Hans Rosling: Global population growth, box by box

Translator: Salome Tsereteli-Stephens Reviewer: George Tsaava

I still remember the day in school

მე ჯერაც კარგად მახსოვს ის დღე სკოლაში,

when our teacher told us

როდესაც მასწავლებელმა გვითხრა,

that the world population had become

რომ მსოფლიოს მოსახლეობამ

three billion people,

სამ მილიარდს მიაღწია

and that was in 1960.

ეს იყო 1960 წელს.

I'm going to talk now about

ახლა კი იმაზე მინდა გესაუბროთ,

how world population has changed from that year

თუ როგორ შეიცვალა მსოფლიოს მოსახლეობა იმ წლის შემდეგ

and into the future,

და რა გველოდება მომავალში.

but I will not use digital technology,

მაგრამ მე არ გამოვიყენებ ციფრულ ტექნოლოგიებს

as I've done during my first five TEDTalks.

როგორც ჩემს პირველ ხუთ გამოსვლაში TED-ის ფორუმებზე.

Instead, I have progressed,

მე წინ წავედი

and I am, today, launching

და დღეს წარმოგიდგენთ

a brand new analog teaching technology

უახლეს, ანალოგის საშუალებით სწავლების ტექნოლოგიას,

that I picked up from IKEA:

რომელიც IKEA-ში ვიყიდე:

this box.

აი, ამ ყუთს.

This box contains one billion people.

წარმოიდგინეთ, ამ ყუთში არის ერთი მილიარდი ადამიანი.

And our teacher told us

ჩვენმა მასწავლებელმა გვითხრა,

that the industrialized world, 1960,

რომ ინდუსტრიალიზებულ მსოფლიოში, 1960 წელს

had one billion people.

იყო ერთი მილიარდი ადამიანი.

In the developing world, she said,

განვითარებად მსოფლიოში კი,

they had two billion people.

ორი მილიარდი.

And they lived away then.

და მაშინ ისინი ჩვენგან შორს ცხოვრობდნენ.

There was a big gap between

ძალიან დიდი იყო მანძილი

the one billion in the industrialized world

ინდუსტრიალიზებული მსოფლიოს ერთ მილიარდსა და

and the two billion in the developing world.

განვითარებადი მსოფლიოს ორ მილიარდს შორის.

In the industrialized world,

ინდუსტრიალიზებულ მსოფლიოში

people were healthy,

ადამიანები იყვნენ ჯანმრთელები,

educated, rich,

განათლებულები, მდიდრები

and they had small families.

და ცხოვრობდნენ პატარა ოჯახებში.

And their aspiration

მათი მიზანი იყო

was to buy a car.

ეყიდათ მანქანა.

And in 1960, all Swedes were saving

1960 წელს ყველა შვედი ფულს აგროვებდა,

to try to buy a Volvo like this.

რომ ასეთი ვოლვო ეყიდა.

This was the economic level at which Sweden was.

აი, ასეთ ეკონომიურ დონეზე იყო შვედეთი.

But in contrast to this,

ამის ფონზე კი,

in the developing world, far away,

შორს, განვითარებად მსოფლიოში,

the aspiration of the average family there

საშუალო ოჯახის მიზანი იყო

was to have food for the day.

იმ დღის სამყოფი საკვები ჰქონოდათ.

They were saving

და ფულს ზოგავდნენ იმისათვის,

to be able to buy a pair of shoes.

რომ ერთი წყვილი ფეხსაცმელი შეეძინათ.

There was an enormous gap in the world

როდესაც მე ვიზრდებოდი,

when I grew up.

მსოფლიოში უზარმაზარი დაშორება იყო

And this gap between the West and the rest

დასავლეთსა და დანარჩენ მსოფლიოს შორის ამხელა უფსკრულმა

has created a mindset of the world,

შექმნა გარკვეული აზრი,

which we still use linguistically

რომელსაც ენაში დღესაც ვიყენებთ

when we talk about "the West"

როდესაც ვსაუბრობთ "დასავლეთზე"

and "the Developing World."

და "განვითარებად ქვეყნებზე".

But the world has changed,

მაგრამ მსოფლიო შეიცვალა

and it's overdue to upgrade that mindset

და ის დროა, შევცვალოთ ეს აზროვნება,

and that taxonomy of the world, and to understand it.

მსოფლიოს ასე დაყოფა და კარგად გავიგოთ არსებული სიტუაცია.

And that's what I'm going to show you,

ზუსტად ეს არის ის, რაც მე მინდა გაჩვენოთ.

because since 1960

იმიტომ, რომ 1960 წლის შემდეგ

what has happened in the world up to 2010

რაც მოხდა მსოფლიოში 2010 წლამდე,

is that a staggering

არის ის, რომ

four billion people

მსოფლიოს მოსახლეობას

have been added to the world population.

დაემატა ოთხი მილიარდი ადამიანი.

Just look how many.

ერთი შეხედეთ ეს რამდენია.

The world population has doubled

მსოფლიოს მოსახლეობა გაორმაგდა

since I went to school.

მას შემდეგ, რაც მე სკოლაში შევედი.

And of course, there's been economic growth in the West.

რასაკვირველია, დასავლეთმა განიცადა ეკონომიკური ზრდა.

A lot of companies have happened to grow the economy,

ეკონომიკის განვითარებისათვის ბევრი კომპანიაა საჭირო,

so the Western population moved over to here.

ამიტომ, დასავლეთს მოსახლეობა აქეთ გადმოვიდა.

And now their aspiration is not only to have a car.

და ახლა მათ მიზანი მანქანის ყიდვა კი აღარ არის,

Now they want to have a holiday on a very remote destination

არამედ შორს დასასვენებლად გამგზავრება

and they want to fly.

და თვითმფრინავით მოგზაურობა.

So this is where they are today.

ასე რომ, ისინი დღეს აი, აქ არიან.

And the most successful of the developing countries,

და განვითარებად ქვეყნებს შორის ყველაზე წარმატებულებიც

they have moved on, you know,

წინ წავიდნენ.

and they have become emerging economies, we call them.

და ახლა ჩვენ მათ მზარდი ეკონომიკის ქვეყნებს ვეძახით.

They are now buying cars.

ისინი ახლა მანქანებს ყიდულობენ.

And what happened a month ago

და ერთი თვის წინ მოხდა ის, რომ

was that the Chinese company, Geely,

ჩინურმა კომპანიამ "Geely"

they acquired the Volvo company,

შეისყიდა ვოლვო.

and then finally the Swedes understood that

და საბოლოოდ შვედები მიხვდნენ,

something big had happened in the world.

რომ მსოფლიოში რაღაც ძალიან მნიშვნელოვანი მოხდა.

(Laughter)

(სიცილი)

So there they are.

აი ასე.

And the tragedy is that the two billion over here

ტრაგედია კი იმაშია, რომ ორი მილიარდი აი, აქ არის.

that is struggling for food and shoes,

(და ჯერ კიდევ) საკვებზე და ფეხსაცმელებზე ზრუნავენ.

they are still almost as poor

ისინი ჯერაც თითქმის ისეთივე ღარიბები არიან,

as they were 50 years ago.

როგორც 50 წლის წინ.

The new thing is that

ახალი კი ისაა, რომ

we have the biggest pile of billions, the three billions here,

მილიარდების ყველაზე დიდი გროვა აი, აქაა. სამი მილიარდი,

which are also becoming emerging economies,

რომელიც ასევე მზარდ ეკონომიკად გადაიქცევა,

because they are quite healthy, relatively well-educated,

იმიტომ, რომ ისინი საკმაოდ ჯანმრთელები და საკმაოდ განათლებულები არიან

and they already also have two to three children

და მათაც ორი ან სამი შვილი ყავთ

per woman, as those [richer also] have.

თითოეულ ქალზე, ისევე, როგორც მდიდრებს.

And their aspiration now

მათი მიზანი კი არის,

is, of course, to buy a bicycle,

რათქმაუნდა, ველოსიპედის ყიდვა.

and then later on they would like to have a motorbike also.

შემდეგ ეს მოტოციკლი იქნება.

But this is the world

ასეა თუ ისე, ეს არის ის მსოფლიო,

we have today,

რომელშიც ჩვენ დღეს ვცხოვრობთ.

no longer any gap.

აღარანაირი ზღვარი.

But the distance from the poorest here, the very poorest,

მაგრამ მანძილი აი აქ მყოფ ღარიბს, ღატაკს შორის

to the very richest over here is wider than ever.

და აი აქ მყოფ მდიდარს შორის უფრო მეტია, ვიდრე ოდესმე.

But there is a continuous world

მაგრამ პროცესი მუდმივია

from walking, biking,

ფეხით სიარულს, ველოსიპედისტებს,

driving, flying --

მანქანის მძღოლებს, თვითმფრინავით მოგზაურთა შორის

there are people on all levels,

ადამიანები ყველა დონეზე (არიან).

and most people tend to be somewhere in the middle.

და ადამიანების უმრავლესობა სადღაც, შუაშია.

This is the new world we have today

ეს არის დღევანდელი მსოფლიო

in 2010.

2010 წელს.

And what will happen in the future?

რა მოხდება მომავალში?

Well, I'm going to project

მე გადავინაცვლებ

into 2050.

2050 წელში.

I was in Shanghai recently,

ამას წინათ შანხაიში ვიყავი

and I listened to what's happening in China,

და ვუსმენდი, თუ რა ხდება ჩინეთში.

and it's pretty sure that they will catch up,

უკვე ვიცით, რომ ისინი სულ მალე დაეწევიან (დანარჩენებს)

just as Japan did.

ისევე, როგორც ეს იაპონიამ მოახერხა.

All the projections [say that] this one [billion] will [only] grow with

და პროგნოზებით ეს (მილიარდი) მხოლოდ გაიზრდება (მხოლოდ)

one to two or three percent.

ერთი ან ორი პროცენტით.

[But this second] grows with seven, eight percent, and then they will end up here.

(მაგრამ ეს მეორე), გაიზრდება შვიდი, რვა პროცენტით. და ისინი აი, აქ აღმოჩნდებიან.

They will start flying.

დაიწყებენ ფრენას.

And these

და ესენი,

lower or middle income countries, the emerging income countries,

დაბალი ან საშუალო შემოსავლის მქონე ქვეყნები, მზარდი შემოსავლის მქონე ქვეყნები

they will also forge forwards economically.

ეკონომიკურადაც წინ წამოიწევენ.

And if,

და თუ,

but only if,

მხოლოდ მაშინ, თუ

we invest in the right green technology --

ჩვენ სწორ გარემოსდაცვით ტექნოლოგიაში ჩავდებთ ფულს,

so that we can avoid severe climate change,

ისე, რომ თავი ავარიდოთ მწვავე კლიმატურ ცვლილებებს

and energy can still be relatively cheap --

და ენერგია (საწვავი) ისევ შედარებით იაფი იქნება,

then they will move all the way up here.

მაშინ ისინი აი, აქ აღმოჩნდებიან.

And they will start to buy

და დაიწყებენ

electric cars.

ელექტრომანქანების ყიდვას.

This is what we will find there.

აი, ასე იქნება ეს.

So what about the poorest two billion?

მაშინ რას იზამს ეს უღარიბესი ორი მილიარდი?

What about the poorest two billion here?

რა ეშველება ამ უღარიბეს ორ მილიარდს?

Will they move on?

წავლენ თუ არა ისინიც წინ?

Well, here population [growth] comes in

აი, აქ ვხვდებით უკვე მოსახლეობის ზრდას

because there [among emerging economies] we already have two to three children per woman,

იმიტომ, რომ იქ (მზარდი ეკონომიკის ქვეყნებში) უკვე ვხედავთ ქალზე ორ-სამ ბავშვს,

family planning is widely used,

ფართოდ არის გავრცელებული ოჯახის დაგეგმვა

and population growth is coming to an end.

და მოსახლეობის ზრდა ჩერდება.

Here [among the poorest], population is growing.

(მაგრამ აქ, უღარიბესთა შორის) მოსახლეობა იზრდება.

So these [poorest] two billion will, in the next decades,

ამიტომ, ეს (უღარიბესი) ორი მილიარდი, შემდეგ ათ წელიწადში

increase to three billion,

გახდება სამი მილიარდი.

and they will thereafter

და შემდეგ

increase to four billion.

ოთხი მილიარდი.

There is nothing --

და ვერაფერი,

but a nuclear war of a kind we've never seen --

გარდა ისეთი ატომური ომისა, რომლის მსგავსიც ჯერ არ ყოფილა,

that can stop this [growth] from happening.

შეაჩერებს ამ ზრდას.

Because we already have this [growth] in process.

იმიტომ, რომ ეს (ზრდის) პროცესი უკვე დაწყებულია.

But if, and only if,

მაგრამ მხოლოდ მაშინ, თუ

[the poorest] get out of poverty,

უღარიბესები დაძლევენ ამ სიღარიბეს,

they get education, they get improved child survival,

მიიღებენ განათლებას, შეამცირებენ ბავშვთა შორის სიკვდილიანობას,

they can buy a bicycle and a cell phone and come [to live] here,

შეიძენენ ველოსიპედს, ტელეფონს და გადმოვლენ (საცხოვრებლად) აი, აქ,

then population growth

მაშინ, მოსახლეობის ზრდა

will stop in 2050.

შეჩერდება 2050 წელს.

We cannot have people on this level

არ შეიძლება გვყავდეს ხალხი ამ დონეზე

looking for food and shoes

საკვებისა და ფეხსაცმლის ძიებაში,

because then we get continued population growth.

იმიტომ, რომ მივიღებთ მოსახლეობის მუდმივ ზრდას.

And let me show you why

და მინდა გიჩვენოთ თუ რატომ

by converting back to the old-time

ჩემი ძველებური

digital technology.

ციფრული ტექნოლოგიის გამოყენებით.

Here I have on the screen

აი აქ ეკრანზე

my country bubbles.

ჩემი ქვეყნების ბუშტები.

Every bubble is a country. The size is population.

თითოეული ბუშტი არის ქვეყანა. ზომა გამოხატავს მოსახლეობის რაოდენობას.

The colors show the continent.

ფერი გვიჩვენებს კონტინენტს.

The yellow on there is the Americas;

ყვითელი არის ამერიკა.

dark blue is Africa; brown is Europe;

მუქი ლურჯი - აფრიკა; ყავისფერი - ევროპა.

green is the Middle East

მწვანე - ახლო აღმოსავლეთი

and this light blue is South Asia.

ეს, ცისფერი - სამხრეთ აზიაა.

That's India and this is China. Size is population.

ეს არის ინდოეთი და ეს ჩინეთი. ზომა არის მოსახლეობის რაოდენობა.

Here I have children per woman:

აქ გვაქვს ბავშვების რაოდენობა თითოეულ ქალზე.

two children, four children, six children, eight children --

ორი ბავშვი, ოთხი ბავშვი, ექვსი, რვა -

big families, small families.

დიდი ოჯახები - პატარა ოჯახები.

The year is 1960.

ეს არის 1960 წელი.

And down here, child survival,

აქ გადარჩენილ ბავშვთა მაჩვენებელი.

the percentage of children surviving childhood

ბავშვების პროცენტი, რომლებიც გადაურჩებიან ბავშვობას

up to starting school:

და დაიწყეს სწავლა სკოლაში.

60 percent, 70 percent, 80 percent, 90,

60 პროცენტი, 70 პროცენტი, 80 პროცენტი, 90,

and almost 100 percent, as we have today

და თითქმის 100 პროცენტი, რაც დღეს გვაქვს

in the wealthiest and healthiest countries.

ყველაზე მდიდარ და ჯანმრთელ ქვეყნებში.

But look, this is the world my teacher talked about in 1960:

მაგრამ ნახეთ, ეს არის ის მსოფლიო, რომელზეც 1960 წელს ჩემი მასწავლებელი ლაპარაკობდა.

one billion Western world here --

ერთი მილიარდი დასავლურ მსოფლიოში - აი აქ.

high child-survival, small families --

დაბალი სიკვდილიანობა ბავშვებში, პატარა ოჯახები.

and all the rest,

და ყველა დანარჩენი.

the rainbow of developing countries,

განვითარებადი ქვეყნების მთელი ამალა.

with very large families

დიდი ოჯახებით

and poor child survival.

და ბავშვთა სიკვდილიანობის მაღალი მაჩვენებლით.

What has happened? I start the world. Here we go.

რა მოხდა? ახლა ჩავრთავ დროს. წავიდა.

Can you see, as the years pass by, child survival is increasing?

ხედავთ? დროის გასვლასთან ერთად ბავშვთა სიკვდილიანობა მცირდება.

They get soap, hygiene, education,

მათ უკვე აქვთ საპონი, ჰიგიენა, განათლება,

vaccination, penicillin

აცრები და პენიცილინი.

and then family planning. Family size is decreasing.

შემდეგ ოჯახის დაგეგმვა. ოჯახის ზომა მცირდება.

[When] they get up to 90-percent child survival, then families decrease,

(როდესაც) ბავშვთა სიკვდილიანობა 10%-მდე ადის, ოჯახების ზომა იკლებს.

and most of the Arab countries in the Middle East

და არაბული ქვეყნების და ახლო აღმოსავლეთის ქვეყნების უმრავლესობა

is falling down there [to small families].

აი აქ აღმოჩნდება (პატარა ოჯახებში).

Look, Bangladesh catching up with India.

შეხედეთ, ბანგლადეში დაეწია ინდოეთს.

The whole emerging world

მსოფლიოს (ყველა) მზარდი ეკონომიკა

joins the Western world

უერთდება დასავლურ მსოფლიოს.

with good child survival

დაბალი სიკვდილიანობით

and small family size,

და პატარა ოჯახით.

but we still have the poorest billion.

მაგრამ ჯერ ისევ გვყავს უღარიბესი მილიარდი.

Can you see the poorest billion,

ხედავთ უღარიბეს მილიარდს,

those [two] boxes I had over here?

იმ (ორ) ყუთს, აი აქ რომ მქონდა?

They are still up here.

ისინი ჯერ ისევ აქ არიან.

And they still have a child survival

და ბავშვთა სიკვდილიანობის მაჩვენებელი ისევ

of only 70 to 80 percent,

დაახლოებით 20-30პროცენტია.

meaning that if you have six children born,

რაც ნიშნავს, რომ თუ ექვსი ბავშვი შეგეძინათ,

there will be at least four who survive

სულ ცოტა ოთხი, გადარჩება და იცოცხლებს

to the next generation.

შემდეგ თაობამდე.

And the population will double in one generation.

და მოსახლეობა ერთი თაობის შემდეგ გაორმაგდება.

So the only way

ამიტომ, ერთადერთი საშუალება იმისა, რომ

of really getting world population [growth] to stop

შეჩერდეს მსოფლიოში მოსახლეობის ზრდა,

is to continue to improve child survival

არის ბავშვთა სიკვდილიანობის შემცირება

to 90 percent.

10 %-მდე.

That's why investments by Gates Foundation,

ამიტომაა, რომ ინვესტიციები (ჯანდაცვის სფეროში) ისეთი ორგანიზაციების მიერ, როგორიცაა გეიტსის ფონდი,

UNICEF and aid organizations,

გაეროს ბავშვთა ფონდი და ჰუმანიტარული ორგანიზაციები,

together with national government in the poorest countries,

უღარიბესი სახელმწიფოების მთავრობებთან ერთად

are so good;

ამდენად კარგია.

because they are actually

იმიტომ, რომ ისინი რეალურად

helping us to reach

გვეხმარებიან მივაღწიოთ

a sustainable population size of the world.

მსოფლიოში მოსახლეობის მდგრად დონეს.

We can stop at nine billion if we do the right things.

თუ ჩვენ სწორ არჩევანს გავაკეთებთ, შეგვიძლია ცხრა მილიარდზე გავჩერდეთ.

Child survival is the new green.

ბავშვთა შორის სიკვდილიანობის შემცირება ახალი მოდური საქმეა.

It's only by child survival

მხოლოდ ამით შეიძლება

that we will stop population growth.

მოსახლეობის ზრდის შემცირება.

And will it happen?

და რა მოხდება?

Well, I'm not an optimist,

მე ოპტიმისტი არა ვარ,

neither am I a pessimist.

მაგრამ არც პესიმისტი ვარ.

I'm a very serious "possibilist."

მე ვარ სერიოზული "შეიძლებისტი"

It's a new category where we take emotion apart,

ეს არის ახალი კატეგორია, სადაც ემოციას გვერდზე გადავდებთ,

and we just work analytically with the world.

და მსოფლიოს ანალიტიკურ დამუშავებას ვახდენთ.

It can be done.

ეს შესაძლებელია.

We can have a much more just world.

შეგვიძლია გვქონდეს ბევრად მეტი, ვიდრე უბრალოდ მსოფლიო.

With green technology

ეკოლოგიურად სუფთა ტექნოლოგიით

and with investments to alleviate poverty,

სიღარიბის დასაძლევად ინვესტიციით

and global governance,

და კარგი მსოფლიო მმართველობით

the world can become like this.

მსოფლიო შეიძლება გახდეს ასეთი.

And look at the position of the old West.

აი, შეხედეთ ძველი დასავლეთის მდებარეობას.

Remember when this blue box was all alone,

გაიხსენეთ, როდესაც ეს ლურჯი ყუთი მარტო იყო,

leading the world, living its own life.

მიუძღვოდა მსოფლიოს და თავისი ცხოვრებით ცხოვრობდა.

This will not happen [again].

ეს აღარასოდეს განმეორდება.

The role of the old West in the new world

ძველი დასავლეთს როლი ახალ მსოფლიოში

is to become the foundation

არის ის, რომ გახდეს

of the modern world --

თანამედროვე მსოფლიოს საფუძველი (ნაწილი).

nothing more, nothing less.

არც მეტი, არც ნაკლები.

But it's a very important role.

მაგრამ ეს ძალიან მნიშვნელოვანი როლია.

Do it well and get used to it.

მივეჩვიოთ და კარგად შევასრულოთ ის.

Thank you very much.

დიდი მადლობა.

(Applause)

(აპლოდისმენტები)