Teach every child about food | Jamie Oliver

Translator: Armenuhy Hovakimyan Reviewer: Arpine Grigoryan

Դժբախտաբար,

Sadly,

իմ խոսքի հաջորդ 18 րոպեների ընթացքում,

in the next 18 minutes when I do our chat,

4 ամերիկացի

four Americans that are alive

կմահանա

will be dead through the food that they eat.

իրենց օգտագործած սննդի պատճառով:

Անունս Ջեմի Օլիվեր է: Ես 34 տարեկան եմ:

My name's Jamie Oliver.

I'm 34 years old.

Ես Անգլիայի Էսսեքս քաղաքից եմ

I'm from Essex in England

և վերջին յոթ տարիների ընթացքում

and for the last seven years

ես անդադար աշխատել եմ իմ իմացած ճանապարհով

I've worked fairly tirelessly to save lives in my own way.

մարդկանց կյանքը փրկելու համար:

Ես բժիշկ չեմ:

I'm not a doctor;

Ես գլխավոր խոհարար եմ,

I'm a chef,

I don't have expensive equipment

չունեմ շատ թանկ սարքավորումներ

or medicine.

կամ դեղորայք:

I use information, education.

Ես օգտագործում եմ տեղեկատվությունը, կրթությունը:

I profoundly believe that the power of food

Ես իրապես հավատում եմ, որ սննդի ուժը

has a primal place in our homes

զբաղեցնում է առաջնային տեղ մեր տներում,

that binds us to the best bits of life.

ինչը ստիպում է մեզ կյանքի ամենալավ պատառները համտեսել:

Մենք ունենք ահավոր վատ,

We have an awful, awful reality right now.

չափազանց վատ իրականություն հիմա:

America, you're at the top of your game.

Ամերիկա, դու քո խաղի վերջին ես հասել:

Սա աշխարհի ամենից անառողջ երկրներից է:

This is one of the most unhealthy countries in the world.

Can I please just see a raise of hands

Կարո՞ղ եմ ես խնդրել պարզապես ձեռք բարձրացնեն նրանք,

ովքեր ունեն երեխաներ:

for how many of you have children in this room today?

Խնդրում եմ` բարձրացրեք ձեռքերը:

Put your hands up.

You can continue to put your hands up, aunties and uncles as well.

Մորաքույրներ, քեռիներ, դուք կարող եք շարունակել...

Բարձրացրեք ձեռքերը: Դուք նույնպես, հորաքույրներ և քեռիներ:

Most of you. OK.

Ձեր մեծամասնությունն ունի: Շատ լավ:

We, the adults of the last four generations,

Մենք` վերջին չորս սերունդների ներկայացուցիչներս,

have blessed our children with the destiny

տվել ենք մեր երեխաներին մի այնպիսի ճակատագիր,

of a shorter lifespan than their own parents.

որում կյանքի տևողությունը շատ կարճ է,

քան նրանց ծնողներինը:

Ձեր երեխան ապրելու է 10 տարի ավելի քիչ,

Your child will live a life ten years younger than you

քան դուք,

և դա սննդի այն միջավայրի պատճառով, որ մենք ստեղծում ենք նրանց շուրջը:

because of the landscape of food that we've built around them.

Այս սենյակի երկու երրորդը,

Two-thirds of this room,

այսօր Ամերիկայում վիճակագրորեն չափազանց գեր են կամ տառապում են գիրանալու խնդրով:

today, in America, are statistically overweight or obese.

Իսկ այ դուք` մյուսներդ , դուք լավ եք, բայց ժամանակի ընթացքում ձեզ էլ կհասնենք, չմտածեք:

You lot, you're all right,

but we'll get you eventually, don't worry.

(Ծիծաղ)

(Laughter)

Լա՞վ:

Վատ առողջության վիճակագրությունը պարզ է,

The statistics of bad health are clear,

շատ պարզ:

very clear.

Մենք անց ենք կացնում մեր կյանքը` սարսափելով մահվանից, սպանությունից, մարդասպանությունից,

We spend our lives being paranoid about death, murder, homicide,

ինքներդ շարունակեք թվարկումը: Այդ ամենը ցանկացած թերթի շապիկին են, CNN-ի հաղորդումներում:

you name it; it's on the front page of every paper, CNN.

Աստծու սիրուն, նայեք ներքևում գրված սպանությունների թվաքանակին:

Look at homicide at the bottom, for God's sake.

Ճիշտ չե՞մ:

Right?

(Ծիծաղ)

(Laughter)

(Ծափահարություններ)

(Applause)

Այն կարմիրներից յուրաքանչյուրը

Every single one of those in the red is a diet-related disease.

սննդի հետ կապված հիվանդություն է:

Ցանկացած բժիշկ, ցանկացած մասնագետ կասի դա ձեզ:

Any doctor, any specialist will tell you that.

Փաստ է: Սննդին առնչվող հիվանդություններն ամենահաջողակ մարդասպաններն են

Fact: diet-related disease is the biggest killer

Միացյալ Նահանգներում. հենց հիմա, այստեղ, այսօր:

in the United States, right now, here today.

Սա համընդհանուր հիմնախնդիր է:

This is a global problem.

Սա աղետ է:

It's a catastrophe.

It's sweeping the world.

Դա տարածվում է ողջ աշխարհով:

England is right behind you, as usual.

Անգլիան հենց ձեր հետևում է, ինչպես միշտ:

(Ծիծաղ)

(Laughter)

Ես գիտեի, որ նրանք մոտ են, բայց ոչ այդքան:

I know they were close, but not that close.

Մենք հեղափոխության կարիք ունենք:

We need a revolution.

Mexico, Australia, Germany,

Մեքսիկա, Ավստրալիա, Գերմանիա, Հնդկաստան, Չինաստան.

India, China,

բոլորն ունեն ահռելի խնդիրներ ճարպակալման և անառողջության հետ:

all have massive problems of obesity and bad health.

Մտածեք ծխելու մասին:

Think about smoking.

Ներկա դրությամբ այն ավելի քիչ ծախսատար է, քան ճարպակալումը:

It costs way less than obesity now.

Ճարպակալման հետ կապված ծախսերը Ամերիկացիների համար

Obesity costs you Americans 10 percent of your health-care bills,

կազմում են առողջական ծախսերի 10 տոկոսը:

150 billion dollars a year.

150 միլիարդ դոլար տարեկան:

Տաս տարի հետո այն կկրկնապատկվի:

In 10 years, it's set to double:

300 միլիարդ դոլար տարեկան:

300 billion dollars a year.

Let's be honest, guys, you haven't got that cash.

Եվ եկեք ազնիվ լինենք, դուք այդ գումարները չեք ունենա:

(Laughter)

(Ծիծաղ)

Ես եկել եմ ասյտեղ, որպեսզի իրականացնեմ սննդի հեղափոխություն,

I came here to start a food revolution that I so profoundly believe in.

որին ես ազնվորեն հավատում եմ:

Մենք դրա կարիքն ունենք: Դրա ժամանակը հենց հիմա է:

We need it. The time is now.

We're in a tipping-point moment.

Մենք այժմ բեկումնային փուլում ենք:

I've been doing this for seven years.

Ես սա անում եմ արդեն 7 տարի:

I've been trying in America for seven years.

Ես փորձում եմ Ամերիկայում 7 տարի:

Now is the time when it's ripe -- ripe for the picking.

Այժմ հասունացման պահն է, երբ պետք է արդեն քաղել բերքը:

Ես գնացի հողմին ընդառաջ:

I went to the eye of the storm.

Ես գնացի Արևմտյան Վիրջինիա նահանգ, որն ամենից անառողջ նահանգն է Ամերիկայում:

I went to West Virginia, the most unhealthy state in America.

Կամ այն այդպիսին էր անցյալ տարի:

Or it was last year.

We've got a new one this year, but we'll work on that next season.

Մենք ունենք նորը այս տարի, բայց այդ ուղղությամբ մենք կաշխատենք հետո:

(Laughter)

(Ծիծաղ)

Հանթինգթոն, Արևմտյան Վիրջինիա:

Huntington, West Virginia. Beautiful town.

Հրաշալի վայր:

I wanted to put heart and soul and people,

Ես ուզում էի օգնել մարդկանց,

your public,

ձեր հասարակությանը,

around the statistics that we've become so used to.

հոգով և սրտով հասկանալու այդ վիճակագրությանը,

որին այդքան սովոր ենք:

I want to introduce you to some of the people that I care about:

Ես ցանկանում եմ ձեզ ներկայացնել այն մարդկանց, ում համար ես մտահոգ եմ:

your public, your children.

Ձեր հասարակությունը: Ձեր երեխաները:

Ես ցանկանում եմ ցույց տալ իմ ընկեր Բրիթանիի լուսանկարը:

I want to show a picture of my friend Brittany.

She's 16 years old.

Նա 16 տարեկան է:

Նրան 6 տարի է մնացել ապրելու

She's got six years to live

այն սննդի պատճառով, ինչ նա օգտագործել է:

because of the food that she's eaten.

Նա ամերիկացիների երրորդ սերնդի ներկայացուցիչ է,

She's the third generation of Americans

that hasn't grown up within a food environment

որը չի մեծացել է այնպիսի միջավայրում,

where they've been taught to cook at home or in school,

ուր նրան կսովորեցնեին պատրաստել տանը կամ դպրոցում,

կամ իր մայրիկի մոտ, կամ տատիկի տանը:

or her mom, or her mom's mom.

She has six years to live.

Նրան մնացել է ապրել վեց տարի:

She's eating her liver to death.

Նա «ուտեցնում» է իր լյարդը մահվան:

Սթեյսին, Էդվարդների ընտանիքը:

Stacy, the Edwards family.

This is a normal family, guys.

Սա սովորական ընտանիք է, ժաղովու'րդ:

Սթեյսին ջանում է անել ամեն ինչ, բայց նա էլ է երրորդ սերնդի ներկայացուցիչ.

Stacy does her best, but she's third-generation as well;

նրան երբեք չեն սովորեցրել պատրաստել տանը կամ դպրոցում:

she was never taught to cook at home or at school.

Այդ ընտանիքը տառապում է ճարպակալությամբ:

The family's obese.

Justin here, 12 years old, he's 350 pounds.

Ջասթինը, ահա, 12 տարեկան է:

Նա 350 ֆունտ է կշռում (158 կիլոգրամ):

Նա ծաղրի' է ենթարկվում:

He gets bullied, for God's sake.

Աղջիկը` Քեյթը, 4 տարեկան է:

The daughter there, Katie, she's four years old.

Նա տառապում էր ճարպակալությամբ անգամ մինչև մանկապարտեզ գնալը:

She's obese before she even gets to primary school.

Մարիսան: Նրա մոտ ամեն ինչ կարգին է: Նա շատերից մեկն է:

Marissa, she's all right, she's one of your lot.

Բայց գիտե՞ք ինչ: Ճարպակալությամբ տառապող նրա հայրը

But you know what?

Her father, who was obese, died in her arms,

մահացել է աղջկա ձեռքերի վրա:

And then the second most important man in her life,

Եվ դրանից հետո նրա կյանքի երկրորդ կարևոր մարդը`

նրա հորեղբայրը, նույնպես մահացել է ճարպակալումից:

her uncle, died of obesity,

and now her step-dad is obese.

Այժմ էլ նրա խորթ հայրն է տառապում նույն հիվանդությամբ:

You see, the thing is,

Հարցը նրանում է,

obesity and diet-related disease

որ ճարպակալումը և սննդի հետ կապված հիվանդությունները,

ոչ միայն վնասում են դրանցով տառապող մարդկանց,

doesn't just hurt the people that have it;

այլ նաև նրանց ընտանիքներին, ընկերներին,

it's all of their friends, families, brothers, sisters.

եղբայրներին և քույրերին:

Քահանա Սթիվը:

Pastor Steve:

Շատ ոգեշնչող մարդ է: Իմ ամենավաղ հետևորդներից ու համագործակցողներից է Հանթինգթոնում, Արևմտյան Վիրջինիա:

an inspirational man,

one of my early allies in Huntington, West Virginia.

Նա չափազանց մոտ էր կանգնած այս խնդրին:

He's at the sharp knife-edge of this problem.

Նա ստիպված էր թաղել մարդկանց, հասկանու՞մ եք:

He has to bury the people, OK?

Եվ նա հոգնել էր դրանից: Նա հոգնել էր իր ընկերներին թաղելուց,

And he's fed up with it.

He's fed up with burying his friends, his family, his community.

իր ընտանիքին, իր շրջապատի մարդկանց:

Ձմռանը մահացության դեպքերը երեք անգամ ավելի շատ էին լինում:

Come winter, three times as many people die.

He's sick of it.

Նա զզվել էր սրանից:

Այս համաճարակը բուժելի է: Կյանքի անիմաստ կորուստը:

This is preventable disease. Waste of life.

Ի դեպ, ահա թե ինչի մեջ են նրանց թաղում:

By the way, this is what they get buried in.

Մենք պատրասված չենք սրա համար:

We're not geared up to do this.

Ի վիճակի չենք դռնից դուրս հանել, լուրջ եմ ասում:

Can't even get them out the door, and I'm being serious.

Can't even get them there. Forklift.

Չենք կարողանում նրանց նույնիսկ այնտեղ տեղավորել: Բարձրացնող հարմարանքներ են պետք:

Ես այս ամենը պատկերում եմ եռանկյան տեսքով, ահա:

OK, I see it as a triangle, OK?

This is our landscape of food.

Սա մեր սննդի իրավիճակն է:

I need you to understand it.

Ես ցանկանում եմ, որ դուք հասկանաք:

You've probably heard all this before.

Դուք հավանաբար սրանք լսել եք նախկինում,

բայց եկեք վերանայենք այն:

Over the last 30 years,

Անցած 30 տարիների ընթացքում

what's happened that's ripped the heart out of this country?

ի՞նչ տեղի ունեցավ, որ այս երկրի սիրտը հանեց:

Եկեք լինենք պարզ և ազնիվ:

Let's be frank and honest.

Այսպես: Ժամանակակից կյանքը:

Well, modern-day life.

Let's start with the Main Street.

Եկեք սկսենք փողոցներից:

Արագ սնունդը գրավեց ողջ երկիրը: Մենք դա գիտենք:

Fast food has taken over the whole country; we know that.

Հեղինակավոր ապրանքանիշերն ունեին ամենամեծ ազդեցությունն ու հզորությունը,

The big brands are some of the most important powers,

powerful powers, in this country.

հզոր ազդեցություն այս երկրում:

Սուպերմարկետները նույնպես:

(Sighs)

Supermarkets as well.

Մեծ ընկերությունները: Մեծ ընկերությունները:

Big companies. Big companies.

30 տարի առաջ սննդի մեծ մասը

Thirty years ago, most of the food

գլխավորապես տեղական էր և հիմնականում թարմ:

was largely local and largely fresh.

Այժմ այն հիմանակում վերամշակած է և հագեցած շատ հավելումներով,

Now it's largely processed and full of all sorts of additives,

լրացուցիչ նյութերով, իսկ պատմության շարունակությունը դուք գիտեք:

extra ingredients, and you know the rest of the story.

Չափաբաժինը ակնհայտորեն մեծ, շատ մեծ խնդիր է:

Portion size is obviously a massive, massive problem.

Պիտակավորումն է շատ մեծ խնդիր:

Labeling is a massive problem.

Պիտակավորուման համակարգաը մեր երկրում ահավոր է:

The labeling in this country is a disgrace.

Նրանք ցանակնում են լինել ինքնա-... Նրանք ցանկանում են ինքնահսկողություն:

The industry wants to self-police themselves.

Արդյունաբերությունը ցանկանում է իրականացնել ինքնավերահսկողություն:

Ի՞նչ, այպիսի կլիմայի պայմաններում: Նրանք դրան արժանի չեն:

What, in this kind of climate? They don't deserve it.

How can you say something is low-fat when it's full of so much sugar?

Ինչպե՞ս կարելի ես ասել, որ ինչ-որ բան քիչ յուղային է, երբ այն այդքան շաքար է պարունակում:

Տունը:

Home.

Տան հետ կապված մեծագույն խնդիրն

The biggest problem with the home

այն է, որ այն եղել է հիմնական վայրը

is that used to be the heart of passing on food culture,

սննդի և դրա մշակույթի փոխանցման համար,

ինչը կազմավորել է մեր հասարակությունը:

what made our society.

That is not happening anymore.

Սա այլևս այսպես չէ:

Եվ գիտե՞ք, մինչ մենք գնում ենք աշխատանքի, և մինչ կյանքը փոխվում է,

And you know, as we go to work and as life changes,

և մինչ մեր կյանքն անընդհատ առաջ է ընթանում,

and as life always evolves,

մենք պետք է դիտարկենք դա ամբողջապես`

we kind of have to look at it holistically --

մի պահ հետ գնանք և վերահասցեավորենք բալանսը:

step back for a moment, and re-address the balance.

Դա տեղի չի ունենում: Չի կատարվել նաև վերջին 30 տարիների ընթացքում:

It hasn't happened for 30 years, OK?

Ես ցանկանում եմ ձեզ ցուցադրել մի իրավիճակ,

I want to show you a situation

որը հասարակ բան է

that is very normal right now; the Edwards family.

հիմա: Էդվարդների ընտանիքը:

(Video) Jamie Oliver: Let's have a talk.

(Վիդեո) Ջեմի Օլիվեր. Արի խոսենք:

Այս ամենն անցնում է քո և քո ընտանիքի անդամների մարմնով

This stuff goes through you and your family's body every week.

ամեն շաբաթ:

And I need you to know

Եվ ես ուզում եմ, որ դու իմանաս, որ սա քո երեխաներին վաղ վախճան է բերելու:

that this is going to kill your children early.

How are you feeling?

Ի՞նչ ես դու զգում:

Stacy: Just feeling really sad and depressed right now.

Սթեյսի. Հենց հիմա շատ տխուր և ընկճված վիճակում եմ:

Բայց, գիտեք, ես ցանկանում եմ, որ իմ երեխաները հաջողակ լինեն կյանքում,

But, you know, I want my kids to succeed in life

և սա նրանց այնտեղ չի տանում:

and this isn't going to get them there.

Բայց ես սպանում եմ նրանց:

But I'm killing them.

ՋՕ. Սպանում ես, այո: Ճիշտ այդպես:

JO: Yes you are. You are.

Բայց մենք կարող ենք վերջ տալ դրան:

But we can stop that.

Շատ պարզ: Եկեք գնանք դպրոցներ,

Normal.

Let's get on schools,

մի բան, որում ես իրապես մասնագետ եմ:

something that I'm fairly much a specialist in.

Շատ լավ: Դպրոց:

OK, school.

Ի՞նչ է դպրոցը: Ո՞վ է այն հիմնադրել: Ի՞նչն է դպրոցների նշանակությունը:

What is school? Who invented it? What's the purpose of school?

Դպրոցը միշտ էլ մեզ տվել է այնպիսի գործիքներ,

School was always invented to arm us with the tools

որոնցով մենք դառնում ենք առավել ստեղծագործ, անում հրաշալի գործեր,

to make us creative, do wonderful things,

make us earn a living, etc., etc.

սովորում վաստակել ապրուստի համար, և այլն, և այլն, և այլն:

You know, it's been kind of in this sort of tight box for a long, long time, OK?

Գիտեք, երկար ժամանակ դա մի տեսակ ուժեղ արկղիկ էր:

Այնպես չէ՞:

Բայց մենք այն այդպես էլ չենք զարգացրել,

But we haven't really evolved it

որ չեզոքացնի Ամերիկայի սննդի աղետը, լա՞վ:

to deal with the health catastrophes of America, OK?

Դպրոցի կերակուրը մի բան է,

School food is something

ինչով սնվում է 31 միլիոն երեխա օրական, իրականում`

that most kids -- 31 million a day, actually --

օրական երկու անգամ, ավելի քան հաճախ,

have twice a day, more than often, breakfast and lunch,

նախաճաշ և ճաշ, տարվա 180 օրվա ընթացքում:

180 days of the year.

Ստացվում է այնպես, որ դպրոցում ստացած սնունդն իրականում շատ ավելի կարևոր դեր ունի`

So you could say that school food is quite important, really,

դատելով հանգամանքներից:

judging the circumstances.

(Laughter)

(Ծիծաղ)

Before I crack into my rant,

Մինչև իմ ամպագոռգոռ բառերին անցնելը,

ինչին կարծում եմ դուք սպասում եք...

which I'm sure you're waiting for --

(Laughter)

(Ծիծաղ)

Ես մի բան պետք է ասեմ և դա այնքան կարևոր է

I need to say one thing, and it's so important

in, hopefully, the magic that happens and unfolds

այն հրաշքի իրագործման գործում, որը, հուսով եմ, կատարվելու և իրականանալու է

in the next three months.

հաջորդ երեք ամիսների ընթացքում:

Ամերիկայի դպրոցական խոհարարուհիները ու խոհարարները...

The lunch ladies, the lunch cooks of America --

Ես ինձ առաջարկում եմ որպես նրանց դեսպան:

I offer myself as their ambassador.

I'm not slagging them off.

Ես չեմ նվազեցնում նրանց աշխատանքը:

They're doing the best they can do.

Նրանք անում են այն ամենն, ինչ կարող են:

Նրանք անում են լավագույնը:

They're doing their best.

Բայց նրանք անում են այն, ինչ նրանց ասում են,

But they're doing what they're told,

և այն, ինչ նրանց ասում են, սխալ է:

and what they're being told to do is wrong.

The system is highly run by accountants;

Համակարգը հիմնականում ղեկավարվում է հաշվապահների կողմից:

there's not enough, or any, food-knowledgeable people in the business.

Շատ քիչ են կամ չկան

սննդից իրոք հասկացող մարդիկ այս գործում:

There's a problem:

Սա խնդիր է:

If you're not a food expert, and you've got tight budgets

Եթե դու սննդի մասնագետ չես, և դու սուղ բյուջե ունես,

որն ավելի ու ավելի է նվազում, ապա դու չես կարող ստեղծագործ լինել,

and it's getting tighter, then you can't be creative,

և համապատասխանեցնել անհրաժեշտ լուծումները միջոցներիդ:

you can't duck and dive and write different things around things.

Եթե դու հաշվապահ ես,

If you're an accountant, and a box-ticker,

ապա միակ բանը, որ կարող ես անել այս պարագայում,

the only thing you can do in these circumstances

էժան կեղտ գնելն է:

is buy cheaper shit.

Now, the reality is,

Այժմ իրականությունն այսպիսին է.

the food that your kids get every day is fast food,

ձեր երեխաների ամենօրյա սնունդը արագ սնունդ է,

այն չափազանց մշակված է,

it's highly processed,

there's not enough fresh food in there at all.

նրանցում պակասում է թարմ սնունդը:

Դե գիտեք` հավելումների քանակը, E-կոդերը, բաղադրատարրեր, որոնց մասին ասեմ, դուք չեք հավատա ...

You know, the amount of additives, E numbers,

ingredients you wouldn't believe --

there's not enough veggies at all.

Բանջարեղենի չափաբաժին բացարձակ չկա: Ֆրանսիական ֆրին համարվում է բանջարեղեն:

French fries are considered a vegetable.

Պիցցա նախաճաշի համար: Նրանք նույնիսկ սպասք չեն ստանում:

Pizza for breakfast. They don't even get crockery.

Դանակներ և պատառաքաղնե՞ր: Չէ', դրանք չափազանց վտանգավոր են:

Knives and forks? No, they're too dangerous.

Նրանք դասարանում մկրատներ ունեն,

They have scissors in the classroom,

բայց դանակներ և պատառաքաղներ` ոչ:

but knives and forks? No.

And the way I look at it is:

Եվ իմ տեսանկյունը սրա վերաբերյալ այն է, որ եթե դու չունես դանակ և պատառաքաղ քո դպրոցում,

If you don't have knives and forks in your school,

ապա դու փաստորեն

you're purely endorsing,

from a state level, fast food, because it's handheld.

նահանգային մակարդակով սատարում ես արագ սննդին: Քանի որ այն ձեռքով է բռնվում:

Եվ այո, ի դեպ, սա հենց արագ սնունդ է: Դրանք կերակրային սոուսներ են,

And yes, by the way, it is fast food:

It's sloppy Joes, it's burgers,

բուրգերներ, սարդելկաներ,

it's wieners, it's pizzas, it's all of that stuff.

պիցցաներ, և նման բաներ:

(Sighs)

Ten percent of what we spend on health care, as I said earlier,

Մեր առողջական ծախսերի 10 տոկոսն, ինչպես արդեն ասել եմ,

is on obesity, and it's going to double.

ծախսվում է ճարպակալման վրա: Եվ դա կրկնապատկվելու է:

Մենք չենք սովորեցնում մեր երեխաներին:

We're not teaching our kids.

There's no statutory right to teach kids about food,

Չկան նորմատիվ ակտեր, որպեսզի սովորեցնենք մեր երեխաներին սննդի մասին

նախադպրոցական հաստատություններում կամ դպրոցում, այնպես չէ՞:

elementary or secondary school, OK?

Մենք չենք սովորեցնում երեխաներին սննդի մասին: Ճի՞շտ է:

We don't teach kids about food, right?

Սա մի փոքրիկ տեսահոլովակ է նախադպրոցական հաստատությունից,

And this is a little clip from an elementary school,

որը շատ տարածված իրավիճակ է Անգլիայում:

which is very common in England.

Վիդեո. ՋՕ -Ո՞վ գիտի` ինչ է սա:

(Video) Who knows what this is?

Child: Potatoes.

Երեխա. -Կարտոֆիլ: ՋՕ. -Կարտոֆի՞լ: Այսպիսով, դու կարծում ես, որ սա կարտոֆի՞լ է:

Jamie Oliver: Potato? So, you think these are potatoes?

Դու գիտե՞ս, թե սա ինչ է:

Do you know what that is?

Do you know what that is?

Իսկ դու՞: Երեխա. -Բրոկոլլի՞:

Child: Broccoli?

ՋՕ. -Իսկ սրա մասին ի՞նչ կասեք` մեր հին, լավ ընկերը:

JO: What about this? Our good old friend.

ՋՕ. -Դու գիտես սա ի՞նչ է, քաղցրիկս: Երեխա. - Կարոս:

Child: Celery.

JO: No. What do you think this is?

ՋՕ. -Ոչ: Ի՞նչ եք կարծում, սա ի՞նչ է: Երեխա. -Սոխ: ՋՕ. -Սո՞խ: Ոչ:

Child: Onion. JO: Onion? No.

(Ջեմի Օլիվեր) Անմիջապես հասկանում ենք,

JO: Immediately you get a really clear sense

of "Do the kids know anything about where food comes from?"

թե երեխաները ինչ չգիտեն սննդի մասին:

Վիդեո. ՋՕ. -Ո՞վ գիտի` ինչ է սա: Երեխա. -Ա~, տանձ է:

Who knows what that is? Child: Uh, pear?

ՋՕ. -Դու ի՞նչ ես կարծում, ի՞նչ է սա: Երեխա. -Ես չգիտեմ:

JO: What do you think this is? Child: I don't know.

(Ջեմի Օլիվեր) Եթե երեխաները չգիտեն, թե սրանք ինչեր են,

JO: If the kids don't know what stuff is,

ապա նրանք երբեք դա չեն ուտի:

then they will never eat it.

(Ծիծաղ)

(Laughter)

ՋՕ. -Նորմալ է: Անգլիա և Ամերիկա:

JO: Normal. England and America,

Անգլիա և Ամերիկա:

England and America.

Guess what fixed that.

Գուշակեք, թե ինչը լուծեց այս խնդիրը: Գուշակեք` որն էր լուծումը:

Երկու մեկ ժամանոց հավաքույթ:

Two one-hour sessions.

Մենք պետք է սկսենք սովորեցնել մեր երեխաներին

We've got to start teaching our kids about food in schools, period.

սննդի մասին դպրոցներում և վերջակետ:

(Applause)

(Ծափահարություններ)

Ես ցանկանում եմ ձեզ մի բան պատմել:

I want to tell you about something

Ես ցանկանում եմ ձեզ պատմել,

that kind of epitomizes the trouble that we're in, guys, OK?

թե ինչում է կայանում այն մեծ խնդիրը, որը մեզ անհանգստացնում է: Լա՞վ:

Ես ցանկանում եմ խոսել մի այնպիսի հիմնարար բանի մասին, ինչպիսին է կաթը:

I want to talk about something so basic as milk.

Every kid has the right to milk at school.

Յուրաքանչյուր երեխա իրավունք ունի կաթ խմել դպրոցում:

Your kids will be having milk at school, breakfast and lunch, right?

Ձեր երեխաներն ըմպում են կաթ դպրոցում նախաճաշին և ճաշին, այնպես չէ՞:

Նրանք պետք է, որ խմեն 2 շիշ: Հա՞:

They'll be having two bottles, OK?

Եվ երեխաների մեծ մասն այդպես էլ անում է:

And most kids do.

But milk ain't good enough anymore.

Բայց կաթն այլևս այդքան էլ լավը չէ:

Don't get me wrong, I support milk --

Որովհետև ինչ-որ մեկը կաթի արտադրությունից, ինձ սխալ չհասկանաք,

ես կաթի կողմնակից եմ, բայց ինչ-որ մեկը կաթ արտադրողներից

but someone at the milk board

հավանաբար վճարել է բավական շատ գումար ինչ-որ մարդուկի,

probably paid a lot of money for some geezer to work out

որ նա բացահայտի, որ եթե դու ավելացնես անուշահոտեր, գունավորումներ

that if you put loads of flavorings,

և շաքարավազ կաթի մեջ,

colorings and sugar in milk,

ավելի շատ երեխաներ կխմեն այն: Այո:

more kids will drink it.

Yeah.

(Ծափ է տալիս)

Եվ անտարակույս, հիմա դա ավելի է տարածվելու:

Obviously now that's going to catch on

Խնձորի ոլորտի կազմակերպությունները կբացահայտեն,

the apple board is going to work out

որ եթե նրանք պատրաստեն իրիսային խնձորներ, ավելի շատ կսպառեն դրանցից:

that if they make toffee apples they'll eat more as well.

Գիտեք չէ՞` ինչ նկատի ունեմ:

Do you know what I mean?

Ինձ համար կարիք չկա կաթին համ հաղորդելու:

For me, there isn't any need to flavor the milk.

Լա՞վ: Շաքարավազ կա ամե՜ն ինչում:

Okay? There's sugar in everything.

Ես գիտեմ դրանց բոլոր բաղադրիչները:

I know the ins and outs of those ingredients.

Դրանք ամեն ինչի մեջ են: Նույնիսկ կաթը չի փրկվել,

It's in everything.

Even the milk hasn't escaped the kind of modern-day problems.

այսպես ասած, օրվա մոդայիկ խնդիրներից:

Այնտեղ մեր կաթն է: Այնտեղ մեր արկղն է:

There's our milk. There's our carton.

Դրանում համարյա այնքան շախարավազ կա, ինչքան

In that is nearly as much sugar as one of your favorite cans of fizzy pop,

ձեր սիրելի գազավորված ըմպելիքի մեկ բաժակում:

Եվ նրանք դա խմում են օրական երկու անգամ:

and they are having two a day.

So, let me just show you.

Այսպիսով, պարզապես թույլ տվեք ցույց տամ ձեզ:

We've got one kid, here --

Մենք ունենք մի երեխա, ահա,

ով օգտագործում է ութ ճաշի գդալ շաքարավազ օրական:

having, you know, eight tablespoons of sugar a day.

You know, there's your week.

Ահա, սա ձեզ մեկ շաբաթ:

There's your month.

Սա էլ մեկ ամիս:

And I've taken the liberty of putting in

Եվ ես համարձակություն եմ ունեցել համադրելու

just the five years of elementary school sugar,

նախադպրոցական հաստատություններում 5 տարում ստացած շաքարը

միմիայն կաթից:

just from milk.

Այժմ, չգիտեմ դուք ինչպես,

Now, I don't know about you guys,

բայց դատելով հանգամանքներից, հա՞,

but judging the circumstances, right,

any judge in the whole world,

յուրաքանչյուր դատավոր ողջ աշխարհում,

նայելով վիճակագրությանը և դեպքերին,

would look at the statistics and the evidence,

and they would find any government of old guilty of child abuse.

ցանկացած կառավարության կճանաչեր

մեղավոր երեխաներին վնաս պատճառելու մեջ: Դա իմ համոզմունքն է:

That's my belief.

(Ծափահարություններ)

(Applause)

(Applause ends)

Այժմ, եթե ես գայի այստեղ, և կուզենայի այդպես գալ,

Now, if I came up here, and I wish I could come up here today

և ներկայացնել ՁԻԱՀ-ի կամ քաղցկեղի բուժումը,

and hang a cure for AIDS or cancer,

դուք կպայքարեիք և կհրեիք միմյանց ինձ հասնելու համար:

you'd be fighting and scrambling to get to me.

This, all this bad news, is preventable.

Սրանք` բոլոր այս վատ նորությունները, լուծելի հարցեր են:

Դա լավ նորություն է:

That's the good news.

It's very, very preventable.

Դրանք լիովին կանխարգելվող են:

Այնպես որ եկեք մտածենք դրա մասին, մենք ունենք խնդիր,

So, let's just think about, we got a problem here,

մենք կարիք ունենք վերագործարկման:

we need to reboot.

Լավ, այսպես, իմ պատկերացմամբ` ի՞նչ պետք է մենք անենք:

Okay so, in my world, what do we need to do?

Ահա խնդիրը, այնպես չէ՞:

Here is the thing, right,

it cannot just come from one source.

Դա չի կարող ծնվել միայն մեկ ակունքից:

Վերագործարկել և իրականացնել իրապես նշանակալի փոփոխություններ,

To reboot and make real tangible change,

իրական փոփոխություններ, այնպես, որ ես կարողանամ նայել ձեր աչքերի մեջ

real change, so that I could look you in the white of the eyes

և ասել. «10 տարի հետո

and say, "In 10 years' time,

ձեր երեխաների կյանքը

the history of your children's lives,

երջանիկ կլինի, և եկեք չմոռանանք, որ դուք խելացի եք, եթե ճիշտ եք սնվում,

happiness -- and let's not forget, you're clever if you eat well,

դուք գիտեք, որ կապրեք ավելի երկար,

you know you're going to live longer --

և այս ամեն ինչը այլ տեսք կունենա: Լա՞վ:

all of that stuff, it will look different. OK?"

Այսպիսով, սուպերմարկետները:

So, supermarkets.

Ուրիշ որտե՞ղ եք դուք այդքան հավատարմորեն գնումներ կատարում:

Where else do you shop so religiously?

Շաբաթը շաբաթի վրա:

Week in, week out.

How much money do you spend, in your life, in a supermarket?

Ինչքա՞ն եք դուք ծախսում ձեր կյանքի ընթացում սուպերմարկետներում:

Love them.

Սիրում եք դրանք: Նրանք վաճառում են մեզ այն, ինչ մենք ցանկանում ենք: Շատ լավ:

They just sell us what we want. All right.

They owe us to put a food ambassador in every major supermarket.

Նրանք պարտավոր են մեզ համար նշանակել հատուկ սննդի "դեսպան"

յուրաքանչյուր մեծ սուպերմարկետում:

They need to help us shop.

Նրանք պետք է մեզ օգնեն գնումներ կատարել: Նրանք կարիք ունեն մեզ սովորեցնելու, թե ինչպես մենք պատրաստենք

They need to show us how to cook quick, tasty, seasonal meals

արագ, համեղ, սեզոնային սնունդ

այն մարդկանց համար, ովքեր զբաղված են:

for people that are busy.

Սա թանկ չէ:

This is not expensive.

Որոշ տեղերում դա արվում է: Եվ պետք է շարունակվի ու տարածվի

It is done in some, and it needs to be done across the board

Ամերիկայի ողջ տարածքով շուտ և շատ արագ:

in America soon, and quick.

Խոշոր ընկերությունները, գիտեք, սննդի ընկերությունները,

The big brands, you know, the food brands,

պետք է ներդնեն սննդի ուսուցում

need to put food education at the heart of their businesses.

իրենց բիզնեսի հիմքում:

I know, easier said than done.

Ես գիտեմ` ավելի հեշտ է ասել, քան անել:

It's the future. It's the only way.

Դա ապագան է: Դա միակ ելքն է:

Fast food.

Արագ սնունդ: Արագ սննդի արդյունաբերությունը,

With the fast-food industry

գիտեք, շատ մրցակցային է:

you know, it's very competitive.

Ես ունեմ բազում գաղտնի թղթեր և համաձայնություններ, որոնք

I've had loads of secret papers and dealings

կնքված են եղել արագ սննդի ռեստորանների միջև:

with fast food restaurants.

Ես գիտեմ` ինչպես են նրանք դա անում:

I know how they do it.

I mean, basically they've weaned us on

Նկատի ունեմ` նրանք մեզ մանկուց սովորեցրել են

շաքարավազին, աղին և ճարպերին և շատ այլ բաների:

to these hits of sugar, salt and fat, and x, y, and z,

Եվ բոլորը սիրում են դրանք, այնպես չէ՞:

and everyone loves them, right?

Այսպիսով, այս մարդիկ պետք է լուծեն այս հիմնահարցը:

So, these guys are going to be part of the solution.

Բայց մեզ համար կարևոր է, որ կառավարությունն աշխատանքներ տանի

But we need to get the government to work

արագ սննդի բոլոր մատակարարների և ռեստորանային բիզնեսի ներկայացուցիչներ հետ:

with all of the fast food purveyors and the restaurant industry,

Եվ հինգ, վեց, յոթ տարիների ընթացքում

and over a five, six, seven year period

հետ սովորեցնի մեզ այդքան շատ քանակության

wean of us off the extreme amounts

of fat, sugar and all the other non-food ingredients.

ճարպի, շաքարավազի և այլ ոչ սննդային հավելումների օգտագործումից:

Այժմ, նորից անդրադառնալով խոշոր բրենդներին և պիտակներին,

Now, also, back to the sort of big brands:

labeling, I said earlier, is an absolute farce

ինչի մասին խոսեցինք քիչ առաջ, ամբողջովին կեղծ են

and has got to be sorted.

և դրանք անպայման պետք է դասակարգվեն:

Լավ, դպրոցը:

OK, school.

Obviously, in schools, we owe it to them

Ակնհայտորեն դպրոցների դեպքում մենք նրանց ենք պարտական,

համոզված լինելու, որ այդ 180 օրը տարվա ընթացքում,

to make sure those 180 days of the year,

չորս տարեկան հասակից

from that little precious age of four,

մինչև 18, 20, 24, ինչևէ,

until 18, 20, 24, whatever,

նրանք պետք է պատրաստեն

they need to be cooked proper, fresh food

պատշաճ թարմ սնունդ

օգտագործելով տեղական արտադրության ապրանքներ, լա՞վ:

from local growers on site, OK?

Պետք է լինեն պատշաճ թարմ սննդի նոր ստանդարտներ

There needs to be a new standard of fresh, proper food

մեր երեխաների համար: Այո՞:

for your children, yeah?

(Ծափահարություններ)

(Applause)

Under the circumstances, it's profoundly important

Հանգամանքներից ելնելով` չափազանց կարևոր է,

որ յուրաքանչյուր ամերիկացի աշակերտ դպրոցից հետո

that every single American child leaves school

knowing how to cook 10 recipes

իմանա, թե ինչպես պատրաստել 10 տեսակի բաղադրատոմսեր,

that will save their life.

որոնք կփրկեն իրենց կյանքը:

Կենսական հմտություններ:

Life skills.

(Applause)

(Ծափահարություններ)

Դա նշանակում է, որ նրանք կարող են լինել ուսանողներ, երիտասարդ ծնողներ

That means that they can be students, young parents,

և ի վիճակի լինեն տարբերակելու լավը վատից

and be able to sort of duck and dive around the basics of cooking,

սննդի պատրաստման տարրական հարցերում,

no matter what recession hits them next time.

և կարևոր չէ, թե ինչպիսի անկումներ են սպասվում հաջորդ անգամ: Եթե դու կարողանում ես պատրաստել,

If you can cook, recession money doesn't matter.

դրամային ճգնաժամերը նշանակություն չունեն:

Եթե դու կարողանում ես պատրաստել, ժամանակը կարևոր չէ:

If you can cook, time doesn't matter.

Աշխատատեղը: Մենք չենք խոսել դրա մասին:

The workplace, we haven't really talked about it.

You know, it's now time for corporate responsibility

Գիտեք, հիմա ժամանակն է, որպեսզի կազմակերպությունը պատասխանատու լինի

նրա համար, թե իրականում ինչով են կերակրում

to really look at what they feed or make available to their staff.

կամ ինչ հնարավորություններ ունեն նրանց աշխատակիցները:

Աշխատակիցները Ամերիկայի երեխաների մայրերն ու հայրերն են:

The staff are the moms and dads of America's children.

Marissa, her father died in her hand,

Մարիսան, հայրը մահացել է նրա ձեռքերի մեջ,

կարծում եմ, նա լիովին երջանիկ կլիներ,

I think she'd be quite happy

եթե «կորպորատիվ» Ամերիկան կարողանար սկսել կերակրել իրենց աշխատողներին պատշաճ կերպով:

if corporate America could start feeding their staff properly.

Անկասկած, նրանք չպետք է անտեսվեն:

Definitely they shouldn't be left out.

Եկեք վերադառնանք դեպի տուն:

Let's go back to the home.

Now, look, if we do all this stuff, and we can,

Այժմ, նայեք, եթե մենք անենք այս ամբողջը, և մենք կարող ենք դա անել,

այն այնքան հասանելի է: Դուք կարող եք հոգ տանել և առանց մեծ ծախսերի:

it's so achievable.

You can care and be commercial.

Absolutely.

Լիովին:

But the home needs to start passing on cooking again, for sure.

Բայց ընտանիքը պետք է սկսի

կերակրամշակույթի փոխանցումը, իհարկե:

For sure, pass it on as a philosophy.

Անկասկած, փոխանցելով դա իբրև փիլիսոփայություն:

Ինձ համար դա բավական ռոմանտիկ է:

And for me, it's quite romantic,

Բայց պատկերացրեք, եթե մի հոգի սովորեցնի միայն երեքին,

but it's about if one person teaches three people

թե ինչպես կերակուր պատրաստել,

how to cook something,

իսկ հետո նրանք էլ իրենց հերթին փոխանցեն իրենց ծանոթներին,

and they teach three of their mates,

that only has to repeat itself 25 times,

և դա ընդամենը 25 անգամ կրկնելուց հետո,

այն կընդգրկի Ամերիկայի ողջ բնակչությունը:

and that's the whole population of America.

Romantic, yes, but most importantly,

Ռոմանտիկ է, այո, բայց

կարևորն այն է,

it's about trying to get people to realize

որ դրանով փորձում ես մարդկանց հասկացնել,

that every one of your individual efforts makes a difference.

որ ձեր յուրաքանչյուրի անհատական ջանքը

կբերի լուրջ փոփոխությունների:

We've got to put back what's been lost.

Մենք պետք է հետ բերենք այն, ինչ կորցրել ենք:

Հանթինգթոնի Խոհանոց: Հանթինգթոնը, որտեղ ես պատրաստել եմ այս ծրագիրը,

Huntington's Kitchen.

Huntington, where I made this program,

we've got this prime-time program

գիտեք, մենք ունեցանք ճիշտ ժամանակին կատարված ծրագիր` հուսալով, որ

կոգեշնչենք մարդկանց իսկապես կատարել այդ փոփոխությունները:

that hopefully will inspire people to really get on this change.

Ես իսկապես հավատում եմ, որ փոփոխություններն անպայման կլինեն:

I truly believe that change will happen.

Հանթինգթոնի Խոհանոց: Ես աշխատել եմ հասարակության հետ:

Huntington's Kitchen. I work with a community.

Ես աշխատել եմ դպրոցների հետ: Ես գտա տեղական հաստատուն ֆինանսավորում`

I worked in the schools.

I found local sustainable funding

տարածաշրջանի յուրաքանչյուր դպրոց

to get every single school in the area from the junk, onto the fresh food:

աղտոտված սննդի միջավայրից առողջ սննդի միջավայր ներգրավելու համար:

six-and-a-half grand per school.

Վեց ու կես հազար դոլար մեկ դպրոցի համար:

(Ծափահարություններ)

(Applause)

Ահա թե ինչքան է հարկավոր: Վեց ու կես հազար դոլար մեկ դպրոցի համար:

That's all it takes, six-and-a-half grand per school.

The Kitchen is 25 grand a month. Okay?

Յուրաքանչյուր խոհանոցի համար 25 հազար դոլար ամսական: Լա՞վ:

Դա կարող է սպասարկել 5000 մարդ տարեկան,

This can do 5,000 people a year,

որը կազմում է բնակչության 10 տոկոսը:

which is 10 percent of their population,

Եվ սա ընթանում է մի մարդուց դեպի մյուսը:

and it's people on people.

You know, it's local cooks teaching local people.

Գիտեք, տեղացի խոհարարները սովորեցնում են տեղացի բնակիչներին:

Դրանք խոհարարության անվճար դասընթացներ են, ժողովուրդ, ազատ դասընթացներ գլխավոր փողոցներում:

It's free cooking lessons, guys, in the Main Street.

Սա իրականություն է, նկատելի փոփոխություն, իրական, շոշափելի փոփոխություն:

This is real, tangible change, real, tangible change.

Around America, if we just look back now,

Ողջ Ամերիկայում, եթե հետ նայենք,

there is plenty of wonderful things going on.

շատ հրաշալի բաներ են տեղի ունենում:

There is plenty of beautiful things going on.

Բավական շատ հրաշալի բաներ են տեղի ունենում: Կան հրեշտակներ

There are angels around America doing great things

Ամերիկայում, որոնք հրաշքներ են գործում

դպրոցներում, կազմակերպում են դպրոցների կարգերը,

in schools -- farm-to-school set-ups,

պարտեզային կարգերը, կրթությունը:

garden set-ups, education --

there are amazing people doing this already.

Հրաշալի մարդիկ արդեն զբաղվում են սրանով:

The problem is they all want to roll out

Խնդիրն այն է, որ նրանք ցանկանում են ընդլայնել իրենց գործողությունները

what they're doing to the next school,

հաջորդ դպրոցում, և հաջորդում:

but there's no cash.

Բայց կանխիկ փող չկա:

Մենք պետք է արագ ճանաչենք մասնագետներին և փերիներին,

We need to recognize the experts and the angels quickly,

identify them, and allow them to easily find the resource

ճանաչենք նրանց և թույլ տանք նրանց հետշությամբ գտնեն ռեսուրսներ,

շարունակելու այն, ինչ արդեն անում են

to keep rolling out what they're already doing,

և անում են պատշաճ մակարդակով:

and doing well.

Ամերիկայում գործարարությունը պետք է աջակցի

Businesses of America need to support

տկն. Օբամային անել այն, ինչ նա ձգտում է անել:

Mrs. Obama to do the things that she wants to do.

(Ծափահարություններ)

(Applause)

Եվ, տեսեք, ես գիտեմ, որ շատ տարօրինակ է,

And look, I know it's weird

որ անգլիացին կանգնած է այստեղ ձեր առջև և

having an English person standing here before you

խոսում է այս ամենի մասին:

talking about all this.

All I can say is: I care.

Ընդամենը ես կարող եմ ասել, որ ես մտահոգ եմ: Ես հայր եմ:

I'm a father,

Եվ ես սիրում եմ այս երկիրը:

and I love this country.

Եվ ես իսկապես հավատում եմ,

And I believe truly, actually,

that if change can be made in this country,

որ եթե հնարավոր է իրականացնել փոփոխություններ այս երկրում,

beautiful things will happen around the world.

ապա շատ հրաշալի բաներ կարող են տեղի ունենալ ողջ աշխարհում: Եթե Ամերիկան արեց դա,

If America does it, other people will follow.

ես հավատում եմ, որ մյուսները կհետևեն դրան:

Դա չափազանց կարևոր է:

It's incredibly important.

(Audience) Yeah!

(Ծափահարություններ)

(Applause)

When I was in Huntington,

Երբ ես Հանթինգթոնում փորձում էի որոշ բաներ իրագործել,

trying to get a few things to work when they weren't,

որոնք չէի ստացվում, ես մտածում էի, թե կախարդական փայտիկ ունենալու դեպքում

I thought "If I had a magic wand, what would I do?"

ի՞նչ կանեի: Եվ ես մտածեցի, գիտե՞ք ինչ:

And I thought, "You know what?

Ես կցանկանայի լինել Ամերիկայի ամենից հրաշալի

I'd just love to be put in front of some of the most amazing

movers and shakers in America."

բարեփոխիչներից ու առաջ տանողներից մեկը:

Եվ մեկ ամիս անց TED-ը զանգահարեց ինձ և տվեց ինձ այս մրցանակը:

And a month later, TED phoned me up and gave me this award.

I'm here.

Ես այստեղ եմ:

So, my wish.

Այսպիսով, իմ երազանքը:

Dyslexic, so I'm a bit slow.

Ես դիսլեքսիկ եմ, դրա համար մի քիչ դանդաղ կկարդամ:

Իմ երազանքն է

My wish

օգնել ձեզ

is for you to help a strong, sustainable movement

կատարել կայուն շարժում

կրթելու համար յուրաքանչյուր երեխայի

to educate every child

սննդի մասին,

about food,

ոգեշնչելու ընտանիքներին նորից պատրաստել սնունդ,

to inspire families to cook again,

և հնարավորություն տալու բոլորին ամենուր

and to empower people everywhere

to fight obesity.

պայքարել ճարպակալության դեմ:

(Ծափահարություններ)

(Applause)

Շնորհակալություն

Thank you.

(Applause continues)

(Ծափահարություններ)