Monika Bulaj: The hidden light of Afghanistan

33,859 views ・ 2011-12-12

TED


Ju lutemi, klikoni dy herë mbi titrat në anglisht më poshtë për të luajtur videon.

Translator: Liridon Shala Reviewer: Bledi Bejo
00:15
My travels to Afghanistan
0
15260
3000
Udhëtimet e mija në Afganistan
00:18
began many, many years ago
1
18260
3000
filluan shumë vite më parë
00:21
on the eastern border of my country,
2
21260
3000
në kufirin lindor të shtetit tim,
00:24
my homeland, Poland.
3
24260
3000
vendi im, Polonia.
00:27
I was walking through the forests
4
27260
2000
Isha duke ecur nëpër pyejet
00:29
of my grandmother's tales.
5
29260
4000
e përrallave të gjyshes time
00:33
A land where every field hides a grave,
6
33260
5000
Një toke ku çdo fushë fsheh një varr,
00:38
where millions of people
7
38260
2000
ku miliona njerëz
00:40
have been deported or killed
8
40260
3000
kan qënë të dëbuar ose vrarë
00:43
in the 20th century.
9
43260
3000
në shekullin e 20-të
00:46
Behind the destruction,
10
46260
2000
Mbrapa shkatërrimit,
00:48
I found a soul of places.
11
48260
3000
Gjeta tokën e paqes
00:51
I met humble people.
12
51260
2000
Takova njerëz të thjeshtë.
00:53
I heard their prayer
13
53260
2000
I dëgjova lutjet e tyre
00:55
and ate their bread.
14
55260
2000
dhe hëngra bukën e tyre.
00:57
Then I have been walking East for 20 years --
15
57260
5000
Më pas kam ecur drejt lindjes për 20 vjet --
01:02
from Eastern Europe to Central Asia --
16
62260
3000
Nga Europa lindore në Azine qëndrore-
01:05
through the Caucasus Mountains,
17
65260
2000
nëpeër malet Kaukaz,
01:07
Middle East,
18
67260
2000
Lindja e mesme,
01:09
North Africa,
19
69260
2000
Afrika Veriore,
01:11
Russia.
20
71260
2000
Rusia.
01:13
And I ever met more humble people.
21
73260
4000
Dhe vazhdimisht takova njerëz gjithnjë e më human.
01:17
And I shared their bread and their prayer.
22
77260
3000
Dhe ndava bukën e tyre dhe lutjet e tyre.
01:20
This is why I went to Afghanistan.
23
80260
3000
Kjo është përse unë shkova në Afganistan.
01:23
One day, I crossed the bridge
24
83260
4000
Një ditë, kalova urën
01:27
over the Oxus River.
25
87260
2000
mbi Lumin Oksus
01:29
I was alone on foot.
26
89260
2000
Isha vetëm duke ecur në këmbë
01:31
And the Afghan soldier was so surprised to see me
27
91260
2000
dhe një ushtar Afgan ishte shumë i befasur të më shoh mua
01:33
that he forgot to stamp my passport.
28
93260
3000
saqë harroi te ma vulos pasaportën.
01:36
But he gave me a cup of tea.
29
96260
2000
por ai më dha një filxhan çaj.
01:38
And I understood
30
98260
2000
dhe e kuptova
01:40
that his surprise was my protection.
31
100260
3000
që çudija e tij ishte mbrojtja ime.
01:43
So I have been walking and traveling,
32
103260
3000
pra unë kam ecur dhe udhëtuar,
01:46
by horses, by yak, by truck, by hitchhiking,
33
106260
3000
me kuaj, me buall, me skodë, me makina të rastit.
01:49
from Iran's border
34
109260
2000
nga kufiri Iranian
01:51
to the bottom, to the edge of the Wakhan Corridor.
35
111260
5000
deri në fund, deri tek caku i korridorit Uakhan
01:56
And in this way
36
116260
2000
Dhe në këtë rrugë
01:58
I could find noor, the hidden light of Afghanistan.
37
118260
7000
Gjeta nurin, dritën e fshehur të Afganistanit.
02:05
My only weapon
38
125260
2000
Arma ime e vetme
02:07
was my notebook and my Leica.
39
127260
5000
ishte laptopi im dhe aparati fotografik
02:12
I heard prayers of the Sufi --
40
132260
2000
Dëgjova lutjet e Sufive --
02:14
humble Muslims,
41
134260
2000
musliman te përulur
02:16
hated by the Taliban.
42
136260
2000
te urryer nga Talebanët
02:18
Hidden river,
43
138260
2000
Lum i fshehur
02:20
interconnected with the mysticism
44
140260
2000
i ndërlidhur me mistiken
02:22
from Gibraltar to India.
45
142260
3000
prej Gjibraltarit deri ne Indi.
02:25
The mosque where the respectful foreigner
46
145260
5000
Xhamija ku i huaji i nderuar
02:30
is showered with blessings
47
150260
2000
mbulohet me bekime
02:32
and with tears,
48
152260
3000
dhe me lotë,
02:35
and welcomed as a gift.
49
155260
4000
dhe mirëpritet si një dhurat.
02:39
What do we know
50
159260
2000
Çfarë dimë ne
02:41
about the country and the people
51
161260
2000
rreth shtetit dhe njerëzve
02:43
that we pretend to protect,
52
163260
3000
që ne pretendojmë se i mbrojmë,
02:46
about the villages
53
166260
3000
rreth fshatrave
02:49
where the only one medicine
54
169260
2000
ku ilaçi i vetëm
02:51
to kill the pain and to stop the hunger
55
171260
2000
për të ndalur dhimbjen dhe urinë
02:53
is opium?
56
173260
2000
është opiumi?
02:55
These are opium-addicted people
57
175260
3000
Këta janë njerez të varur nga opiumi
02:58
on the roofs of Kabul
58
178260
3000
nepër çatitë e Kabulit
03:01
10 years after the beginning of our war.
59
181260
4000
10 vjet pas fillimit të luftës sonë
03:05
These are the nomad girls
60
185260
3000
Këto janë vajzat endacake
03:08
who became prostitutes for Afghan businessmen.
61
188260
4000
të cilat janë bërë prostituta për biznismenët Afgan.
03:12
What do we know about the women
62
192260
2000
Çfarë dimë ne për gratë
03:14
10 years after the war?
63
194260
2000
10 vjet pas luftës?
03:16
Clothed in this nylon bag,
64
196260
2000
Të mbuluara në një trastë najloni
03:18
made in China,
65
198260
2000
të prodhuar në Kinë
03:20
with the name of burqa.
66
200260
4000
me emrin burqa
03:24
I saw one day,
67
204260
2000
I pash një ditë
03:26
the largest school in Afghanistan,
68
206260
3000
shkollën më të madhe në Afganistan,
03:29
a girls' school.
69
209260
2000
një shkollë vajzash
03:31
13,000 girls
70
211260
3000
13,00 vajza
03:34
studying here
71
214260
4000
duke studjuar këtu
03:38
in the rooms underground,
72
218260
3000
nëpër bodrume
03:41
full of scorpions.
73
221260
3000
mbushur me akrepa.
03:44
And their love [for studying]
74
224260
3000
Dhe dashuria e tyre për të studjuar
03:47
was so big that I cried.
75
227260
5000
ishte aq e madhe saqë kam qarë.
03:52
What do we know
76
232260
2000
Çfarë dimë ne
03:54
about the death threats by the Taliban
77
234260
3000
rreth kërcënimeve me vdekje nga Talebanët
03:57
nailed on the doors
78
237260
2000
të gozdhuara në dyert
03:59
of the people who dare to send their daughters to school as in Balkh?
79
239260
6000
e njerëzve të cilëve guxojnë ti dërgojnë vajzat e tyre nëpër shkollra si në Balkah?
04:05
The region is not secure, but full of the Taliban,
80
245260
3000
Rajoni nuk është i sigurt, por plot me Taleban,
04:08
and they did it.
81
248260
2000
dhe ata e bënë ate.
04:10
My aim is to give a voice
82
250260
2000
Synimi im është t'ju jap një zë
04:12
to the silent people,
83
252260
3000
njerëzve të heshtur
04:15
to show the hidden lights
84
255260
4000
të tregoj dritat e fshehura
04:19
behind the curtain of the great game,
85
259260
3000
mbrapa pëlhurës së lojës së madhe,
04:22
the small worlds ignored by the media
86
262260
3000
vendet e vogla të harruara nga mediat
04:25
and the prophets of a global conflict.
87
265260
2000
dhe profetët e një konflikti global.
04:27
Thanks.
88
267260
2000
Faleminderit,
04:29
(Applause)
89
269260
9000
(Duartrokitje)
Rreth kësaj faqe interneti

Kjo faqe do t'ju prezantojë me videot e YouTube që janë të dobishme për të mësuar anglisht. Do të shihni mësime angleze të mësuara nga mësues të nivelit më të lartë nga e gjithë bota. Klikoni dy herë mbi titrat në anglisht të shfaqura në secilën faqe të videos për të luajtur videon prej andej. Titrat lëvizin në sinkron me riprodhimin e videos. Nëse keni ndonjë koment ose kërkesë, ju lutemi na kontaktoni duke përdorur këtë formular kontakti.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7