradyan Reviewer: Kristine Sargsyan

When I was 10 years old,

10 տարեկան էի,

a cousin of mine took me on a tour of his medical school.

երբ զարմիկս տարավ ինձ իր բժշկական դպրոց:

And as a special treat,

Հատուկ վերաբերմունք ցուցաբերելով`

he took me to the pathology lab

նա ինձ տարավ ախտաբանական լաբորատորիա

and took a real human brain

և վերցնելով մարդու իսկական ուղեղ

out of the jar

անոթից

and placed it in my hands.

դրեց այն իմ ձեռքերի մեջ:

And there it was,

Ահա նա այստեղ է.

the seat of human consciousness,

մարդու գիտակցության տեղը,

the powerhouse of the human body,

մարդկային մարմնի ուժային կայանը`

sitting in my hands.

նստած իմ ձեռքերում:

And that day I knew that when I grew up,

Եվ այդ օրը ես հասկացա, որ երբ մեծանամ,

I was going to become a brain doctor,

դառնալու եմ ուղեղի բժիշկ,

scientist, something or the other.

կամ գիտնական:

Years later, when I finally grew up,

Տարիներ անց, երբ ես վերջապես մեծացա,

my dream came true.

իմ երազանքը կատարվեց:

And it was while I was doing my Ph.D.

Եվ, երբ ես գրում էի դոկտորականս

on the neurological causes

երեխաների դիսլեքսիայի

of dyslexia in children

նյարդաբանական պատճառների մասին,

that I encountered a startling fact

հանդիպեցի մի զարմանալի փաստի,

that I'd like to share with you all today.

որով կուզեի այսօր կիսվել ձեզ հետ:

It is estimated that one in six children,

Հաշվարկված է, որ 6 երեխաներից 1-ը,

that's one in six children,

դա 6 երեխաներից 1-ն է,

suffer from some developmental disorder.

ունի զարգացման որևէ շեղում:

This is a disorder that

Սա շեղում է, որը

retards mental development in the child

դանդաղեցնում է երեխայի մտավոր զարգացումը

and causes permanent mental impairments.

և առաջացնում է անվերադարձ մտավոր խախտումներ:

Which means that each and every one of you here today

Սա նշանակում է, որ այստեղ այսօր ձեզնից յուրաքանչյուրը

knows at least one child that is suffering

գիտի գոնե մեկ երեխա, որն ունի

from a developmental disorder.

զարգացման շեղում:

But here's what really perplexed me.

Բայց ահա այն, ինչը ինձ իսկապես խճճեց:

Despite the fact that each

Չնայած նրան, որ

and every one of these disorders

բոլոր այս շեղումները

originates in the brain,

տեղի են ունենում ուղեղում,

most of these disorders

դրանց մեծամասնությոունը

are diagnosed solely on the basis

ախտորոշվում է բացառապես

of observable behavior.

հետազոտվող վարքի հիման վրա:

But diagnosing a brain disorder

Բայց ուղեղի շեղում ախտորոշել

without actually looking at the brain

փաստացի առանց նայելու ուղեղին

is analogous to treating a patient with a heart problem

նման է սրտային խնդիր ունեցող հիվանդին բուժելուն`

based on their physical symptoms,

հիմնվելով նրա ֆիզիկական ախտանիշերի վրա,

without even doing an ECG or a chest X-ray

անգամ առանց անելու ԷԿԳ կամ կրծքավանդակի ռենտգեն նկար`

to look at the heart.

սրտին նայելու համար:

It seemed so intuitive to me.

Դա ինձ այնքան ինտուիտիվ էր թվում:

To diagnose and treat a brain disorder accurately,

Ուղեղի շեղումը ախտորոշելու և բուժելու համար

it would be necessary to look at the brain directly.

ուղեղին ուղղակիորեն նայելը պարտադիր է:

Looking at behavior alone

Միայն վարքին նայելը

can miss a vital piece of the puzzle

կարող է բաց թողնել գլուխկոտրուկի կենսական կարևոր մաս

and provide an incomplete, or even a misleading,

և տալ երեխայի խնդրի ոչ լրիվ

picture of the child's problems.

կամ անգամ խաբուսիկ պատկերը:

Yet, despite all the advances in medical technology,

Այդուհանդերձ, չնայած բժշկական տեխնոլոգիաների բոլոր առաջընթացներին,

the diagnosis of brain disorders

ուղեղի շեղումների ախտորոշումը

in one in six children

6 երեխաներից 1-ի մոտ

still remained so limited.

դեռևս այնքան սահմանափակումերի էր հանդիպում:

And then I came across a team at Harvard University

Եվ ապա ես հանդիպեցի Հարվարդի համալսարանի մի խմբի,

that had taken one such advanced medical technology

որը վերցրել էր բժշկական առաջավոր այդպիսի մի տեխնոլոգիա

and finally applied it,

և վերջապես կիրառել էր այն

instead of in brain research,

ուղեղում հետազոտությունների փոխարեն

towards diagnosing brain disorders in children.

երեխաների մոտ ուղեղի շեղումների ախտորոշման մեջ:

Their groundbreaking technology

Նրանց նորարարական տեխնոլոգիան

records the EEG, or the electrical activity

գրանցում է ԷԷԳ-ն կամ ուղեղի

of the brain, in real time,

էլեկտրական ակտիվությունը իրական ժամանակում`

allowing us to watch the brain

մեզ թույլ տալով հետևել ուղեղին

as it performs various functions

մինչ այն կատարում է տարբեր ֆունկցիաներ

and then detect even the slightest abnormality

և ապա բացահայտել անգամ ամենաաննշմար շեղումները

in any of these functions:

այս ֆունկցիաներից որևէ մեկում`

vision, attention, language, audition.

տեսողական, ուշադրության, խոսքի, լսողության:

A program called Brain Electrical

Հետո ծրագիրը` Ուղեղի էլեկտրական

Activity Mapping

ակտիվության քարտեզագրումը

then triangulates the source

որոշում է ուղեղի

of that abnormality in the brain.

այդ շեղման աղբյուրը:

And another program called

Եվ այնուհետև մեկ այլ ծրագիր`

Statistical Probability Mapping

Քարտեզագրման վիճակագրական հավանականությունը

then performs mathematical calculations

կատարում է մաթեմատիկական հաշվարկներ`

to determine whether any of these abnormalities

պարզելու արդյոք այս շեղումներից որևէ մեկը

are clinically significant,

կլինիկորեն կարևոր է`

allowing us to provide a much more accurate

մեզ թույլատրելով ապահովել առավել ճշգրիտ

neurological diagnosis

նյարդաբանական ախտորոշում

of the child's symptoms.

երեխայի ախտանիշերին:

And so I became the head of neurophysiology

Եվ այսպես ես դարձա այս թիմի

for the clinical arm of this team,

կլինիկական մասի նյարդաֆիզիոլոգիայի ղեկավարը:

and we're finally able to use this technology

Եվ վերջապես մենք հնարավորություն ունենք օգտագործելու

towards actually helping

այս տեխնոլոգիան` փաստացի օգնելու

children with brain disorders.

ուղեղի շեղումներով երեխաներին:

And I'm happy to say that I'm now in the process

Եվ ես ուրախ եմ ասելու համար, որ այժմ ես

of setting up this technology here in India.

այս տեխնոլոգիան այստեղ` Հնդկաստանում, ներդնելու գործընթացի մեջ եմ:

I'd like to tell you about one such child,

Ես կուզեի ձեզ պատմել մի երեխայի մասին,

whose story was also covered by ABC News.

ում պատմությունը եղել է նաև ABC-ի լուրերում:

Seven-year-old Justin Senigar

Յոթամյա Ջասթին Սենիգարը

came to our clinic with this diagnosis

եկավ մեր կլինիկա աուտիզմի

of very severe autism.

շատ ծանր ախտորոշմամբ:

Like many autistic children,

Շատ այլ աուտիկ երեխաների նման

his mind was locked inside his body.

նրա գիտակցությունը փակված էր իր մարմնի մեջ:

There were moments when he would

Պահեր Էին լինում, երբ

actually space out for seconds at a time.

նա իրոք անջատվում էր մի քանի վայրկյանով:

And the doctors told his parents

Եվ բժիշկները ասել էին նրա ծնողներին,

he was never going to be able

որ նա երբեք չի կարողանալու

to communicate or interact socially,

շփվել կամ հաղորդակցել,

and he would probably never have too much language.

և որ նա հավանաբար երբեք չի խոսի:

When we used this groundbreaking EEG technology

Երբ մենք օգտագործեցինք այս նորարարական ԷԷԳ տեխնոլոգիան`

to actually look at Justin's brain,

Ջասթինի ուղեղին ուղղակիորեն նայելու համար,

the results were startling.

արդյունքները ապշեցուցիչ էին:

It turned out that Justin was almost

Պարզվեց, որ Ջասթինը գրեթե

certainly not autistic.

անկասկած աուտիկ չէ:

He was suffering from brain seizures

Նա տառապում էր ուղեղի նոպաներով,

that were impossible to see with the naked eye,

որոնց անհնար էր տեսնել անզեն աչքով,

but that were actually causing symptoms

բայց որոնք փաստացի այն ախտանիշերն էին առաջացնում,

that mimicked those of autism.

որոնք նմանեցվում էին աուտիզնին:

After Justin was given anti-seizure medication,

Ջասթինին հականոպային դեղորայք տալուց հետո

the change in him was amazing.

նրա մոտ փոփոխությունները ապշեցուցիչ էին:

Within a period of 60 days,

60 օրվա ընթացքում

his vocabulary went from two to three words

նրա բառապաշարը 2-3 բառից հասավ

to 300 words.

300 բառի:

And his communication and social interaction

Եվ նրա շփումը և հաղորդակցվելու ունակությունը

were improved so dramatically

այնքան կտրուկ էին բարելավվել,

that he was enrolled into a regular school

որ նա գրանցվեց սովորական դպրոցում

and even became a karate super champ.

և անգամ դարձավ կարատեի չեմպիոն:

Research shows that 50 percent of children,

Հետազոտությունը ցույց է տալիս, որ երեխաների 50 տոկոսը,

almost 50 percent of children

երեխաների համարյա 50 տոկոսը,

diagnosed with autism

որոնց ախտորոշումն է աուտիզմ,

are actually suffering from hidden brain seizures.

իրականում տառապում են ուղեղի թաքնված նոպաներից:

These are the faces of the children

Ահա այն երեխաների դեմքերը,

that I have tested

որոնց ես թեստավորել եմ,

with stories just like Justin.

Ջասթինի պատմությանը նմանվող պատմություններով:

All these children

Բոլոր այս երեխաները

came to our clinic with a diagnosis

եկել էին մեզ մոտ աուտիզմի,

of autism, attention deficit disorder,

ուշադրության պակասի,

mental retardation, language problems.

մտավոր հետամնացության, լեզվի խնդիրներով:

Instead, our EEG scans revealed

Փոխարենը մեր ԷԷԳ սկանավորումը բացահայտեց

very specific problems hidden within their brains

նրանց ուղեղի յուրահատուկ թաքնված խնդիրներ,

that couldn't possibly have been detected

որոնք հավանաբար չէին կարող բացահայտվել

by their behavioral assessments.

նրանց վարքագծից ելնելով:

So these EEG scans

Այսպիսով նման ԷԷԳ սկանավորումը

enabled us to provide these children

թույլ տվեց մեզ ապահովել այս երեխաների

with a much more accurate neurological diagnosis

շատ ավելի ճշգրիտ նյարդաբանական ախտորոշումը

and much more targeted treatment.

և շատ ավելի նպատակային բուժումը:

For too long now, children with developmental disorders

Չափազանց երկար ժամանակ է, որ զարգացման խախտումներով երեխաները

have suffered from misdiagnosis

տուժել են սխալ ախտորոշումից,

while their real problems have gone undetected

մինչ նրանց իրական խնդիրները մնացել են չբացահայտված

and left to worsen.

և բարդացել են:

And for too long, these children and their parents

Եվ չափազանց երկար ժամանակ է, որ այս երեխաները և նրանց ծնողները

have suffered undue frustration and desperation.

տուժել են չարդարացված հիասթափությունից և հուսահատությունից:

But we are now in a new era of neuroscience,

Բայց այժմ մենք նյարդաբանության նոր փուլում ենք,

one in which we can finally look

այն է, երբ մենք վերջապես կարող ենք դիտել

directly at brain function in real time

ուղեղի ֆունկցիաները իրական ժամանակում

with no risks and no side effects, non-invasively,

առանց որևէ ռիսկի և կողմնակի ազդեցությունների, ներխուժելու

and find the true source

և գտնել երեխաների բազում անկարողությունների

of so many disabilities in children.

իրական աղբյուրը:

So if I could inspire

Այսպիսով, եթե ես այսօր կարողացա ոգևորել

even a fraction of you in the audience today

ձեր լսարանի նույնիսկ մի մասին`

to share this pioneering diagnostic approach

կիսելու ախտորոշման այս նորարարական մոտեցումը

with even one parent whose child

անգամ մեկ ծնողի հետ, ում երեխան

is suffering from a developmental disorder,

տառապում է զարգացման խախտումով.

then perhaps one more puzzle

ապա գուցե ևս մեկ գլուխկոտրուկ

in one more brain will be solved.

ևս մեկ ուղեղում կլուծվի:

One more mind will be unlocked.

Եվս մեկ միտք կվերաբացվի:

And one more child who has been misdiagnosed

Եվ ևս մեկ եևեխա, ում ախտորոշումը սխալ էր

or even undiagnosed by the system

կամ համակարգը անգամ չէր ախտորոշել այն,

will finally realize his or her true potential

վերջապես կգիտակցի իր իրական ներուժը,

while there's still time

մինչդեռ կա ժամանակ

for his or her brain to recover.

նրա ուղեղի վերականգնման համար:

And all this by simply watching the child's brainwaves.

Եվ այս ամենը երեխայի ուղեղի ալիքների դիտարկման շնորհիվ է զուտ կատարվում։

Thank you.

Շնորհակալություն:

(Applause)

(Ծափահարություններ)