The $8 billion iPod | Rob Reid

Translator: James Piton Reviewer: Leo De Cooman

The recent debate over copyright laws

La antaŭnelonga debato pri kopirajtaj leĝoj,

like SOPA in the United States

kia SOPA en Usono

and the ACTA agreement in Europe

kaj la ACTA-interkonsento en Eŭropo,

has been very emotional.

estis tre emocia.

And I think some dispassionate, quantitative reasoning

Kaj mi kredas, ke senpasia, kvanta rezonado

could really bring a great deal to the debate.

povus vere kontribui al la debato.

I'd therefore like to propose

Mi do ŝatus proponi

that we employ, we enlist,

ke ni uzu, ni listigu,

the cutting edge field of copyright math

la pinton de kopirajta matematiko

whenever we approach this subject.

dum ni aliras la temon.

For instance, just recently

Ekzemple, antaŭnelonge

the Motion Picture Association revealed

la Film-Asocio diskonigis,

that our economy loses 58 billion dollars a year

ke nia ekonomio perdas 58 miliardojn da dolaroj jare

to copyright theft.

pro kopirajta ŝtelo.

Now rather than just argue about this number,

Nun, anstataŭ simple argumenti pri tiu cifero,

a copyright mathematician will analyze it

kopirajta matematikisto analizos ĝin

and he'll soon discover that this money

kaj tuj malkovros, ke tiu mono

could stretch from this auditorium

povus etendiĝi de tiu ĉi aŭditorio

all the way across Ocean Boulevard

tra Ocean-bulvardo

to the Westin, and then to Mars ...

al Westin kaj tiam al Marso...

(Laughter)

(Ridoj)

... if we use pennies.

...se ni uzos cendo-monerojn.

Now this is obviously a powerful,

Nu, tio estas memevidente pova

some might say dangerously powerful, insight.

- iuj nomus danĝere pova - penso.

But it's also a morally important one.

Sed ĝi estas ankaŭ morale grava.

Because this isn't just the hypothetical retail value

Ĉar tio temas ne nur pri la hipoteza vendo-valoro

of some pirated movies that we're talking about,

de kelkaj pirate kopiitaj filmoj

but this is actual economic losses.

sed tio estas veraj ekonomiaj perdoj.

This is the equivalent

Tio estas komparebla

to the entire American corn crop failing

al perdo de la tuta usona maizoproduktaĵo

along with all of our fruit crops,

plus perdo de nia tuta produktaĵo

as well as wheat, tobacco,

de fruktoj, kaj tritiko, tabako,

rice, sorghum --

rizo, sorgo --

whatever sorghum is -- losing sorghum.

kio ajn estas sorgo -- perdita sorgo.

But identifying the actual losses to the economy

Sed identigi la efektivajn perdojn al la ekonomio

is almost impossible to do

estas preskaŭ nefareble

unless we use copyright math.

se ni ne uzas kopirajtan matematikon.

Now music revenues are down by about eight billion dollars a year

Nun la muzik-enspezoj malaltiĝis per 8 miliardojn da dolaroj jare

since Napster first came on the scene.

depost la lanĉo de Napster.

So that's a chunk of what we're looking for.

Do jen peco de tio, kion ni serĉas.

But total movie revenues

Sed la entuta enspezo pro filmoj

across theaters, home video and pay-per-view are up.

en kinejoj, hejma video kaj laŭspekta pago kreskis.

And TV, satellite and cable revenues are way up.

Kaj la enspezo pro televido, satelita kaj kabla, kreskas.

Other content markets like book publishing and radio

Aliaj merkatoj de enhavo, kiaj libroeldonado kaj radio,

are also up.

ankaŭ kreskas.

So this small missing chunk here

Do tiu ĉi eta mankanta ero

is puzzling.

estas enigma.

(Laughter)

(Ridoj)

(Applause)

(Aplaŭdo)

Since the big content markets

Ĉar la grandaj merkatoj de enhavo

have grown in line with historic norms,

kreskis kongrue kun la historia normalo,

it's not additional growth that piracy has prevented,

tiu piratado ne evitis aldonan kreskon,

but copyright math tells us

sed kopirajta matematiko diras al ni,

it must therefore be foregone growth

ke devas esti perdita kresko

in a market that has no historic norms --

en merkato, kiu ne havas historian normalon --

one that didn't exist in the 90's.

merkato, kiu ne ekzistis en la 1990-aj jaroj.

What we're looking at here

Kion ni vidas tie ĉi

is the insidious cost of ringtone piracy.

estas la insida kosto de piratado de poŝtelefona sonorilado.

(Laughter)

(Ridoj)

50 billion dollars of it a year,

Je 50 miliardoj ĉiujare

which is enough, at 30 seconds a ringtone,

kio sufiĉas, po 30-sekunda sonorilado,

that could stretch from here

por etendiĝi de nun ĝis

to Neanderthal times.

la Neandertala epoko.

(Laughter)

(Ridoj)

It's true.

Estas vere.

(Applause)

(Aplaŭdo)

I have Excel.

Mi disponas je Excel.

(Laughter)

(Ridoj)

The movie folks also tell us

La uloj de filmindustrio ankaŭ diras,

that our economy loses

ke nia ekonomio perdas

over 370,000 jobs to content theft,

pli ol 370 mil laborpostenojn pro ŝtelado de enhavo,

which is quite a lot when you consider that, back in '98,

kio estas sufiĉe multe, se oni konsideras, ke en 1998

the Bureau of Labor Statistics indicated

la Ofico pri Labor-Statistiko montris,

that the motion picture and video industries

ke la industrio de filmoj kaj videoj

were employing 270,000 people.

salajris 270 mil homojn.

Other data has the music industry at about 45,000 people.

Alia nombro estas, ke la muzikinsdustrio havas 45 mil homojn.

And so the job losses that came with the Internet

Kaj do la perdo de postenoj pro la alveno de Internet

and all that content theft,

kaj tiu enhavo-ŝtelado sekve lasis nin

have therefore left us with negative employment in our content industries.

kun negativa nombro da postenoj en niaj industrioj pri enhavo.

And this is just one of the many mind-blowing statistics

Kaj tio estas nur unu el la multaj neimageblaj statistikoj,

that copyright mathematicians have to deal with every day.

kiujn kopirajtaj matematikistoj devas ĉiutage pritrakti.

And some people think that string theory is tough.

Kaj iuj pensas, ke la teorio de kordoj estas malfacila.

(Laughter)

(Ridoj)

Now this is a key number from the copyright mathematicians' toolkit.

Jen ŝlosila nombro el la ilaro de kopirajtaj matematikistoj.

It's the precise amount of harm

Ĝi estas la preciza kvanto de malutilo

that comes to media companies

kaŭzata al la enhavo-kompanioj

whenever a single copyrighted song or movie

kiam unu kopirajtigita kanzono aŭ filmo

gets pirated.

estas pirate kopiita.

Hollywood and Congress derived this number mathematically

Holivudo kaj la Usona Parlamento matematike disvolvis tiun nombron

back when they last sat down to improve copyright damages

kiam ili laste kuniĝis por plibonigi la kopirajtajn kompensojn

and made this law.

kaj faris tiun leĝon.

Some people think this number's a little bit large,

Iuj pensas, ke tiu ĉi nombro estas iom tro granda,

but copyright mathematicians who are media lobby experts

sed kopirajtaj matematikistoj, kiuj estas fakuloj pri preminfluado

are merely surprised

estas nur surprizitaj,

that it doesn't get compounded for inflation every year.

ke ĝi ne inkluzivas la jaran inflacion.

Now when this law first passed,

Nun kiam tiu leĝo unue aprobiĝis,

the world's hottest MP3 player could hold just 10 songs.

la plej pinta MP3-ludilo de la mondo povis enhavi nur 10 kanzonojn.

And it was a big Christmas hit.

Kaj ĝi estis granda furoraĵo en Kristnasko.

Because what little hoodlum wouldn't want

Kiu eta krimulo ne volus havi

a million and a half bucks-worth of stolen goods in his pocket.

en sia poŝo unu kaj duonan milionon da ŝtelitaĵoj?

(Laughter)

(Ridoj)

(Applause)

(Aplaŭdo)

These days an iPod Classic can hold 40,000 songs,

Nuntempe iPod Classic povas enteni 40 mil kanzonojn,

which is to say eight billion dollars-worth

kio signifas la valoron de ok miliardoj da dolaroj

of stolen media.

je ŝtelita enhavo.

(Applause)

(Aplaŭdo)

Or about 75,000 jobs.

Aŭ ĉirkaŭ 75 mil laborpostenoj.

(Laughter)

(Ridoj)

(Applause)

(Aplaŭdo)

Now you might find copyright math strange,

Vi povas opinii stranga la kopirajtan matematikon

but that's because it's a field

ĉar ĝi estas fako

that's best left to experts.

kiun oni pli bone lasu al spertuloj.

So that's it for now.

Do jen ĉio nun.

I hope you'll join me next time

Mi esperas, ke vi denove estos kun mi

when I will be making an equally scientific and fact-based inquiry

kiam mi faros analizon simile sciencan kaj surbaze de ciferoj

into the cost of alien music piracy to he American economy.

rilate al la kosto de eksterterana muzikpiratado por la usona ekonomio.

Thank you very much.

Mi tre dankas vin.

(Applause)

(Aplaŭdo)

Thank you.

Dankon.

(Applause)

(Aplaŭdo)