Al Gore: Alarming new slides of the worsening climate crisis

Translator: James Piton Reviewer: Leo De Cooman

Last year I showed these two slides so that

Pasintjare mi montris ĉi tiujn du lumbildojn,

demonstrate that the arctic ice cap,

kiuj elmontris, ke la arkta glacitavolo,

which for most of the last three million years

kiu dum pli granda parto de la lastaj tri milionoj da jaroj

has been the size of the lower 48 states,

havis la grandecon de 48 usonaj ŝtatoj

has shrunk by 40 percent.

reduktiĝis 40-elcente.

But this understates the seriousness of this particular problem

Sed tio subtaksas la gravecon de tiu aparta problemo,

because it doesn't show the thickness of the ice.

ĉar ĝi ne montras la dikon de la glacio.

The arctic ice cap is, in a sense,

La arkta glacitavolo estas, iasence,

the beating heart of the global climate system.

la pulsanta koro de la tutmonda klimatsistemo.

It expands in winter and contracts in summer.

Ĝi pligrandiĝas vintre kaj reduktiĝas somere.

The next slide I show you will be

La sekva bildo, kiun mi montras, estos

a rapid fast-forward of what's happened over the last 25 years.

rapidigita sceno de tio, kio okazis dum la lastaj 25 jaroj.

The permanent ice is marked in red.

La daŭra glacio estas ruĝe markita.

As you see, it expands to the dark blue --

Kiel vi vidas, ĝi plivastiĝas al malhelbluo.

that's the annual ice in winter,

Tio estas la jara vintra glacio.

and it contracts in summer.

Kaj somere ĝi reduktiĝas.

The so-called permanent ice, five years old or older,

La t.n. daŭran glacion, almenaŭ kvin jarojn aĝa,

you can see is almost like blood,

vi povas vidi, ĝi similas sangon

spilling out of the body here.

elfluantan el la korpo tie ĉi.

In 25 years it's gone from this, to this.

En 25 jaroj ĝi iris de ĉi tio al tio.

This is a problem because the warming

Tio estas problemo, ĉar la varmiĝo

heats up the frozen ground around the Arctic Ocean,

atingas la frostigitan grundon ĉirkaŭ la Arkta Oceano,

where there is a massive amount of frozen carbon

kie estas amaso da frostigita karbonaĵoj,

which, when it thaws, is turned into methane by microbes.

kiu ĉe degelo fariĝas metano pro la agado de mikroboj.

Compared to the total amount of global warming pollution in the atmosphere,

Kompare al la entuta kvanto de tutmonda varmiga polucio en la atmosfero,

that amount could double if we cross this tipping point.

tiu kvanto povus duobliĝi trans tiu kulmina punkto.

Already in some shallow lakes in Alaska,

Jam en kelkaj malprofundaj lagoj en Alasko

methane is actively bubbling up out of the water.

metano aktive elspruĉas el la akvo.

Professor Katey Walter from the University of Alaska

Profesoro Katey Walter el la Universitato de Alasko

went out with another team to another shallow lake last winter.

lastvintre iris kun alia teamo al alia malprofunda lago.

Video: Whoa! (Laughter)

Filmeto: Ho! (Ridoj)

Al Gore: She's okay. The question is whether we will be.

Al Gore: Ŝi bonfartas. La demando estas, kiel fartos ni.

And one reason is, this enormous heat sink

Unu kialo estas, ke tiu grandega varmodisigilo

heats up Greenland from the north.

varmigas Gronlandon el la nordo.

This is an annual melting river.

Jen ĉiujare fandiĝanta rivero.

But the volumes are much larger than ever.

Sed la volumenoj estas ege pli grandaj ol iam ajn.

This is the Kangerlussuaq River in southwest Greenland.

Tio estas la rivero Kangerlusuak en sudokcidenta Gronlando.

If you want to know how sea level rises

Se vi volas scii, kiel la marnivelo altiĝas

from land-base ice melting

pro fandiĝanta enlanda glacio,

this is where it reaches the sea.

jen la loko, kie ĝi atingas la maron.

These flows are increasing very rapidly.

Tiuj fluoj rapidege kreskas.

At the other end of the planet, Antarctica

Jen la alia ekstremo de la planedo, Antarkto,

the largest mass of ice on the planet.

la plej granda glaci-maso sur la planedo.

Last month scientists reported the entire continent

Lastmonate sciencistoj raportis, ke la tuta kontinento

is now in negative ice balance.

havas nun negativan glacian bilancon.

And west Antarctica cropped up on top some under-sea islands,

Kaj okcidenta Antarkto kuŝanta sur kelkaj submaraj insuloj

is particularly rapid in its melting.

aparte rapide fandiĝas.

That's equal to 20 feet of sea level, as is Greenland.

Tio egalas al 7metroj de la marnivelo, kiel Gronlando.

In the Himalayas, the third largest mass of ice:

En Himalajo, la triavice plej granda glaci-maso,

at the top you see new lakes, which a few years ago were glaciers.

ĉe la pinto oni vidas novajn lagojn, kie antaŭ kelkaj jaroj estis glaciriveroj.

40 percent of all the people in the world

40 elcentoj el la monda loĝantaro

get half of their drinking water from that melting flow.

ĉerpas duonon de sia trinkakvo el la fandiĝanta fluo.

In the Andes, this glacier is the

En Andoj, tiu glaciejo estas

source of drinking water for this city.

la fonto de trinkakvo por tiu urbo.

The flows have increased.

La fluoj kreskis.

But when they go away, so does much of the drinking water.

Sed kiam ili malaperas, multa trinkakvo same malaperas.

In California there has been a 40 percent

En Kalifornio estis 40-elcenta

decline in the Sierra snowpack.

malkresko en la Siera neĝomaso.

This is hitting the reservoirs.

Tio trafas la rezervujojn.

And the predictions, as you've read, are serious.

Kaj la antaŭdiroj, kiel vi legis, estas seriozaj.

This drying around the world has lead to

La sekiĝo tra la mondo kondukis al

a dramatic increase in fires.

drama kresko de brulegoj.

And the disasters around the world

Kaj la katastrofoj tra la mondo

have been increasing at an absolutely extraordinary

daŭre kreskas laŭ absolute eksterordinara

and unprecedented rate.

kaj ne antaŭe spertita proporcio.

Four times as many in the last 30 years

Kvaroble tiom dum la lastaj 30 jaroj

as in the previous 75.

kiom en la antaŭaj 75.

This is a completely unsustainable pattern.

Tio estas tute neeltenebla evoluo.

If you look at in the context of history

Se oni rigardas ĝin en historia kunteksto,

you can see what this is doing.

oni povas vidi, kion tio okazigas.

In the last five years

En la lastaj kvin jaroj

we've added 70 million tons of CO2

ni aldonis 70 milionojn da tunoj da CO2

every 24 hours --

en ĉiu tagnokto --

25 million tons every day to the oceans.

25 milionojn da tunoj ĉiutage en la oceanojn.

Look carefully at the area of the eastern Pacific,

Rigardu bone la areon de la orienta Pacifiko

from the Americas, extending westward,

de Ameriko al la okcidento,

and on either side of the Indian subcontinent,

kaj ambaŭflanke de la Hindia subkontinento,

where there is a radical depletion of oxygen in the oceans.

kie estas radikala forkonsumo de oksigeno en la oceanoj.

The biggest single cause of global warming,

La plej granda kaŭzo de tutgloba varmiĝo,

along with deforestation, which is 20 percent of it, is the burning of fossil fuels.

kune kun senarbarigo, kio estas 20 elcentoj de ĝi, estas la bruligo de fosiliaj brulaĵoj.

Oil is a problem, and coal is the most serious problem.

Petrolo estas problemo kaj karbo estas la plej grava.

The United States is one of the two

Usono estas unu el la du

largest emitters, along with China.

plej grandaj eligantoj, kune kun Ĉinio.

And the proposal has been to build a lot more coal plants.

Kaj estis propono konstruadi pli da karbelektroproduktejoj.

But we're beginning to see a sea change.

Sed ni ekvidas transformiĝon.

Here are the ones that have been cancelled in the last few years

Jen tiuj, kiuj estis nuligitaj en la lastaj jaroj

with some green alternatives proposed.

kun kelkaj verdaj alternativoj proponitaj.

(Applause)

(Aplaŭdo)

However there is a political battle

Tamen estas politika batalo

in our country.

en nia lando.

And the coal industries and the oil industries

Kaj la karbo- kaj petrol-industrio

spent a quarter of a billion dollars in the last calendar year

elspezis 250 milionojn da dolaroj en la lasta jaro

promoting clean coal,

por antaŭenigi 'puran' karbon,

which is an oxymoron.

kio estas memkontraŭdiro.

That image reminded me of something.

Tiu bildo memorigis min pri io.

(Laughter)

(Ridoj)

Around Christmas, in my home in Tennessee,

Ĉirkaŭ Kristnasko, en mia hejmlando Tenesio,

a billion gallons of coal sludge was spilled.

elverŝiĝis kvar milionoj da kubmetroj da karbo-ŝlimo.

You probably saw it on the news.

Vi probable vidis tion en la novaĵaro.

This, all over the country, is the second largest waste stream in America.

Tio estas la duavica tutlande plej granda rubelfluo en Usono.

This happened around Christmas.

Tio okazis ĉirkaŭ Kristnasko.

One of the coal industry's ads around Christmas was this one.

Jen reklamo de la karbo-industrio ĉirkaŭ Kristnasko.

Video: ♪♫ Frosty the coal man is a jolly, happy soul.

Filmeto: ♪♫ Frostulo la karbo-viro estas ĝoja, feliĉulo.

He's abundant here in America,

Li abundas tie ĉi en Usono

and he helps our economy grow.

kaj helpas nian ekonomion kreski.

Frosty the coal man is getting cleaner everyday.

Frostulo la karbo-viro ĉiutage iĝas pli kaj pli pura.

He's affordable and adorable, and workers keep their pay.

Li malmultekostas kaj amindas, kaj laboristoj konservas sian salajron.

Al Gore: This is the source of much of the coal in West Virginia.

Al Gore: Tio estas la fonto de multa karbo en Okcidenta Virginio.

The largest mountaintop miner is the head of Massey Coal.

La plej granda ministo estas la ĉefo de Massey Coal.

Video: Don Blankenship: Let me be clear about it. Al Gore,

Filmeto: Don Blankenship: Lasu min klare diri. Al Gore,

Nancy Pelosi, Harry Reid, they don't know what they're talking about.

Nacy Pelosi, Harry Reid, ili ne scias, pri kio ili parolas.

Al Gore: So the Alliance for Climate Protection

Al Gore: Tial la Alianco por Klimata Protekto

has launched two campaigns.

lanĉis du kampanjojn.

This is one of them, part of one of them.

Jen unu el ili, parto de unu el ili.

Video: Actor: At COALergy we view climate change as a very serious

Filmeto: Aktoro: ĉe KARBergio ni vidas klimatŝanĝiĝon kiel

threat to our business.

tre seriozan minacon al niaj aferoj.

That's why we've made it our primary goal

Tial ni faris ĝin kiel nian ĉefan celon

to spend a large sum of money

elspezi grandan monkvanton

on an advertising effort to help bring out and complicate

en propaganda klopodo por helpi evidentigi kaj malsimpligi

the truth about coal.

la veron pri karbo.

The fact is, coal isn't dirty.

La fakto estas: karbo ne malpuras.

We think it's clean --

Ni kredas ĝin pura --

smells good, too.

kaj bonodora, ankaŭ.

So don't worry about climate change.

Do ne maltrankviliĝu pri klimatŝanĝiĝo.

Leave that up to us.

Lasu tion al ni.

(Laughter)

(Ridoj)

Video: Actor: Clean coal -- you've heard a lot about it.

Filmeto: Aktoro: Pura karbo, vi aŭdis multon pri ĝi.

So let's take a tour of this state-of-the-art clean coal facility.

Ni do vizitu tiun modernegan produktejon de pura karbo.

Amazing! The machinery is kind of loud.

Nekredeble! La maŝinaro estas iom laŭta.

But that's the sound of clean coal technology.

Sed estas la sono de teknikaro de pura karbo.

And while burning coal is one of the leading causes of global warming,

Kaj ĉar bruligi karbon estas unu el la ĉefaj kaŭzoj de tutmonda varmiĝo,

the remarkable clean coal technology you see here

la rimarkinda purkarba teknikaro, kiun vi vidas tie ĉi

changes everything.

ŝanĝas ĉion.

Take a good long look: this is today's clean coal technology.

Bone rigardu, jen la nuntempa teknikaro por pura karbo.

Al Gore: Finally, the positive alternative

Al Gore: Fine la pozitiva alternativo

meshes with our economic challenge

enplektiĝas en nia ekonomia defio

and our national security challenge.

kaj nia defio pri nacia sekureco.

Video: Narrator: America is in crisis -- the economy,

Filmeto: Rakontisto: Usono estas en krizo, la ekonomio,

national security, the climate crisis.

nacia sekuro, la klimata krizo.

The thread that links them all:

La fadeno, kiu ligas ilin ĉiujn,

our addiction to carbon based fuels,

nia dependeco de karbonhavaj brulaĵoj,

like dirty coal and foreign oil.

kiaj malpura karbo kaj eksterlanda petrolo.

But now there is a bold new solution to get us out of this mess.

Sed nun estas tute nova solvo, kiu elirigos nin el tiu konfuzo.

Repower America with 100 percent clean electricity

Repovumi Usonon per 100-elcente pura elektro

within 10 years.

ene de 10 jaroj.

A plan to put America back to work,

Plano por reenpostenigi Usonon,

make us more secure, and help stop global warming.

igi nin pli sekuraj kaj helpi haltigi tutgloban varmiĝon.

Finally, a solution that's big enough to solve our problems.

Finfine, solvo sufiĉe granda por solvi niajn problemojn.

Repower America. Find out more.

Repovumi Usonon. Lernu pli pri tio.

Al Gore: This is the last one.

Al Gore: Jen la lasta.

Video: Narrator: It's about repowering America.

Filmeto: Rakontisto: Temas pri repovumo de Usono.

One of the fastest ways to cut our dependence

Unu el la plej rapidaj manieroj por forigi nian dependon

on old dirty fuels that are killing our planet.

de malnovaj malpuraj brulaĵoj mortigantaj nian planedon.

Man: Future's over here. Wind, sun, a new energy grid.

Viro: La estonto estas tie. Vento, suno, nova energifontaro.

Man #2: New investments to create high-paying jobs.

Dua viro: Novaj investoj por krei altsalarajn postenojn.

Narrator: Repower America. It's time to get real.

Parolisto: Repovumu Usonon. Urĝas iĝi realisma.

Al Gore: There is an old African proverb that says,

Al Gore: Estas malnova afrika proverbo, kiu diras:

"If you want to go quickly, go alone.

"Se vi volas iri rapide, iru sola.

If you want to go far, go together."

Se vi volas iri malproksimen, iru kune."

We need to go far, quickly.

Necesas iri malproksimen, rapide.

Thank you very much.

Mi tre dankas vin.

(Applause)

(Aplaŭdoj)