Al Gore: Alarming new slides of the worsening climate crisis

Al Gore cảnh báo xu hướng khí hậu gần đây nhất

Translator: Le Khanh-Huyen Reviewer: Anh Tran

Last year I showed these two slides so that

Năm ngoái tôi đã trình chiếu 2 slides

demonstrate that the arctic ice cap,

để minh họa cho chỏm băng Bắc Cực,

which for most of the last three million years

là chỏm băng mà suốt 3 triệu năm qua

has been the size of the lower 48 states,

từ kích cỡ bằng 48 bang

has shrunk by 40 percent.

nay nó đã giảm đi 40%.

But this understates the seriousness of this particular problem

Nhưng điều này đã nói giảm đi sự nghiêm trọng của vấn đề

because it doesn't show the thickness of the ice.

vì nó không cho biết độ dày của lớp băng.

The arctic ice cap is, in a sense,

Một mặt, chỏm băng Bắc Cực

the beating heart of the global climate system.

là quả tim đập không ngừng của hệ thống khí hậu toàn cầu.

It expands in winter and contracts in summer.

Nó mở rộng vào mùa đông và giảm đi vào mùa hè.

The next slide I show you will be

Slide tiếp theo mà tôi chiếu sẽ là

a rapid fast-forward of what's happened over the last 25 years.

những biến đổi cực nhanh của những điều đã xảy ra trong vòng 25 năm qua.

The permanent ice is marked in red.

Vùng băng vĩnh cửu được đánh dấu bằng màu đỏ.

As you see, it expands to the dark blue --

Như bạn thấy, nó mở rộng ra vùng màu xanh đậm.

that's the annual ice in winter,

Đó là băng hàng năm vào mùa đông.

and it contracts in summer.

Và nó giảm đi vào mùa hè.

The so-called permanent ice, five years old or older,

Cái gọi là băng vĩnh cửu, có tuổi từ 5 năm trở lên,

you can see is almost like blood,

bạn có thể thấy chủ yếu như màu máu,

spilling out of the body here.

tràn khắp vùng này.

In 25 years it's gone from this, to this.

Trong vòng 25 năm, nó đã từ như thế này trở thành như vậy.

This is a problem because the warming

Đây là vấn đề bởi sự nóng lên

heats up the frozen ground around the Arctic Ocean,

đã nung lớp đất nền đóng băng xung quanh Bắc Băng Dương

where there is a massive amount of frozen carbon

nơi có một lượng carbon đóng băng khổng lồ

which, when it thaws, is turned into methane by microbes.

mà khi tan ra, nó sẽ bị vi khuẩn biến thành metan.

Compared to the total amount of global warming pollution in the atmosphere,

So với tổng lượng ô nhiễm trong không khí gây nên hiện tượng nóng lên toàn cầu,

that amount could double if we cross this tipping point.

lượng này có thể tăng gấp đôi nếu chúng ta vượt qua ngưỡng bùng phát.

Already in some shallow lakes in Alaska,

Ở một số hồ nông ở Alaska

methane is actively bubbling up out of the water.

metan nổi thành các bóng khí trên mặt hồ.

Professor Katey Walter from the University of Alaska

Mùa đông năm ngoái, giáo sư Katey Walter từ Đại học Alaska

went out with another team to another shallow lake last winter.

đã cùng với một nhóm tới khảo sát ở hồ nông này.

Video: Whoa! (Laughter)

Video: Whoa! (Cười)

Al Gore: She's okay. The question is whether we will be.

Al Gore: Cô ta không bị gì cả. Câu hỏi đặt ra là liệu chúng ta có như thế không.

And one reason is, this enormous heat sink

Và một lý do là, lượng nhiệt khổng lồ này chìm xuống

heats up Greenland from the north.

làm nóng đảo Greenland từ phía Bắc.

This is an annual melting river.

Đây là một con sông tạo nên do băng tan hàng năm.

But the volumes are much larger than ever.

Nhưng hiện nay lượng băng tan đã nhiều hơn bao giờ hết.

This is the Kangerlussuaq River in southwest Greenland.

Đây là sông Kangerlussuaq ở Tây Nam Greenland.

If you want to know how sea level rises

Nếu bạn muốn biết mực nước biển dâng ra sao

from land-base ice melting

từ băng trên nền đất tan chảy

this is where it reaches the sea.

thì đây là nơi nó chảy ra biển.

These flows are increasing very rapidly.

Những dòng chảy này đang ngày càng tăng nhanh hơn.

At the other end of the planet, Antarctica

Ở cực khác của địa cầu, Nam Cực

the largest mass of ice on the planet.

là nơi có lượng băng lớn nhất hành tinh.

Last month scientists reported the entire continent

Tháng trước, các nhà khoa học đã báo cáo rằng trên toàn lục địa này

is now in negative ice balance.

mức cân bằng của lượng băng hiện đang ở mức đáng lo ngại.

And west Antarctica cropped up on top some under-sea islands,

Và phía Tây Nam Cực với những hòn đảo ngầm

is particularly rapid in its melting.

hiện đang tan với tốc độ cực nhanh.

That's equal to 20 feet of sea level, as is Greenland.

Bằng khoảng 20 feet so với mực nước biển, giống như Greenland.

In the Himalayas, the third largest mass of ice:

Ở Himalayas, vùng băng lớn thứ ba thế giới,

at the top you see new lakes, which a few years ago were glaciers.

trên đỉnh này, bạn có thể thấy các hồ mới được tạo, mà cách đây vài năm, chúng vẫn là các sông băng.

40 percent of all the people in the world

Một nửa lượng nước mà 40% dân cư trên thế giới

get half of their drinking water from that melting flow.

đã uống là lấy từ con sông băng này.

In the Andes, this glacier is the

Ở Andes, sông băng này

source of drinking water for this city.

là nguồn nước uống cho thành phố.

The flows have increased.

Lượng băng tan ngày càng tăng.

But when they go away, so does much of the drinking water.

Nhưng khi chúng cạn kiệt, thì nước uống cũng không còn.

In California there has been a 40 percent

Ở California, núi băng Sierra

decline in the Sierra snowpack.

đã giảm 40%.

This is hitting the reservoirs.

Nó đang biến thành các bể nước.

And the predictions, as you've read, are serious.

Và các dự báo, như các bạn đã đọc, rất nghiêm trọng.

This drying around the world has lead to

Hạn hán khắp thế giới đã dẫn tới

a dramatic increase in fires.

nạn cháy rừng tăng cao.

And the disasters around the world

Và dịch bệnh hoành hành khắp thế giới

have been increasing at an absolutely extraordinary

đã tăng lên một cách chóng mặt

and unprecedented rate.

với tốc độ chưa từng thấy.

Four times as many in the last 30 years

Trong vòng 30 năm, nó đã tăng 4 lần

as in the previous 75.

so với 75 năm trước.

This is a completely unsustainable pattern.

Đây là mô hình hoàn toàn không bền vững.

If you look at in the context of history

Nếu xem bối cảnh lịch dử

you can see what this is doing.

bạn có thể thấy ý nghĩa của biểu đồ này.

In the last five years

Trong vòng năm năm qua

we've added 70 million tons of CO2

mỗi 24 giờ, chúng ta lại thải thêm

every 24 hours --

70 triệu tấn CO2

25 million tons every day to the oceans.

-- 25 triệu tấn mỗi ngày bị thải ra đại dương.

Look carefully at the area of the eastern Pacific,

Hãy nhìn kỹ vùng phía Đông của Thái Bình Dương,

from the Americas, extending westward,

từ châu Mỹ, mở rộng về phía Tây,

and on either side of the Indian subcontinent,

và trên mặt khác của tiểu lục địa Ấn,

where there is a radical depletion of oxygen in the oceans.

đây là nơi có lượng oxy trong đại dương bị giảm mạnh.

The biggest single cause of global warming,

Nguyên nhân lớn nhất gây ra hiện tượng nóng lên toàn cầu,

along with deforestation, which is 20 percent of it, is the burning of fossil fuels.

cùng với việc phá rừng -- chỉ bằng 20% của nó, là việc đốt cháy nhiên liệu hóa thạch.

Oil is a problem, and coal is the most serious problem.

Dầu mỏ là một vấn đề, và than đá là vấn đề nghiêm trọng nhất.

The United States is one of the two

Hoa Kỳ là một trong hai

largest emitters, along with China.

nơi xả thải mạnh nhất, cùng với Trung Quốc.

And the proposal has been to build a lot more coal plants.

Và người ta kiến nghị nên xây thêm các nhà máy dùng than làm chất đốt.

But we're beginning to see a sea change.

Nhưng chúng ta đang bắt đầu thấy những biến đổi diễn ra trên biển.

Here are the ones that have been cancelled in the last few years

Đây là những nhà máy bị ngừng hoạt động trong những năm vừa rồi

with some green alternatives proposed.

bởi một số kiến nghị về môi trường.

(Applause)

(Vỗ tay)

However there is a political battle

Tuy nhiên ở nước ta (Mỹ)

in our country.

xảy ra một cuộc chiến chính trị.

And the coal industries and the oil industries

Và năm ngoái, ngành công nghiệp than và dầu mỏ

spent a quarter of a billion dollars in the last calendar year

tiêu tốn khoảng 1/4 tỷ dollar

promoting clean coal,

để quảng bá than sạch,

which is an oxymoron.

mà thật ra chỉ là trò ghép hai chữ trái nghĩa.

That image reminded me of something.

Hình ảnh này khiến tôi nghĩ tới một thứ.

(Laughter)

(Cười)

Around Christmas, in my home in Tennessee,

Khoảng thời gian Giáng Sinh, tại nhà tôi ở Tennessee,

a billion gallons of coal sludge was spilled.

một tỉ gallon cặn than đã bị tràn ra.

You probably saw it on the news.

Có thể các bạn đã xem tin đó trên báo.

This, all over the country, is the second largest waste stream in America.

Vụ tràn cặn này đã tạo nên bãi rác lớn thứ hai tại nước Mỹ.

This happened around Christmas.

Vụ này xảy ra gần Giáng Sinh.

One of the coal industry's ads around Christmas was this one.

Đây là một trong những quảng cáo cho ngành công nghiệp than đá vào mùa Giáng Sinh.

Video: ♪♫ Frosty the coal man is a jolly, happy soul.

Video: ♪♫ Bác thợ mỏ vui vẻ yêu đời.

He's abundant here in America,

Nước Mỹ chúng ta có đầy người như bác thợ mỏ ấy

and he helps our economy grow.

và họ giúp nền kinh tế của chúng ta phát triển.

Frosty the coal man is getting cleaner everyday.

Bác thợ mỏ ngày càng sạch thêm.

He's affordable and adorable, and workers keep their pay.

Bác vừa rẻ vừa đáng yêu, bác nuôi sống các công nhân.

Al Gore: This is the source of much of the coal in West Virginia.

Al Gore: Đây là mỏ than lớn ở Tây Virginia.

The largest mountaintop miner is the head of Massey Coal.

Mỏ than trên núi lớn nhất là đỉnh mỏ Massey.

Video: Don Blankenship: Let me be clear about it. Al Gore,

Video: Ngài Blankenship: Hãy giải thích cho tôi. Al Gore,

Nancy Pelosi, Harry Reid, they don't know what they're talking about.

Nancy Peloso, Harry Reid, họ không biết mình đang nói gì.

Al Gore: So the Alliance for Climate Protection

Al Gore: Vậy nên Liên Minh Bảo Vệ Khí Hậu

has launched two campaigns.

đã bắt đầu hai cuộc vận động.

This is one of them, part of one of them.

Đây là một trong hai cuộc vận động đó, một phần của cuộc vận động.

Video: Actor: At COALergy we view climate change as a very serious

Video: Diễn viên: Tại COALergy (Năng lượng Than đá) chúng ta đã thấy khí hậu thay đổi một cách nghiêm trọng

threat to our business.

đe dọa công việc của chúng ta.

That's why we've made it our primary goal

Đó là lý do tại sao chúng tôi đặt mục tiêu hàng đầu cho mình

to spend a large sum of money

là tiêu một khoản tiền cực lớn

on an advertising effort to help bring out and complicate

cho nỗ lực quảng cáo để làm rõ

the truth about coal.

sự thật về than.

The fact is, coal isn't dirty.

Sự thật là, than không hề bẩn.

We think it's clean --

Chúng tôi cho là nó sạch --

smells good, too.

và có vẻ tốt.

So don't worry about climate change.

Do vậy bạn đừng lo lắng quá về biến đổi khí hậu.

Leave that up to us.

Cứ để đấy cho chúng tôi.

(Laughter)

(Cười)

Video: Actor: Clean coal -- you've heard a lot about it.

Video: Diễn viên: Than sạch, bạn đã nghe rất nhiều về nó.

So let's take a tour of this state-of-the-art clean coal facility.

Ta hãy làm một tour để tìm hiểu về đỉnh cao nghệ thuật của công nghệ than sạch nhé.

Amazing! The machinery is kind of loud.

Thật ngạc nhiên! Máy móc có vẻ ồn ào thật.

But that's the sound of clean coal technology.

Nhưng đó là âm thanh của công nghệ than sạch.

And while burning coal is one of the leading causes of global warming,

Và mặc dù việc đốt than là một trong những nguyên nhân lớn nhất của hiện tượng nóng lên toàn cầu,

the remarkable clean coal technology you see here

thì công nghệ than sạch tuyệt vời mà bạn đang thấy đây

changes everything.

đã thay đổi mọi thứ.

Take a good long look: this is today's clean coal technology.

Các bạn hãy nhìn kỹ nhé, đây là công nghệ than sạch ngày nay.

Al Gore: Finally, the positive alternative

Al Gore: Cuối cùng , thay đổi tích cực

meshes with our economic challenge

khớp với những thử thách về kinh tế

and our national security challenge.

và an ninh quốc gia của chúng ta.

Video: Narrator: America is in crisis -- the economy,

Video: Người dẫn: nước Mỹ đang khủng hoảng về nền kinh tế,

national security, the climate crisis.

an ninh quốc gia, về khí hậu.

The thread that links them all:

Mối đe dọa của tất cả

our addiction to carbon based fuels,

là sự gia tăng lượng carbon từ nhiên liệu,

like dirty coal and foreign oil.

chẳng hạn như than bẩn và dầu ngoại.

But now there is a bold new solution to get us out of this mess.

Nhưng giờ đây, đã có một giải pháp mới để giúp chúng ta thoát khỏi rắc rối đó.

Repower America with 100 percent clean electricity

Tái thiết năng lượng nước Mỹ với 100% điện sạch,

within 10 years.

trong 10 năm.

A plan to put America back to work,

Một kế hoạch đưa nước Mỹ năng động trở lại,

make us more secure, and help stop global warming.

giải quyết vấn đề an ninh, và nóng lên toàn cầu.

Finally, a solution that's big enough to solve our problems.

Cuối cùng, một giải pháp đủ lớn để giải quyết các vấn đề của chúng ta.

Repower America. Find out more.

Tái thiết năng lượng nước Mỹ. Hãy tìm hiểu thêm.

Al Gore: This is the last one.

Al Gore: Đây là đoạn video cuối.

Video: Narrator: It's about repowering America.

Video: Người dẫn: Đây là vấn đề tái thiết năng lượng cho nước Mỹ.

One of the fastest ways to cut our dependence

Một trong những cách nhanh chóng nhất là chấm dứt sự lệ thuộc

on old dirty fuels that are killing our planet.

vào nhiên liệu bẩn vốn đang xâm hại hành tinh chúng ta.

Man: Future's over here. Wind, sun, a new energy grid.

Tương lai vẫn ở phía trước. Phong điện, năng lượng mặt trời, cả một mạng lưới mới.

Man #2: New investments to create high-paying jobs.

Có những đầu tư mới để tạo ra các công việc lương cao.

Narrator: Repower America. It's time to get real.

Người dẫn: Tái thiết năng lượng cho nước Mỹ. Đã đến lúc thành sự thật.

Al Gore: There is an old African proverb that says,

Al Gore: Người châu Phi có một câu ngạn ngữ,

"If you want to go quickly, go alone.

"Nếu muốn đi nhanh, bạn hãy đi một mình.

If you want to go far, go together."

Nếu muốn đi được xa, hãy đi cùng nhau."

We need to go far, quickly.

Chúng ta cần phải đi xa, nhanh chóng.

Thank you very much.

Cảm ơn tất cả các bạn.

(Applause)

(Vỗ tay)