The puzzle of motivation | Dan Pink | TED

11,829,785 views ・ 2009-08-25

TED


Ве молиме кликнете двапати на англискиот титл подолу за да го репродуцирате видеото.

Translator: Savo Kostovski Reviewer: Rozeta Pavlova
Морам уште на почетокот нешто да ви признам.
00:13
I need to make a confession at the outset here.
0
13302
2516
00:15
A little over 20 years ago, I did something that I regret,
1
15842
4753
Пред нешто повеќе од 20 години
направив нешто за кое се каам,
00:21
something that I'm not particularly proud of.
2
21671
2671
нешто со кое не се гордеам,
00:25
Something that, in many ways, I wish no one would ever know,
3
25041
3375
нешто што, на многу начини, посакувам никој да не дознае,
00:28
but here I feel kind of obliged to reveal.
4
28440
3259
но, овде се чувствувам обврзан да го откријам.
00:31
(Laughter)
5
31723
1020
(Смеа)
00:34
In the late 1980s,
6
34000
2024
Во доцните 1980-ти
00:36
in a moment of youthful indiscretion,
7
36048
3395
во момент на младешка непромисленост,
00:39
I went to law school.
8
39467
1501
се запишав на правни студии.
00:40
(Laughter)
9
40992
1938
(Смеа)
00:45
In America, law is a professional degree:
10
45666
2437
Во Америка, правото е професионална дејност.
00:48
after your university degree, you go on to law school.
11
48127
2705
Завршувате факултет и потоа продолжувате на правни студии.
00:50
When I got to law school,
12
50856
1440
И кога стигнав на правни студии,
00:53
I didn't do very well.
13
53133
1297
не се покажав баш најдобро.
00:55
To put it mildly, I didn't do very well.
14
55743
1921
Поблаго кажано, не ми одеше баш најдобро.
00:57
I, in fact, graduated in the part of my law school class
15
57688
3007
Јас, всушност, дипломирав во класата
01:00
that made the top 90% possible.
16
60719
3417
која го овозможи постоењето на најдобрите 90%.
01:04
(Laughter)
17
64160
2222
(Смеа)
01:08
Thank you.
18
68160
1048
Благодарам.
01:10
I never practiced law a day in my life;
19
70985
3555
Не сум се занимавал со право ниту еден ден од мојот живот.
01:14
I pretty much wasn't allowed to.
20
74564
1984
Најмногу заради тоа што не ми беше дозволено.
01:16
(Laughter)
21
76572
1597
(Смеа)
01:19
But today, against my better judgment,
22
79310
3481
Но денес, наспроти мојата здрава логика,
01:22
against the advice of my own wife,
23
82815
2321
наспроти советите на мојата жена,
01:25
I want to try to dust off some of those legal skills --
24
85160
3976
сакам да се обидам да ја избришам прашината од некои мои правни вештини,
01:29
what's left of those legal skills.
25
89160
2359
она што останало од моите правни вештини.
01:31
I don't want to tell you a story.
26
91543
1746
Не сакам да ви раскажам приказна.
01:34
I want to make a case.
27
94160
2364
Сакам да ви претставам случај.
01:36
I want to make a hard-headed,
28
96548
2366
Сакам да ви претставам цврст, базиран на докази,
01:38
evidence-based,
29
98938
1198
01:40
dare I say lawyerly case,
30
100160
3174
се осмелувам да речам, адвокатски случај,
01:43
for rethinking how we run our businesses.
31
103358
2749
за одново да размислите како управуваме со нашите бизниси.
01:47
So, ladies and gentlemen of the jury,
32
107953
1985
Значи, дами и господа поротници, погледнете го ова.
01:49
take a look at this.
33
109962
1443
01:51
This is called the candle problem.
34
111429
2307
Ова се нарекува “проблемот со свеќата“.
01:53
Some of you might know it.
35
113760
1674
Некои од вас можеби го виделе ова претходно.
01:55
It's created in 1945
36
115458
1678
Измислен е во 1945 година
01:57
by a psychologist named Karl Duncker.
37
117160
1976
од страна на психологот по име Карл Дункер.
01:59
He created this experiment
38
119160
1976
Карл Дункер го измисли овој експеримент
02:01
that is used in many other experiments in behavioral science.
39
121160
3131
кој наоѓа широка примена кај различни експерименти поврзани со науката за однесувањето.
02:04
And here's how it works. Suppose I'm the experimenter.
40
124315
2821
И еве како функционира. Да претпоставиме дека јас го вршам експериментот.
02:07
I bring you into a room.
41
127160
1620
Ве внесувам во една соба. Ви давам свеќа,
02:08
I give you a candle, some thumbtacks and some matches.
42
128804
4224
неколку патенти и неколку чкорчиња.
02:13
And I say to you,
43
133052
1071
И ви велам, “Ваша задача е
02:14
"Your job is to attach the candle to the wall
44
134147
2989
да ја прикачите свеќата за ѕидот
02:17
so the wax doesn't drip onto the table."
45
137160
3126
така што восокот нема да капе на масата. Што би направиле вие?
02:20
Now what would you do?
46
140310
1535
02:21
Many people begin trying to thumbtack the candle to the wall.
47
141869
3595
Многу луѓе се обидуваа да ја прикачат свеќата за ѕидот со патентите.
02:25
Doesn't work.
48
145488
1338
Не успева.
02:26
I saw somebody kind of make the motion over here --
49
146850
4730
Некој, некои луѓе, и видов како некој
од публикава го прави истото движење.
02:31
some people have a great idea where they light the match,
50
151604
3104
Некои луѓе имаат одлична идеја каде
го палат чкорчето, ја топат едната страна на свеќата, и се обидуваат да ја прилепат на ѕидот.
02:34
melt the side of the candle, try to adhere it to the wall.
51
154732
2929
02:37
It's an awesome idea. Doesn't work.
52
157685
2095
Одлична идеја. Не успева.
02:40
And eventually, after five or ten minutes,
53
160827
2309
И најпосле, после 5 или 10 минути,
02:43
most people figure out the solution,
54
163160
1976
повеќето од луѓето доаѓаат до решението,
02:45
which you can see here.
55
165160
1745
кое можете да го видите овде.
02:46
The key is to overcome what's called functional fixedness.
56
166929
3790
Клучот е во тоа да го надминете она што се нарекува функционална фиксираност.
02:50
You look at that box and you see it only as a receptacle for the tacks.
57
170743
3964
Ја гледате кутијата и гледате на неа само како на контејнер за патентите.
02:54
But it can also have this other function,
58
174731
2006
Но, во исто време може да има и друга функција,
02:56
as a platform for the candle.
59
176761
2262
како платформа на која ќе стои свеќата. Проблемот со свеќата.
02:59
The candle problem.
60
179047
1089
03:00
I want to tell you about an experiment using the candle problem,
61
180160
3971
Сега, сакам да ви кажам за еден експеримент
кој го користи проблемот со свеќата,
03:04
done by a scientist named Sam Glucksberg,
62
184155
2459
направен од еден научник по име Сем Глуксберг,
03:06
who is now at Princeton University, US,
63
186638
2121
кој во моментов предава на Универзитетот Принстон во САД.
03:08
This shows the power of incentives.
64
188783
3353
Ова ја покажува моќта на мотивацијата.
03:12
He gathered his participants and said:
65
192160
1976
Еве што тој направи. Ги собра своите учесници.
03:14
"I'm going to time you, how quickly you can solve this problem."
66
194160
3825
И им рече, “Ќе ви мерам на време. Колку брзо можете да го решите овој проблем?“
На едната група и рече,
03:18
To one group he said,
67
198009
1476
03:19
"I'm going to time you to establish norms,
68
199509
2627
Ќе ви мерам на време за да поставите норма,
03:22
averages for how long it typically takes someone to solve this sort of problem."
69
202160
4541
во просек колку време е потребно
некој да реши ваков вид на проблем.
03:26
To the second group he offered rewards.
70
206725
2411
На втората група им понуди награди.
03:29
He said, "If you're in the top 25% of the fastest times,
71
209160
4723
Им рече, “Ако вашето време е во најдобрите 25% од измерените времиња,
03:33
you get five dollars.
72
213907
1008
ќе добиете 5 долари.
03:35
If you're the fastest of everyone we're testing here today,
73
215874
3753
Ако сте најбрз од сите кои ги тестираме денес,
03:39
you get 20 dollars."
74
219651
1485
ќе добиете 20 долари.“
03:41
Now this is several years ago, adjusted for inflation,
75
221160
2883
Ова е пред повеќе години. Прилагодено на инфлацијата.
03:44
it's a decent sum of money for a few minutes of work.
76
224067
2545
Тоа е пристојна сума на пари за неколку минути работа.
03:46
It's a nice motivator.
77
226636
1500
Тоа е добар мотиватор.
03:48
Question:
78
228160
1143
Прашање: Колку побрзо
03:49
How much faster did this group solve the problem?
79
229327
3317
оваа група овде го реши проблемот?
03:53
Answer:
80
233537
1246
Одговор: Им беа потребни, во просек,
03:54
It took them, on average, three and a half minutes longer.
81
234807
5642
три ипол минути... повеќе.
04:00
3.5 min longer.
82
240473
1215
Три ипол минути повеќе. Ова нема логика нели?
04:01
This makes no sense, right?
83
241712
1822
04:03
I mean, I'm an American. I believe in free markets.
84
243558
3103
Мислам, јас сум Американец. Верувам во слободниот пазар.
04:06
That's not how it's supposed to work, right?
85
246685
2451
Ова не треба да функционира вака. Нели?
04:09
(Laughter)
86
249160
1184
(Смеа)
04:10
If you want people to perform better, you reward them. Right?
87
250368
3915
Ако сакате луѓето да работат подобро,
ги наградувате. Нели?
04:14
Bonuses, commissions, their own reality show.
88
254307
2829
Бонуси, провизии, нивно сопствено реално шоу.
04:17
Incentivize them.
89
257160
2018
Ги поттикнувате. Така функционира бизнисот.
04:20
That's how business works.
90
260022
1383
04:21
But that's not happening here.
91
261429
2013
Но, тоа не се случува овде.
04:23
You've got an incentive designed
92
263466
1670
Имате средство за мотивација создадено да
04:25
to sharpen thinking and accelerate creativity,
93
265160
3796
го изостри размислувањето и да ја забрза креативноста.
04:28
and it does just the opposite.
94
268980
2156
А тоа го прави токму спротивното.
04:31
It dulls thinking and blocks creativity.
95
271160
2976
Го затапува размислувањето и ја блокира креативноста.
04:34
What's interesting about this experiment
96
274160
1931
И она што е интересно кај овој експеримент е тоа што ова не е исклучок.
04:36
is that it's not an aberration.
97
276115
1570
04:37
This has been replicated over and over again
98
277709
3085
Ова е повторувано повеќе пати,
04:40
for nearly 40 years.
99
280818
3018
скоро 40 години.
04:43
These contingent motivators --
100
283860
2276
Овие зависни мотиватори,
04:46
if you do this, then you get that --
101
286160
2374
АКО го направиш ова, ТОГАШ ќе го добиеш тоа,
04:48
work in some circumstances.
102
288558
1578
успеваат во некои случаи.
04:50
But for a lot of tasks, they actually either don't work
103
290160
3812
Но, за голем број работни задачи, тие или не функционираат,
04:53
or, often, they do harm.
104
293996
1896
или, често пати, предизвикуваат штета.
04:56
This is one of the most robust findings in social science,
105
296848
4889
Ова е едно од најмоќните откритија
во општествената наука,
05:02
and also one of the most ignored.
106
302945
2349
и истовремено едно од најзапоставените.
05:05
I spent the last couple of years
107
305318
1590
Ги потрошив последниве неколку години проучувајќи ја науката
05:06
looking at the science of human motivation,
108
306932
2071
за човековата мотивација.
05:09
particularly the dynamics of extrinsic motivators
109
309027
2362
Поконкретно, динамиката на надворешните (неприродните) мотиватори
05:11
and intrinsic motivators.
110
311413
1723
и внатрешните (природните) мотиватори.
05:13
And I'm telling you, it's not even close.
111
313160
2412
И ви велам, воопшто не се блиску.
05:15
If you look at the science, there is a mismatch
112
315596
2338
Ако ги погледнете научните истражувања, постои несогласување
05:17
between what science knows
113
317958
1853
помеѓу она што науката го знае, и она што бизнисот го прави.
05:19
and what business does.
114
319835
1411
05:21
What's alarming here is that our business operating system --
115
321270
3246
И она што е алармантно овде е тоа што нашиот бизнис оперативен систем --
05:24
think of the set of assumptions and protocols beneath our businesses,
116
324540
3308
замислете ја групата на претпоставки и протоколи кај водењето на нашите бизниси,
05:27
how we motivate people, how we apply our human resources--
117
327872
3709
за тоа како ги мотивираме луѓето, како ги применуваме човечките ресурси --
05:32
it's built entirely around these extrinsic motivators,
118
332630
3230
е целосно изграден околу овие надворешни мотиватори,
05:35
around carrots and sticks.
119
335884
1571
околу моркови и стапчиња.
05:37
That's actually fine for many kinds of 20th century tasks.
120
337479
4189
Тоа е добро кај многу работни задачи од 20-от век.
05:41
But for 21st century tasks,
121
341692
2111
Но, кај работните задачи на 21-от век,
05:43
that mechanistic, reward-and-punishment approach
122
343827
3531
тој механички, награда-и-казна пристап
05:47
doesn't work,
123
347382
1668
не функционира, често не функционира, и често предизвикува штета.
05:49
often doesn't work,
124
349074
1482
05:50
and often does harm.
125
350580
1171
05:51
Let me show you.
126
351775
1183
Дозволете да ви покажам на што мислам.
05:52
Glucksberg did another similar experiment,
127
352982
3077
Глаксберг направи уште еден експеримент сличен на овој
05:56
he presented the problem in a slightly different way,
128
356083
2613
во кој го постави истиот проблем на малку поинаков начин,
05:58
like this up here.
129
358720
1020
како овој овде. Во ред?
06:00
Attach the candle to the wall so the wax doesn't drip onto the table.
130
360662
3277
Прикачи ја свеќата на ѕидот така што восокот нема да капе на масата.
06:03
Same deal. You: we're timing for norms.
131
363963
2476
Истиот случај. Вие: ви мериме за норма.
06:06
You: we're incentivizing.
132
366463
2442
Вие: ви даваме мотивација.
06:08
What happened this time?
133
368929
1451
Што се случи овој пат?
06:11
This time, the incentivized group kicked the other group's butt.
134
371360
6204
Овој пат, мотивираната група
ја растури другата група.
06:17
Why?
135
377588
1015
Зошто? Затоа што кога патентите се надвор од кутијата
06:19
Because when the tacks are out of the box,
136
379414
2507
06:21
it's pretty easy isn't it?
137
381945
1632
е доста лесно, нели?
06:25
(Laughter)
138
385421
2450
(Смеа)
06:27
If-then rewards work really well for those sorts of tasks,
139
387895
4978
Ако-Тогаш наградите успеваат доста добро
за таквиот вид на задачи,
06:32
where there is a simple set of rules
140
392897
1716
каде што постои едноставна група на правила и јасна цел
06:34
and a clear destination to go to.
141
394637
2499
која треба да се оствари.
06:37
Rewards, by their very nature,
142
397160
1976
Наградите, по самата своја природа,
06:39
narrow our focus, concentrate the mind;
143
399160
1976
го стеснуваат нашиот фокус, го наведуваат размислувањето.
06:41
that's why they work in so many cases.
144
401160
2335
Затоа и успеваат во повеќето случаи.
06:43
So, for tasks like this,
145
403519
2079
И значи, за задачи како оваа,
06:45
a narrow focus, where you just see the goal right there,
146
405622
3353
стеснет фокус, каде што можеш јасно да ја видиш целта,
06:48
zoom straight ahead to it,
147
408999
1380
на лесен начин да дојдеш до неа,
06:50
they work really well.
148
410403
1629
тие функционираат доста добро.
06:52
But for the real candle problem,
149
412056
2720
Но, за вистинскиот проблем со свеќата,
06:54
you don't want to be looking like this.
150
414800
1992
не сакате да гледате вака.
06:56
The solution is on the periphery. You want to be looking around.
151
416816
3130
Решението не се наоѓа овде. Решението е на периферијата.
Сакате да гледате наоколу.
06:59
That reward actually narrows our focus
152
419970
2627
Таа награда вsушност го стеснува нашиот фокус
07:02
and restricts our possibility.
153
422621
1515
и ни ги ограничува можностите.
07:04
Let me tell you why this is so important.
154
424160
1970
Дозволете да ви објаснам зошто е ова толку битно.
07:07
In western Europe,
155
427336
3103
Во Западна Европа,
во многу делови од Азија,
07:10
in many parts of Asia,
156
430463
1085
07:11
in North America, in Australia,
157
431572
2775
во Северна Америка, во Австралија,
07:14
white-collar workers are doing less of this kind of work,
158
434371
3566
вработените на раководните места вршат помалку
од овој тип на задачи,
07:17
and more of this kind of work.
159
437961
2380
а повеќе од овој тип на задачи.
07:22
That routine, rule-based, left-brain work --
160
442025
2971
Таа рутинска работа, базирана на правила, која ја активира левата хемисфера на мозокот
07:25
certain kinds of accounting, financial analysis,
161
445020
2716
одредени видови на сметководство, одредени видови на финансиски анализи,
07:27
computer programming --
162
447760
1695
одредени видови на компјутерско програмирање,
07:29
has become fairly easy to outsource,
163
449479
2195
стана многу лесно да се делегира,
07:31
fairly easy to automate.
164
451698
2031
многу лесно да се автоматизира.
07:33
Software can do it faster.
165
453753
2176
Софтверот може да го заврши тоа побрзо.
07:35
Low-cost providers can do it cheaper.
166
455953
2325
Нискобуџетните посредници ширум светот го можат тоа поевтино.
07:38
So what really matters
167
458302
2968
Така што, она што е навистина битно
07:41
are the more right-brained creative, conceptual kinds of abilities.
168
461294
4628
се креативни, концепциски видови на способности кои ја активираат десната хемисфера од мозокот.
07:45
Think about your own work.
169
465946
2381
Размислете за вашата сопствена работа.
07:48
Think about your own work.
170
468351
1745
Размислете за вашата сопствена работа.
07:51
Are the problems that you face,
171
471033
1582
Дали проблемите со кои се соочувате, па дури и проблемите
07:52
or even the problems we've been talking about here,
172
472639
2497
за коишто зборувавме овде,
07:55
do they have a clear set of rules,
173
475160
2888
дали тие проблеми се... дали имаат јасен збир на правила,
и единствено решение? Не.
07:58
and a single solution?
174
478072
1587
07:59
No. The rules are mystifying.
175
479683
2453
Правилата се мистични.
08:02
The solution, if it exists at all,
176
482160
2246
Решението, ако воопшто постои,
08:04
is surprising and not obvious.
177
484430
2706
е изненадувачко, а не очигледно.
08:07
Everybody in this room
178
487160
2754
Секој во оваа просторија
08:09
is dealing with their own version of the candle problem.
179
489938
4198
се справува со својата сопствена верзија
на проблемот со свеќата.
08:14
And for candle problems of any kind,
180
494160
3137
А за било какви проблеми, слични на оние со свеќата,
08:17
in any field,
181
497321
1670
во било која област,
08:19
those if-then rewards,
182
499015
2993
тие Ако-Тогаш награди,
08:22
the things around which we've built so many of our businesses,
183
502032
4242
награди околу кои изградивме толку многу од нашите бизниси,
08:26
don't work!
184
506298
1833
не функционираат.
08:28
It makes me crazy.
185
508155
2456
Мислам, самата помисла ме полудува.
08:30
And here's the thing.
186
510635
1936
И ова не е... еве што е работата.
08:32
This is not a feeling.
187
512595
2056
Ова не е чувство.
08:35
Okay? I'm a lawyer; I don't believe in feelings.
188
515856
3094
Во ред? Јас сум адвокат. Не верувам во чувства.
08:38
This is not a philosophy.
189
518974
3643
Ова не е филозофија.
08:42
I'm an American; I don't believe in philosophy.
190
522641
2262
Јас сум Американец. Не верувам во филозофија.
08:44
(Laughter)
191
524927
1687
(Смеа)
08:47
This is a fact --
192
527525
2968
Ова е факт.
08:50
or, as we say in my hometown of Washington, D.C.,
193
530517
2444
Или како што велиме во мојот роден град Вашингтон,
08:52
a true fact.
194
532985
1590
вистински факт.
08:54
(Laughter)
195
534599
2444
(Смеа)
(Аплауз)
08:57
(Applause)
196
537067
3794
09:00
Let me give you an example.
197
540885
1642
Дозволете ми да ви дадам пример на што мислам,
09:02
Let me marshal the evidence here.
198
542551
1585
дозволете ми да ги постројам доказите овде,
09:04
I'm not telling a story, I'm making a case.
199
544160
2113
затоа што не ви раскажувам приказна. Ви претставувам случај,
09:06
Ladies and gentlemen of the jury, some evidence:
200
546297
2271
дами и господа поротници, докази:
09:08
Dan Ariely, one of the great economists of our time,
201
548592
3375
Ден Арили, еден од големите економисти на нашето време,
09:11
he and three colleagues did a study of some MIT students.
202
551991
3471
тој и тројца негови колеги, направија истражување со неколку М.И.Т. студенти.
09:15
They gave these MIT students a bunch of games,
203
555486
2650
Им дадоа на овие студенти неколку игри.
09:18
games that involved creativity,
204
558160
1976
Игри кои вклучуваа креативност,
09:20
and motor skills, and concentration.
205
560160
2278
и моторика, и концентрација.
09:22
And the offered them, for performance,
206
562462
2081
И им понудија, за сработеното,
09:24
three levels of rewards:
207
564567
2014
три нивоа на награди.
09:26
small reward, medium reward, large reward.
208
566605
4246
Мала награда, средна награда и голема награда.
09:30
If you do really well you get the large reward, on down.
209
570875
4137
Во ред? Ако сработите многу добро, ја добивате големата награда, итн.
09:35
What happened?
210
575036
1334
Што се случи? Се додека задачата вклучуваше само механичка вештина,
09:36
As long as the task involved only mechanical skill
211
576394
2742
09:39
bonuses worked as they would be expected:
212
579160
1976
бонусите функционираа како што беше и очекувано:
09:41
the higher the pay, the better the performance.
213
581160
3697
колку повисока исплата, толку подобри резултати.
09:44
Okay?
214
584881
1151
Во ред? Но, штом задачата барала
09:46
But once the task called for even rudimentary cognitive skill,
215
586056
5080
само елементарно умствена вештина,
09:51
a larger reward led to poorer performance.
216
591160
6072
поголема награда водела до послаби резултати.
Потоа тие рекоа,
09:57
Then they said,
217
597256
1150
09:58
"Let's see if there's any cultural bias here.
218
598430
2135
“Во ред, ајде да провериме дали културата има некакво влијание овде.
10:00
Let's go to Madurai, India and test it."
219
600589
1953
Ајде да отидеме до Мадураи, Индија и да го тестираме ова.“
10:02
Standard of living is lower.
220
602566
1570
Животниот стандард е понизок.
10:04
In Madurai, a reward that is modest in North American standards,
221
604160
3477
Во Мадураи, награда која е скромна според Северно американскиот стандард,
10:07
is more meaningful there.
222
607661
1341
има поголема вредност таму.
10:09
Same deal. A bunch of games, three levels of rewards.
223
609859
3402
Истата ситуација. Неколку игри, три нивоа на награди.
10:13
What happens?
224
613285
1089
Што се случува?
10:15
People offered the medium level of rewards
225
615301
3000
Луѓето на кои им беше понудено средно ниво на награди
10:18
did no better than people offered the small rewards.
226
618325
2580
не остварија подобри резултати од оние на кои им беа понудени мали награди.
10:20
But this time, people offered the highest rewards,
227
620929
4479
Но, овој пат, луѓето на кои им беа понудени највисоките награди,
10:25
they did the worst of all.
228
625432
1496
остварија најлоши резултати од сите.
10:28
In eight of the nine tasks we examined across three experiments,
229
628977
3373
Во осум од деветте задачи кои ги испитавме во трите експерименти,
10:32
higher incentives led to worse performance.
230
632374
3469
повисоките награди доведуваа до полоши резултати.
10:37
Is this some kind of touchy-feely socialist conspiracy going on here?
231
637634
5976
Дали е ова некој вид на сентиментална
социјалистичка завера што се случува овде?
10:43
No, these are economists from MIT,
232
643634
2776
Не. Ова се економисти од М.И.Т.,
10:46
from Carnegie Mellon, from the University of Chicago.
233
646434
2702
од Карниџ Мелон, од Универзитетот од Чикаго.
10:49
Do you know who sponsored this research?
234
649160
2621
А знаете кој го спонзорираше ова истражување?
10:51
The Federal Reserve Bank of the United States.
235
651805
4120
Централната Банка на САД.
10:55
That's the American experience.
236
655949
1820
Ова е Американското искуство.
10:57
Let's go across the pond to the London School of Economics,
237
657793
2775
Ајде да провериме преку океанот, во Лондонската Школа за Економија.
11:00
LSE, London School of Economics,
238
660592
2544
Л.Ш.Е., Лондонска Школа за Економија.
11:03
alma mater of eleven Nobel Laureates in economics.
239
663160
3444
Колевка на 11 добитници на Нобелова награда за економија.
11:06
Training ground for great economic thinkers
240
666628
2508
Тренинг центарот на големите економски мислители
11:09
like George Soros, and Friedrich Hayek,
241
669160
2976
како Џорџ Сорос, и Фридрих Хајек,
11:12
and Mick Jagger.
242
672160
1287
и Мик Џегер. (Смеа)
11:13
(Laughter)
243
673471
1299
11:14
Last month,
244
674794
1770
Последниов месец, само во последниов месец,
11:16
just last month,
245
676588
1499
11:18
economists at LSE looked at 51 studies
246
678111
3025
економистите од ЛШЕ направија 51 истражување
11:21
of pay-for-performance plans, inside of companies.
247
681160
2976
на плановите за 'плата за завршена работа', во неколку компании.
11:24
Here's what they said:
248
684160
1451
Еве што тамошните економисти рекоа, “Најдовме дека финансиската мотивација
11:25
"We find that financial incentives
249
685635
1796
11:27
can result in a negative impact on overall performance."
250
687455
4053
може да резултира негативно на крајните резултати од работата.“
11:32
There is a mismatch between what science knows
251
692936
3699
Постои несогласување помеѓу она што науката го знае
11:36
and what business does.
252
696659
1477
и она што бизнисот го прави.
11:38
And what worries me, as we stand here in the rubble
253
698160
3277
И она што најмнгу ме загрижува, додека стоиме овде во рушевините
11:41
of the economic collapse,
254
701461
1675
на економскиот крах,
11:43
is that too many organizations are making their decisions,
255
703160
3976
е тоа што премногу организации
ги носат своите одлуки,
11:47
their policies about talent and people,
256
707160
2372
нивните политики за талентот и луѓето,
11:49
based on assumptions that are outdated,
257
709556
4127
врз база на претпоставки кои се застарени, неиспитани,
11:53
unexamined,
258
713707
1190
11:54
and rooted more in folklore than in science.
259
714921
2762
и вкоренети повеќе во обичаите отколку во науката.
11:58
And if we really want to get out of this economic mess,
260
718564
2572
И ако навистина сакаме да се извлечеме од овој економски неред,
12:01
if we really want high performance
261
721160
2093
и ако навистина сакаме одлични резултати на оние
12:03
on those definitional tasks of the 21st century,
262
723277
2447
дефинирани задачи на 21-от век,
12:05
the solution is not to do more of the wrong things,
263
725748
5940
решението не е во тоа да правиме уште повеќе од погрешните работи.
12:11
to entice people with a sweeter carrot,
264
731712
2323
Да ги мамиме луѓето со посладок морков,
12:14
or threaten them with a sharper stick.
265
734059
2399
или да им се закануваме со поостар стап.
12:16
We need a whole new approach.
266
736482
1654
Потребен ни е сосема нов пристап.
12:18
The good news is that the scientists
267
738160
1976
И добрата работа од сето ова е тоа што научниците
12:20
who've been studying motivation have given us this new approach.
268
740160
3188
кои ја проучуваа мотивацијата ни го открија овој нов пристап.
12:23
It's built much more around intrinsic motivation.
269
743372
3095
Тоа е пристап изграден многу повеќе околу внатрешната мотивација.
12:26
Around the desire to do things because they matter,
270
746491
2455
Околу желбата да се вршат задачите затоа што се битни,
12:28
because we like it, they're interesting, or part of something important.
271
748970
3563
затоа што ги сакаме, затоа што се интересни,
затоа што се дел од нешто важно.
12:32
And to my mind, that new operating system for our businesses
272
752557
3579
И според мојата логика, тој нов оперативен систем за нашите бизниси
12:36
revolves around three elements:
273
756160
1701
се врти околу три елементи:
12:37
autonomy, mastery and purpose.
274
757885
3251
Автономија, Усовршување и Цел.
12:41
Autonomy: the urge to direct our own lives.
275
761160
2976
Автономија, нагонот сами да управуваме со сопствените животи.
12:44
Mastery: the desire to get better and better at something that matters.
276
764160
4245
Усовршување, желбата да стануваме подобри и подобри во нешто што е битно.
12:48
Purpose: the yearning to do what we do
277
768429
2707
Цел, желбата да го правиме она што го правиме
12:51
in the service of something larger than ourselves.
278
771160
3193
во полза на нешто поголемо од самите нас.
12:54
These are the building blocks of an entirely new operating system
279
774377
3294
Ова се темелите на еден целосно нов оперативен систем
12:57
for our businesses.
280
777695
1441
за нашите бизниси.
12:59
I want to talk today only about autonomy.
281
779160
2561
Денес сакам да зборувам само за автономија.
13:03
In the 20th century, we came up with this idea of management.
282
783160
2976
Во 20-от век дојдовме до идејата за менаџмент.
13:06
Management did not emanate from nature.
283
786160
2294
Менаџментот не произлезе од природата.
13:08
Management is not a tree, it's a television set.
284
788478
3658
Менаџментот е... не е дрво.
Тој е телевизор.
13:12
Somebody invented it.
285
792160
2224
Во ред? Некој го измислил.
13:14
It doesn't mean it's going to work forever.
286
794408
2000
И тоа не значи дека тој ќе функционира вечно.
13:16
Management is great.
287
796432
2007
Менаџментот е одличен.
13:18
Traditional notions of management are great
288
798463
2054
Традиционалните идеи за менаџмент се одлични
13:20
if you want compliance.
289
800541
1595
ако сакате потчинетост.
13:22
But if you want engagement, self-direction works better.
290
802160
3183
Но, ако сакате ангажираност, самонасочувањето функционира подобро.
13:25
Some examples of some kind of radical notions of self-direction.
291
805367
4040
Дозволете да ви дадам неколку примери за некои
радикални идеи за самонасочување.
13:29
You don't see a lot of it,
292
809431
2936
Ова значи дека -- ова не е многу честа појава,
13:32
but you see the first stirrings of something really interesting going on,
293
812391
3476
но ги гледате првите знаци на нешто навистина интересно што се случува.
13:35
what it means is paying people adequately and fairly, absolutely --
294
815891
3643
Затоа што тоа значи да им се плаќа на луѓето соодветно
и фер, апсолутно.
13:39
getting the issue of money off the table,
295
819558
2285
Да се тргнат парите како мотивација надвор од равенката.
13:41
and then giving people lots of autonomy.
296
821867
1975
И потоа да им се даде на луѓето многу автономија.
13:43
Some examples.
297
823866
1270
Дозволете да ви дадам неколку примери.
13:45
How many of you have heard of the company Atlassian?
298
825160
2945
Колкумина од вас чуле за компанијата по име Атласиан?
13:49
It looks like less than half.
299
829628
1508
Се чини дека помалку од половината.
13:51
(Laughter)
300
831160
1405
(Смеа)
13:52
Atlassian is an Australian software company.
301
832589
4547
Атласиан е Австралиска софтверска компанија.
13:57
And they do something incredibly cool.
302
837160
1971
И тие прават нешто навистина супер.
13:59
A few times a year they tell their engineers,
303
839155
2744
Неколку пати годишно тие им кажуваат на своите инженери,
14:01
"Go for the next 24 hours and work on anything you want,
304
841923
4006
“Оди, и во следните 24 часа работи на било што,
14:05
as long as it's not part of your regular job.
305
845953
2110
само тоа да не биде дел од твоите работни обврски.
Работи на било што.“
14:08
Work on anything you want."
306
848087
1390
14:09
Engineers use this time to come up with a cool patch for code,
307
849501
3763
Со цел инженерите да го искористат ова време да измислат
добра надградба за код, да измислат елегантен компјутерски пробив.
14:13
come up with an elegant hack.
308
853288
1442
14:14
Then they present all of the stuff that they've developed
309
854754
2966
Потоа тие ги презентираат сите работи кои ги создале
14:17
to their teammates, to the rest of the company,
310
857744
2720
на нивните колеги, на остатокот од компанијата,
14:20
in this wild and woolly all-hands meeting at the end of the day.
311
860488
3952
на тој луд состанок
на крајот на денот.
14:24
Being Australians, everybody has a beer.
312
864464
2195
И потоа, затоа што се Австралијанци, сите одат на пиво.
14:26
They call them FedEx Days.
313
866683
2020
Ги нарекуваат FedEx денови.
14:29
Why?
314
869612
1029
Зошто? Затоа што мораат да испорачаат нешто преку ноќ.
14:31
Because you have to deliver something overnight.
315
871675
2388
14:34
It's pretty; not bad.
316
874977
1567
Симпатично е. Не е лошо. Тоа е голема повреда на авторските права,
14:36
It's a huge trademark violation, but it's pretty clever.
317
876568
2668
но е доста остроумно.
14:39
(Laughter)
318
879260
1337
(Смеа)
14:40
That one day of intense autonomy
319
880621
1678
Тој еден ден на интензивна автономија
14:42
has produced a whole array of software fixes
320
882323
2052
произведе цела палета на софтверски подобрувања
14:44
that might never have existed.
321
884399
1737
што можеше никогаш да не постои.
14:46
It's worked so well that Atlassian has taken it to the next level
322
886160
3068
И тоа функционираше толку добро што Атласиан го одведе на следното ниво
со 20% од целото работно време.
14:49
with 20% time --
323
889252
1058
14:50
done, famously, at Google --
324
890334
2168
Применувано, секако, во Google.
14:52
where engineers can spend 20% of their time
325
892526
2062
Каде инженерите можат да работат, да потрошат 20% од нивното работно време
14:54
working on anything they want.
326
894612
1945
работејќи на што и да посакаат.
14:56
They have autonomy over their time,
327
896581
1667
Имаат автономија над нивното време,
14:58
their task, their team, their technique.
328
898272
2213
нивните задачи, нивниот тим и нивната техника.
15:00
Radical amounts of autonomy.
329
900509
1954
Во ред? Радикална количина на автономија,
15:02
And at Google, as many of you know,
330
902487
3926
и во Google, како што повеќето од вас веќе знаат,
15:06
about half of the new products in a typical year
331
906437
2333
околу половина од новите производи во една година
15:08
are birthed during that 20% time:
332
908794
2476
се создадени во тие 20% од времето.
15:11
things like Gmail, Orkut, Google News.
333
911294
2842
Нештата како Gmail, Orkut, Google News.
15:14
Let me give you an even more radical example of it:
334
914160
2920
Дозволете ми да ви дадам дури и порадикален пример од ова.
15:17
something called the Results Only Work Environment (the ROWE),
335
917104
3873
Нешто што се нарекува Работна Средина Само за Резултати (Results Only Work Environment).
ROWE.
15:21
created by two American consultants,
336
921001
2066
Создаден од страна на двајца Американски консултанти
15:23
in place at a dozen companies around North America.
337
923091
2679
кој се применува во дузина компании во Северна Америка.
15:25
In a ROWE people don't have schedules.
338
925794
2605
Во ROWE вработените немаат распореди.
15:29
They show up when they want.
339
929728
1647
Се појавуваат на работа кога ќе посакаат.
15:31
They don't have to be in the office at a certain time, or any time.
340
931399
4054
Не мораат да бидат во канцеларија во определено време,
или во било кое време.
15:35
They just have to get their work done.
341
935477
1945
Мораат само да ја завршат својата работа.
15:37
How they do it, when they do it, where they do it, is totally up to them.
342
937446
4159
Како ќе го направат тоа, кога ќе го направат тоа,
каде ќе го направат тоа зависи само од нив.
15:42
Meetings in these kinds of environments are optional.
343
942644
3331
Состаноците во ваквите средини се факултативни.
Што се случува?
15:47
What happens?
344
947039
1461
15:48
Almost across the board,
345
948524
1711
Во скоро сите сектори, продуктивноста оди нагоре,
15:50
productivity goes up, worker engagement goes up,
346
950259
3210
ангажираноста на работниците расте,
15:53
worker satisfaction goes up, turnover goes down.
347
953493
3643
задоволството на работниците расте, загубите се намалуваат.
15:57
Autonomy, mastery and purpose,
348
957160
1976
Автономија, усовршување, цел,
15:59
the building blocks of a new way of doing things.
349
959160
2612
ова се темелите на новиот начин на извршување на работите.
16:01
Some of you might look at this and say,
350
961796
2340
Сега, некои од вас може ќе го слушнат ова и ќе речат,
16:04
"Hmm, that sounds nice, but it's Utopian."
351
964160
2460
“Хмм, звучи добро. Но, ова е Утопија.“
16:07
And I say, "Nope.
352
967518
1480
А јас велам, “Не. Имам доказ.“
16:10
I have proof."
353
970525
1568
16:12
The mid-1990s, Microsoft started an encyclopedia called Encarta.
354
972638
3498
Во средината на 1990-тите, Микрософт започна да создава
енциклопедија наречена Енкарта.
16:16
They had deployed all the right incentives,
355
976160
3317
Тие ги внесоа во игра сите правилни поттикнувачи.
Сите правилни поттици. Им платија на професионалци
16:19
They paid professionals to write and edit thousands of articles.
356
979501
3849
да пишуваат и уредуваат илјадници статии.
16:23
Well-compensated managers oversaw the whole thing
357
983374
2589
Добро платени менаџери го надгледуваа целиот процес
16:25
to make sure it came in on budget and on time.
358
985987
2258
да се осигураат дека ќе се заврши ефикасно и на време.
16:30
A few years later, another encyclopedia got started.
359
990160
2504
Неколку години подоцна се создаде друга енциклопедија.
16:32
Different model, right?
360
992688
1397
Поинаков модел, точно?
16:35
Do it for fun.
361
995506
1660
Прави ја од задоволство. Никој не е платен ни еден цент, или Евро или Јен.
16:37
No one gets paid a cent, or a euro or a yen.
362
997190
2567
Прави ја затоа што сакаш да ја правиш.
16:41
Do it because you like to do it.
363
1001256
1924
Ако отидевте, пред само 10 години,
16:43
Just 10 years ago,
364
1003204
1932
16:45
if you had gone to an economist, anywhere,
365
1005160
2249
ако отидевте кај некој економист, било каде,
16:47
"Hey, I've got these two different models for creating an encyclopedia.
366
1007433
3575
И ако му речевте, “Еј, ги имам овие два различи модели за формирање на енциклопедија.
16:51
If they went head to head, who would win?"
367
1011032
2921
Ако тргнат еден против друг, кој ќе победи?“
16:53
10 years ago you could not have found a single sober economist
368
1013977
3566
Пред 10 години не би можеле никаде да најдете ниту еден трезен економист
16:57
anywhere on planet Earth
369
1017567
2220
на планетата Земја,
16:59
who would have predicted the Wikipedia model.
370
1019811
2872
кој би го предвидел моделот на Wikipedia.
17:02
This is the titanic battle between these two approaches.
371
1022707
2699
Ова е колосалната битка помеѓу овие два пристапи.
17:05
This is the Ali-Frazier of motivation, right?
372
1025430
3068
Ова е Али vs. Фрејзер на мотивацијата. Точно?
17:08
This is the Thrilla in Manila.
373
1028522
1839
Ова е “Трилерот од Манила“.
17:10
Intrinsic motivators versus extrinsic motivators.
374
1030385
3169
Во ред? Внатрешни (природни) мотиватори наспроти надворешни (неприродни) мотиватори.
17:13
Autonomy, mastery and purpose,
375
1033578
1558
Автономија, усовршување, цел,
17:15
versus carrot and sticks, and who wins?
376
1035160
2557
наспроти моркови и стапчиња. И кој победи?
17:17
Intrinsic motivation, autonomy, mastery and purpose, in a knockout.
377
1037741
3530
Внатрешните мотиватори, автономија, усовршување и цел,
со нокаут. Да сумирам.
17:21
Let me wrap up.
378
1041295
1000
17:24
There is a mismatch between what science knows and what business does.
379
1044683
3303
Постои несогласување помеѓу она што науката го знае и она што бизнисот го прави.
А еве што науката знае.
17:28
Here is what science knows.
380
1048010
1587
17:29
One: Those 20th century rewards,
381
1049621
1683
Прво: Оние награди од 20-тиот век,
17:31
those motivators we think are a natural part of business,
382
1051328
2980
тие мотиватори кои мислиме дека се природен дел од бизнисот,
17:34
do work, but only in a surprisingly narrow band of circumstances.
383
1054332
3701
функционираат, но само во изненадувачки мал склоп на околности.
17:38
Two: Those if-then rewards often destroy creativity.
384
1058057
4793
Второ: Оние Ако-Тогаш награди најчесто ја уништуваат креативноста.
17:42
Three: The secret to high performance isn't rewards and punishments,
385
1062874
3800
Трето: Тајната на добрите резултати
не се наградите и казните,
17:46
but that unseen intrinsic drive--
386
1066698
1610
туку скриениот внатрешен нагон.
17:48
the drive to do things for their own sake.
387
1068332
2804
Нагонот да ги правиме работите за наше добро.
17:51
The drive to do things cause they matter.
388
1071160
1976
Нагонот да ги правиме работите затоа што се битни.
17:53
And here's the best part.
389
1073160
1976
И еве го најдобриот дел. Еве го најдобриот дел.
17:55
We already know this.
390
1075160
1220
Ние веќе го знаеме ова. Науката го потврдува она што го знаеме во нашите срца.
17:56
The science confirms what we know in our hearts.
391
1076404
2550
17:58
So, if we repair this mismatch between science and business,
392
1078978
4830
Така што, ако го поправиме ова несогласување
помеѓу она што науката го знае и она што бизнисот го прави,
18:03
if we bring our motivation, notions of motivation
393
1083832
2933
Ако ја однесеме нашата мотивација, нашите сфаќања за мотивација
18:06
into the 21st century,
394
1086789
1727
во 21-от век,
18:08
if we get past this lazy, dangerous, ideology
395
1088540
4014
ако ја надминеме оваа мрзлива, опасна, идеологија
18:12
of carrots and sticks,
396
1092578
2032
на моркови и стапчиња,
18:14
we can strengthen our businesses,
397
1094634
2729
ќе ги зајакнеме нашите бизниси,
18:17
we can solve a lot of those candle problems,
398
1097387
2582
ќе решиме многу од овие проблеми со свеќата,
18:19
and maybe, maybe --
399
1099993
2732
и можеби, можеби, можеби
18:24
we can change the world.
400
1104160
1753
ќе го промениме светот.
18:25
I rest my case.
401
1105937
1305
Бранителот се повлекува.
18:27
(Applause)
402
1107266
3000
(Аплауз)
About this website

Оваа страница ќе ве запознае со видеата на YouTube кои се корисни за учење англиски јазик. Ќе гледате часови по англиски јазик кои ги учат врвни наставници од целиот свет. Кликнете двапати на англиските преводи прикажани на секоја видео страница за да го репродуцирате видеото од таму. Преводите се движат синхронизирано со репродукцијата на видеото. Ако имате какви било коментари или барања, ве молиме контактирајте не користејќи ја оваа контакт форма.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7