Why good leaders make you feel safe | Simon Sinek | TED

Simon Sinek: Neden iyi liderler sizi güvende hissettirir?

Çeviri: Eren Gokce Gözden geçirme: Mehmet Emin Yildiz

There's a man by the name of Captain

8 Eylül 2009'daki başarılarından dolayı

William Swenson

geçenlerde Şeref Madalyası

who recently was awarded the congressional Medal of Honor

ile ödüllendirilen

for his actions on September 8, 2009.

Komutan William Swenson adında bir adam var.

On that day, a column of American

O gün, bir kıta Amerikan ve

and Afghan troops

Afgan askeri,

were making their way

yerel bir köyün

through a part of Afghanistan

yaşlılarıyla buluşacak

to help protect

bir grup devlet memurunu,

a group of government officials,

bir grup Afgan devlet memurunu,

a group of Afghan government officials,

korumak üzere

who would be meeting with some local

Afganistan'ın bir bölgesinde

village elders.

ilerliyordu.

The column came under ambush,

Kıta pusuya düştü

and was surrounded on three sides,

ve üç yandan sarıldı,

and amongst many other things,

Komutan Swenson

Captain Swenson was recognized

yaptığı birçok şeyin yanında,

for running into live fire

yaralıları kurtarmak

to rescue the wounded

ve ölüleri çıkarmak üzere

and pull out the dead.

ateş hattına dalmasıyla bilindi.

One of the people he rescued was a sergeant,

Kurtardığı insanlardan biri bir çavuştu

and he and a comrade were making their way

ve onunla bir arkadaşı bir sıhhi tahliye

to a medevac helicopter.

helikopterine doğru gidiyorlardı.

And what was remarkable about this day

O gün tamamen tesadüf eseri olarak

is, by sheer coincidence,

olan bir başka şey de

one of the medevac medics

sıhhi tahliye helikopterinin doktorlarından

happened to have a GoPro camera on his helmet

birinin kaskında GoPro kamerasının bulunması

and captured the whole scene on camera.

ve bütün olayı kameraya çekmesiydi.

It shows Captain Swenson and his comrade

Video kaydında komutan Swenson ve arkadaşının

bringing this wounded soldier

boynundan silahla yaralanmış bir askeri

who had received a gunshot to the neck.

taşımasını gösteriyor.

They put him in the helicopter,

Yaralıyı helikoptere koyuyorlar

and then you see Captain Swenson bend over

ve sonra Komutan Swenson'un

and give him a kiss

daha fazla kişiyi kurtarmaya gitmeden önce

before he turns around to rescue more.

eğilip ona bir öpücük verdiğini görüyorsunuz.

I saw this, and I thought to myself,

Bunu gördüm ve kendi kendime şöyle düşündüm,

where do people like that come from?

böyle insanlar nereden geliyor?

What is that? That is some deep, deep emotion,

Nedir bu? Bunu yapmak istediğinizde,

when you would want to do that.

derin, çok derin duygularınız vardır.

There's a love there,

Orada sevgi vardır.

and I wanted to know why is it that

Neden çalışmak için böyle insanlarla birlikte

I don't have people that I work with like that?

olamadığımı bilmek istedim.

You know, in the military, they give medals

Bilirsiniz, orduda başkalarının

to people who are willing to sacrifice themselves

kazanabilmesi için kendilerini feda etmeye istekli

so that others may gain.

insanlara madalya veriyorlar.

In business, we give bonuses to people

İş dünyasında ise biz kazanalım diye

who are willing to sacrifice others

başkalarını feda etmeye istekli insanlara

so that we may gain.

bonuslar veriyoruz.

We have it backwards. Right?

Tam tersini yapıyoruz, değil mi?

So I asked myself, where do people like this come from?

İşte bu yüzden böyle insanların nereden geldiğini kendi kendime sordum.

And my initial conclusion was that they're just better people.

İlk ulaştığım sonuç, onların sadece daha iyi insanlar olduklarıydı.

That's why they're attracted to the military.

O yüzden askeriyeye karşı ilgi duymuşlardı.

These better people are attracted

Bu iyi insanlar, hizmet etme fikrine

to this concept of service.

karşı ilgi duymuşlardı.

But that's completely wrong.

Ancak bu tamamıyla yanlış.

What I learned was that it's the environment,

Öğrendiğim şey, bunun nedeninin çevre olduğuydu.

and if you get the environment right,

Doğru çevremiz olunca,

every single one of us has the capacity

her birimizin olağanüstü şeyler yapma

to do these remarkable things,

kapasitesi bulunuyor

and more importantly, others have that capacity too.

ve daha da önemlisi diğer herkes de bu kapasiteye sahip.

I've had the great honor of getting to meet

Bu kahraman dediğimiz türden

some of these, who we would call heroes,

diğerlerini kurtarmak için

who have put themselves and put their lives

kendilerini ve hayatlarını riske atan bazı insanlarla

at risk to save others,

tanışma şerefine eriştim

and I asked them, "Why would you do it?

ve onlara şunu sordum, "Neden bunu yaparsınız?"

Why did you do it?"

"Neden bunu yaptınız?"

And they all say the same thing:

Hepsi aynı şeyi söylediler:

"Because they would have done it for me."

"Çünkü onlar da benim için bunu yapardı."

It's this deep sense of trust and cooperation.

Bu çok derin bir güven ve dayanışma hissi.

So trust and cooperation are really important here.

Yani güven ve dayanışma çok önemli burada.

The problem with concepts of trust and cooperation

Güven ve dayanışma kavramıyla ilgili sorun,

is that they are feelings, they are not instructions.

bunların talimatlar değil, hisler olması.

I can't simply say to you, "Trust me," and you will.

Sadece "Bana güvenin" demek, size aynı şeyi yaptırmaya yetmez.

I can't simply instruct two people to cooperate, and they will.

İki insana işbirliği yapmalarını söylediniz diye öyle yapmalarını sağlayamazsınız.

It's not how it works. It's a feeling.

O şekilde olmaz. O bir histir.

So where does that feeling come from?

O zaman o his nereden geliyor?

If you go back 50,000 years

50.000 sene öncesine, Yontma Taş Devri'ne,

to the Paleolithic era,

Homo sapiens'lerin ilk günlerine

to the early days of Homo sapiens,

geri giderseniz,

what we find is that the world

göreceğimiz şey,

was filled with danger,

tehlikelerle dolu,

all of these forces working very, very hard to kill us.

bütün o güçlerin bizi öldürmek için çok çok çalıştığı bir dünya olacaktır.

Nothing personal.

Kişisel konular değil.

Whether it was the weather,

Hava durumu olsun,

lack of resources,

kaynakların kıtlığı olsun

maybe a saber-toothed tiger,

veya kılıç dişli kaplan olsun...

all of these things working

Bütün bu şeyler ömrümüzü kısaltmak

to reduce our lifespan.

için çalışıyorlardı.

And so we evolved into social animals,

Böylece beraber çalışıp beraber yaşayarak

where we lived together and worked together

kendimizi ait hissettiğimiz yerde

in what I call a circle of safety, inside the tribe,

güven çemberi dediğimiz, kabilenin içinde,

where we felt like we belonged.

sosyal varlıklar olmaya doğru evrimleştik.

And when we felt safe amongst our own,

Birlikteyken kendimizi emniyette hissettiğimizde,

the natural reaction was trust and cooperation.

doğal tepkimiz güven ve işbirliğiydi.

There are inherent benefits to this.

Bunun doğal yararları vardır.

It means I can fall asleep at night

Bu demektir ki geceleyin uykuya dalabilirim

and trust that someone from within my tribe will watch for danger.

ve kabilemden birinin tehlikelere karşı gözcülük yapacağına güvenebilirim.

If we don't trust each other, if I don't trust you,

Eğer birbirimize güvenmezsek, eğer size güvenmezsem,

that means you won't watch for danger.

bu sizin tehlikelere karşı gözcülük yapmayacağınız anlamına gelir.

Bad system of survival.

Hayatta kalmak için kötü bir sistem.

The modern day is exactly the same thing.

Modern zaman da tamamıyla aynı şeydir.

The world is filled with danger,

Dünya tehlikelerle,

things that are trying to frustrate our lives

hayatımıza engel olmaya

or reduce our success,

veya başarımızı düşürmeye,

reduce our opportunity for success.

başarı şansımızı düşürmeye çalışan şeylerle doludur.

It could be the ups and downs in the economy,

Bu durum, ekonomideki iniş çıkışlar,

the uncertainty of the stock market.

borsadaki belirsizlik olabilir.

It could be a new technology that renders

İş modelinizi bir gecede geçersiz kılan

your business model obsolete overnight.

yeni bir teknoloji olabilir.

Or it could be your competition

Bu bazen de sizi bitirmeye çalışan

that is sometimes trying to kill you.

rakibiniz olabilir.

It's sometimes trying to put you out of business,

Bazen sizi işinizden etmeye çalışır

but at the very minimum

ya da en azından

is working hard to frustrate your growth

büyümenize engel olmak

and steal your business from you.

ve işinizi sizden çalmak için çok çalışır.

We have no control over these forces.

Bu güçler üzerinde hiçbir kontrolümüz yoktur.

These are a constant,

Bunlar süreklidir

and they're not going away.

ve bir yere gitmezler.

The only variable are the conditions

Tek değişen şey, organizasyon içerisindeki

inside the organization,

koşullardır

and that's where leadership matters,

ve bu da liderliğin önemli olduğu yerdir,

çünkü lider gidişatı belirler.

because it's the leader that sets the tone.

When a leader makes the choice

Bir lider organizasyon içindeki

to put the safety and lives

insanların güvenliğini ve hayatını

of the people inside the organization first,

ilk sıraya koymayı seçerse

to sacrifice their comforts and sacrifice

onların rahatlarından ve somut sonuçlardan fedakarlık etmelerini de sağlar.

the tangible results, so that the people remain

Çünkü insanlar kalıp kendilerini güvende ve o yere ait hissetmeye

and feel safe and feel like they belong,

devam etmek isterler.

Neticede harika şeyler olur.

remarkable things happen.

I was flying on a trip,

Bir seyahat için uçuyordum

and I was witness to an incident

ve numarası okunmadan uçağa

where a passenger attempted to board

binmeye yeltenen bir yolcunun maruz kaldığı

before their number was called,

bir olaya tanıklık ettim.

and I watched the gate agent

Kapıdaki görevlinin bu adama

treat this man like he had broken the law,

sanki yasayı çiğnemiş gibi, bir suçlu gibi

like a criminal.

davranışını izledim.

He was yelled at for attempting to board

Bir grubun hemen ardından uçağa binmeye

one group too soon.

çalışması yüzünden yolcuya bağrılmıştı.

So I said something.

Bunun üzerine, ben de bir şey söyledim.

I said, "Why do you have treat us like cattle?

Şöyle dedim, "Niye bize hayvan sürüsü gibi muamele ediyorsun?

Why can't you treat us like human beings?"

Neden bize insan gibi davranmıyorsun?"

And this is exactly what she said to me.

Bana söylediği şey tam olarak şöyle.

She said, "Sir, if I don't follow the rules,

Şunu dedi, "Bayım eğer kurallara uymazsam,

I could get in trouble or lose my job."

başım derde girer veya işimi kaybederim."

All she was telling me

Bana bütün söylediği şey kendini

is that she doesn't feel safe.

emniyette hissetmediğiydi.

All she was telling me is that

Bana bütün söylediği şey

she doesn't trust her leaders.

yöneticilerine güvenmediğiydi.

The reason we like flying Southwest Airlines

Southwest Havayolları ile uçmayı sevmemizin nedeni

is not because they necessarily hire better people.

daha iyi insanları işe almaları değil.

It's because they don't fear their leaders.

Bunun nedeni yöneticilerinden korkmamaları.

You see, if the conditions are wrong,

Görüyorsunuz ki, eğer koşullar yanlışsa,

we are forced to expend our own time and energy

zamanımızı ve enerjimizi kendimizi diğerlerinden

to protect ourselves from each other,

korumak için harcamaya mecbur oluyoruz

and that inherently weakens the organization.

ve bu doğal olarak organizasyonu zayıflatıyor.

When we feel safe inside the organization,

Organizasyon içinde kendimizi güvende hissettiğimizde ise

we will naturally combine our talents

doğal olarak yeteneklerimizi ve güçlü yanlarımızı

and our strengths and work tirelessly

birleştirip dışarıdaki tehlikelere karşı koymak ve

to face the dangers outside

olanakları kaçırmamak üzere

and seize the opportunities.

yılmadan çalışırız.

The closest analogy I can give

Büyük bir lideri en iyi tarif eden örneğin

to what a great leader is, is like being a parent.

anne baba olduğunu söyleyebilirim.

If you think about what being a great parent is,

Eğer harika bir anne baba olduğunuzu düşünürseniz,

what do you want? What makes a great parent?

ne istersiniz? Harika bir anne baba nasıl olur?

We want to give our child opportunities,

Çocuğumuza olanaklar, eğitim sunmak,

education, discipline them when necessary,

gerektiğinde disiplin vermek isteriz.

all so that they can grow up and achieve more

Bütün bunları isteriz ki büyüyüp bizim yapabildiğimizden

than we could for ourselves.

daha fazlasını başarabilsinler.

Great leaders want exactly the same thing.

Büyük liderler de tamamen aynısını isterler.

Çalışanlarına olanaklar, eğitim sağlamak,

They want to provide their people opportunity,

education, discipline when necessary,

gerektiğinde disiplin vermek,

build their self-confidence, give them the opportunity to try and fail,

kendilerine güvenlerini artırmak, deneyip başarısız olma şansı vermek isterler.

all so that they could achieve more

Bütün bunları isterler ki kendimiz için hayal

than we could ever imagine for ourselves.

edebildildiğimizden daha fazlasına ulaşabilsinler.

Charlie Kim, who's the CEO of a company called Next Jump

New York şehrinde Next Jump adında bir şirketin, bir teknoloji

in New York City, a tech company,

şirketinin genel müdürü olan Charlie Kim'in

he makes the point that

yaptığı tespit şöyle:

if you had hard times in your family,

"Ailenizde zor bir dönem geçiriyorsunuz diye

would you ever consider laying off one of your children?

çocuklarınızdan birinden vazgeçmeyi hiç düşünür müsünüz?"

We would never do it.

Hiçbir zaman yapmayız.

Then why do we consider laying off people

Öyleyse neden organizasyonumuzdaki insanları

inside our organization?

işten çıkarmayı düşünürüz?

Charlie implemented a policy

Charlie, hayat boyu istihdam

of lifetime employment.

diye bir politika uyguladı.

If you get a job at Next Jump,

Eğer Next Jump'da işe girerseniz,

you cannot get fired for performance issues.

performans meseleleri yüzünden işten atılmazsınız.

In fact, if you have issues,

Aksine, eğer bir sorununuz varsa

they will coach you and they will give you support,

size koçluk yapıp destek vereceklerdir.

just like we would with one of our children

Tıpkı okuldan eve C alarak gelen

who happens to come home with a C from school.

çocuklarımızdan birine yapacağımız gibi.

It's the complete opposite.

Ancak bu tam tersidir.

This is the reason so many people

Aşırı maaşlara ve bonus yapılarına sahip

have such a visceral hatred, anger,

bazı banka genel müdürlerine karşı,

at some of these banking CEOs

bu kadar çok insanın böylesine

with their disproportionate salaries and bonus structures.

derin nefret, öfke duymasının sebebi budur.

It's not the numbers.

Rakamlardan dolayı değil.

It's that they have violated the very definition of leadership.

Liderliğin gerçek tanımını ihlal ettikleri için.

They have violated this deep-seated social contract.

Kökleşmiş toplumsal sözleşmeyi ihlal ettiler.

We know that they allowed their people

Biliyoruz ki, kendi çıkarlarını korumak için

to be sacrificed so they could protect their own interests,

çalışanlarının feda edilmesine göz yumdular

or worse, they sacrificed their people

veya daha kötüsü kendi çıkarlarını korumak için

to protect their own interests.

çalışanlarını kurban ettiler.

This is what so offends us, not the numbers.

Bizi böylesine inciten budur, rakamlar değil.

Would anybody be offended if we gave

Eğer Gandhi'ye 150 milyon dolar bonus

a $150 million bonus to Gandhi?

versek kimse kızar mı?

How about a $250 million bonus to Mother Teresa?

Mother Teresa'ya 250 milyon dolar bonusa ne dersiniz?

Do we have an issue with that? None at all.

Bununla ilgili bir sorunumuz var mı? Kesinlikle yok.

None at all.

Kesinlikle yok.

Great leaders would never sacrifice

Büyük liderler rakamları kurtarmak için

the people to save the numbers.

çalışanlarını hiçbir zaman feda etmezler.

They would sooner sacrifice the numbers

Çalışanlarını kurtarmak için seve seve

to save the people.

rakamlarını feda ederler.

Bob Chapman, who runs

Ortabatıda Barry-Wehmiller

a large manufacturing company in the Midwest

adında büyük bir imalat şirketi

called Barry-Wehmiller,

işleten Bob Chapman,

in 2008 was hit very hard by the recession,

2008'de durgunluk yüzünden çok etkilendi

and they lost 30 percent of their orders overnight.

ve bir gecede siparişlerinin yüzde 30'unu kaybetti.

Now in a large manufacturing company,

Büyük bir imalat şirketinde

this is a big deal,

bu çok önemli bir olaydır

and they could no longer afford their labor pool.

ve artık mali güçleri işgücü havuzlarına yetmiyordu.

They needed to save 10 million dollars,

10 milyon dolar tasarruf etmeye ihtiyaçları vardı,

so, like so many companies today,

bu yüzden günümüzde pek çok şirketin yaptığı gibi

the board got together and discussed layoffs.

yönetim kurulu biraraya gelip işten çıkarmaları tartıştı.

And Bob refused.

Bob buna karşı çıktı.

You see, Bob doesn't believe in head counts.

Gördüğünüz gibi Bob insan sayısına inanmıyor.

Bob believes in heart counts,

Bob kalp sayısına inanıyor

and it's much more difficult to simply reduce

ve kalp sayısını kolayca azaltmak

the heart count.

çok daha zordur.

And so they came up with a furlough program.

Bu yüzden çare olarak izin programını buldular.

Every employee, from secretary to CEO,

Sekreterden genel müdüre, her çalışan

was required to take four weeks of unpaid vacation.

dört hafta ücretsiz izin almaya mecburdu.

They could take it any time they wanted,

İstedikleri zamanda alabilirlerdi

and they did not have to take it consecutively.

ve hepsini birarada almak zorunda değillerdi.

But it was how Bob announced the program

Ancak Bob'un programı anons etme şekli

that mattered so much.

çok fark yarattı.

He said, it's better that we should all suffer a little

"İçimizden birinin çok acı çekmesindense hepimizin

than any of us should have to suffer a lot,

birazcık acı çekmesi daha iyidir." dedi

and morale went up.

ve moral yukarı fırladı.

They saved 20 million dollars,

20 milyon dolar tasarruf ettiler.

and most importantly, as would be expected,

En önemlisi, beklendiği şekilde insanlar kendilerini güvende

when the people feel safe and protected by the leadership in the organization,

ve organizasyondaki yönetim tarafından korunduklarını hissettiklerinden

the natural reaction is to trust and cooperate.

doğal reaksiyon güven ve işbirliği oldu.

And quite spontaneously, nobody expected,

Tamamen kendiliğinden, kimsenin beklemediği şekilde

people started trading with each other.

insanlar birbirlerine yardım etmeye başladı.

Those who could afford it more

Daha fazla yük almaya gücü yeten

would trade with those who could afford it less.

daha az almaya gücü yetene yardım etti.

People would take five weeks

İnsanlar, iş arkadaşı sadece üç hafta alabilsin diye

so that somebody else only had to take three.

beş hafta ücretsiz izine ayrıldı.

Leadership is a choice. It is not a rank.

Liderlik bir seçimdir, rütbe değildir.

I know many people at the seniormost

Organizasyonların en üst seviyelerinden birçok

levels of organizations

insan tanıyorum ki

who are absolutely not leaders.

kesinlikle lider değiller.

They are authorities, and we do what they say

Makam sahibiler ve dediklerini yapıyoruz

because they have authority over us,

çünkü üzerimizde otoriteleri var.

but we would not follow them.

Ancak onları izlemiyoruz.

And I know many people

Bazı oganizasyonların alt kademelerinden

who are at the bottoms of organizations

birçok insan tanıyorum,

who have no authority

hiçbir otoriteleri yok,

and they are absolutely leaders,

ancak kesinlikle liderler.

and this is because they have chosen to look after

Bunun nedeni sol yanlarındaki insanı gözetmeyi

the person to the left of them,

seçmiş olmaları

and they have chosen to look after

ve sağ yanlarındaki insanı gözetmeyi

the person to the right of them.

seçmiş olmalarıdır.

This is what a leader is.

İşte lider budur.

I heard a story

Harekât alanındaki bazı

of some Marines

deniz piyadeleri hakkında bir

who were out in theater,

hikâye duydum.

and as is the Marine custom,

Deniz piyadelerinin âdeti olduğu üzere

the officer ate last,

subay en son yemek yedi

and he let his men eat first,

ve adamlarının ilk önce yemesine izin verdi.

and when they were done,

Yemeklerini bitirdiğinde ise

there was no food left for him.

onun için yiyecek kalmamıştı.

And when they went back out in the field,

Savaş alanına geri döndüklerinde

his men brought him some of their food

o da yiyebilsin diye adamları

so that he may eat,

ona kendi yiyeceklerinden getirdiler,

because that's what happens.

çünkü orada böyle olur.

We call them leaders because they go first.

Onlara lider deriz, çünkü önce giderler.

We call them leaders because they take the risk

Onlara lider deriz, çünkü kimse

before anybody else does.

almadan önce riski onlar alır.

We call them leaders because they will choose

Onlara lider deriz, çünkü fedakârlık yapmayı

to sacrifice so that their people

seçerler ki birlikte olduğu insanlar

may be safe and protected

güvende ve korunaklı olsun,

and so their people may gain,

o insanlar kazansın.

and when we do, the natural response

Böyle yaptığımızda doğal tepki

is that our people will sacrifice for us.

insanların da bizim için fedakârlık yapmaları olur.

They will give us their blood and sweat and tears

Liderlerinin vizyonun gerçekleştiğini görmek için

to see that their leader's vision comes to life,

kan, ter ve gözyaşlarını vereceklerdir.

and when we ask them, "Why would you do that?

Onlara "Bunu neden yaptın,

Why would you give your blood and sweat and tears

o insan için neden kan, ter ve gözyaşlarını

for that person?" they all say the same thing:

verdin?" diye sorsak hepsi aynı şeyi söylerler:

"Because they would have done it for me."

"Çünkü onlar da benim için yaparlardı."

And isn't that the organization

Hepimizin çalışmak istediği

we would all like to work in?

organizasyon bu değil mi?

Thank you very much.

Çok teşekkürler.

Thank you. (Applause)

Teşekkürler. (Alkış)

Thank you. (Applause)

Teşekkürler. (Alkış)