Monika Bulaj: The hidden light of Afghanistan

Monika Bulaj: Afganistan'ın saklı ışığı

Çeviri: Yasemin Bayraktar Gözden geçirme: Zeynep Duygu Tamer

My travels to Afghanistan

Afganistan'a seyahatlerim

began many, many years ago

çok uzun yıllar önce

on the eastern border of my country,

ülkemin, anavatanımın doğu

my homeland, Poland.

sınırında, Polonya'da başladı.

I was walking through the forests

Büyükannemin hakkında hikayeler

of my grandmother's tales.

anlattığı ormanlardan geçiyordum.

A land where every field hides a grave,

Her arazinin bir mezar sakladığı bir ülke,

where millions of people

milyonlarca insanın

have been deported or killed

20. yüzyılda sürüldüğü ya da

in the 20th century.

öldürüldüğü bir yer.

Behind the destruction,

Yıkımın arkasında,

I found a soul of places.

bu yerler hala eski ruhunu hissettirebiliyordu.

I met humble people.

Alçakgönüllü insanlarla tanıştım.

I heard their prayer

Dualarını duydum

and ate their bread.

ve ekmeklerini yedim.

Then I have been walking East for 20 years --

20 yıldır Doğu'ya yolculuk ediyorum --

from Eastern Europe to Central Asia --

Doğu Avrupa'dan Orta Asya'ya --

through the Caucasus Mountains,

Kafkas Dağları boyunca,

Middle East,

Orta Doğu,

North Africa,

Kuzey Afrika,

Russia.

Rusya.

And I ever met more humble people.

Ve çok daha alçakgönüllü insanlarla tanıştım.

And I shared their bread and their prayer.

Ve ekmeklerini ve dualarını paylaştım.

This is why I went to Afghanistan.

Bu yüzden Afganistan'a gittim.

One day, I crossed the bridge

Bir gün, Ceyhun Nehri'ndeki

over the Oxus River.

köprüden geçtim.

I was alone on foot.

Tek başıma ve yayaydım.

And the Afghan soldier was so surprised to see me

Ve Afgan asker beni gördüğüne o kadar şaşırdı ki

that he forgot to stamp my passport.

pasaportumu mühürlemeyi unuttu.

But he gave me a cup of tea.

Ama bana bir bardak çay verdi.

And I understood

Ve anladım ki

that his surprise was my protection.

onun şaşkınlığı beni koruyan şeydi.

So I have been walking and traveling,

Uzun zamandır seyahat ediyordum,

by horses, by yak, by truck, by hitchhiking,

at ya da tibet öküzü üzerinde, kamyonla, otostopla,

from Iran's border

İran sınırından

to the bottom, to the edge of the Wakhan Corridor.

Wakhan Corridor'un bittiği yere kadar.

And in this way

Ve bu sayede

I could find noor, the hidden light of Afghanistan.

Afganistan'ın saklı ışığını, nurunu buladildim.

My only weapon

Tek silahım

was my notebook and my Leica.

dizüstü bilgisayarım ve Lecia marka fotoğraf makinemdi.

I heard prayers of the Sufi --

Sufi'lerin dualarını duydum --

humble Muslims,

Taliban'ın nefret ettiği

hated by the Taliban.

alçakgönüllü Müslümanları.

Hidden river,

Saklı nehir,

interconnected with the mysticism

Cebelitarık'tan Hidistan'a kadar

from Gibraltar to India.

mistisizm ile birbirine bağlanmış.

The mosque where the respectful foreigner

Saygılı bir yabancının iyi dilekler

is showered with blessings

ve göz yaşlarıyla

and with tears,

karşılandığı ve bir

and welcomed as a gift.

armağan olarak görüldüğü cami.

What do we know

Koruyor gibi davrandığımız

about the country and the people

ülke ve halk hakkında,

that we pretend to protect,

acıyı dindirmek ve

about the villages

açlığı bastırmak için

where the only one medicine

kullandıkları tek ilacın

to kill the pain and to stop the hunger

afyon olduğu köyler hakkında

is opium?

ne biliyoruz?

These are opium-addicted people

Bunlar Kabul'ün çatısındaki

on the roofs of Kabul

afyon bağımlısı insanlar

10 years after the beginning of our war.

savaşımız başladıktan 10 yıl sonra.

These are the nomad girls

Bunlar da Afgan iş adamları için

who became prostitutes for Afghan businessmen.

ileride hayat kadınlığı yapacak olan göçebe kızlar.

What do we know about the women

Savaştan 10 yıl sonra bu kadınlar

10 years after the war?

hakkında ne biliyoruz?

Clothed in this nylon bag,

Çin'de yapılan

made in China,

burka adı verilen

with the name of burqa.

naylon kumaşlar giyiyorlar.

I saw one day,

Birgün Afganistan'daki

the largest school in Afghanistan,

en büyük okulun bir kız okulu

a girls' school.

olduğunu gördüm.

13,000 girls

13,000 kız,

studying here

burada, akrep dolu

in the rooms underground,

yeraltındaki sınıflarda

full of scorpions.

okuyorlar.

And their love [for studying]

Ve onların okuma aşkı

was so big that I cried.

o kadar büyüktü ki gözlerim yaşardı.

What do we know

Kızlarını Balkh'taki okula

about the death threats by the Taliban

göndermeye cesaret eden insanların

nailed on the doors

kapılarına dayanmış olan

of the people who dare to send their daughters to school as in Balkh?

Taliban'ın ölüm tehditleri hakkında ne biliyoruz?

The region is not secure, but full of the Taliban,

Bölgenin güvenli olmaması ve Taliban dolu

and they did it.

olmasına rağmen, gönderiyorlar.

My aim is to give a voice

Benim amacım, bu sessiz

to the silent people,

insanların sesi olmak,

to show the hidden lights

büyük bir oyunun

behind the curtain of the great game,

perde arkasındaki saklı ışığı,

the small worlds ignored by the media

medya ve küresel çekişmenin elçilerinin

and the prophets of a global conflict.

göz ardı ettiği küçük dünyaları göstermek.

Thanks.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)