Bunker Roy: Learning from a barefoot movement

Vertaald door: Rik Delaet Nagekeken door: Christel Foncke

I'd like to take you to another world.

Ik wil jullie meenemen naar een andere wereld.

And I'd like to share

Ik wil het hebben over

a 45 year-old love story

een 45-jarig liefdesverhaal

with the poor,

met de armen

living on less than one dollar a day.

die leven van minder dan een dollar per dag.

I went to a very elitist, snobbish,

Ik ging naar een zeer elitaire, snobistische,

expensive education in India,

dure school in India.

and that almost destroyed me.

Dat heeft me bijna verknoeid.

I was all set

Ik was helemaal klaar

to be a diplomat, teacher, doctor --

om diplomaat, leraar of arts te worden -

all laid out.

ik kon kiezen.

Then, I don't look it, but I was the Indian national squash champion

Je ziet het niet aan me, maar ik was drie jaar lang

for three years.

nationaal squashkampioen van India.

(Laughter)

(Gelach)

The whole world was laid out for me.

De hele wereld lag aan mijn voeten.

Everything was at my feet.

Alles lag aan mijn voeten.

I could do nothing wrong.

Ik kon niets verkeerd doen.

And then I thought out of curiosity

Toen wilde ik uit nieuwsgierigheid

I'd like to go and live and work

wat gaan wonen en werken

and just see what a village is like.

in een dorp.

So in 1965,

In 1965 ging ik

I went to what was called the worst Bihar famine in India,

naar Bihar waar in India de ergste hongersnood woedde

and I saw starvation, death,

en ik zag voor de eerste keer honger en dood.

people dying of hunger, for the first time.

Mensen die stierven van de honger

It changed my life.

veranderden mijn leven.

I came back home,

Ik kwam terug thuis en

told my mother,

zei tegen mijn moeder:

"I'd like to live and work in a village."

'Ik zou in een dorp willen wonen en werken.'

Mother went into a coma.

Moeder kreeg bijna een beroerte.

(Laughter)

(Gelach)

"What is this?

'Wat?

The whole world is laid out for you, the best jobs are laid out for you,

De hele wereld ligt aan je voeten, de beste banen liggen voor je klaar

and you want to go and work in a village?

en je wilt gaan werken in een dorp?

I mean, is there something wrong with you?"

Is er iets mis met je?'

I said, "No, I've got the best eduction.

Ik zei: 'Nee, ik heb de beste opleiding gekregen.

It made me think.

Het zette me aan het denken.

And I wanted to give something back

Ik wilde iets teruggeven

in my own way."

op mijn eigen manier.'

"What do you want to do in a village?

'Wat wil je doen in een dorp?

No job, no money,

Geen baan, geen geld,

no security, no prospect."

geen veiligheid, geen vooruitzichten.'

I said, "I want to live

Ik zei: 'Ik wil vijf jaar lang

and dig wells for five years."

waterputten gaan graven.'

"Dig wells for five years?

'Vijf jaar lang waterputten graven?

You went to the most expensive school and college in India,

Je ging naar de duurste school en universiteit in India

and you want to dig wells for five years?"

en je wil vijf jaar putten graven?'

She didn't speak to me for a very long time,

Ze sprak lange tijd niet meer met me

because she thought I'd let my family down.

omdat ze dacht dat ik mijn familie in de steek had gelaten.

But then,

Maar toen kreeg ik oog

I was exposed to the most extraordinary knowledge and skills

voor de bijzondere kennis en vaardigheden

that very poor people have,

van die zeer arme mensen.

which are never brought into the mainstream --

Je hoort daar nooit over.

which is never identified, respected,

Die kennis is nooit onderkend, gerespecteerd

applied on a large scale.

of op grote schaal toegepast.

And I thought I'd start a Barefoot College --

Ik kwam op het idee om een Barefoot College (Blotevoetenuniversiteit) te starten -

college only for the poor.

een universiteit alleen voor de armen.

What the poor thought was important

Wat belangrijk was voor de armen

would be reflected in the college.

zou zich weerspiegelen in de lessen.

I went to this village for the first time.

Ik ging voor de eerste keer naar dit dorp.

Elders came to me

De ouderen kwamen naar me toe

and said, "Are you running from the police?"

en vroegen: 'Ben je op de vlucht voor de politie?'

I said, "No."

Ik zei: 'Nee.'

(Laughter)

(Gelach)

"You failed in your exam?"

'Niet geslaagd in je examen?'

I said, "No."

Ik zei: 'Nee.'

"You didn't get a government job?" I said, "No."

'Geen regeringsbaan gekregen?' Ik zei: 'Nee.'

"What are you doing here?

'Wat doe jij hier dan?

Why are you here?

Waarom ben je hier?

The education system in India

Het onderwijssysteem in India

makes you look at Paris and New Delhi and Zurich;

geeft je de mogelijkheid om naar Parijs, New Delhi of Zürich te gaan.

what are you doing in this village?

Wat doe je in dit dorp?

Is there something wrong with you you're not telling us?"

Is er iets mis met je dat je ons niet wil vertellen?'

I said, "No, I want to actually start a college

Ik zei: 'Nee, ik wil echt een universiteit

only for the poor.

alleen voor de armen starten.

What the poor thought was important would be reflected in the college."

Wat de arme belangrijk vind, moet tot uiting komen in het curriculum.'

So the elders gave me some very sound and profound advice.

De ouderen gaven mij een aantal zeer goede en diepgaande adviezen.

They said, "Please,

Ze zeiden: 'Alsjeblieft,

don't bring anyone with a degree and qualification

breng niemand met een graad en kwalificatie

into your college."

in je college.'

So it's the only college in India

Het is de enige hogeschool in India

where, if you should have a Ph.D. or a Master's,

waar je met een Ph.D. of een masteropleiding

you are disqualified to come.

gediskwalificeerd wordt.

You have to be a cop-out or a wash-out or a dropout

Je moet een buitenbeentje zijn

to come to our college.

om naar onze school te komen.

You have to work with your hands.

Je moet werken met je handen.

You have to have a dignity of labor.

Je moet de waardigheid van arbeid inzien.

You have to show that you have a skill that you can offer to the community

Je moet laten zien dat je een vaardigheid hebt die je kan aanbieden aan de gemeenschap

and provide a service to the community.

en die een dienst aan de gemeenschap biedt.

So we started the Barefoot College,

We begonnen met het Barefoot College,

and we redefined professionalism.

en herdefinieerden professionaliteit.

Who is a professional?

Wie is een professional?

A professional is someone

Een professional is iemand

who has a combination of competence,

met een combinatie van competentie,

confidence and belief.

vertrouwen en geloof.

A water diviner is a professional.

Een waterzoeker is een professional.

A traditional midwife

Een traditionele vroedvrouw

is a professional.

is een professional.

A traditional bone setter is a professional.

Een traditionele pottenbakker is een professional.

These are professionals all over the world.

Dit zijn professionals over de hele wereld.

You find them in any inaccessible village around the world.

Je vindt ze in elk ontoegankelijk dorp in de wereld.

And we thought that these people should come into the mainstream

Wij dachten dat deze mensen op de voorgrond moeten treden

and show that the knowledge and skills that they have

en laten zien dat de kennis en vaardigheden die zij hebben

is universal.

universeel zijn.

It needs to be used, needs to be applied,

Deze kennis moet worden gebruikt, toegepast

needs to be shown to the world outside --

en getoond aan de buitenwereld -

that these knowledge and skills

deze kennis en vaardigheden

are relevant even today.

zijn zelfs vandaag nog relevant.

So the college works

Het college werkt

following the lifestyle and workstyle of Mahatma Gandhi.

volgens de levensstijl en werkstijl van Mahatma Gandhi.

You eat on the floor, you sleep on the floor, you work on the floor.

Je eet, slaapt en werkt op de vloer.

There are no contracts, no written contracts.

Er zijn geen schriftelijke contracten.

You can stay with me for 20 years, go tomorrow.

Je kan 20 jaar bij me blijven of morgen vertrekken.

And no one can get more than $100 a month.

Niemand kan meer dan $ 100 per maand verdienen.

You come for the money, you don't come to Barefoot College.

Als je gaat voor het geld, moet je niet naar het Barefoot College komen.

You come for the work and the challenge,

Maar als je gaat voor het werk en de uitdaging,

you'll come to the Barefoot College.

kom je naar het Barefoot College.

That is where we want you to try crazy ideas.

Dat is waar we willen dat je je ideeën creëert en uitprobeert.

Whatever idea you have, come and try it.

Wat voor idee je ook hebt, kom en probeer het.

It doesn't matter if you fail.

Het maakt niet uit of je faalt.

Battered, bruised, you start again.

Gehavend, gekneusd, begin je opnieuw.

It's the only college where the teacher is the learner

Het is het enige college waar de leraar de leerling is

and the learner is the teacher.

en de leerling de leraar.

And it's the only college where we don't give a certificate.

Het is het enige college waar we geen certificaat geven.

You are certified by the community you serve.

Je bent gecertificeerd door de gemeente die je dient.

You don't need a paper to hang on the wall

Er hoeft geen papier aan de muur te hangen

to show that you are an engineer.

om te laten zien dat je een ingenieur bent.

So when I said that,

Toen ik dat zei,

they said, "Well show us what is possible. What are you doing?

zeiden ze: 'Laat ons zien dat dat kan. Wat ga je doen?

This is all mumbo-jumbo if you can't show it on the ground."

Dit is allemaal prietpraat als je het niet kunt laten zien in de praktijk.'

So we built the first Barefoot College

We bouwden het eerste Barefoot College

in 1986.

in 1986.

It was built by 12 Barefoot architects

Het werd gebouwd door 12 Barefootarchitecten

who can't read and write,

die niet konden lezen en schrijven.

built on $1.50 a sq. ft.

Het werd gebouwd voor $ 1,50 per vierkante meter.

150 people lived there, worked there.

150 mensen woonden daar, werkten daar.

They got the Aga Khan Award for Architecture in 2002.

Zij kregen in 2002 de Aga Khan Prijs voor Architectuur.

But then they suspected, they thought there was an architect behind it.

Maar toen vermoedden ze dat er een architect achter zat.

I said, "Yes, they made the blueprints,

Ik zei: 'Ja, die heeft de blauwdrukken gemaakt,

but the Barefoot architects actually constructed the college."

maar de Barefootarchitecten hebben het college gebouwd.'

We are the only ones who actually returned the award for $50,000,

Wij zijn de enigen die de prijs van $ 50.000 moesten teruggeven

because they didn't believe us,

omdat ze ons niet geloofden.

and we thought that they were actually casting aspersions

Wij dachten dat ze een lastercampagne startten

on the Barefoot architects of Tilonia.

tegen de Barefootarchitecten van Tilonia.

I asked a forester --

Ik vroeg een bosbouwkundige -

high-powered, paper-qualified expert --

een hoog opgeleide, met papieren gekwalificeerde expert -

I said, "What can you build in this place?"

en vroeg: 'Wat kan je bouwen op deze plek?'

He had one look at the soil and said, "Forget it. No way.

Hij wierp een blik op de grond en zei: 'Vergeet het maar.

Not even worth it.

Niet eens de moeite waard.

No water, rocky soil."

Geen water, rotsachtige bodem.'

I was in a bit of a spot.

Ik zat er wat mee verveeld.

And I said, "Okay, I'll go to the old man in village

ik zei: 'Oké, ik ga naar de oude man in het dorp

and say, 'What should I grow in this spot?'"

on te vragen: 'Wat kan ik op deze plek verbouwen?'’

He looked quietly at me and said,

Hij keek me rustig aan en zei:

"You build this, you build this, you put this, and it'll work."

'Je bouwt dit zo en zo en het zal werken.'

This is what it looks like today.

Zo ziet het er vandaag uit.

Went to the roof,

Ik ging het dak op

and all the women said, "Clear out.

en alle vrouwen zeiden, 'Wegblijven.

The men should clear out because we don't want to share this technology with the men.

Mannen moeten hier wegblijven omdat we deze technologie niet willen delen met de mannen.

This is waterproofing the roof."

Wij maken het dak waterdicht.'

(Laughter)

(Gelach)

It is a bit of jaggery, a bit of urens

Met wat rietsuiker, wat urine

and a bit of other things I don't know.

en nog een beetje andere dingen die ik niet ken.

But it actually doesn't leak.

Maar lekken doet het niet.

Since 1986, it hasn't leaked.

Sinds 1986 heeft het niet gelekt.

This technology, the women will not share with the men.

Deze technologie delen de vrouwen niet met de mannen.

(Laughter)

(Gelach)

It's the only college

Het is de enige hogeschool

which is fully solar-electrified.

die volledig draait op zonne-energie.

All the power comes from the sun.

Alle vermogen komt van de zon.

45 kilowatts of panels on the roof.

Panelen van 45 kilowatt op het dak.

And everything works off the sun for the next 25 years.

Alles werkt met de zon voor de komende 25 jaar.

So long as the sun shines,

Zolang de zon schijnt,

we'll have no problem with power.

hebben we geen probleem met energie.

But the beauty is

Maar het mooie ervan is

that is was installed

dat het werd geïnstalleerd

by a priest, a Hindu priest,

door een priester, een hindoe-priester

who's only done eight years of primary schooling --

die slechts acht jaar basisonderwijs had genoten -

never been to school, never been to college.

nooit verder geleerd, nooit naar de universiteit geweest.

He knows more about solar

Hij weet gegarandeerd meer over zonne-energie

than anyone I know anywhere in the world guaranteed.

dan wie dan ook in de wereld.

Food, if you come to the Barefoot College,

Ons eten

is solar cooked.

wordt met zonne-energie gekookt.

But the people who fabricated that solar cooker

Maar de mensen die dat zonnefornuis fabriceerden,

are women,

zijn vrouwen,

illiterate women,

ongeletterde vrouwen,

who actually fabricate

die het meest geavanceerde

the most sophisticated solar cooker.

zonnefornuis fabriceerden.

It's a parabolic Scheffler solar cooker.

Het is een parabolisch autonoom zonnefornuis.

Unfortunately, they're almost half German,

Ze lijken wel half Duits,

they're so precise.

zo nauwkeurig zijn ze.

(Laughter)

(Gelach)

You'll never find Indian women so precise.

Nooit vind je Indische vrouwen die zo precies werken.

Absolutely to the last inch,

Dat fornuis is afgewerkt

they can make that cooker.

tot op de laatste centimeter.

And we have 60 meals twice a day

Twee keer per dag bereiden we 60 maaltijden

of solar cooking.

met zonne-koken.

We have a dentist --

We hebben een

she's a grandmother, illiterate, who's a dentist.

ongeletterde grootmoeder als tandarts.

She actually looks after the teeth

Ze volgt de tanden op

of 7,000 children.

van 7000 kinderen.

Barefoot technology:

Barefoottechnologie

this was 1986 -- no engineer, no architect thought of it --

in 1986 - geen ingenieur, geen architect dacht hieraan -

but we are collecting rainwater from the roofs.

maar we verzamelen regenwater van de daken.

Very little water is wasted.

Zeer weinig water wordt verspild.

All the roofs are connected underground

Alle daken zijn ondergronds aangesloten

to a 400,000 liter tank,

op een tank van 400.000 liter.

and no water is wasted.

Geen water wordt verspild.

If we have four years of drought, we still have water on the campus,

Als we vier jaren van droogte krijgen, hebben we nog steeds water op de campus

because we collect rainwater.

omdat we regenwater opvangen.

60 percent of children don't go to school,

60 procent van de kinderen gaat niet naar school,

because they have to look after animals --

omdat ze dieren - schapen, geiten -

sheep, goats --

verzorgen en

domestic chores.

huishoudelijke taken verrichten.

So we thought of starting a school

We richtten een avondschool op

at night for the children.

voor de kinderen.

Because the night schools of Tilonia,

Door die avondscholen van Tilonia

over 75,000 children have gone through these night schools.

hebben meer dan 75.000 kinderen onderwijs kunnen volgen.

Because it's for the convenience of the child;

Voor het gemak van het kind,

it's not for the convenience of the teacher.

niet voor het gemak van de leraar.

And what do we teach in these schools?

Wat leren ze in deze scholen?

Democracy, citizenship,

Democratie, burgerschap,

how you should measure your land,

hoe je land moet opmeten,

what you should do if you're arrested,

wat je moet doen als je gearresteerd bent,

what you should do if your animal is sick.

wat je moet doen als je dier ziek is.

This is what we teach in the night schools.

Dat leren ze in de avondscholen.

But all the schools are solar-lit.

Alle scholen worden met zonne-energie verlicht.

Every five years

Om de vijf jaar

we have an election.

hebben we een verkiezing.

Between six to 14 year-old children

Kinderen tussen de zes en veertien jaar

participate in a democratic process,

nemen deel aan een democratisch proces

and they elect a prime minister.

en kiezen een eerste minister.

The prime minister is 12 years old.

De minister is 12 jaar oud.

She looks after 20 goats in the morning,

Ze let in de ochtend op 20 geiten

but she's prime minister in the evening.

maar 's avonds is ze eerste minister.

She has a cabinet,

Ze heeft een kabinet met

a minister of education, a minister for energy, a minister for health.

een minister voor onderwijs, een minister voor energie en een minister voor gezondheid.

And they actually monitor and supervise

Ze controleren en begeleiden

150 schools for 7,000 children.

150 scholen met 7000 kinderen.

She got the World's Children's Prize five years ago,

Ze kreeg vijf jaar geleden de World's Children's Prize,

and she went to Sweden.

en ging naar Zweden.

First time ever going out of her village.

De eerste keer dat ze van haar dorp wegging.

Never seen Sweden.

Ze was nooit in Zweden geweest.

Wasn't dazzled at all by what was happening.

Ze was helemaal niet onder de indruk door wat er gebeurde.

And the Queen of Sweden, who's there,

De koningin van Zweden wendde zich tot mij

turned to me and said, "Can you ask this child where she got her confidence from?

en zei: 'Kun je dit kind vragen waar ze haar zelfvertrouwen vandaan heeft?

She's only 12 years old,

Ze is pas 12 jaar oud

and she's not dazzled by anything."

en ze is niet onder de indruk.'

And the girl, who's on her left,

Het meisje zat aan haar linkerkant,

turned to me and looked at the queen straight in the eye

wendde zich tot mij, keek de koningin recht in de ogen

and said, "Please tell her I'm the prime minister."

en zei: 'Vertel haar dat ik de eerste minister ben.'

(Laughter)

(Gelach)

(Applause)

(Applaus)

Where the percentage of illiteracy is very high,

Waar het percentage van het analfabetisme zeer hoog is,

we use puppetry.

maken we gebruik van poppenspel.

Puppets is the way we communicate.

Poppen is de manier waarop we communiceren.

You have Jokhim Chacha

Daar heb je Jaokim Chacha

who is 300 years old.

die 300 jaar oud is.

He is my psychoanalyst. He is my teacher.

Hij is mijn psychoanalyticus. Hij is mijn leraar.

He's my doctor. He's my lawyer.

Hij is mijn dokter. Hij is mijn advocaat.

He's my donor.

Hij is mijn donor.

He actually raises money,

Hij zorgt voor het geld,

solves my disputes.

lost mijn geschillen op.

He solves my problems in the village.

Hij lost mijn problemen op in het dorp.

If there's tension in the village,

Als er spanningen zijn in het dorp,

if attendance at the schools goes down

als het schoolgaan daalt of

and there's a friction between the teacher and the parent,

als er een geschil is tussen de leraar en de ouder,

the puppet calls the teacher and the parent in front of the whole village

dan roept de pop de leerkracht en de ouder voor het hele dorp

and says, "Shake hands.

en zegt: 'Geef elkaar de hand.

The attendance must not drop."

De aanwezigheid op school mag niet omlaag.'

These puppets

Deze poppen

are made out of recycled World Bank reports.

zijn gemaakt van gerecycleerde rapporten van de Wereldbank.

(Laughter)

(Gelach)

(Applause)

(Applaus)

So this decentralized, demystified approach

Deze gedecentraliseerde, gedemystificeerde aanpak

of solar-electrifying villages,

om dorpen van zonne-energie te voorzien,

we've covered all over India

hebben we al in heel India

from Ladakh up to Bhutan --

van Ladakh tot Bhutan.

all solar-electrified villages

Allemaal zonnegeëlektrificeerde dorpen

by people who have been trained.

door mensen die zijn opgeleid.

And we went to Ladakh,

We gingen naar Ladakh

and we asked this woman --

en vroegen deze vrouw

this, at minus 40, you have to come out of the roof,

om bij min 40 via het dak naar buiten te komen

because there's no place, it was all snowed up on both sides --

omdat het huis aan beide zijden was ingesneeuwd.

and we asked this woman,

We vroegen de vrouw

"What was the benefit you had

'Welk voordeel hadden jullie

from solar electricity?"

van zonne-energie?'

And she thought for a minute and said,

Zij dacht even na en zei:

"It's the first time I can see my husband's face in winter."

'Het is de eerste keer dat ik het gezicht van mijn man kan zien in de winter.'

(Laughter)

(Gelach)

Went to Afghanistan.

We gingen naar Afghanistan.

One lesson we learned in India

We leerden in India

was men are untrainable.

dat mannen niet op te voeden zijn.

(Laughter)

(Gelach)

Men are restless,

Mannen zijn rusteloos,

men are ambitious,

ambitieus,

men are compulsively mobile,

dwangmatig mobiel

and they all want a certificate.

en ze willen allemaal een certificaat.

(Laughter)

(Gelach)

All across the globe, you have this tendency

Over de hele wereld verlangen mannen een certificaat.

of men wanting a certificate.

Over de hele wereld verlangen mannen een certificaat.

Why? Because they want to leave the village

Waarom? Ze willen het dorp verlaten en

and go to a city, looking for a job.

naar een stad gaan op zoek naar een baan.

So we came up with a great solution:

We vonden een geweldige oplossing:

train grandmothers.

leid grootmoeders op.

What's the best way of communicating

Wat is de beste manier om te communiceren

in the world today?

in de wereld van vandaag?

Television? No.

Televisie? Nee.

Telegraph? No.

Telegraaf? Nee.

Telephone? No.

Telefoon? Nee.

Tell a woman.

Vertel het een vrouw.

(Laughter)

(Gelach)

(Applause)

(Applaus)

So we went to Afghanistan for the first time,

Eerst gingen we naar Afghanistan,

and we picked three women

kozen drie vrouwen uit

and said, "We want to take them to India."

en zeiden: 'We willen hen meenemen naar India.'

They said, "Impossible. They don't even go out of their rooms,

Zij zeiden: 'Onmogelijk. Ze mogen zelfs hun kamer niet uit

and you want to take them to India."

en jullie willen hen meenemen naar India.'

I said, "I'll make a concession. I'll take the husbands along as well."

Ik zei: 'Ik doe een toegeving. Ik zal de mannen ook meenemen.'

So I took the husbands along.

Ik nam de echtgenoten ook mee.

Of course, the women were much more intelligent than the men.

Natuurlijk waren de vrouwen veel intelligenter dan de mannen.

In six months,

Hoe veranderden we deze vrouwen

how do we train these women?

in zes maanden tijd?

Sign language.

Gebarentaal.

You don't choose the written word.

Je kiest niet voor het geschreven woord.

You don't choose the spoken word.

Je kiest niet voor het gesproken woord.

You use sign language.

Je gebruikt gebarentaal.

And in six months

In zes maanden tijd

they can become solar engineers.

kunnen ze zonne-ingenieurs worden.

They go back and solar-electrify their own village.

Ze keren terug naar hun eigen dorp en elektrificeren het met zonne-energie.

This woman went back

Deze vrouw ging terug,

and solar-electrified the first village,

zonne-elektrificeerde het eerste dorp en

set up a workshop --

zette een workshop op.

the first village ever to be solar-electrified in Afghanistan

Het eerste dorp ooit in Afghanistan door zonne-energie geëlektrificeerd

[was] by the three women.

gebeurde door deze drie vrouwen.

This woman

Deze vrouw

is an extraordinary grandmother.

is een buitengewone grootmoeder.

55 years old, and she's solar-electrified 200 houses for me in Afghanistan.

55 jaar oud en ze zonne-elektrificeerde voor mij 200 huizen in Afghanistan.

And they haven't collapsed.

Ze zijn niet ingestort.

She actually went and spoke to an engineering department in Afghanistan

Ze sprak met een engineeringafdeling in Afghanistan

and told the head of the department

en vertelde het hoofd van de afdeling

the difference between AC and DC.

het verschil tussen wisselstroom en gelijkstroom.

He didn't know.

Hij wist het niet.

Those three women have trained 27 more women

Deze drie vrouwen hebben 27 andere vrouwen getraind

and solar-electrified 100 villages in Afghanistan.

en 100 dorpen in Afghanistan zonnegeëlektrificeerd.

We went to Africa,

We gingen naar Afrika

and we did the same thing.

en deden hetzelfde.

All these women sitting at one table from eight, nine countries,

Al deze vrouwen van acht, negen landen zitten rond een tafel

all chatting to each other, not understanding a word,

babbelen met elkaar zonder een woord te begrijpen

because they're all speaking a different language.

omdat ze allemaal een andere taal spreken.

But their body language is great.

Maar hun lichaamstaal is geweldig.

They're speaking to each other

Ze spreken met elkaar

and actually becoming solar engineers.

en worden zonne-ingenieurs.

I went to Sierra Leone,

Ik ging naar Sierra Leone.

and there was this minister driving down in the dead of night --

Deze minister rijdt in het holst van de nacht

comes across this village.

door dit dorp.

Comes back, goes into the village, says, "Well what's the story?"

Komt terug, gaat het dorp in, zegt: 'Wat is hier aan de hand?'

They said, "These two grandmothers ... "

Zij zeiden: 'Deze twee oma's ...'

"Grandmothers?" The minister couldn't believe what was happening.

'Oma's?' De minister kon niet geloven wat er gebeurde.

"Where did they go?" "Went to India and back."

'Waar gingen ze naartoe?' ' Ze gingen naar India en weer terug.'

Went straight to the president.

Hij ging rechtstreeks naar de president.

He said, "Do you know there's a solar-electrified village in Sierra Leone?"

Hij zei: 'Weet je dat er een zonnegeëlektrificeerd dorp is in Sierra Leone?'

He said, "No." Half the cabinet went to see the grandmothers the next day.

Hij zei: 'Nee.' De helft van het kabinet ging de volgende dag naar de oma's.

"What's the story."

'Hoe verliep het verder?'

So he summoned me and said, "Can you train me 150 grandmothers?"

Hij riep me bij zich en zei: 'Kunt je me 150 oma's opleiden?'

I said, "I can't, Mr. President.

Ik zei: 'Ik niet, meneer de president.

But they will. The grandmothers will."

Maar de oma's kunnen het wel.'

So he built me the first Barefoot training center in Sierra Leone.

Hij bouwde voor mij het eerste Barefoot trainingcentrum in Sierra Leone.

And 150 grandmothers have been trained in Sierra Leone.

150 oma's werden in Sierra Leone getraind.

Gambia:

Gambia:

we went to select a grandmother in Gambia.

we gingen naar Gambia om een oma uit te kiezen.

Went to this village.

In dit dorp.

I knew which woman I would like to take.

Ik wist welke vrouw ik wilde.

The community got together and said, "Take these two women."

De gemeenschap kwam bij elkaar en zei: 'Neem deze twee vrouwen.'

I said, "No, I want to take this woman."

Ik zei: 'Nee, ik wil deze vrouw meenemen.'

They said, "Why? She doesn't know the language. You don't know her."

Zij zeiden: 'Waarom? Ze kent de taal niet. Je kent haar niet.'

I said, "I like the body language. I like the way she speaks."

Ik zei: 'Ik hou van haar lichaamstaal. Ik hou van de manier waarop ze spreekt.'

"Difficult husband; not possible."

'De echtgenoot maakte moeilijkheden.'

Called the husband, the husband came,

Ik vroeg om de man. Hij kwam.

swaggering, politician, mobile in his hand. "Not possible."

Een opschepperige politicus, mobieltje in de hand. 'Niet mogelijk.'

"Why not?" "The woman, look how beautiful she is."

'Waarom niet?' 'Die vrouw, kijk eens hoe mooi ze is.'

I said, "Yeah, she is very beautiful."

Ik zei: 'Ja ze is heel mooi.'

"What happens if she runs off with an Indian man?"

'Wat gebeurt er als ze wegloopt met een Indiase man?'

That was his biggest fear.

Dat was zijn grootste angst.

I said, "She'll be happy. She'll ring you up on the mobile."

Ik zei: 'Ze zal gelukkig zijn. Zij zal je opbellen op je mobiele telefoon.'

She went like a grandmother

Ze ging als oma

and came back like a tiger.

en kwam terug als een tijger.

She walked out of the plane

Ze kwam uit het vliegtuig

and spoke to the whole press as if she was a veteran.

en sprak tot de hele pers alsof ze een veteraan was.

She handled the national press,

Ze bespeelde de nationale pers

and she was a star.

en werd een ster.

And when I went back six months later, I said, "Where's your husband?"

Toen ik zes maanden later terugging, vroeg ik: 'Waar is je man?'

"Oh, somewhere. It doesn't matter."

'Oh, ergens. Het maakt niet uit.'

(Laughter)

(Gelach)

Success story.

Succesverhaal.

(Laughter)

(Gelach)

(Applause)

(Applaus)

I'll just wind up by saying

Ik zal even samenvatten door te zeggen

that I think you don't have to look for solutions outside.

dat ik denk dat je niet ver moet zoeken naar oplossingen.

Look for solutions within.

Zoek naar oplossingen vlakbij.

And listen to people. They have the solutions in front of you.

Luister naar mensen die de oplossingen voor je hebben.

They're all over the world.

Je vindt ze over de hele wereld.

Don't even worry.

Je hoeft je niet eens zorgen te maken.

Don't listen to the World Bank, listen to the people on the ground.

Luister niet naar de Wereldbank, luister naar de mensen in de praktijk.

They have all the solutions in the world.

Zij hebben alle oplossingen van de wereld.

I'll end with a quotation by Mahatma Gandhi.

Ik zal eindigen met een citaat van Mahatma Gandhi.

"First they ignore you,

'Eerst negeren ze je,

then they laugh at you,

dan lachen ze je uit,

then they fight you,

dan bestrijden ze je

and then you win."

en dan win je.'

Thank you.

Dank.

(Applause)

(Applaus)